Phuong phap toa thien.html

PHƯƠNG PHÁP TỌA THIỀN

H.T THÍCH THANH TỪ

 

Tên sách: Phương pháp tọa thiền
Tác giả: H.T. Thích Thanh Từ
Thể loại: Tôn giáo
Nhà xuất bản: TP. Há»" Chí Minh
Năm xuất bản: 8/2004
Khổ: 10×15 cm
———————
Nguá»"n: thientongvietnam.net
Chuyển sang ebook (TVE): Tovanhung
Ngày hoàn thành: 02/02/2007
http://www.thuvien-ebook.com
         

Hằng ngày khi chúng ta Ä'á»'i duyên xúc cảnh tâm ý dao Ä'á»™ng, từ sá»± dao Ä'á»™ng Ä'ó nên tâm không Ä'ược khinh an. Cho nên tâm là Ä'ầu má»'i của sanh tá»­ phiền não; và  cÅ©ng là cá»™i nguá»"n của Niết bàn.  Do Ä'ó Phật phÆ°Æ¡ng tiện chỉ dạy thiền Ä'ịnh Ä'ể nhiếp tâm chánh niệm.

Trong các oai nghi Ä'i, Ä'ứng, ngá»"i, nằm, chúng ta phải tập sá»'ng trong trạng thái tỉnh thức,hằng thắp sáng hiện há»­u của mình  trong mọi hoạt Ä'á»™ng hàng ngày. Tuy nhiên Ä'á»'i vá»›i người sÆ¡ cÆ¡, tọa thiền vẫn là má»™t phÆ°Æ¡ng pháp thù thắng hÆ¡n các oai nghi kia.

Dụng Cụ Tọa Thiền

- Má»™t bá»" Ä'oàn tròn, Ä'ường kính 2 tấc (20 cm), bề cao 2 tấc (20 cm), dá»"n gòn, khi ngá»"i xuá»'ng còn má»™t tấc (10cm) là vừa.

- Má»™t tọa cụ vuông 8 tấc Ä'ể trải dÆ°á»›i, bá»" Ä'oàn Ä'ể lên trên.

- Má»™t khăn lông hoặc gá»'i nhỏ dùng Ä'ể chêm bên lòng bàn chân trÅ©ng.

Phương Pháp Tọa Thiền

Tọa thiền có ba giai Ä'oạn: Nhập, Trụ, Xuất.

A. Nhập

Ðến giờ tọa thiền, trải tọa cá», Ä'ặt bá»" Ä'oàn lên trên tọa cụ.

Ngá»"i lên bá»" Ä'oàn, xÆ°Æ¡ng cùng Ä'úng giữa bá»" Ä'oàn, nghiêng qua nghiêng lại cho an ổn má»›i kéo chân ngá»"i.

Nếu ngá»"i bán già, kéo chân trái Ä'ể lên chân phải hoặc ngược lại.

Nếu ngá»"i kiết già, chân trái kéo Ä'ể lên Ä'ùi phải, chân phải Ä'ể lên Ä'ùi trái, kéo sát vào thân.

Nới rộng dây lưng, cổ áo, sửa thân ngay thẳng.

Lấy bàn tay phải Ä'ể lên bàn tay trái. Hai bàn tay Ä'ể lên hai lòng bàn chân,

 Những ngón tay chá»"ng lên nhau, hai Ä'ầu ngón tay cái vừa chạm nhau, nằm ngay chiều rún.

 Nếu lòng bàn chân bên nào trÅ©ng.

 Nên dùng khăn chêm vào cho bằng.

Cùi chỏ vừa ôm hông là Ä'ược.

Chuyển Ä'á»™ng thân 3 lần, ban Ä'ầu mạnh, sau yếu dần.

Ngá»"i lÆ°ng thẳng vừa phải, Ä'ừng quá ưỡn cÅ©ng Ä'ừng Ä'ể cong hoặc ẹo, Ä'ầu hÆ¡i cúi (lÆ°ng còng và Ä'ầu cúi dá»… sanh hôn trầm) chiều chóp mÅ©i ngay Ä'ầu ngón tay cái, hai trái tai Ä'á»'i xứng vá»›i bả vai, mắt mở 1/3, tầm nhìn không quá 6 tấ« giao Ä'iểm giữa hai chân, gÆ°Æ¡ng mặt bình thản ngá»"i yên.

Dùng mÅ©i hít vô cÅ©ng Ä'ừng mạnh, cÅ©ng Ä'ừng gấp, phải Ä'ều Ä'ều nhẹ nhẹ, tưởng nhÆ° “Không khí trong sạch vô khắp châu thân làm cho những chá»— không thông theo hÆ¡i thở lÆ°u thông“, rá»"i há miệng thở ra sạch tưởng nhÆ° “Phiền não, bệnh hoạn, cấu uế Ä'ều theo hÆ¡i thở ra ngoài.” Thở nhÆ° thế Ä'ến 3 lần cÅ©ng từ thô Ä'ến tế (từ mạnh rá»"i nhẹ dần). Thở xong ngậm miệng lại, môi và răng vừa khít lại, lưỡi Ä'ể lên trên. Từ Ä'ây về sau chỉ hít thở bằng mÅ©i Ä'ều Ä'ều nhẹ nhẹ.

B. Trụ

Có ba phương pháp dành cho người sơ cơ:

1. Sổ tức quán

Sổ là Ä'ếm, tức là hÆ¡i thở, sổ tức quán là quán sát hÆ¡i thở ra vô, Ä'ếm từ má»™t Ä'ến mười.

Có hai cách Quán Sổ Tức: Nhặt và Khoan.

* Nhặt: Hít hÆ¡i vô Ä'ếm má»™t, thở hÆ¡i ra Ä'ếm hai… Lần lượt Ä'ến mười, rá»"i trở lại bắt Ä'ầu từ má»™t.

* Khoan: Hít hÆ¡i vô thở ra Ä'ếm má»™t, hít vô thở ra Ä'ếm hai, lần lượt Ä'ến mười, rá»"i bắt Ä'ầu trở lại từ má»™t. Cứ Ä'ếm nhÆ° thế suá»'t thời gian tọa thiền.

Nếu trong lúc Ä'ếm từ má»™t Ä'ến mười nữa chừng quên hoặc bị lá»™n sá»', ta bắt Ä'ầu trở lại từ má»™t…

Sau má»™t thời gian tu tập, hành giả Ä'ếm thuần thục không còn bị lá»™n sá»' nữa thì ta bÆ°á»›c qua giai Ä'oạn tùy tức.

2. Tùy tức

“Tùy” là theo, “tức” là hÆ¡i thở. “Tùy tức” là theo dõi hÆ¡i thở. Hít hÆ¡i vô tá»›i Ä'âu là ta biết tá»›i Ä'ó. HÆ¡i thở ra Ä'ến Ä'âu, ta cÅ©ng Ä'ều biết rõ.

Trong khi theo dõi hÆ¡i thở, nên dùng trí quán mạng sá»'ng trong hÆ¡i thở, thở ra mà không hít vào thì mạng sá»'ng không còn tá»"n tại. HÆ¡i thở Ä'ã vô thường thì mạng sá»'ng của ta cÅ©ng mỏng manh giả tạm.

Khi theo hÆ¡i thở thuần thục rá»"i, hành giả bÆ°á»›c sang giai Ä'oạn tri vọng.

3. Tri vọng

Ðầu tiên, chúng ta theo dõi hÆ¡i thở ra vào an ổn Ä'ôi ba phút, buông hÆ¡i thở Ä'ể tâm an tịnh, vừa có vọng khởi liền biết vọng không theo, vọng lặng thì tâm thanh tịnh. Vọng dấy liền biết có vọng, cứ thế cho Ä'ến vọng thÆ°a dần và im bặt. Nếu mÆ¡ màng ngủ gục thì mở mắt sáng ra chấn chỉnh thân trang hiêm lại.

Trong lúc tọa thiền nghe ngá»±c nặng, tim hÆ¡i nhói là do ngá»"i thẳng quá nên rùn xuá»'ng má»™t chút. Nghe nhức xÆ°Æ¡ng sá»'ng gần lÆ°ng quần, biết ngá»"i cong rá»"i, phải thẳng lên. Nếu nhức má»™t bên vai, coi chừng hai vai không ngang nhau, má»™t bên bị lệch xuá»'ng. Nếu nhức cả hai vai là do gá»"ng hai tay, phải ná»›i lỏng ra, toàn thân ở trong tÆ° thế thÆ° giản…

Toàn thân  trong tÆ° thế thÆ° giản…

C. Xả thiền

Khi xả thiền, trÆ°á»›c Ä'ọc bài nguyện há»"i hÆ°á»›ng:

            “Nguyện Ä'em công Ä'ức này

            HÆ°á»›ng về khắp tất cả

            Ðệ tá»­ và chúng sanh

            Ðều trọn thành Phật Ä'ạo“.

Kế Ä'ến, dùng mÅ©i hít vào, dùng miệng thở ra ba hÆ¡i (từ nhẹ Ä'ến mạnh).

Hít vô tưởng như máu huyết theo hơi thở lưu thông khắp cơ thể. Thở ra tưởng như phiền não, bệnh hoạn, cấu uế theo hơi thở ra ngoài.

Ðộng hai bả vai má»—i bên lên xuá»'ng 5 lần.

Ðộng cái Ä'ầu cúi xuá»'ng ngÆ°á»›c lên 5 lần.

Xoay Ä'ầu sang phải.

Xoay Ä'ầu sang trái má»—i bên 5 lần, rá»"i trở lại cúi ngÆ°á»›c lên xuá»'ng 1 lần nữa cho quân bình

Ðộng hai bàn tay co duỗi 5 lần.

Ðộng thân 7 lần, lần chót dời hai bàn tay úp lên 2 Ä'ầu gá»'i, nhấn mạnh xuá»'ng.

Xoa mặt 20 – 30 lần.

Xoa hai lá»— tai 20 – 30 lần.

 Xoa Ä'ầu 20 -30 lần.

Xoa sau gáy 20 -30  lần.

Xoa cổ 20 -30  lần.

Dùng bàn tay phải xoa từ vai xuá»'ng cánh tay.

Bàn tay trái xoa từ nách xuá»'ng bên hông, hai bên kết hợp xoa má»™t lượt mổi bên 10 lần.

Lòng bàn tay phải Ä'ặt lên ngá»±c, lÆ°ng bàn tay xoa lên lÆ°ng, hai tay kết hợp xoa má»™t lượt (xoa ngang). Xoa ba Ä'iểm thượng tiêu, trung tiêu, hạ tiêu 5 lần (ngá»±c, bụng, bụng dÆ°á»›i).

Dùng hai bàn tay xoa thắt lưng.

 Xoa mông.

 Xoa Ä'ùi (xoa Ä'ùi tùy theo sá»± Ä'au nhiều hay Ä'au ít không có sá»' lượng)

Xoa hai ngón tay giữa cho nóng

 Ãp vào mắt mổi bên 5 lần.

Má»™t tay nắm Ä'ầu các ngón chân, má»™t tay giÆ¡ cổ chân từ từ Ä'ể nhẹ xuá»'ng.

Hai bàn tay cùng xoa mạnh lên xuá»'ng từ Ä'ùi Ä'ến bàn chân và xoa nóng 2 lòng bàn chân. Xoa bàn chân này xong rá»"i xoa bàn chân kia, xoa tùy thích không có sá»' lượng.

Duỗi hai chân ra

Thân rÆ°á»›n về phía trÆ°á»›c, các ngón tay vừa chạm Ä'ầu các ngón chân 5 lần.

Dời thân khỏi bá»" Ä'oàn, ngá»"i yên khoảng vài phút má»›i Ä'ứng dậy lạy Phật.

* Chú ý: Khi xả thiền mọi Ä'á»™ng tác xoa bóp Ä'ều phải ấn mạnh vào da, nhÆ°ng Ä'ừng thô á»"n. Các Ä'á»™ng tác và hÆ¡i thở bắt Ä'ầu từ tế Ä'ến thô (nhẹ Ä'ến mạnh).

Thá»'ng nhất PhÆ°Æ¡ng Pháp Toạ Thiền do Hoà Thượng dạy tại Thiền Viện Trúc Lâm Đà Lạt ngày 8.2.Kỹ Mão ( 25.03.1999)