Nhà Trần nối nghiệp nhà Lý, thừa hưởng về mọi phương diện, một di sản quý báu mà nhà Lý đã xây dựng trên hai thế kỷ. Riêng về Phật giáo, mặc dù về cuối đời nhà Lý, triều đình gặp nhiều vụ nội biến và trong phái Thiền môn, ít có được những vị cao Tăng đại đức như ở đầu đời Lý; nhưng trong dân chúng, Ðạo Phật đã thấm nhuần sâu xa, đâu đâu cũng có chùa, có tượng Phật để tín đồ sùng bái. Bước sang đầu đời nhà Trần, có nhiều lý do khiến chúng ta tin tưởng rằng Ðạo Phật sẽ được phát triển mạnh thêm, nhất là các vị vua đầu nhà Trần là những vị vua thông hiểu và sùng mộ Phật giáo còn hơn cả những vị vua đầu nhà Lý. Thế mà Ðạo Phật trong đời nhà Trần, chỉ thịnh phát trong khoảng 50 năm đầu, rồi dừng lại và thoái bộ mãi. Vì hai lý do làm cho Ðạo Phật không thể tiến phát được là ở bên ngoài, sự cạnh tranh ráo riết, có nhiều khi là cả một sự đàn áp của Khổng giáo; và ở bên trong, giáo lý Ðạo Phật dần dần bị xen lẫn mê tín, dị đoan của những tà giáo, ngoại đạo mà các vua chúa trong đời nhà Trần rất sùng mộ. Vì những sự mê tín, dị đoan này, Ðạo Phật trước con mắt những nhà thức giả, nhất là phía Khổng giáo, trở thành một cái đạo vô bổ, nguy hiểm cho đời sống quốc gia. Các nhà Nho đua nhau công kích Phật giáo. Triều đình mở những kỳ khảo hạch Tăng sĩ về những giáo lý thông thường. Những vị sư nào thi hỏng thì phải hoàn tục. Những người thi đổ thì được bổ làm chức Tri cung (coi việc các cung), Tri quan (coi việc các đền), Tri tự (coi việc các chùa). Thật là một hiện tượng suy đồi ! rõ rệt: các Tăng sĩ phải đi thi để giữ chức coi việc cúng bái ở các cung vua và các đền miếu. Mỉa mai cay độc hơn nữa, là trong đời vua Phế Ðế (1381) Tăng chúng của đạo từ bi lại bị triệu tập làm thành một đạo binh dưới sự thống lĩnh của một vị Thiền sư để đi đánh giặc Chiêm Thành!

2 – Các vị vua nhà Trần có công với sự truyền bá Phật Pháp :

Như đoạn trên đã nói, trong đầu đời nhà Trần, có nhiều vị vua rất sùng mộ Phật Pháp và đã có công lớn đối với việc truyền bá Ðạo Phật trong nước.

a) Vua Trần Thái Tôn (1225-1258):

Trần Thái Tôn tên húy là Trần Cảnh, chồng bà Lý Chiêu Hoàng. Sau khi được vợ nhường ngôi, Trần Thái Tôn trở thành vị vua khai nguyên đời Trần. Ngài là một vị quốc vương hiểu đạo rất sâu xa. Khi mới lên ngôi, Ngài đã lo việc truyền bá Ðạo Phật bằng cách lập chùa, đúc chuông và hộ trì Phật, Pháp,Tăng. Ngài lại còn soạn được hai tập sách rất có giá trị và gây ảnh hưởng quý báu cho việc truyền bá Phật Pháp thời bấy giờ, là quyển: “Thiền Tôn Chỉ Nam” và quyển “Khóa Hư”. Tập Thiền Tôn Chỉ Nam nói rõ về đạo lý tu thiền; còn tập Khóa Hư giải rỏ hành tướng của cái khổ: sanh, lão, bệnh, tử. Hai tập ấy, ngày nay vẫn còn lưu truyền.

b) Vua Trần Nhân Tôn (1278-1293):

Trần Nhân Tôn là vị vua thứ ba đời Trần. Sau khi đã đánh bại quân Mông Cổ một cách oai hùng, ngài truyền ngôi lại cho con và vào tu ở núi Yên Tử. Ngài thường đi khắp đó đây để bài trừ những hình thức mê tín dị đoan trong dân gian, thiết lập tu viện, thuyết pháp độ sanh, mở rộng những trạm phát thuốc để cứu giúp người tật bệnh. Sau ngài truyền pháp lại cho Tôn Giả Pháp Loa và tịch ở am Ngọc Vân trong lúc đang đi du hóa. Ngài chính là Sơ Tổ phái Trúc Lâm.

c) Vua Trần Anh Tôn (1293-1314):

Trần Anh Tôn là vị vua thứ tư của nhà Trần, kế vị vua Trần Nhân Tôn. Ngài là đệ tử của Pháp Loa Tôn sư, nên rất tinh thông về Phật pháp. Noi gương phụ vương là vua Trần Nhân Tôn, ngài đã hăng hái truyền bá Phật giáo trong nước.

Sau khi thỉnh được Đại Tạng Kinh ở Trung Hoa về, ngài sắc in thành nhiều bản và phát cho nhân dân, trong dịp xuất gia của Thái Thượng Hoàng Trần Nhân Tôn. Ngài lại còn truyền thiết những đàn tràng lớn để hành lễ và phát chẩn cho dân nghèo.

Tuy vậy, đến đời Anh Tôn, Ðạo Phật không còn giữ được cái sắc thái rực rỡ như đầu đời Trần nữa. Sau đời vua này, các vị vua kế vị tuy vẫn là những Phật tử, nhưng không còn được lòng tin sáng suốt và thuần túy nữa. Ngoại đạo, tà giáo từ Trung Hoa truyền sang đã xen lấn trong niềm tin của họ.

3 – Phái Trúc Lâm Yên Tử và các vị Tổ trong phái ấy:

Trong đời Trần, các vị Danh tăng không được đông đảo như ở đời Lý. Tuy thế, trong đời này Phật giáo Việt Nam cũng đã phát triển được một tôn phái mới là Trúc Lâm, phát tích từ núi Yên Tử, và các vị Tổ trong phái này cũng là những bậc Cao tăng mà đời sau không thể không nhớ được, mỗi khi nói đến Ðạo Phật về đời Trần. Sau đây chúng ta hãy tìm biết qua tiểu sử và sự nghiệp của các vị ấy:

a) Tuệ Trung Thượng Sĩ:

Ngài húy là Trần Quốc Toản, con trai của Hưng ÐạoVương Trần Quốc Tuấn. Khi giặc Nguyên (Mông Cổ) hai lần sang đánh chiếm nước ta, ngài theo Hưng Ðạo Vương đi chống giặc, lập được nhiều chiến công và được phong đến chức Tiết độ sứ. Ngài có lòng mộ đạo từ nhỏ, nhưng vì gặp lúc quốc biến, ngài phải ra tay phò vua, giúp nước. Khi giặc yên, ngài xin từ chức lui về Phong ấp là Vạn niên hương, chuyên tâm học đạo với Tiêu Giáo Thiền sư, là một đệ tử cuối cùng của phái Vô Ngôn Thông.

Khi ngộ đạo, ngài thường lập đàn giảng đạo, các môn đồ thiện tín đến dự thính rất đông.

Vua Thánh Tôn rất kính trọng ngài, tứ hiệu Ngài là “Tuệ Trung Thượng Sĩ” và ký thác vua Trần Nhân Tôn cho ngài. Ngài hết lòng dạy bảo Nhân Tôn về phần đạo lý và sau này Nhân Tôn lập ra phái Trúc Lâm và trở thành đệ nhất Tổ của phái này, cũng là nhờ ảnh hưởng tinh thần của Tuệ Trung Thượng Sĩ.

Khi gần hóa, ngài khiến người nhà kê ghế giữa căn nhà trống, ngồi tựa vào ghế mà tịch. Các nàng hầu khóc lên, Ngài liền mở mắt ra quở rằng:

– Sanh tử lẽ thường, có gì đáng thương xót mà làm nhiễu tâm hồn ta như thế?

Các nàng hầu phải im bặt; Ngài lại nhắm mắt mà tịch. Ngài thọ 62 tuổi.

b) Trần Nhân Tôn, đệ nhất Tổ của phái Trúc Lâm Yên Tử (đã nói ở đoạn trên rồi).

c) Pháp Loa Tôn sư, vị Tổ thứ hai của phái Trúc Lâm:

Ngài họ Ðồng, người làng Cửu La, Phủ Nam Sách (nay thuộc tỉnh Hải Dương), Ngài thiên tư đỉnh ngộ, năm 21 tuổi gặp Ngài Ðiều Ngự (tức là vua Nhân Tôn) khen là có pháp nhãn, và được thâu làm đệ tử. Ngài ngộ đạo rất sớm. Năm 25 tuổi Ngài phụng mệnh làm lễ khai giảng ở chùa Siêu Loại, có vua và đình thần đến dự. Sau buổi khai giảng ấy, ngài Ðiều Ngự phong cho ngài làm chủ sơn môn Yên Tử và đem Kinh điển hơn hai trăm bộ giao phó cho Ngài.

Ngài phụng chiếu, định chức các Tăng đồ và quản lãnh Tăng chúng. Tăng đồ có Tăng tịch, sổ sách rõ ràng là bắt đầu từ đó. Trong một đời, ngài đúc được 1300 tượng Phật, dựng hai đài giảng đạo, năm ngôi tháp, hai trăm sở Tăng đường, độ cho hơn 15.000 Tăng Ni, trong số ấy có 3.000 người được đắc pháp. Ngoài ra, ngài còn soạn hai tập “Ðọan Sách Lục ” và “Tham Thiền Yếu Chỉ”, nay còn lưu truyền. Công nghiệp lớn lao như thế, nhưng tiếc thay đời ngài lại rất ngắn ngủi, hưởng thọ 47 năm.

d) Huyền Quang Tôn sư, vị Tổ thứ ba của phái Trúc Lâm.

Anh Đức Blog

Thứ Năm, 29 tháng 8, 2013

PHPT K5 B4.html

DÀN BÀI

V. PHẬT GIÁO DƯỚI THỜI NHÀ TRẦN (1225 – 1400)

VII. PHẬT GIÁO DƯỚI ĐỜI NHÀ HỒ (1400-1407), DƯỚI THỜI ĐÔ HỘ CỦA NHÀ MINH (1414-1427) VÀ DƯỚI ĐỜI HẬU LÊ (1428-1527)

VI. PHẬT GIÁO TRONG THỜI NAM, BẮC PHÂN TRANH (1528 – 1802)

VIII. PHẬT GIÁO DƯỚI ĐỜI CÁC VỊ VUA ĐẦU TRIỀU NGUYỄN

C. – KẾT LUẬN

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét