Cún cưng
Â
Mục Lục
CHÄM SÃ"C
Sức khá»e & dinh dưỡng
Lá»±a chá»n má»t chú chó tá»'t nhất
PhÆ°Æ¡ng pháp Campbell xác Ä'á»nh tÃnh cách cÄn bản
Xác Ä'á»nh tuá»i của chó
Các giai Ä'oạn của sá»± phát triá»n
Hãy chÄm sóc chú chó của bạn
PhÆ°Æ¡ng pháp nuôi chó con và chó trÆ°á»ng thà nh
Vá» sinh: má»t và i lá»i khuyên
Giai Ä'oạn tÄng trÆ°á»ng & khẩu phần thức Än
Phải là m gì Ä'á» nuôi chó Ãt bá»nh
Tắm chó như thế nà o ?
Tắm chó
Nuôi chó con bằng sữa bò
Má»t sá»' vấn Ä'á» cần thiết Ä'á»'i vá»i cún con
Chó muá»'n gìâ¦.. ???
HUẤN LUYá»N
Những bà i táºp nhá» giúp cún cÆ°ng
Dạy chó ” Ä'i vá» sinh “
TRá» Bá»NH
Vấn Ä'á» thú y
Bá»nh thiếu Canxi
Bá»nh Carré (ca-rê)
Tiêu chảy cấp tÃnh
Tiêu chảy – bá»nh thÆ°á»ng gặp trên chó
Các loại ngoại ký sinh trên chó
Sơ cứu khi chó gặp nạn
Phòng bá»nh bằng VACCIN
Bá»nh da liên quan Ä'ến dinh dưỡng
Lá»i Nói Äầu
Tôi vừa Ä'ược ngÆ°á»i bạn tặng cho chú cún nhá». Mấy ngà y Ä'ầu Ä'em vá» da chú ná»i Ä'ầy mẩn Ä'á», khiến chú cứ lÄn, chà mình xuá»'ng sà n nhà cho Ä'ỡ ngứa, trông thÆ°Æ¡ng quá, chẵng biết xoay sá» là m sao. Tìm  gặp trang web yeuthucung.com, Ä'á»c má»i biết hóa ra ra do lấy sữa tắm của ngÆ°á»i tắm cho chú. Ngoà i ra trang web còn có những bà i hÆ°á»ng dẫn cách chÄm sóc, cách ngừa trá» má»t sá»' bá»nh, cả cách táºp cho chú Ä'i tiêu tiá»u Ä'úng nÆ¡i, vấn Ä'á» Ä'ang là m cả nhà Ä'iên Ä'ầu ! .. tháºt là buá»"n ngủ gặp chiếu manh, mừng quá, bèn copy má»t sá»' bà i vá» rá»"i chuyá»n thà nh ebook Ä'á» tiá»n lÆ°u trữ, tham khảo khi cần.
Nay xin chia sẻ bạn táºp ebook vá»i các bạn còn nhiá»u lá» ngá» trong viá»c chÄm sóc chú cún cÆ°ng của mình nhÆ° tôi. DÄ© nhiên Ä'ây chá» là những hiá»u biêt tá»'i thiá»u ban Ä'ầu. Bạn nà o muá»'n hiá»u sâu hÆ¡n tất phải tìm Ä'á»c nhiá»u hÆ¡n, chẵng hạn trên www.yeuthucung.com . Nhân Ä'ây cÅ©ng xin cảm Æ¡n chủ nhân trang web hữu Ãch ấy.
noikhongduoc4″>
lockquote width=”24″>Royal Canin  Â
21/03/2007
Dinh dưỡng trong thú y là môn khoa há»c vá»i mục Ä'Ãch nháºn biết, xác Ä'á»nh vai trò và liá»u hữu hiá»u của các dưỡng chất thiết yếu ảnh hÆ°á»ng Ä'ến sức khá»e và thá» trạng của chó. Äây là lãnh vá»±c Ä'òi há»i ta phải thÆ°á»ng xuyên cáºp nháºt nhiá»u kiến thức má»i.
Hằng nÄm, thÆ°á»ng có hà ng loạt thức Än vá»i công thức dinh dưỡng hoà n toà n má»i xuất hiá»n trên thá» trÆ°á»ng, bao gá»"m những dưỡng chất thiết yếu giúp duy trì sức khá»e, các yếu tá»' tá»± nhiên nhằm ngÄn ngừa nguy cÆ¡ gây bá»nh và bảo vá» cÆ¡ thá».
Trong 30 nÄm gần Ä'ây, các nhà sản xuất thức Än Ä'ã là m ra nhiá»u loại thức Än có ảnh hÆ°á»ng tÃch cá»±c Ä'ến Ä'iá»u kiá»n sá»'ng của chó. Tuá»i thá» trung bình của chó Æ°á»c Ä'oán tÄng Ä'ược 3 nÄm trong vòng 15 nÄm qua.
Từ âsá»'ng sótâ có nghÄ©a là cho thấy nhu cầu thức Än tá»'i thiá»u Ä'á» sá»'ng, khái niá»m âkhẩu phần Änâ Ä'ược phát triá»n giúp chó thêm Ä'ẹp và nÄng Ä'á»ng hÆ¡n. Chúng ta có khái niá»m âdinh dưỡngâ nhá» và o kiến thức vá» các chức nÄng của cÆ¡ thá» và các lợi Ãch của viá»c nghiên cứu và môi trÆ°á»ng thiên nhiên góp phần cho sức khá»e (chất chiết xuất từ thá»±c váºt, khoáng, các loại chất Ä'ạm khác nhau).
Ngà y nay, khẩu phần Än của chó Ä'ược sản xuất theo nhu cầu Ä'ặc biá»t, viá»c nháºn biết tá»'t vá» sá»± thiếu hụt dinh dưỡng giúp ngÄn ngừa hoặc phát hiá»n những Ä'iá»m Ä'ặc trÆ°ng khác Ä'ang Ä'ược tiếp tục nghiên cứu.
Các nhà khoa há»c và các nhà máy sản xuất thức Än Ä'ã nháºn thấy rằng â chó nên Ä'ược cho Än dá»±a và o Ä'á» tuá»i của nó (là chó con, chó trÆ°á»ng thà nh hay chó già ), và còn phải dá»±a và o trá»ng lượng và kÃch cỡ từng giá»'ng (nhá», trung bình, lá»n hay rất lá»n) của chó â.
Nhá» và o sá»± phát triá»n liên tục trong khoa há»c gần Ä'ây, khái niá»m khẩu phần Ä'ã Ä'ược phát triá»n thà nh dinh dưỡng – phòng bá»nh và khi cần thiết, dinh dưỡng â" sức khá»e hoặc dinh dưỡng â" Ä'iá»u trá» Ä'á» ngÄn ngừa hay chữa trá» những bá»nh nà o Ä'ó.
Quan Ä'iá»m chó Ä'ược nuôi bằng thức Än thừa Ä'ã quá lá»i thá»i. Cà ng gần gÅ©i, chúng ta cà ng cảm thấy giữa những ngÆ°á»i bạn bá»'n chân và chúng ta cà ng có tình cảm khắng khÃt, chúng ta cÅ©ng thấy rằng cần phải yêu thÆ°Æ¡ng và chÄm sóc chúng nhÆ° thế nà o cho Ä'úng cách và tháºt xứng Ä'áng. Phần lá»n chúng ta yêu thÆ°Æ¡ng và xem chó nhÆ° chúng ta, tá»± chúng ta áp Ä'ặt rằng chúng ta thÃch gì thì chó cÅ©ng thÃch thứ ấy. Äiá»u nà y rất dá» dẫn Ä'ến những cách chÄm sóc sai lầm và gây ra những háºu quả xấu. Chúng ta áp Ä'ặt những lá»'i sá»'ng và ưá»c muá»'n của chúng ta lên những chú chó mà không nghÄ© Ä'ến sá»± khác biá»t lá»n thế nà o vá»i chúng.
Con ngÆ°á»i là loà i Än tạp, có vá» giác và có sá»± thÆ°á»ng thức Ä'a dạng và quan tâm nhiá»u Ä'ến thức Än. Tá»± nhiên chúng ta nghÄ© rằng Ä'ang là m Ä'úng bằng cách cho chó Än khẩu phần giá»'ng khẩu phần của chúng ta.
Trải qua gần má»t ngà n nÄm thuần hóa, nhÆ°ng vẫn không thá» thay Ä'á»i loà i Än thá»t thà nh loà i Än tạp. KÃch cỡ và hình dạng các cÆ¡ quan của loà i Än thá»t rất khác so vá»i chúng ta. Hà m của loà i Än thá»t rất khá»e, dùng Ä'á» cắt thức Än nhÆ°ng không nhai, không tiêu hóa trÆ°á»c bằng nÆ°á»c bá»t mà nuá»'t chá»ng con má»"i, ruá»t rất ngắn (con thú cà ng to thì ruá»t cà ng ngắn) không phù hợp Ä'á» tiêu hóa ngÅ© cá»'c, Ä'ó là những Ä'ặc Ä'iá»m trong tiêu hóa của chó.
Nguyên thủy các loà i váºt nà y rất nÄng Ä'á»ng, chúng lấy nÄng lượng từ mỡ và không bá» những vấn Ä'á» có liên quan Ä'ến âcholesteronâ, nhÆ°ng chúng có thá» bá» béo phì (có thỠảnh hÆ°á»ng Ä'ến tim, khá»p, tiá»u Ä'Æ°á»ng) nếu chúng ta không cung cấp cho chúng những khẩu phần Än thÃch hợp.
Má»t miếng chocolat là thuá»'c Ä'á»c cho chó, má»t miếng Ä'Æ°á»ng, má»t miếng phó mát⦠tất cả những miếng ngon dù nhá» nhÆ°ng sẽ phá hủy khẩu phần cân bằng dinh dưỡng. Má»t khẩu phần mất cân Ä'á»'i có thá» dẫn Ä'ến rá»'i loạn tiêu hóa và dần dần ảnh hÆ°á»ng Ä'ến sức khá»e của chó.
Vì váºy, Royal Canin khuyên bạn nên chú ý Ä'ến chó cÆ°ng và chÄm sóc chó Ä'úng vá»i những gì chó cần tháºt sá»± Ä'á» chú chó của bạn luôn khá»e.
Â
Royal Canin
(trÃch tà i liá»u GS.DOMINIQUE GRANDJEAN)
Lá»±a chá»n má»t chú chó tá»'t nhất         Â
 Bá Phong  Â
21/03/2007
Hãy lá»±a chá»n tháºt kỹ cà ng, cân nhắc nó vá»i cách sá»'ng, nÆ¡i á» và hoà n cảnh gia Ä'ình của bạn.
Thông thÆ°á»ng, má»t con chó Ä'ược chá»n vá»i rất Ãt sá»± cân nhắc, vì váºy nó thÆ°á»ng không Ä'ược nhÆ° những thứ mà ngÆ°á»i chủ mong Ä'ợi – vá»i những háºu quả chẳng hay ho gì. Chìa khóa Ä'á» có Ä'ựơc má»t tình bạn tá»'t giữa bạn và thú nuôi chÃnh là má»t sá»± lá»±a chá»n Ä'úng Ä'ắn ngay từ lúc Ä'ầu tiên.
Những vấn Ä'á» từ gia Ä'ình:
TrÆ°á»c khi nháºn trách nhiá»m vá»i má»t con chó, phải chắc chắn rằng cả nhà bạn Ä'á»u sẵn sà ng chÄm sóc cho nó. Viá»c cho Än, chÆ¡i Ä'ùa, các bà i táºp, huấn luyá»n cÅ©ng nhÆ° là m Ä'ẹp Ä'á»u là những nhu cầu của chúng và mất khá nhiá»u thá»i gian. Nếu bạn không có nhiá»u thá»i gian, có lẽ mèo hoặc má»t con thú nhá» hÆ¡n sẽ là sá»± lá»±a chá»n tá»'t hÆ¡n. Ngoà i ra, phải chắc rằng trong gia Ä'ình bạn không ai dỠứng vá»i chó. Hằng nÄm rất nhiá»u con chó Ä'ã Ä'ược cho Ä'i nÆ¡i khác vì chủ chúng bá» dỠứng mà lúc mua Ä'ã không xem trá»ng vấn Ä'á» nà y.
Â
Phải cân nhắc kỹ má»i chi phà khi sỡ hữu má»t con chó. Hãy Æ°á»c lượng giá thức Än, vòng cá» dây xÃch, Ä'á»" chÆ¡i, chÄm sóc thú y – và cả tiá»n thay thế những váºt dụng trong nhà khi bá» chó cắn phá. Bạn cÅ©ng cần là m má»t hà ng rà o, thuê ngÆ°á»i dắt chó Ä'i dạo hoặc thá»nh thoảng bá» nó trong chuá»"ng.
Má»t lần nữa, bạn phải chắc rằng ngÆ°á»i trông nhà sẽ chÄm sóc chú chó của mình. Lúc nà y thì bạn Ä'ã có thá» xem xét giá»'ng chó nà o mình tháºt sá»± muá»'n nuôi.
Suy nghĩ kĩ và cân nhắc
Há»c cà ng nhiá»u cà ng tá»'t vá» Ä'ặc Ä'iá»m của các giá»'ng chó khác nhau Ä'á» bạn có thá» thu hẹp dần sá»± lá»±a chá»n của mình xem giá»'ng chó nà o thÃch hợp vá»i nhu cầu của bạn nhất. Mặc dù có sá»± khác nhau giữa cá thá» nà y vá»i cá thá» khác, nhÆ°ng các giá»'ng chó vẫn có những biá»u hiá»n vá» hình dáng cÅ©ng nhÆ° cách cÆ° xá» rất Ä'ặc trÆ°ng. Và dụ, giá»'ng chó thá» thao có thá» chạy nhảy hà ng giá» ngoà i và có xu hÆ°á»ng cần rất nhiá»u sá»± luyá»n táºp. Bá»i váºy, giá»'ng retriever (chó nhặt má»"i) sẽ không là sá»± lá»±a chá»n tá»'t nhất nếu bạn sá»'ng trong cÄn há». Tuy nhiên, nếu bạn sá»'ng á» ngoại thà nh và má»t khoảng sân rá»ng có hà ng rà o, cùng má»t lÅ© trẻ nÄng Ä'á»ng thì giá»'ng retriever sẽ rất hoà n hảo.
Golden Retriever
Äá»'i vá»i những ngÆ°á»i sá»'ng á» môi trÆ°á»ng cÄn há», giá»'ng chó Ãt nÄng Ä'á»ng có lẽ sẽ tá»'t hÆ¡n. Tuy nhiên, bạn Ä'ừng nghÄ© kÃch cá» giá»'ng chó sẽ tá» lá» vá»i nhu cầu táºp luyá»n. Giá»'ng Beagle là giá»'ng nhá», tuy nhiên rất hiếu Ä'á»ng và cần Ä'ược táºp luyá»n nhiá»u và Ä'á»u Ä'ặn. Giá»'ng chó khá»ng lá»" (Giant) nhÆ° Great Danes và Newfoundlands, chá» Ä'òi há»i cÆ°á»ng Ä'á» luyá»n táºp vừa Ä'ủ, và cần Ãt không gian hÆ¡n so vá»i kÃch thÆ°á»c của nó. Giá»'ng chó cảnh có thá» váºn Ä'á»ng ngay trong nhà . NhÆ°ng hãy cẩn tháºn vì chúng khá á»"n à o.
Chiá»u dà i của lông cÅ©ng là 1má»t Ä'iá»u cần phải xem xét kỹ. Chó lông dà i, nhÆ° Chow Chow và Keeshonds, có má»t bá» lông dà y rất Ä'ẹp, nhÆ°ng chúng Ä'òi há»i chế Ä'á» chÄm sóc kÄ© cà ng. Chó lông ngắn, nhÆ° Labrador và Dalmatian ( chó Ä'á»'m ), Ä'òi há»i chÄm sóc Ãt hÆ¡n nhÆ°ng lại hay rụng lông thÆ°á»ng xuyên. Giá»'ng chó không rụng lông, nhÆ° Bichon Frise và Poodle, cần Ä'ược cắt lông thÆ°á»ng xuyên và sẽ tá»'n thêm chi phà nếu muá»'n cắt tháºt chuyên nghiá»p.
NghÄ© vá» thá»i tiết mà con chó bạn sẽ sinh sá»'ng. Giá»'ng Arctic, nhÆ° Husky và Samoyed, có bá» lông dà y và sẽ không thoải mái á» khà háºu nóng, ẩm. Ngược lại, Whippet và Greyhound sẽ cảm thấy cóng á» những vùng khà háºu lạnh. Nếu nÆ¡i bạn á» thá»i tiết quá khắc nghiá»t, hãy chá»n chú chó có bá» lông có khả nÄng thÃch nghi.
Bạn cÅ©ng nên xem xét vá» giá»i tÃnh của má»t con chó. Nhìn chung, chó Ä'á»±c thÆ°á»ng có những vấn Ä'á» vá» cách cÆ° xá» và hay tấn công hÆ¡n con cái. Mặc dù cả hai giá»i Ä'á»u có thá» là m ngÆ°á»i bạn tá»'t của chúng ta, nhÆ°ng những gia Ä'ình có trẻ con lần Ä'ầu tiên mua chó có thá» mua chá»n chó cái. Chó cái thÆ°á»ng dá» huấn luyá»n hÆ¡n, tuy nhiên nó Ä'òi há»i thá»i gian và sá»± chú ý của bạn nhiá»u hÆ¡n là chó Ä'á»±c. Chó Ä'á»±c cÅ©ng thÆ°á»ng lá»n hÆ¡n chó cái ( trong cùng 1 giá»'ng ). Äiá»m khác nhau nà y sẽ Ä'áng ká» hÆ¡n á» giá»'ng chó lá»n- và dụ á» giá»'ng Newfoundland chó Ä'á»±c có thá» cân nặng 68kg, trong khi chó cái chá» chừng 18kg. Ngoà i ra những thứ khác chó Ä'á»±c và cái Ä'á»u giá»'ng
Äừng quên rằng chó lại thÆ°á»ng rất thông minh và Ä'áng yêu. Sá»± di truyá»n của những con cùng giá»'ng có thá» sẽ cho kết quả thái hoá, nhÆ° bá»nh loạn sản do u uất, những vấn Ä'á» vá» cách cÆ° xá», nhÆ° hay gây hấn, tấn công. Nháºn nuôi má»t con chó lai sẽ là má»t trong những cách tá»'t nhất Ä'á» tránh những thái hoá duy truyá»n. Mặc dù không dá» Ä'á» Ä'oán trÆ°á»c Ä'ược hình dáng, kÃch cỡ hay thái Ä'á» của 1 con chó lai, chúng vẫn rất Ä'áng yêu và Ä'ược nhiá»u gia Ä'ình Æ°a chuá»ng.
Â
Các giá»'ng chó phù hợp vá»i trẻ em
Nếu bạn có trẻ con trong nhà , bạn có thá»Â xem xét những giá»'ng chó khôi hà i và thân thiá»n sau:
Bearded Collie                         Shetland Sheepdog
West Highland White Terrier   Miniature Schnauxer
Golden Retriever                      Labrador Retriever
Cavalier King Charles Spaniel  Beagle
Hãy biết rằng, tuy nhiên trẻ em dÆ°á»i 3 tuá»i thÆ°á»ng vô ý có những hà nh Ä'á»ng lá» mãng vá»i thú nuôi, ngược lại chó cÅ©ng Ä'ôi khi có những hà nh vi mạnh tay vá»i những Ä'ứa trẻ. Ngay cả danh sách những giá»'ng chó nêu á» trên cÅ©ng Ä'òi há»i Ä'ược huấn luyá»n và sá»m có những kinh nghiá»m vá»i trẻ con thì má»i có thá» tin cáºy Ä'ược.
TrÆ°á»c khi nháºn nuôi má»t con chó, hãy tìm hiá»u:
* Vì sao nó Ä'ược cho Ä'i?
* Nó Ä'ến từ Ä'âu?
* Nó Ä'ã á» vá»i bao nhiêu gia Ä'ình rá»"i?
* Nó có Ä'ược huấn luyá»n Ä'á» sá»'ng trong nhà không?
* Nó có chấp nháºn trẻ em
* Nó có chấp nháºn những váºt nuôi khác?
* Nó có thân thiá»n vá»i má»i ngÆ°á»i?
* Nó có thÃch Ä'ược vuá»'t ve không?
* Khả nÄng sinh sản?
* Nó có phục tùng má»nh lá»nh?
* Nó trông có khoẻ mạnh không?
Bá Phong
PhÆ°Æ¡ng pháp Campbell xác Ä'á»nh tÃnh cách cÄn bản                            /blockquote>
Cát Tiên  Â
29/03/2007
PhÆ°Æ¡ng pháp Campbell dùng Ä'á» xác Ä'á»nh những tÃnh cách cÄn bản của chú chó con. Hãy nhá» rằng, ngay cả những tÃnh cách chủ Ä'ạo là bẩm sinh Ä'i chÄng nữa, ngÆ°á»i chủ má»i cÅ©ng có thá» thay Ä'á»i nó theo cách mà anh ta Ä'á»'i xá» vá»i nó. Má»t ngÆ°á»i chủ trên thá»±c tế có thá» thúc Ä'ẩy má»t và i tÃnh cách và là m mất Ä'i những tÃnh cách khác.
Kiá»m tra tÃnh thu hút
PhÆ°Æ¡ng pháp nà y có thá» thá»±c hiá»n trên chó con khoảng 7 tuần tuá»i.
Sau khi nhẹ nhà ng Ä'ặt chú chó con trên mặt Ä'ất, bÆ°á»c lui ra sau và i bÆ°á»c, vá» tay nhẹ và quan sát kỹ thái Ä'á» của chú chó con:
1.  Chú láºp tức chạy Ä'ến bên bạn vá»i Ä'uôi giÆ¡ cao lên, nhảy và o bạn và liếm tay bạn
2.  Chú láºp tức chạy Ä'ến bên bạn vá»i Ä'uôi giÆ¡ cao lên và dùng chân cà o và o tay bạn.
3.  Chú láºp tức chạy Ä'ến bên bạn, Ä'uôi quẫy liên tục.
4.  Chú tiến tá»i bạn má»t cách dè dặt, Ä'uôi cụp xuá»'ng.
5.  Chú không Ä'ến gần bạn.
                           Â
Â
Kiá»m tra xem chú chó con chấp nháºn sá»± là m chủ của bạn nhÆ° thế nà o?
Má»t ngÆ°á»i chủ chÆ°a hiá»u gì vá» con chó của mình có thá» tiến hà nh phÆ°Æ¡ng pháp nà y.
Äặt chú chó con nằm vá»i vá» trà của má»t con nhân sÆ°, vuá»'t ve nó, nhấn xuá»'ng Ä'ầu và lÆ°ng:
1. Chú chó con vùng lên bằng cách cà o dÆ°á»i Ä'ất, láºt ngược lại, gầm gừ và cắn.
2. Chú chó con vùng lên, láºt ngược lại Ä'á» cà o tay bạn.
3. Äầu tiên, chú chó vùng lên, sau Ä'ó nằm im xuá»'ng và liếm tay bạn.
4. Chú chó quay Ä'ầu lại và liếm và o tay bạn.
5. Chú chó chạy trá»'n.
                          Â
Â
Kiá»m tra chú chó con có tÃnh hay Ä'i theo ngÆ°á»i hay không
PhÆ°Æ¡ng pháp kiá»m tra nà y thá»±c hiá»n trên chó con mà không dùng bất cứ câu lá»nh nà o hay nói bất cứ lá»i nà o.
Äứng dáºy và di chuyá»n cháºm rãi ra xa, không nhìn và o chú chó:
1.  Chú chó theo bạn ngay láºp tức vá»i Ä'uôi giÆ¡ cao, cắn và o chân bạn.
2.  Chú chó cũng là m như thế nhưng không cắn.
3.  Chú chó theo bạn ngay láºp tức nhÆ°ng Ä'uôi Ä'á» thấp.
4.  Chú chó theo bạn má»t cách do dá»± vá»i Ä'uôi cụp xuá»'ng.
5.  Chú chó không theo bạn và bá» Ä'i nÆ¡i khác.
                   Â
Â
Kiá»m tra tÃnh phục tùng
Má»t ngÆ°á»i chủ chÆ°a hiá»u vá» con chó của mình có thá» tiến hà nh phÆ°Æ¡ng pháp nà y.
Äặt hai tay của bạn dÆ°á»i ngá»±c chú chó con và dá»±ng nó lên. Giữ chú chó á» tÆ° thế nà y trong vòng 30giây:
1.  Chú chó vùng vẫy mạnh, gừ và cắn.
2.  Chú chó vùng vẫy mạnh
3.  Äầu tiên, chú chó vùng vẫy mạnh, sau Ä'ó Ä'ứng yên và liếm và o tay bạn.
4.  Chú chó không vùng vẫy và liếm và o tay bạn.
5.
              Â
Â
Kiá»m tra xem chú chó con chấp nháºn sá»± ép buá»c nhÆ° thế nà o?
Má»t ngÆ°á»i chủ chÆ°a hiá»u vá» con chó của mình có thá» tiến hà nh phÆ°Æ¡ng pháp nà y.
Äá» chú chó nằm ngá»a, lÆ°ng tá»±a trên Ä'ất và giữ yên á» vá» trà nà y trong 30giây bằng cách Ä'ặt tay lên trên lá»"ng ngá»±c chú chó:
1.  Chú chó vùng vẫy mạnh và cắn.
2.  Chú chó vùng vẫy mãi cho Ä'ến khi Ä'ược tá»± do.
3.  Äầu tiên, chú chó vùng vẫy nÆ°hng sau Ä'ó lại nằm yên.
4.  Chú chó không hỠvùng vẫy và liếm tay bạn.
5.  Chú chó không vùng vẫy.
          Â
Â
KẾT QUẢ
Äa sá»' các câu trả lá»i là 1:
TÃnh cách chú chó của bạn là thÃch là m chủ, tÃnh khà hung hÄng. Chú chó nà y không khuyến khÃch nuôi trong gia Ä'ình nhÆ° má»t váºt cÆ°ng. Chú chó Ä'ó có thá» trá» thà nh má»t chú chó là m viá»c hay chú chó gác cá»a tá»'t nếu Ä'ược huấn luyá»n tá»'t.
Äa sá»' các câu trả lá»i là 2:
Chú chó của bạn rấtâ¦âcứng Ä'ầuâ. Sau nà y có thá» trá» thà nh chó là m viá»c nhÆ°ng cần phải có má»t chế Ä'á» táºp luyá»n tháºt nghiêm khắc
Äa sá»' các câu trả lá»i là 3:
TÃnh cách chó á»n Ä'á»nh và rất thÃch hợp.
Äa sá»' các câu trả lá»i là 4:
TÃnh cách chó dá» phục tùng. Chú chó không thÃch hợp cho là m viá»c.
Äa sá»' các câu trả lá»i là 5:
Chú chó có tÃnh tình rất rụt rè, tÃnh cách xả há»i hoá rất yếu, phản ứng rất khó, không thá» Ä'oán trÆ°á»c.
Kết quả có thá» xuất hiá»n trái ngược nhau, vì váºy lá»i khuyên là nên lặp lại các phÆ°Æ¡ng pháp kiá»m tra nà y vì có thá» lúc thá»±c hiá»n chÆ°a Ä'ược chÃnh xác cho lắm (chó con quá nhá», Ä'ang bá» stress, má»i vừa ngủ dáºyâ¦).
                                                                                                                                                                                               CátTiên
(theo Royal Canin Dog Encyclopaedia)
Xác Ä'á»nh tuá»i của chó                         Â
e=”Times New Roman” color=”#4F81BD”>Administrator  Â
15/03/2007
Thông thÆ°á»ng, tuá»i thá» trung bình của chó khoảng mÆ°á»i hai nÄm, cho Ä'ến nay, tuá»i thá» tá»'i Ä'a ghi nháºn Ä'ược là 34 nÄm, chúng ta cÅ©ng không thá» nói Ä'ây là trÆ°á»ng hợp ngoại lá» duy nhất.
 Má»t chú chó trÆ°á»ng thà nh thÆ°á»ng á» khoảng mÆ°á»i hai Ä'ến mÆ°á»i bá»'n tháng tuá»i, giai Ä'oạn nà y tÆ°Æ¡ng ứng vá»i má»t ngÆ°á»i khoảng hai mÆ°Æ¡i tuá»i. Do váºy cÅ©ng không hoà n t chÃnh xác nhÆ° chúng ta thÆ°á»ng hay nói là tuá»i của chó luôn gấp bảy lần tuá»i của ngÆ°á»i.
 Tiêu chuẩn tá»'t nhất Ä'á» xác Ä'á»nh tuá»i của chó chÃnh là bá» rÄng. Äá» có cÆ¡ sá» quan sát bá» rÄng của chó, chúng ta nên biết má»i con chó có sáu rÄng cá»a trên (á» hà m trên) và 6 rÄng cá»a dÆ°á»I (á» hà m dÆ°á»i), các rÄng nà y má»c Ä'á»'i xứng nhau. Trên má»i hà m, từ trÆ°á»c ra sau chúng ta có ba cặp rÄng : 2 rÄng kẹp, 2 rÄng giữa và 2 rÄng góc. Bá» rÄng sữa rụng và o khoảng tuần lá» thứ tÆ° và sẽ Ä'ược thay thế bằng bá» rÄng vÄ©nh viá» n.
 Äiá»u nà y cÅ©ng chá» chÃnh xác má»t phần mà thôi, bá» rÄng phát triá»n nhÆ° thế nà o còn phải phụ thuá»c và o thức Än, Ä'iá»u kiá»n dinh dưỡng, chế Ä'á» chÄm sóc, phụ thuá»c và o thói quen vui chÆ¡i của chú chó khi chÆ¡i vá»i những váºt dá» nhai gặm.
Và o khoảng má»t tuá»i, chó có bá» rÄng cá»a hoà n toà n trắng và nguyên vẹn không bá» sứt mẻ, má»i rÄng xếp dạng cánh hoa huá» tây má»t cách hoà n hảo vá»i ba thùy hoa. Lúc mÆ°á»i lÄm tháng, thùy giữa của Ä'oá hoa nà y bá» cắt Ä'i. Từ mÆ°á»i tám tháng Ä'ến hai nÄm tuá»i thì 2 rÄng kẹp của hà m dÆ°á»i bá» mà i mòn Ä'i, sau Ä'ó Ä'ến các rÄng giữa á» hà m dÆ°á»i. Từ hai Ä'ến ba nÄm tuá»i, hình dạng hoa huá» tây á» rÄng kẹp hà m trên từ từ biến mất. Và o lúc nÄm tuá»i, các rÄng kẹp và rÄng giữa, hoà n toà n bá» mòn bằng, không còn thùy, nhÆ°ng vẫn còn dÃnh vá»i nhau. Thế nhÆ°ng ká» từ khi 5 nÄm tuá»i trá» Ä'i, các rÄng cá»a dần dần cách xa nhau ra, và cÅ©ng từ Ä'ó bá» rÄng dần dần chuyá»n mà u và ng.
Sau 7 nÄm tuá»i, viá»c khảo sát bá» rÄng không còn Ä'ủ Ä'á» chÃnh xác Ä'á» xác Ä'á»nh tuá»i của chó nữa; chúng ta phải dá»±a và o những chá» tiêu khác. Những sợi lông trắng bắt Ä'ầu xuất hiá»n trên mép, trên mặt và trên chân mà y. Và o khoảng nÄm tuá»i thứ chÃn, chó có nguy cÆ¡ mắc chứng bá»nh viêm kết mạc do tuá»i già , thủy tinh thá» trá» nên Ä'ục dần và có sắc thái hÆ¡i xanh tái hoặc hÆ¡i trắng. Hoạt Ä'á»ng tình dục của chó dần dần giảm sút, cÅ©ng nhÆ° sức khá»e, sức Ä'á» kháng cÅ©ng Ä'á»u giảm thấp, chó trá» nên dá» má»t má»i, hÆ¡i thá» gấp gáp, tháºn, phá»i hay gan Ä'á»u giảm thấp hoạt Ä'á»ng.
á» tuá»i già , bá»nh thấp khá»p có thá» gây khó khÄn cho viá»c Ä'i lại. Chó hay ngủ gà ngủ gáºt và tÃnh cách trá» nên khó chá»u. Cần phải cho chó váºn Ä'á»ng trong giai Ä'oạn nà y, giảm lượng thá»t trong khẩu phần và tÄng lượng rau tÆ°Æ¡i.
lor=”#92CDDC”>Bá Phong  Â
16/03/2007
Giai Ä'oạn sÆ¡ sinh
Chó con hoà n toà n phụ thuá»c và o mẹ và sữa mẹ trong 3 tuần Ä'ầu tiên. Sau Ä'ó chúng sẽ bắt Ä'ược Ä'ầu thá» nghiá»m vá»i viá»c Än thức Än mà chó mẹ mang vá», hoặc do ngÆ°á»i chÄm sóc cung cấp. Chó mẹ cần giữ cho con mình luôn sạch sẽ, nếu không chúng dá» chết vì bá»nh táºt. Chó mẹ tiếp tục là m sạch con cho Ä'ến khi chúng há»c Ä'ược cách tá»± là m 1 mình, nó cÅ©ng thúc Ä'ẩy chó con Ä'i tiêu, tiá»u bằng cách liếm và o cÆ¡ quan sinh dụcÂ
Giai Ä'oạn 2-3 tuần Ä'ầu:
Bắt Ä'ầu chÄm sóc chó con từ 2 tuần tuá»i, Ä'iá»u nà y quan trá»ng Ä'á»'i vá»i quá trình xã há»i hoá chúng gần gÅ©i vá»i con ngÆ°á»i. Thá»i kì nà y chó mẹ cÅ©ng không lo lắng khi những ngÆ°á»i quen thuá»c chạm Ä'ến con nó. RÄng sữa má»c và o giai Ä'oạn nà y, và cún con bắt Ä'ầu táºp Ä'i và Än những thức Än dạng lá»ng nhÆ° sữa, cháo. Chúng có thá» tá»± Ä'i tiêu, tiá»u mà không cần Ä'ến sá»± giúp Ä'ỡ của chó mẹ, và các giác quan ngá»i và nghe cÅ©ng bắt Ä'ầu hoạt Ä'á»ng.
Giai Ä'oạn 4-5 tuần tuá»i:
Lúc nà y, chó mẹ bắt Ä'ầu âgiáo dụcâ cho những Ä'ứa con mình bằng những tiếng gầm gừ, thÆ°á»ng là khi chúng Ä'òi Än. Và o khoảng 4 tuần tuá»i, mắt của cún con Ä'ã nhìn thấy rõ rà ng hÆ¡n, chúng có thá» Ä'ứng khá vững, Ä'i cháºp chững trên 4 chân tuy ngắn và vẫn còn loạng choạng. Giai Ä'oạn nà y, chúng thÆ°á»ng lÄn qua lÄn lại, chÆ¡i Ä'ùa vá»i anh chá» em, gầm gừ và cắn nhẹ nhau, chúng cÅ©ng hay ngáºm những váºt lạ. Các giác quan phát triá»n hÆ¡n, biết quẫy Ä'uôi và Ä'ã bắt Ä'ầu táºp sủa.
Và o cuá»'i tuần thứ 4, cún con rất hiếu kì vá» môi trÆ°á»ng chung quanh, chúng di chuyá»n khá tá»± tin, chúng Ä'ã có thá» chạy và giữ thÄng bằng khá tá»'t và o khoảng cuá»'i tuần thứ 5. Tuy nhiên, phải thêm 5-6 tuần nữa, chúng má»i có thá» chạy nhảy tá»'t Ä'ược. Thá»i gian nà y, chúng sẽ Ä'ược Än thêm thức Än từ bên ngoà i, chúng ta cÅ©ng nên tiếp xúc, và chÆ¡i Ä'ùa nhẹ nhà ng, Ä'á»u Ä'ặn vá»i chúng từ giá» trá» Ä'i. Cún con lúc cÅ©ng có thá» rá»i khá»i chá» ngủ Ä'á» tá»± Ä'i vá» sinh.
Giai Ä'oạn 6 tuần tuá»i:
Sá»± biá»u cảm bằng mặt và tai Ä'ã rõ rá»t, giác quan mắt và tai Ä'ã phát triá»n hoà n thiá»n. Những trò chÆ¡i thá» hiá»n Ä'á»a vá», thứ báºc Ä'ược thấy trong sá»' những con cùng lứa vá»i nhau. Chúng ta nên táºp cho chúng Än riêng và o lúc nà y Ä'á» là bÆ°á»c khá»i Ä'ầu táºp cho chúng không còn hoà n toà n phụ thuá»c và o sữa mẹ nữa, khi các rÄng sữa Ä'ã trá» nên bén và nhá»n hÆ¡n, chó mẹ cÅ©ng giảm bá»t sá»' lần cho con Än. Thá»i Ä'iá»m nà y cÅ©ng thÃch hợp Ä'á» tiêm mÅ©i chủng ngừa Ä'ầu tiên.
Giai Ä'oạn 7-19 tuần tuá»i:
Và o tuần thứ 7, chúng ta có thá» xác Ä'á»nh tÃnh cách của các chú cún sau nà y bằng phÆ°Æ¡ng pháp Cambell (xin xem ấn phẩm NgÆ°á»i Nuôi Chó â" táºp 6) Ä'á» có thá» chá»n lá»±a những chú cún thÃch hợp vá»i gia Ä'ình mình.
Tiêm mÅ©i chủng ngừa lần 2 và o lúc cún khoảng 10 tuần tuá»i, cún con Ä'ã Ä'ược cai sữa hoà n toà n và có thá» hòa nháºp khá tá»'t vá»i con ngÆ°á»i, tá»'t nhất là vá»i những con thú khác, Ä'ã sẵn sà ng vá» nhà má»i Ä'á» viá»c dạy dá» phục tùng và hòa nháºp xã há»i Ä'ược tiếp diá» n. Äây là thá»i Ä'iá»m nên bắt Ä'ầu kế hoạch huấn luyá»n, cÅ©ng nên Ä'ặt tên và bắt Ä'ầu huấn luyá»n và o ká»· luáºt vá»i dây dắt.
Giai Ä'oạn phát triá»n ( 12 tuần Ä'ến 6 tháng tuá»i )
Cún con háo hức Ä'ược là m vừa lòng chủ nhân. Giai Ä'oạn nà y, các chú cún thÆ°á»ng là m phiá»n chủ vì viá»c nhai gặm, cắn phá những váºt dụng của chủ, vì giai Ä'oạn nà y cún má»c rÄng, cần cho chúng những món Ä'á»" chÆ¡i thÃch hợp (Ä'á»" chÆ¡i, xÆ°Æ¡ng da má»m và dẻo dà nh riêng cho cún con) Ä'á» cún có thá» gặm. Cún cần há»c Ä'á» không giỡn và ngoạm và o tay ngÆ°á»i, cún phải biết rằng viá»c Ä'ó không Ä'ược phép. á» giai Ä'oạn nà y nó cần há»c Ä'á» biết vá» trà của mình trong gia Ä'ình, Ä'ó là vá» trà thấp nhất trong Ä'à n, nếu không nó sẽ cá»' gắng thá» hiá»n vá» trà thá»'ng trá» lên ngÆ°á»i chủ. Viá»c huấn luyá»n cách cÆ° xá» và sá»± phục tùng nên Ä'ược thá»±c hiá»n Ä'á»u Ä'ặn. cún cà ng lá»n thì khả nÄng tiếp thu và sá»± táºp trung cà ng tá»'t hÆ¡n.
Giai Ä'oạn phát triá»n tiếp theo ( 6 tháng Ä'ến 18 tháng tuá»i )
Suá»'t thá»i kì nà y, cún con trá» nên Ä'á»c láºp hÆ¡n và có vẻ nhÆ° Ä'òi há»i quyá»n lá»±c. Äã trÆ°á»ng thà nh vá» giá»i tÃnh. Chó cái khi Ä'ến mùa chá»u Ä'á»±c, vá»i những thay Ä'á»i vá» thái Ä'á» kết bạn, và vá»i con Ä'á»±c thÆ°á»ng có những thay Ä'á»i liên tục của cảm xúc do hormone gây ra. Quan niá»m vá» lãnh thá» bắt Ä'ầu phát triá»n, Ä'ây là lúc khó khÄn nhất Ä'á» ngÆ°á»i chủ có thá» Ä'iá»u chá»nh các tráºt tá»± cho chú chó, nhất là xác Ä'á»nh chá» Ä'ược phép tiá»u tiá»n, trên thá»±c tế Ä'ã có nhiá»u ngÆ°á»i phải Ä'ầu hà ng chú chó của mình. Nếu bạn có thái Ä'á» cứng rắn và dạy chúng cách cÆ° xá» tá»'t và o lúc nà y, bạn sẽ tránh Ä'ược những má»t má»i phiá»n phức vá» sau.
Giai Ä'oạn trÆ°á»ng thà nh ( trên 18 tháng tuá»i)
Chú chó Ä'ã phát triá»n Ä'ầy Ä'ủ và hoà n thiá»n. cá tÃnh cÅ©ng Ä'ã hình thà nh mặc dù vẫn còn có thá» thay Ä'á»i, tÃnh cách sẽ tiếp tục thay Ä'á»i cho tá»i khoảng 3 nÄm tuá»i. Viá»c chá»n lá»c và phát triá»n những tÃnh tá»'t là Ä'iá»u cần thiết, Ä'ây là viá»c của ngÆ°á»i chủ cần là m, và nếu là m tá»'t, bạn có thá» thoải mái và vui vẻ sá»'ng bên cạnh âanhâ (cô) bạn 4 chân thân thiá»n, biết nghe lá»i và khôn ngoan của mình.
Â
Bá Phong
Â
Hãy chÄm sóc chú chó của bạn                           Â
w Roman” color=”#4F81BD”>Quỳnh NhÆ°Â Â Â
15/03/2007
Viá»c chÄm sóc cho chú chó không chá» Ä'Æ¡n giản và gói gá»n trong viá»c tắm và chải lông. Ngoà i ra, gÆ°Æ¡ng mặt, Ä'ôi mắt, Ä'ôi tai, chân và cả rÄng của chú chó của bạn cÅ©ng cần Ä'ược chÄm sóc cẩn tháºn.      Â
Và i nÆ¡i chắc chắn cần chÄm sóc là những vùng da nhạy cảm của chúng, nhất là những chá» có bá» lông Ä'ặc biá»t ráºm hÆ¡n, hay những vết nhÄn trên mặt và khu vá»±c quanh Ä'ôi mắt ẩm Æ°á»t. Dù cho chú chó của bạn thuá»c giá»'ng chó nà o hay lai tạo từ Ä'âu thì cÅ©ng cần phải chÄm sóc tá»'t Ä'ôi tai và những Ä'ôi chân.
Äầu tiên là khuôn mặt
Nếu bạn có má»t chú chó vá»i nhiá»u lông trên mặt thì bạn phải chắc rằng gÆ°Æ¡ng mặt của chúng luôn sạch. Sá»± tÃch tụ thức Än hoặc nÆ°á»c bá»t sẽ là m dÆ¡ bá» lông trên mặt và có thá» là nguyên nhân gây kÃch ứng da, vì thế bạn cần phải rá»a mặt và sấy khô phần lông dÆ°á»i cằm và ria mép quanh miá»ng sau má»i bữa Än.
Äá»'i vá»i bất cứ loại chó nà o có da mặt nhÄn, và dụ nhÆ° loà i Pug, Boxer hay loà i Shar-Pei, bạn cần Ä'á» phòng nghiêm ngặt hÆ¡n. Những vết nhÄn trên mặt cần phải Ä'ược là m sạch kỹ lưỡng và Ä'ược sấy khô Ãt nhất má»i tuần má»t lần Ä'á» ngÄn ngừa sá»± kÃch ứng da hoặc má»t sá»' cÄn bá»nh, chẳng hạn bá»nh chà m Ä'a bá»i, phát triá»n bên trong các rãnh của nếp nhÄn. Äá» vá» sinh, ta nhúng má»t phần khÄn tắm (hoặc khÄn giấy) hay má»t cái giẻ nhá» bằng cotton và o trong dung dá»ch Oxy già ( Hydrogen Peroxide) và lau sạch bên trong các nếp nhÄn. Sau Ä'ó rá»a sạch bằng nÆ°á»c, sấy khô hay lau khô phần nÆ°á»c ẩm Ä'á»ng lại bên trong nếp nhÄn.
Trong lúc bạn Ä'ang chÄm sóc cho gÆ°Æ¡ng mặt của chú chó, Ä'ừng quên kiá»m tra cái mÅ©i của nó. MÅ©i phải luôn Ä'ược giữ ẩm Æ°á»t, không bá» khô và nứt nẽ. Nếu có má»t chút mủ chảy ra, hay má»t phần da bá» mất là má»t Ä'iá»u không bình thÆ°á»ng và nên Ä'ược kiá»m tra Ä'á» ká»p thá»i chữa trá».
                         Â
Vá» sinh Ä'ôi tai
Má»t Ä'ôi tai khoẻ có mà u há»"ng, nhìn tÆ°Æ¡i tắn và không có mùi lạ nà o Ä'áng chú ý, nhất là phần bên trong của tai. Khi Ä'ôi tai trông có vẻ dÆ¡ bẩn hay Ä'á» tấy hoặc có mùi khó chá»u phát ra từ trong tai, bạn có thá» mạnh dạn kết luáºn nó có vấn Ä'á».
Tai cà ng nhiá»u lông má»c trong tai thì cà ng dá» có vấn Ä'á», dá» bỠẩm Æ°á»t và có khả nÄng bá» nhiá» m trùng. Những giá»'ng chó má»c nhiá»u lông trong khoang tai có thá» ká» Ä'ến là giá»'ng Poodles và Lhasa Apsos, cần phải loại bá» bá»t sá»' lông Ä'ó trong lá» tai bằng cách dùng tay ngoáy, nhá» hoặc lôi nhẹ. Äiá»u thú vá» là , những chùm lông Ä'ó có thá» nhá» ra má»t cách dá» dà ng bằng má»t loại phấn Ä'ặc biá»tá» dụng cho mục Ä'Ãch thÆ°Æ¡ng mại tại các phòng chÄm sóc là m Ä'ẹp chó chuyên nghiá»p trên các nÆ°á»c.
Äây là má»t cách cho bạn, bạn có thá» cắt sá»' lông trong tai bằng má»t cái kéo có âmÅ©i cùnâ (Ä'á» tránh là m chú chó bá» lủng trầy trong tai). Cá»' gắng giữ không cho những cá»ng lông bá» cắt ra rÆ¡i và o trong lá» tai vì sẽ gây kÃch ứng. Nếu chú chó của bạn không chá»u ngá»"i yên trong má»t thá»i gian Ä'ủ Ä'á» bạn cắt xong thì hãy nhá» ngÆ°á»i thân quen vá»i chú chó giữ giùm, hoặc cá»t chú chó lại Ä'á» bạn không là m Ä'au chú chó của mình bằng cái kéo Ä'ó trong khi cắt.
Bạn nên là m vá» sinh Ä'ôi tai cho chú chó của mình Ãt nhất má»i tuần má»t lần, dù cho bạn không tắm cho chú ta thÆ°á»ng xuyên. Những chú chó có Ä'ôi tai má»m thì có xu hÆ°á»ng Ä'ặc biá»t thiên vá» vấn Ä'á» của tai bá»i vì hình dạng của và nh tai hạn chế nhiá»u sá»± lÆ°u thông của không khÃ. Nếu bạn có má»t chú chó nhÆ° thế, bạn cần quan tâm Ä'ặc biá»t Ä'ến viá»c kiá»m tra và là m sạch bên trong lá» tai nhiá»u hÆ¡n. Tuy nhiên, má»t sá»' ráy tai cần Ä'ược duy trì trong tai, vì thế không nên là m sạch hết chúng, không nên ngoáy vô quá kỹ và sâu trong tai. Nếu tai chú chó của bạn trông có vẻ dÆ¡ bẩn kỳ lạ, hãy lấy má»t miếng vải má»m vá»i dung dá»ch dầu (dầu vô cÆ¡, có thá» là dầu dùng massage) hoặc dùng má»t tÄm bông, hoặc dụng cụ ráy tai Ä'á» là m sạch bên trong lá» tai. Nếu những vết bẩn xuất hiá»n trá» lại trong vòng 1 tuần thì có lẽ chú chó của bạn Ä'ã bá» nhiá» m trùng và cần khám Ä'á» chữa trá».
Nếu chú chó của bạn có má»t Ä'ôi tai má»m và dà i thì chắc chắn bạn sẽ thấy Ä'ược cảnh tượng Ä'ôi tai Ä'ong Ä'Æ°a và nhúng và o Ä'Ä©a thức Än khi chúng Ä'ang Än. Má»t sá»' chủ nhân của các giá»'ng chó nà y lá»±a chá»n má»t sá»' giải pháp Ä'á» giải quyết vấn Ä'á» nà y bằng cách cho chúng Än trong những khay thức nhá», có miá»ng hẹp. Hoặc dùng má»t cái mủ chụp lên Ä'ầu và phần cá» của chú chó, hay chế má»t cái khÄn quấn tay của chú chó lên trên Ä'ầu trong khi cho chú ta Än Ä'á» hạn chế bá» tai quá»t và o trong thức Än. Nó chá» là má»t dụng cụ Ä'ủ chắc Ä'á» giữ Ä'ược Ä'ôi tai, và bạn có thá» tá»± chế dụng cụ Ä'ó nếu bạn có má»t chú chó tai dà i nhÆ° cocker, basset-hound…
Cocker- cần Ä'ược vá» sinh tai thÆ°á»ng xuyên
Vá» sinh Ä'ôi mắt
Äá» giữ Ä'ôi mắt chú chó của bạn lanh và sạch sẽ, hãy lau chúng bằng bông cotton, hoặc bông gòn Ä'ược nhúng và o nÆ°á»c ấm (nÆ°á»c phải sạch). Äiá»u nà y có thá» giúp giải thoát bất cứ mảng bám Ä'ang hình thà nh từ từ trong há»'c mắt. Nếu chú chó của bạn có má»t Ä'ôi mắt ẩm Æ°á»t hay có mà ng má» (có viá»n nhạt) thì rất dá» bá» vấy bẩn, bạn cần rá»a mắt cho chúng thÆ°á»ng xuyên, không chá» khi tắm.
Hầu nhÆ° chá» cần vá» sinh mắt vá»i nÆ°á»c là Ä'ã có thá» loại bá» hầu hết các mảnh cặn Ä'óng dÆ°á»i há»'c mắt. NhÆ°ng Ä'á» lấy những mảnh bụi lá»n ra khá»i mắt, bạn phải là m khô bá» lông quanh mắt, sá» dụng má»t bà n chải nhá» Ä'ủ má»m Ä'á» không là m tá»n thÆ°Æ¡ng chó nếu bạn vô tình chạm tay và o mắt của chú chó, lúc nà y những chiếc lông trên bà n chải sẽ kéo bụi bẩn ra ngoà i tá»'t hÆ¡n là vải cotton và bạn có thá» lấy Ä'ược những mảnh vụn á» sâu bên trong.
Nếu chú chó của bạn có lông phủ xuá»'ng mặt và rÆ¡i và o mắt, hãy sá» dụng má»t cái gim, kẹp tóc Ä'á» giữ sá»' tóc Ä'ó khá»i vÆ°Æ¡n khu vá»±c quanh mắt. Cách tá»'t hÆ¡n là bạn nên cắt tá»a nó gá»n gà ng bằng má»t cái kéo mÅ©i cùn và cẩn tháºn không Ä'á» những phần tóc bá» cắt ra rÆ¡i và o mắt. Khi bạn vá» sinh Ä'ôi mắt cho chú chó, cá»' gắng quan sát tháºt tá» má» Ä'á» kiá»m tra bất cứ Ä'iá»u gì bất thÆ°á»ng. Nếu bạn thấy bất cứ vết Ä'á», vết ngả mà u, vết sÆ°ng lên hay nÆ°á»c mắt chảy quá nhiá»u, hãy Ä'Æ°a chú chó của bạn Ä'i khám ngay.
Bà n chân sạch sẽ
ChÄm sóc móng vuá»'t cÆ¡ bản là má»t phần rất quan trá»ng trong viá»c chÄm sóc sức khoẻ hà ng ngà y chú chó của bạn. Bà n chân là chá» dá» bá» tá»n thÆ°Æ¡ng hÆ¡n bất kỳ bá» pháºn nà o khác trong cÆ¡ thá» chú chó của bạn, vì ná»n nhà , vá»a hè bằng bê tông cứng, nóng bá»ng, hoặc Ä'á lạnh lá»m chá»m, các mảnh gá» sắc nhá»n và nhiá»u váºt khác trên Ä'Æ°á»ng chú Ä'i.Â
Các chuyên gia của Mỹ khuyên ta nên bôi vitamin E và nÆ°á»c ép từ cây nha Ä'am và o móng vuá»'t của chú, cả trÆ°á»c và sau khi Ä'Æ°a chú chó của bạn Ä'i dạo, viá»c nà y sẽ ngÄn Ä'ược má»t sá»' tá»n thÆ°Æ¡ng. Hãy kiá»m tra bà n chân sau má»i lần Ä'i dạo; kiá»m tra xem móng vuá»'t có bá» phá»"ng rá»p, lòng bà n chân có bá» nứt nẻ, kẽ chân có bá» Ä'á» hay có váºt gì giắt á» kẽ chân hay không. Nếu bạn thấy bất kỳ váºt gì, hãy dùng má»t cái nhÃp gắp nó ra. Hãy Ä'ặc biá»t chú ý, nếu chú chó của bạn có bá» lông dà i phủ xuá»'ng mặt, chẳng hạn nhÆ° chú chó Briard, bạn nên cắt bá»t Ä'á» chúng không chá»c và o mắt hoặc cản trá» tầm nhìn của chú. Bạn có lẽ cÅ©ng cần là m sạch râu và ria của chú sau má»i bữa Än. Äôi tai dà i và má»m của chú cÅ©ng cần Ä'ược kiá»m tra và là m sạch bên trong thÆ°á»ng xuyên.
Móng chân sạch sẽ
Những chú chó Ä'i nhiá»u trên Ä'Æ°á»ng bê tông hoặc những bá» mặt cứng khác sẽ Ãt cần tá»a tót móng thÆ°á»ng xuyên hÆ¡n những chú chó nuôi trong nhà có móng không bá» mòn má»t cách tá»± nhiên.
Nếu chú chó của bạn cứ chú ý tá»i má»t chân thì có thá» là có má»t móng Ä'ang bá» Ä'au. Nếu vấn Ä'á» kéo dà i hoặc chú chó của bạn Ä'au quá, hãy Ä'Æ°a nó Ä'ến bác sÄ© thú y. Vấn Ä'á» Ä'ó có thá» chá» Ä'Æ¡n giản là má»t mảnh Ä'á nhá» hoặc là má»t cái gai á» kẽ chân, hoặc cÅ©ng có thá» là cái gì Ä'ó nghiêm trá»ng hÆ¡n.
Móng cÅ©ng rất dá» bá» thÆ°Æ¡ng. Khi móng của má»t chú chó quá dà i, chúng có thá» bá» nứt, xÆ°á»c hoặc dá» vÆ°á»ng và o Ä'á»", và dá» bá» gãy. Móng bá» gãy cÅ©ng có thá» là m cho nó rất Ä'au.
Cắt tá»a lông giữa các ngón chân :
Vá»i những chú chó lông dà i hoặc khá dà i thì viá»c cắt tá»a lông giữa các ngón chân thÆ°á»ng xuyên là rất quan trá»ng, vì nÆ¡i Ä'ây thÆ°á»ng ẩn chứa bụi bẩn, bá» chét hoặc các mảnh vải nhá». Chó của bạn có thá» sẽ gặm ngón chân, Ä'iá»u nà y sẽ sá»m trá» thà nh thói quen mà rất khó bá» Ä'ược.
Chó cÅ©ng có lông giữa các gan bà n chân. Chá» nà y khó cắt hÆ¡n nhiá»u, nhÆ°ng nếu bạn giữ cho nó Ä'ược gá»n gà ng thì rất tá»'t.
Hãy dùng loại kéo cắt móng tay em bé có Ä'ầu cùn. Cầm chân chú chó của bạn lên và banh gan bà n chân ra bằng má»t tay trong khi cẩn tháºn cắt lông cà ng sát lòng bà n chân cà ng tá»'t.
Cắt tá»a móng :
Viá»c cắt tá»a móng rất quan trá»ng Ä'á»'i vá»i sức khoẻ và sá»± thoải mái của má»t chú chó; chú chó sẽ cảm thấy rất Ä'au khi Ä'i dạo vá»i bá» móng lôi thôi. Cắt móng ngay chá» nó bắt Ä'ầu cong xuá»'ng. Bạn cần tránh cắt và o chá» thá»t má»m, nÆ¡i có nhiá»u dây thần kinh và mạch máu vì nhÆ° thế sẽ rất Ä'au.
Nếu chó của bạn có móng mà u trắng, hãy tìm cái Ä'Æ°á»ng mà u há»"ng ná»'i giữa phần thá»t và móng. Khi cắt, bạn hãy cắt dÆ°á»i Ä'Æ°á»ng mà u há»"ng Ä'á» không phạm và o phần thá»t. Äá»'i vá»i loại chó có móng mà u sẫm thì viá»c tìm phần thá»t có phần khó khÄn hÆ¡n. Hãy chiếu Ä'èn và o móng Ä'á» nháºn ra Ä'âu là Ä'á»nh của phần thá»t rá»"i tiếp tục cắt. Nhìn bên dÆ°á»i móng chân bạn sẽ thấy má»t Ä'uá»ng rãnh chạy từ Ä'á»nh lên tá»i bà n chân. Äiá»m cuá»'i của Ä'Æ°á»ng rãnh nà y thÆ°á»ng là nÆ¡i phần thá»t bắt Ä'ầu. Nếu bạn không cắt sâu hÆ¡n thế thì bạn sẽ không cắt và o phần thá»t. Hãy tháºn trá»ng khi bạn cắt tá»a. Cắt từng Ãt má»t, và hãy Ä'á» sẵn thuá»'c cầm máu phòng trÆ°á»ng hợp bạn cắt và o phần thá»t. Äá» sẵn thuá»'c sát trùng và bông gòn Ä'á» ká»p thá»i sÆ¡ cứu.
Giữ rÄng sạch sẽ
Má»t viá»c quan trá»ng nhÆ°ng dá» bá» bá» sót trong viá»c vá» sinh hà ng ngà y cho chú chó của bạn là Ä'ánh rÄng cho nó. Viá»c vá» sinh rÄng miá»ng kém có thá» dẫn Ä'ến hà ng loạt các bá»nh khác nhau.
Nếu bạn không Ä'ánh rÄng cho chú chó của bạn thÆ°á»ng xuyên, mảng bám sẽ hình thà nh trên rÄng và dÆ°á»i lợi của nó, từ Ä'ó vi khuẩn sẽ tấn công mạnh mẽ hÆ¡n và dẫn tá»i sâu rÄng. Nếu không Ä'ược chữa trá», nó sẽ tấn công và o máu và có khả nÄng lan sang các bá» pháºn khác của chú chó nhÆ° tháºn, gan, tim hoặc não. Những vấn Ä'á» khác nhÆ° là bá»nh lá» miá»ng và rÄng bá» lung lay cÅ©ng có thá» xảy ra vá»i những chú chó không Ä'ược vá» sinh rÄng miá»ng tá»'t. Những chú chó có rÄng dÆ¡ hoặc bá» sâu rÄng sẽ có hÆ¡i thá» rất hôi. Má»t cách Ä'á» tránh Ä'iá»u nà y là hãy Ä'ánh rÄng cho chú chó của bạn hà ng ngà y. Bạn cÅ©ng nên Ä'Æ°a chó Ä'ến bác sÄ© Ä'á» kiá»m tra má»t nÄm má»t lần vì bác sÄ© có thá» Ä'Æ°a ra cách chÄm sóc chuyên nghiá»p nhất.
Ngoà i ra, có rất nhiá»u dạng Ä'á»" chÆ¡i dùng Ä'á» nhai giúp là m giảm mảng bám trên rÄng của chó.
Má»i ngà y, bạn hãy dà nh chút thá»i gian Ä'á» chÄm sóc cho chú chó của bạn, nhÆ° thế bạn sẽ có chú chó khá»e mạnh, xinh Ä'ẹp. Qua thá»i gian chÄm sóc và gần gÅ©i của bạn, chú chó của bạn sẽ quyến luyến bạn hÆ¡n, hiá»u bạn hÆ¡n.
Â
Quỳnh Như
Nuô chó và dạy chó , Ä'ấy là cả má»t nghá» thuáºt . Vá»i những ai sắp sá»a nuôi và Ä'ã nuôi hãy dà nh thá»i gian chÄm sóc chó và tham khảo má»t sá»' kinh nghiá»m nuôi của những ngưòi Ä'i trứơc Ä'á» có thá» nuôi Ä'ược con chó nhÆ° ý .
1) Nuôi chó con
Má»i ngÆ°á»i khi Ä'i mua chó cần lÆ°u ý , chá» nên mua chó con từ 2 Ä'ến 2,5 tháng tuá»i trá» nên , nhÆ° váºy má»i Ä'ảm bảo vá» thá» lá»±c tá»'i thiá»u khi ta chÄm sóc .
Chó con từ 2 tháng tuá»i Ä'ến 6 tháng tuá»i cho Än 3 bữa má»t ngà y , thá»i gian chia Ä'á»u trong ngà y cho hợp lý . Các bữa Än cần có má»t khoảng thá»i gian nhất Ä'á»nh Ä'á» cho chó tiêu hóa hết thức Än (Không nhất thiết ngÆ°á»i Än lúc nà o thì cho chó Än luc Ä'ó , sẽ không hợp lý vá» thá»i gian vì ).
Sau bữa Än nên cho chó chạy tá»± do và vá» sinh 5 , 10 phút và cÅ©ng Ä'á» tiêu hóa thức Än . Bữa chiá»u tá»'i Än nhiá»u hÆ¡n má»t chút và chủ chó dà nh thá»i gian thả chó nhiá»u hÆ¡n .
Thức Än cho chó bao gá»"m : bá»t gạo , bá»t ngô , thá»t bÄm nhá» hoặc các lục phủ ngÅ© tạng của gia súc ( Trâu , bò , ngá»±a , hạn chế thá»t lợn vì khó tiêu ) . Thức Än Ä'á»u phải nấu chÃn và loãng nhÆ° cháo Ä'ừng cho Än khô sẽ không tá»'t . Äá»nh lựơng bao nhiêu là tùy và o giá»'ng chó to hay nhá» mà ưá»c lượng vì không có cụ thá» .
Bữa Än của chó thÆ°á»ng kéo dà i không quá 5 phút , nếu chó Än hết sạch và còn hÆ¡i thòm thèm là Ä'ủ , sau khi Än láºp tức phải mang bát Ä'i rá»a ngay cho sạch sẽ . Nếu chó Än xong mà còn thừa thúc Än , Ä'em Ä'á» Ä'i và bữa sau phải giảm Ä'á»nh lượng xuá»'ng cho phù hợp ( Má»t sá»' ngÆ°á»i nuôi chó có thói quen hay Ä'á» thừa thúc Än Ä'á» khi nà o Ä'ói chó tá»± Än , nhÆ° váºy là hại chó vì thức Än thừa dỠôi thiu chó sẽ bá» Ä'i á»a rất dá» chết ) . Äến bữa Än khi nghe thấy bÆ°á»c chân của chủ chó Ä'ã rÃt lên ầm ầm vì bá» mùi thức Än kÃch thÃch . Có thá» má»t tuần cho chó Än má»t bữa Än no hÆ¡n bình thÆ°á»ng và Än thêm má»t quả trứng gà nhÆ°ng phải nấu chÃn sau Ä'ó cho Än tái dần cho Ä'ến khi có thá» Än sá»'ng không sao cả . Sẽ rất rá»'t cho sá»± phát triá»n của chó và bá» lông sẽ rất mượt mặc du chúng ta à lông . Sau khi Ä'i dạo buá»i tá»'i có thá» cho uá»'ng má»t Ãt sữa hoặc nÆ°á»c Ä'Æ°á»ng pha loãng .
Sau 5 tháng có thá» bá» xung hà ng tuần má»t Ãt thá» bò , ngá»±a sá»'ng nhÆ°ng phải tháºt tÆ°Æ¡i vá»i cÆ°á»ng Ä'á» từ Ãt Ä'ến nhiá»u sau nà y ( Äá»'i vá»i chó to , canh gác và là m nghiá»p vụ ) . Äừng sợ chó bá» Ä'i á»a khi Än thá»t sá»'ng , vì bản nÄng hoang dã chó vẫn Än thá» sá»'ng từ các con thú trong rừng , sau khi á» vá»i ngÆ°á»i chó má»i thuần hóa Än các thức Än khác của ngÆ°á»i ,.
2) Nuôi chó trÆ°á»ng thà nh
Từ 6 tháng Ä'ến 1nÄm tuá»i chúng ta cho chó Än 2 bữa má»t ngà y là Ä'ủ . Và o thá»i kỳ nà y chó Ä'ã bắt Ä'ầu luyá»n táºp thá» lá»±c nên Ä'òi há»i lượng chất tÄng nên ( Äá»nh lượng không tÄng , nếu không chó sẽ bá» béo và lÆ°á»i váºn Ä'á»ng sinh ra ủ dÅ© , Ä'ừng vì thÆ°Æ¡ng chó mà cho Än nhá»"i nhét vô cùng tai hại . ) á» nÆ°á»c ngoà i có bán sẫn thá»t há»p cho chó khoảng 1kg Ä'ến 1,2kg vá»i giá phải chÄng . á» Vn Tùy thuá»c và o kinh tế của chủ nuôi mà cung cấp ; Bạc nhạc , phá»i , lòng và các Ä'á»" rẻ tiên á» lò má» nếu không Ä'ược tÆ°Æ¡i thì phải nấu chÃn vì trong Ä'ó có nhiá»u sán . Tẩy giun , sán thÆ°á»ng xuyên thì chó má»i lá»n Ä'ược, và thức Än sẽ Ä'ược hấp thụ toà n bá».
Chế Ä'á» dinh dưỡng hợp lý kết hợp vá»i luyá»n táºp và chạy nhảy hợp lý sẽ cho ta má»t con chó Ä'ẹp vá» hình thá» , thông minh và cÆ°á»ng tráng . Sá»± phát triá»n của chó mãnh liá»t nhất là Ä'ến má»t nÄm tuá»i , má»i hình dáng ,thá» chất phụ thuá»c và o thá»i kỳ nà y rất nhiá»u . Nhiá»u con bá» há»ng chân sau , phom dáng không Ä'ạt là do cáh nuôi dưỡng của chủ chÆ°a Ä'úng chứ nhiá»u khi không phải do giá»'ng .
ChÄm sóc hợp lý và khoa há»c sẽ cho ta má»t con chó trÆ°á»ng thà nh nhÆ° ý và vô giá .
Chó trá»Æ¡ng thà nh sau má»t nÄm tuá»i chá» cần Än má»t bÅ©a má»t ngà y là Ä'ủ , nhÆ°ng vẫn phải Ä'ủ vá» chất lá»±ong ( Thá»t nhiá»u rau it , va thá»nh thoảng cho gặm á»'ng xÆ°Æ¡ng bò hoặc xÆ°Æ¡ng Ä'ùi bò ) . Chó nuôi và o các mục Ä'Ãch khác nhau , và các giá»'ng to , nhá» thì Ä'á»nh lượng và chất lượng
Chó vá» già thì giảm trá»ng lượng và chá» nên duy trì không Ä'ược Ä'á» chó béo sẽ sinh nhiá»u bá»nh vá» chó già .
Tuá»i thá» trung bình của chó và o khoảng 12 Ä'ến 14 nÄm .
Thức Än cho Chó
- Nhãn hiá»u: FABI
- Giá thà nh: 180.000Ä'/bao/15kg (15kg/1 con/1 tháng)
Äặc biá»t mua 10 bao tặng 01 bao.
- Công nghá»: EXTRUDER Äà i Loan.
- Äược sản xuất bằng nguyên liá»u chất lượng cao vá»i dinh dưỡng phù hợp cho chó á» môi trÆ°á»ng và khà háºu Viá»t Nam bao gá»"m: ngÅ© cá»'c, thá»t và cá, mỡ Ä'á»ng váºt hoặc dầu thá»±c váºt, muá»'i khoáng và vitamin tá»ng hợp không dùng mà u và hóa chất há»n hợp. Thức Än Ä'ược sản xuất dá»±a trên các nhu cầu vá» nÄng lượng cần dùng, các nhu cầu vá» dinh dưỡng cho từng loại chó. Có thá» chá» dùng riêng thức Än loại nà y hoặc trá»n lẫn vá»i các thức Än khác hà ng ngà y Ä'á» bá» sung nhu cầu vá» vitamin, Ä'ạm, Ä'Æ°á»ng, bá»t,â¦.Vá»i các loại chó á» Viá»t nam, nhu cầu hà ng ngà y chá» khoảng 450g là Ä'ủ.
- Lợi Ãch: giảm công chÄm sóc, giảm chi phà nấu nÆ°á»ng, an toà n vá» sinh thá»±c phẩm, giảm chi phà thú y, cân Ä'á»'i Ä'ầy Ä'ủ vitamin cần thiết khoáng vi luợng không có trong thá»±c phẩm tÆ°Æ¡i sá»'ng.
Huấn luyá»n Chó
Viá»c huấn luyá»n Ä'ược thá»±c hiá»n theo nhiá»u cấp Ä'á» và trải qua nhiá»u khóa há»c. TrÆ°á»c hết là huấn luyá»n chó biết vâng lá»i, biết bảo vá» Ä'á»" Ä'ạc, nhà cá»a,â¦.. Má»t khóa huấn luyá»n kéo dà i trung bình từ 3 â" 4 tháng (hoặc Ä'Æ°a Ä'ón hoặc á» ná»i trú).
Vá»i các khóa há»c nâng cao từ 6 â" 8 tháng, ná»i dung há»c Ä'Æ°Æ¡ck chuyên sâu hÆ¡n. Äá» tuá»i cho Ä'i há»c không giá»i hạn, tuy nhiên tá»'t nhất là khoảng từ 6 tháng Ä'ến 2 nÄm tuá»i. Nếu há»c sá»m quá chó sẽ mải chÆ¡i, tá»'n thá»i gian, trá» quá chó sẽ tiếp thu cháºm.
+ Giá huấn luyá»n: 1.400.000Ä'/tháng/ná»i trú
+ Thá»i gian: khoảng 3 Ä'ến 6 tháng tùy yêu cầu của khách hà ng.
CHÃ" NGHIá»P VỤ
- Vá»i bản nÄng trung thà nh và chức nÄng bảo vá» là hai thuá»c tÃnh của loà i chó Ä'ược con ngÆ°á»i Ä'ánh giá rất cao. Tuy nhiên, nếu nhÆ° không thông qua tuyá»n chá»n và huấn luyá»n thì hai thuá»c tÃnh trên cÅ©ng không thá» phát huy Ä'ược hiá»u quả á» mức tá»'i Æ°u. Công tác huấn luyá»n vá»i Ä'á»i ngÅ© huấn luyá»n viá»n yêu nghá», siêng nÄng và bá» dà y kinh nghiá»m Ä'ã biến những con chó bình thÆ°á»ng trá» thà nh má»t công cụ Ä'ắc lá»±c phục vụ cho con ngÆ°á»i trong công tác bảo vá».
- Bảo vá» kho tà ng, bến bãi, bảo vá» chủ, canh gác nhà cá»a
CHÃ" GIá»® NHÃ: Biết nghe lá»i chủ, là m Ä'ược các trò vui, giữ nhÃ
ChÄm sóc, chữa bá»nh
Hiá»n nay, ngoà i các cÆ¡ sá» khám chữa bá»nh chÃch ngừa thuá»c há» thá»'ng thú y, Ä'ã xuất hiá»n nhiá»u cÆ¡ sá» y tế tÆ° nhân dà nh cho chó.
Thức Än cho chó
Thà nh phần nguyên liá»u sá» dụng trong chế biến thức Än cho chó
Thá»t, mỡ Ä'á»ng váºt, lúa, khoai tây, rau, muá»'i là những thá»±c phẩm tá»'t nhất Ä'á» nuôi chó. Khi cần thiết có thá» nuôi chó bằng bánh mì, lÆ°Æ¡ng khô, thá»t há»p, thá»t Ä'á»ng váºt Ä'óng há»p, những thức Än thừa.
Những thức Än lấy từ mỡ Ä'á»ng váºt (thá»t, mỡ sá»a) có nhiá»u chất Ä'ạm mỡ, cÆ¡ thá» dá» hấp thụ. Nuôi bằng thức Än lấy từ nguá»"n Ä'á»ng váºt là những vấn Ä'á» không khó khÄn nhÆ°ng không hợp lý vì thức Än Ä'ó không Ä'ủ chất (thiếu vitamin) và mặt khác giá lại cao.
Những thức Än lấy từ nguá»"n thá»±c váºt (hạt cá»'c, khoai tây, rau) già u glucôxit,muá»'i khoáng và sau khi Ä'ã nấu, cÆ¡ thá» cho dá» hấp thụ. Ngoà i ra, những thức Än nà y là nguá»"n vitamin chÃnh.
Thá»t là loại thá»±c phẩm có giá trá» cao nhất dùng Ä'á» nuôi chó nghiá»p vụ. Trong thá»t có chứa nhiá»u chất Ä'ạm(trung bình 18-20%), mỡ ( 2-5%) và cÆ¡ thá» dá» hấp thụ. Thá»t ngá»±a, thá»t bò loại Ãt ngon hoặc thá»t cừu cÅ©ng Ä'ược dùng Ä'á» nuôi chó. Thá»t lợn và các loại thá»t khác Ãt Ä'ược dùng. CÅ©ng có thá» dùng thá»t của các loà i thú biá»n (nhÆ° cá voi, hải cẩu ) Ä'á» nuôi chó.
Nhiá»u nÆ¡i, thá»±c phẩm loại kém chất lượng thu nhặt sau khi giết thá»t các Ä'á»ng váºt nông nghiá»p (nhÆ° Ä'ầu,chân,dạ dà y) Ä'á» là m thức Än thay thá»t nuôi chó. Cho phép nuôi chó bằng thá»t những Ä'á»ng váºt bá» chết những bá»nh không truyá»n nhiá» m nhÆ°ng chá» Ä'ược là m thá»t những con váºt Ä'ó khi Ä'ược phép của bác sÄ©.
NHá»®NG QUI Äá»NH TIÃU CHUẨN Vá» NUÃ"I CHÃ"
Nên cho chó Än má»i ngà y 3 bữa. cÅ©ng có thá» cho chó Än má»i ngà y hai bữa. Chó dá» mau quen chế Ä'á» Än uá»'ng qui Ä'á»nh, là m sai qui Ä'á»nh là m cho chó bÄn khoÄn lo lắng. Chó Ä'ói quá vá»i Än thức Än là m cho chó bá» mắc bá»nh.
TrÆ°á»c khi cho chó Än, má»i mút ra bát Ä'á» nguá»i nhÆ° nhiá»t Ä'á» trong phòng 25 Ä'á», không cho chó Än thức Än nóng quá, nguá»i quá thức Än Ä'ông cứng. Nên chó Än trÆ°á»c khi là m nhiá»m vụ Ãt nhất môt giá» và sau khi chó là m viá»c 30 phút. Cần bá»' trà cá»' Ä'á»nh ngÆ°á»i cho Än riêng, sau khi Än xong thu dá»n bát Ä'á»±ng thứ Än của chó, phần thức Än thừa và rá»a bát bắng nÆ°á»c nóng.
Má»i tuần nên cho chó Än 2-3 thá»t sá»'ng loại chất lượng cao vá»i tiêu chuẩn Ä'ược qui Ä'á»nh 100-150g.
Trong khi chó Än không nên là m công viá»c thu dá»n chuá»"ng, hiá»n nay á» nhiá»u nÆ¡i Ä'ã áp dụng tiêu chuẩn thức Än cho chó nhÆ° sau(chó có trá»ng lượng 25-35kg: Thá»t 400g,hạt cá»'c 425g, khoai tây 200g, mỡ Ä'á»ng váºt 20g, muá»'i Än 20g.
Äá» sá» dụng hợp lý hÆ¡n nữa tức Än cho chó, nên láºp bảng cung cấp thá»±c phẩm hà nh tuần, bảng nà y cho phép giảm hoặc thêm khẩu phần Än cho chó.
Äá»'i vá»i chó mẹ nuôi con ngà y cho Än Ãt nhất là 3 bữa, nếu chó mẹ nhiá»u sữa thì ngà y Ä'ầu tiên má»i Ä'ẻ con Ä'áp ứng Ä'ầy Ä'ủ sữa mẹ cho chó con, trong sữa Ä'ó Ä'ã có Ä'ầy Ä'ủ chất dinh dưỡng cần thiết cho chó con. NgÆ°á»i ta thÆ°á»ng xác Ä'á»nh bằng cách quan sát hoạt Ä'á»ng của chó con, thấy chúng Än no ngủ nhiá»u nghÄ©a là chúng Ä'ược Än no, chúng quáºy nhiá»u nghÄ©a là chúng Ä'ói.
Sau khi Ä'ẻ Ä'ược 10 ngà y (nếu chó mẹ từ 6 con trá» lên thì sau khi Ä'ẻ 5-6 ngà y). Cho chó con Än thêm sữa bò nguyên chất hâm nóng lúc Ä'ầu bú bằng vú cao su, vá» sau nà y cho sữa và o Ä'Ä©a, chó con sẽ bắt Ä'ầu liếm sữa trong Ä'Ä©a, bắt Ä'ầu cho chó Än sữa vá»i lượng ¼ cá»'c cho má»i chó con và cứ nhÆ° thế lÆ°Æ¡ng sữa tÄng lên dần, khi chó Ä'ược 1 tháng tuá»i thì cho chó má»i con 0.5 lÃt/ngà y. Nên cho chó Än Ä'ến 6 tháng tuá»i.
Chó con Ä'ược hai tuần tuá»i trá» Ä'i ngÆ°á»i ta cho Än cháo loãng má»i ngà y 2lần/ngà y.
Từ tuần tuá»i thứ 3 trá» Ä'i, trong khẩu phần thức Än của chó con có pha thêm cháo Ä'ại mạch loãng nấu vá»i thá»t, thá»t chÃn nghiá»n nhá» hoặc thá»t nạc sá»'ng xay nát. Bắt Ä'ầu cho má»i chó con Än 20g thá»t má»i ngà y, khi Ä'ược má»t tháng tuá»i,tÄng lượng thá»t Ä'ó lên Ä'ến 100g, khi Ä'ược hai tháng tuá»i cho Än 200g, khi Ä'ược 3 tháng tuá»i cho Än 300g và Ä'ược 4 tháng tuá»i cho Än 400g. Má»i tuần cho chó con Än 3 bữa thá»t sá»'ng xay nát thay thá»t, chÃn khoảng 3-4 bữa.
Từ 4 tuần tuá»i trá» Ä'i, trong khẩu phần thức Än của chó con có thêm khoai tây, rau củ và rau xanh.Lượng rau và khoai Ä'ược tÄng dần. Má»i chó con, mức trung bình má»t ngà y tiêu thụ lượng khoai và rau nhÆ° sau:
DÆ°á»i hai tháng tuá»i-từ 50 Ä'ên100g.
DÆ°á»i 3 tháng tuá»i-từ 100 Ä'ến 200g.
DÆ°á»i 4 tháng tuá»i-từ 200 Ä'ến 300g
Từ 4 tháng tuá»i trá» lên â" 300g.
Khoai tây và rau ( bắp cải, củ cải, cà rá»'t ) tÆ°Æ¡i, gá»t sạch, rá»a kỹ bá» và o nấu cùng vá»i xúp trong nÆ°á»c thá»t. Sau khi nấu xong phải nghiá»n cho nát hết khoai tây.
Xúp nấu chÃn, Ä'á» nguá»i múc ra xô và sau Ä'ó cho thêm má»t lượng nhá» (nhúm bằng tay), cà rá»'t sá»'ng xát nhá» hoặc rau xanh bÄm nát (xa lách), chú ý là trong cà rá»'t và rau sá»'ng vitamin giữ Ä'ược tá»'t hÆ¡n. Ngoà i ra, ngÆ°á»i ta còn dùng dầu cá Ä'á» nuôi lượng vitamin, dầu cá Ä'ược trá»n vá»i cháo, bắt Ä'ầu cho má»ion 5 giá»t trong má»t ngà y. Lượng dầu cá nuôi Ä'ược tÄng dần, và cho Ä'ến khi chó con Ä'ược 2 tháng tuá»i, má»i ngà y cho Än Ä'ến 2 thìa cà phê, khi Ä'ược 3 tháng tuá»i cho Än Ä'ến 1 thìa xúp (canh), khi Ä'ược 4 tháng tuá»i và lá»n hÆ¡n, cho Än Ä'ến 2 thìa xúp.
Má»i thà nh phần thức Än của chó con là má»t há»n hợp gá»"m những phần bằng nhau của các chất nhÆ° glinxêrô phá»'t phát can xi và bá»t xÆ°Æ¡ng, lúc Ä'ầu má»i ngà y cho má»t chó con Än 1g, khá»'i lượng nà y Ä'ược tÄng dần Ä'ến 2g cho chó Ä'ã Ä'ược hai tháng tuá»i, 3g cho chó Ä'ã Ä'ược 3 tháng tuá»i và 4g cho chó Ä'ã Ä'ược 4 tháng tuá»i và to hÆ¡n nữa. Muá»'i Än dùng Ä'á» nuôi chó Ä'ược tra và o xúp ( má»i chó con từ 1-2 tháng tuá»i má»i ngà y cho Än 5-10g từ 2-3 tháng tuá»i từ 10-15g từ 3-4 tháng tuá»i và to hÆ¡n nữa).
Chó con dÆ°á»i 4 tháng tuá»i má»i ngà y cho Än 5 bữa, từ 4 Ä'ến 6 tháng tuá»i má»i ngà y cho Än 4 bữa, từ 6 tháng tuá»i trá» lên má»i ngà y cho Än 3 bữa. Lượng thức Än Ä'ược tÄng dần theo mức Ä'á» phát triá»n cÆ¡ thá» của chó con Ä'á» bảo Ä'ảm chó Än Ä'ủ no. Cần theo dõi xem tất cả sá»' chó con Än no Ä'á»u không.
Lượng thức Än cung cấp cho má»i chó con thá» khác nhau tùy theo Ä'á» lá»n và sức Än của chó. Song, lượng thức Än má»i bữa cho má»t chó con Ä'ược xác Ä'á»nh bằng nhiá»u bữa Än thá»±c tế. Và dụ, chó con từ 1-2 tháng tuá»i má»i bữa cho Än 1-2 cá»'c, từ 2-4 tháng tuá»i má»i bữa cho Än từ 2 cá»'c Ä'ến 1 lÃt; từ 4-6 tháng Ä'ến 11 tháng tuá»i má»i bữa cho Än từ 1,5 â"2 lÃt.
Nếu các bạn áp dụng chế Ä'á» cho chó Än nhÆ° vây chắc chắn chó nhà bạn sẽ rất khá»e mạnh và thông minh Ä'ấy! chúc các bạn thà nh công!
Vá» sinh: má»t và i lá»i khuyên                         Â
Administrator[1]
16/06/2007
Chó cần Ä'ược chÄm sóc má»i ngà y nhằm Ä'ảm bảo cho chúng luôn trong tình trạng tá»'t.
1/ Chải chuá»'t:
- Cho dù chó của bạn có bất cứ loại lông nà o thì lông cÅ©ng sẽ chết, rụng xuá»'ng và lông má»i sẽ má»c lên. Chó thay lông suá»'t nÄm và nhiá»u nhất là mùa xuân và mùa thu, chó sá»'ng trong nhà thÆ°á»ng rụng lông nhiá»u hÆ¡n. Chải lông và tắm rá»a má»i ngà y Ä'á» loại bá» lông chết.
- Nên táºp cho chó quen vá»i viá»c chải lông từ khi còn nhá». Khi trÆ°á»ng thà nh nó Ä'ã quen Ä'ược chải lông và tắm rá»a từ lúc bé.
2/ Tắm rá»a:
Tất cả các giá»'ng chó Ä'á»u có thá» tắm nhÆ°ng sau khi tắm xong cần phải sấy lông tháºt khô. Sá»' lần tắm thay Ä'á»i phụ thuá»c và o kết cấu của bá» lông. Chó có bá» lông mượt chá» cần tắm khi nó dÆ¡, chó lông ngắn nên tắm trung bình 2lần/nÄm và má»i 3tháng/1lần dà nh cho chó lông dà i.
LÆ°u ý: không Ä'ược dùng dầu gá»i cho ngÆ°á»i mà chá» sá» dụng loại dầu gá»i Ä'ặc biá»t dà nh cho chó. Các sản phẩm dà nh cho ngÆ°á»i chứa nhiá»u axÃt sẽ là m rát da chó.
3/ Rá»a mắt:
Bạn nên lau mắt cho chó bằng nÆ°á»c rá»a mắt má»i ngà y, bất cứ khi nà o Ä'ược sá»± chá» Ä'á»nh của bác sÄ© thú y. Bạn nên Ä'ặt Ä'ầu chó ngẩng lên, má» mà mắt trên ra và nhá» và o má»t lượng nhá» dung dá»ch nÆ°á»c rá»a mắt.
Â
4/ Vê sinh tai:
Có ba kiá»u tai á» chó:
â¢Â    Tai rủ xuá»'ng
â¢Â    Rủ ½ (tai ngắn)
â¢Â    Tai Ä'ứng
- Äá»'i vá»i giá»'ng chó tai Ä'ứng khi trÆ°á»ng thà nh thì tai bắt Ä'ầu Ä'ứng và o lúc 5 tháng tuá»i. NhÆ°ng thá»i gian nà y bỠảnh hÆ°á»ng rất nhiá»u do chó má»c rÄng. Trong suá»'t giai Ä'oạn nà y, ta thÆ°á»ng thấy chó con vá»i má»t tai cụp xuá»'ng và má»t tai Ä'ứng lên â" Ä'iá»u nà y hoà n toà n bình thÆ°á»ng.
- Lá» tai phải luôn Ä'ược giữ sạch sẽ và khô ráo, Ä'ặc biá»t trên giá»'ng chó tai cụp nhằm tránh bá» viêm tai. Nên thÆ°á»ng xuyên lau sạch tai vá»i loại thuá»'c rá»a thÃch hợp. Dùng má»t cái á»'ng chèn và o lá» tai và phun thuá»'c và o, sau khi lấy á»'ng ra ta nên dùng tay xoa Ä'á»u vùng gá»'c tai trong khoảng 30giây. Không Ä'ược sá» dụng tÄm bông vì nhÆ° thế Ä'ôi khi bạn có thá» là m rá»t thứ gì Ä'ó và o trong lá» tai.
             Â
Â
5/ Vá» sinh rÄng:
ChÄm sóc rÄng cho chó con là Ä'iá»u cần thiết. Äừng Ä'ợi Ä'ến khi chó con thá» có mùi hôi hay rÄng Ä'ã hình thà nh mảng bám cao rÄng. Cao rÄng có thá» gây Ä'au nhức do viêm nÆ°á»u và Än không ngon miá»ng. RÄng phải Ä'ược Ä'ánh thÆ°á»ng xuyên, ngoà i ra cách giải quyết duy nhất là mang chó Ä'ến bác sÄ© thú y Ä'á» lấy cao rÄng.
             Â
Cao rÄng sẽ là m viêm nÆ°á»u và là m giảm tÃnh thèm Än của chó
Â
Quá trình má»c rÄng trên chó:
Chó trÆ°á»ng thà nh có 42 cái rÄng và chó con chá» có 32 cái.
Äây là quá trình má»c rÄng trên chó:
â¢Â    Má»c rÄng cá»a:                                    1tháng
â¢Â    Thay rÄng cá»a:                                   3tháng
â¢Â    Má»c rÄng cá»a sau cùng:                     4tháng
â¢Â    Má»c rÄng nanh:                                   5tháng                  Â
- Lúc 07 tháng tuá»i, chó con thay rÄng lần cuá»'i: chúng ta gá»i Ä'ó là âhà m rÄng hoà n chá»nhâ.
- RÄng sữa rất dá» rụng: bạn không cần quan tâm vá» Ä'iá»u Ä'ó và cÅ©ng Ä'ừng quá lo lắng vì không tìm Ä'ược chúng (vì chó nuá»'t rá»"i).
- Äôi khi chúng ta chú ý Ä'ến sá»± tá»"n tại dai dẵng của những cái rÄng sữa và rÄng trÆ°á»ng thà nh, nhÆ°ng sau Ä'ó chúng Ä'á»u rụng hết.
Royal Canin
Giai Ä'oạn tÄng trÆ°á»ng & khẩu phần thức Än                       Â
Administrator   > 05/06/2007
size=”3″ face=”Times New Roman” color=”windowtext”>Â
05/06/2007
size=”3″ face=”Times New Roman” color=”windowtext”>Â
1/ TÄng trÆ°á»ng: giai Ä'oạn then chá»'t
TÄng trÆ°á»ng là giai Ä'oạn quan trá»ng nhất trong cuá»c Ä'á»i của chó. Nó quyết Ä'á»nh cả vá» Ä'ặc Ä'iá»m, tầm vóc, hình dáng và kÃch cỡ khi chó trÆ°á»ng thà nh. Äá» chó phát triá»n tá»'t, chó con cần má»t khẩu phần phù hợp vá»i nhu cầu dinh dưỡng của nó.
                         Â
Â
Chó con thuá»c các giá»'ng chó nhá», trung bình và giá»'ng lá»n không giá»'ng nhau vá» quá trình tÄng trÆ°á»ng. Bá»i vì có các khác biá»t cÆ¡ bản liên quan Ä'ến tầm vóc và trá»ng lượng của chó.
Dá»±a trên tầm vóc và trá»ng lượng của chó trÆ°á»ng thà nh có thá» phân biá»t 04 nhóm chÃnh:
â¢Â    Giá»'ng chó có tầm vóc nhá»: trá»ng lượng trÆ°á»ng thà nh từ 1 â" 10kg.
â¢Â    Giá»'ng chó có tầm vóc trung bình: trá»ng lượng trÆ°á»ng thà nh từ 11 â" 25kg
â¢Â    Giá»'ng chó có tầm vóc lá»n: trá»ng lượng trÆ°á»ng thà nh từ 26 â" 45kg
â¢Â    Giá»'ng chó có tầm vóc khá»ng lá»": trá»ng lượng trÆ°á»ng thà nh trên 45kg
a/ Thá»i gian tÄng trÆ°á»ng:
Thá»i gian tÄng trÆ°á»ng khoảng 08 tháng Ä'á»'i vá»i giá»'ng chó nhá» – 12 tháng Ä'á»'i vá»i các giá»'ng chó có tầm vóc trung bình và từ 15 â" 18 tháng á» những giá»'ng chó lá»n và lên Ä'ến 24 tháng á» những con chó khá»ng lá»"
b/ Tá»· lá» tÄng trÆ°á»ng:
Lúc 1 tuá»i, trá»ng lượng của giá»'ng chó Dachshund tÄng 25 lần so vá»i trá»ng lượng sÆ¡ sinh trong khi giá»'ng chó Mastiff tÄng gấp 100 lần.
c/ Biến Ä'á»ng vá» trá»ng lượng trÆ°á»ng thà nh:
Trá»ng lượng trÆ°á»ng thà nh biến Ä'á»ng từ 1kg á» chó Chihuahua Ä'ến 80kg á» chó Mastiff. Äiá»u nà y cho thấy tá»· lá» 1:80 trong khi Ä'ó á» ngÆ°á»i tá»· lá» nà y chá» là 1:2
                                             Â
Â
2/ Khẩu phần Än riêng biá»t cho từng kÃch cỡ:
Những quy luáºt chung vá» khẩu phần Än cho chó con cần phải tuân theo:
TÃnh Ä'a dạng của tầm vóc & tá»· lá» tÄng trÆ°á»ng.
Khả nÄng tiêu hoá thức Än.
a/ Sá»± tÄng trÆ°á»ng của các giá»'ng chó nhá»:
- Giai Ä'oạn tÄng trÆ°á»ng nhanh và ngắn: chó con giá»'ng nhá» cần Ä'ược cung cấp Ä'ủ chất Ä'ạm, bá»t Ä'Æ°á»ng và chất béo giúp cho sá»± phát triá»n của xÆ°Æ¡ng và cÆ¡ trong thá»i gian ngắn.
- Há» tiêu hóa nhạy cảm: chó giá»'ng nhá» Ä'òi há»i thức Än có khả nÄng tiêu hóa cao Ä'á» ngÄn ngừa các rá»'i loạn nhÆ°: phân lá»ng hay bá» tiêu chảy là m ảnh hÆ°á»ng Ä'ến thá» trạng và sức khá»e của chó. Nên cho chó Än khẩu phần Ä'ặc biá»t phù hợp vá»i tuá»i của chúng. Äiá»u nà y sẽ Ä'ảm bảo cho viá»c váºn Ä'á»ng á» ruá»t Ä'á»u Ä'ặn và tiêu hóa các dưỡng chất Ä'ược tá»'t hÆ¡n.
Â
- RÄng nhá»: kÃch cá» và cấu trúc của thức Än phải thÃch hợp vá»i rÄng và hà m còn nhá» của chó. Có má»t và i loại thức Än Ä'ược thiết kế theo kÃch cỡ và mùi vá» Ä'ặc biá»t cho những con biếng Än và Ä'ặc biá»t dà nh riêng cho những con vừa cai sữa
Â
b/ Sá»± tÄng trÆ°á»ng của chó con giá»'ng trung bình:
- Giai Ä'oạn tÄng trÆ°á»ng của chó con giá»'ng trung bình tÄng từ 40 â" 60 lần so vá»i trá»ng lượng sÆ¡ sinh. Trong giai Ä'oạn nà y, chó cần rất nhiá»u nÄng lượng và dưỡng chất cÅ©ng nhÆ° hà m lượng canxi và phá»'t-pho cân bằng trong quá trình hình thà nh xÆ°Æ¡ng rắn chắc và phát triá»n cân Ä'á»'i.
- Äây cÅ©ng là lúc há» tiêu hoá nhạy cảm nhất. Äiá»u quan trá»ng là phải chá»n thức Än có khả nÄng tiêu hoá cao Ä'á» cân bằng há» vi sinh Ä'Æ°á»ng ruá»t và há» trợ viá»c lÆ°u thông trong ruá»t á»n Ä'á»nh.
c/ Sá»± tÄng trÆ°á»ng của chó con giá»'ng lá»n:
- Trá»ng lÆ°Æ¡ng của chó con giá»'ng lá»n từ 70 â" 90 lần so vá»i lúc má»i sinh, giai Ä'oạn tÄng trÆ°á»ng từ 15 â" 18 tháng. Thá»i kỳ tÄng trÆ°á»ng kéo dà i vì váºy nên kiá»m soát mức nÄng lượng và hà m lượng chất béo có trong thức Än nhằm Ä'ảm bảo cho xÆ°Æ¡ng phát triá»n tá»'t mà thú vẫn không bá» thừa cân.
- Äây cÅ©ng là lúc há» tiêu hoá nhạy cảm nhất. Äiá»u quan trá»ng là phải chá»n thức Än có khả nÄng tiêu hoá cao Ä'á» cân bằng há» vi sinh Ä'Æ°á»ng ruá»t và há» trợ viá»c lÆ°u thông trong ruá»t á»n Ä'á»nh.
Â
Â
d/ Sá»± tÄng trÆ°á»ng của chó con giá»'ng khá»ng lá»" (giá»'ng Ä'ại):
- Giai Ä'oạn tÄng trÆ°á»ng từ 18 â" 24tháng: Ä'á» Ä'ạt Ä'ược sá»± phát triá»n hoà n hảo, chó con giá»'ng Ä'ại (Leonberger, Great dane, Saint Bernardâ¦) cần từ 18 â" 24tháng. Trá»ng lượng sÆ¡ sinh của chúng Ä'ược nhân lên khoảng 80 â" 100lần. Trong suá»'t giai Ä'oạn tÄng trÆ°á»ng nà y, bạn pải theo dõi sá»± tÄng trá»ng Ä'á» thúc Ä'ẩy quá trình phát triá»n xÆ°Æ¡ng má»t cách tá»'i Æ°u và cÅ©ng là bÆ°á»c phát triá»n quan trá»ng trong viá»c tạo khá»p xÆ°Æ¡ng. Chó giá»'ng khá»ng lá»" cần phải có khá»p xÆ°Æ¡ng khá»e mạnh á» giai Ä'oạn trÆ°á»ng thà nh.
- Há» tiêu hóa nhạy cảm: trong suá»'t quá trình tÄng trÆ°á»ng, tiêu hóa vẫn chÆ°a phát triá»n hoà n toà n. Thức Än dà nh cho giai Ä'oạn nà y phải Ä'ảm bảo an toà n tiêu hóa. Thức Än không Ä'ược tiêu hóa hết có thá» gây nên tình trạng thiếu dưỡng chất là m ảnh hÆ°á»ng Ä'ến sá»± phát triá»n của chó con.
Â
Â
3/ Sá»± chá»n lá»±a thức Än:
Äá» Ä'áp ứng nhÆ° cầu dinh dưỡng cho chó, bạn có rất nhiá»u loại thức Än Ä'á» lá»±a chá»n: thức Än Ä'ược chế biến tại nhà , thức Än công nghiá»p dùng liá»n á» dạng viên hay Ä'óng há»pâ¦
a/ Thức Än Ä'ược chế biến tại nhà :
Äây là loại thức Än tá»± chế biến từ các nguyên liá»u nhÆ°: gạo, thá»t, rau củ. Nhược Ä'iá»m là Ä'ắt tiá»n, mất thá»i gian nấu và vấn Ä'á» Ä'ặc biá»t khó là bạn phải chế biến ra má»t há»n hợp thức Än cân bằng và Ä'ầy Ä'ủ dưỡng chất nhÆ°: chất Ä'ạm, chất béo, canxi, phá»'t-pho, hà m lượng chất xÆ¡, Vitamin và khoáng vi lượng Ä'úng vá»i lượng khuyên dùng hằng ngà y. Nếu khẩu phần Än không Ä'áp ứng Ä'ủ sá»' lượng các chất dinh dưỡng theo nhu cầu của chó con thì có thá» dẫn Ä'ến tình trạng thiếu dưỡng chất.
b/ Thức Än Ä'ược chế biến sẵn:
Loại thức Än công nghiá»p nà y hoà n chá»nh, cân Ä'á»'i và chứa Ä'ầy Ä'ủ các dưỡng chất cần thiết Ä'áp ứng cho giai Ä'oạn tÄng trÆ°á»ng của chó con. Nó cÅ©ng Ä'ược tuân theo quy luáºt vá» sinh an toà n thá»±c phẩm nhÆ° á» trên thá»±c phẩm của ngÆ°á»i.
- Thức Än khô: chứa Ãt hÆ¡n 14% nÆ°á»c (hà m lượng nÆ°á»c từ 8 â" 10% Ä'á»'i vá»i các sản phẩm Ä'ắt tiá»n). Äây là loại thức Än cân Ä'á»'i hoà n hảo cung cấp Ä'ầy Ä'ủ tất cả các dưỡng chất theo nhu cầu của chó (chất Ä'ạm, chất béo, nÄng lượng, chất khoáng và vitamin).
Chất lượng của nguyên liá»u thô và quy trình sản xuất Ä'ược kiá»m tra cẩn tháºn Ä'á» tạo ra thức Än có khả nÄng tiêu hóa cao vá»i Ä'ầy Ä'ủ dưỡng chất, sá» dụng ngay và dá» phân chia.
Â
Â
- Thức Än Ä'óng há»p: ẩm Ä'á» trong bình 80%. Không dùng Ä'ược lâu khi má» nắp và giá mắc gấp Ä'ôi giá thức Än khô.
4/ Cách cho chó con Än:
a/ Cho Än nhiá»u bữa nhá»: từ nhá» Ä'ến 6 tháng tuá»i nên cho chó con Än 03 bữa má»t ngà y. Nếu chó của bạn không Än hết má»t lúc, sau và i phút hãy mang tô Ä'á»±ng thức Än Ä'i chá» khác. Nếu bạn sá» dụng viê thức Än Ä'á» trá» bá»nh cho chó thì phải giãm sá»' lượng thức Än trong ngà y.
b/ Sá»' bữa Än trong ngà y:
Giá»'ng chó nhá»Â   Â
Ä'ến 4tháng tuá»i 3 bữa/ngà y
từ 4 â" 10tháng tuá»i 2 bữa/ngà y
Giá»'ng chó trung bình    Â
Ä'ến 6tháng tuá»i: 3 bữa/ngà y
trên 6tháng tuá»i: 2 bữa/ngà y
Giá»'ng chó khá»ng lá»"       Â
Ä'ến 8tháng tuá»i: 3 bữa/ngà y
trên 8tháng tuá»i: 2bữa/ngà y
c/ Hãy cho chó Än sau khi bạn Än xong: chó là loà i Ä'á»ng váºt sá»'ng theo Ä'à n và chúng biết Ä'ược vá» trà thứ hạng trong Ä'à n của chúng. Bạn nên cho chó Än sau khi bạn Än xong Ä'á» cho chúng biết vá» trà quan trá»ng của bạn và các thà nh viên trong gia Ä'ình của bạn. Không nên Ä'á» sẵn thức Än vì Ä'iá»u nà y sẽ khó kiá»m soát chế Ä'á» Än của chó.
d/ Không cho Än quá nhiá»u: chá» cho Än theo lượng khuyên dùng ghi trên bao bì, nên kiá»m tra trá»ng lượng chó má»t tuần/lần. Tránh cho chó Än thức Än thừa nó sẽ không phù hợp vá»i nhu cầu dưỡng chất của không Ä'ược cho Än thức Än ngá»t nhÆ° sôcôlaâ¦Äiá»u nà y sẽ giúp ngÄn ngừa vấn Ä'á» phát triá»n của xÆ°Æ¡ng và chứng béo phì, có thỠảnh hÆ°á»ng Ä'ến Ä'á»i sá»'ng của chó sau nà y.
e/ Phải Ä'ảm bảo nÆ°á»c uá»'ng luôn sẵn có: chó của bạn phải luôn có nÆ°á»c bên cạnh, thÆ°á»ng xuyên thay nÆ°á»c vì chúng hay nghá»ch phá vá»i nÆ°á»c.
f/ Cân chó thÆ°á»ng xuyên: Ä'á» biết trá»ng lượng chó con của bạn có tÄng theo tá»· lá» hay không? Bạn nên cân nó thÆ°á»ng xuyên. Äá» là m Ä'iá»u nà y, bạn cân bạn trÆ°á»c, sau Ä'ó giữ con chó cân chung vá»i bạn. Sá»± khác biá»t giữa hai lần cân chÃnh là trá»ng lượng của chó con.
g/ Dạy cho chó thói quen tá»'t: bạn nên táºp cho nó quen vá»i viá»c mang tô Ä'i chá» khác hoặc là nắm cái tô trong suá»'t buá»i Än mà nó không gầm gừ.
Royal Canin
Phải là m gì Ä'á» nuôi chó Ãt bá»nh                            Â
TS.Lê VÄn Thá»Â  Â
25/05/2007
e=”Times New Roman” color=”windowtext”>
Má»t con chó nuôi á» trong nhà luôn Ä'ược xem nhÆ° là má»t món Ä'á»" chÆ¡i hấp dẫn của các em nhá», vì thế các em rất thÃch vui Ä'ùa và ẳm chó con. Viá»c tiếp xúc của các em nhá» vá»i chó con nảy sinh ba vấn Ä'á» mà chúng ta cần phải quan tâm:
1/ TÆ° thế ẳm chó con của các em nhá» là nhá»"i ép rất mạnh và o bụng, từ Ä'ó sẽ là m chèn ép các ná»i tạng trong xoang bụng vá»'n rất mong manh nÆ¡i chó con sẽ dẫn Ä'ến tình trạng rá»'i loạn tiêu hóa, từ Ä'ó chó con rất dá» bá» bá»nh.
2/ á» trên chó có má»t sá»' loại giun sán có thá» lây sang ngÆ°á»i, mà những loại giun sán nà y bá» nhiá» m và o chó con từ rất sá»m.
3/ Bản nÄng của chó con là thÃch cắn xé, vì thế có thá» chúng cắn và o tay chân khi các em Ä'Æ°a tay và o miá»ng c
Äá» ngÄn ngừa tình trạng nà y, vá»i các chó nhá» nên hạn chế viá»c chÆ¡i Ä'ùa và ẳm bá»"ng của các em nhá». Phải xá» giun Ä'á»nh kỳ cho chó má»i nÄm 2â"3 lần, lần Ä'ầu tiên nên cho chó con uá»'ng thuá»'c tẩy giun lúc Ä'ược má»t tháng tuá»i. Có thá» dùng thuá»'c uá»'ng hoặc thuá»'c tiêm. Thuá»'c uá»'ng, có thá» dùng má»t trong các loại thuá»'c sau Ä'ây:
- BIAVERM : Ä'ây là loại thuá»'c kết hợp hai thà nh phần Niclosamide và Levamisole, có thá» tẩy Ä'ược sán dây, giun Ä'Å©a, giun móc, giun tim và giun phá»i.
Liá»u dùng:
chó, mèo dÆ°á»i 2,5kg thá» trá»ng: cho uá»'ng ½ viên
chó, mèo từ 2,5kg â" 5kg thá» trá»ng: cho uá»'ng 01 viên
Chó, mèo trên 5kg thá» trá»ng, cho uá»'ng ½ viên/2,5kg thá» trá»ng. LÆ°u ý không Ä'ược dùng quá 06 viên cho má»t con. Cho uá»'ng và o buá»i sáng trÆ°á»c khi Än, dùng má»t liá»u duy nhất.
- EXOTRAN: 01 viên/5kg thá» trá»ng . Cho uá»'ng thuá»'c trÆ°á»c khi Än. Chó con rất dá» bá» nhiá» m giun sán nên Ä'ược cho uá»'ng má»i tháng má»t lần trong hai tháng Ä'ầu, chó lá»n má»i nÄm xá» hai lần.
Ngoà i ra Ä'á» ngÄn ngừa chó cắn trẻ em, ngÆ°á»i ta có thá» dùng kiá»m cắt móng tay Ä'á» bấm bá» Ä'ầu nhá»n của các rÄng nanh và phải cắt cho bằng phẳng. Nên cắt khi rÄng còn non, Ä'ừng Ä'á» quá lá»n má»i cắt sẽ khó khÄn hÆ¡n. Mặt khác, móng chân của chó cÅ©ng phải Ä'ược theo dõi Ä'á» cắt ngắn, nếu Ä'á» móng chân má»c quá dà i, chó sẽ bá» Ä'au bà n chân và Ä'i lại khó khÄn. Äá»'i vá»i chó có lông dà i, thá»nh thoảng phải cắt bá»t lông á» vùng mắt và vùng chân cho chó.
NhÆ° phần trên Ä'ã trình bà y chó con rất dá» bá» bá»nh, nhất là sau những Ä'ợt phải váºn chuyá»n chó Ä'i xa. CÅ©ng nhÆ° giá»'ng chó Phú Quá»'c khi du khách mang từ Ä'ảo vá» Ä'ất liá»n thÆ°á»ng khó nuôi. Không riêng gì chó Phú Quá»'c mà ngay cả những giá»'ng chó khác Ä'á»u khó nuôi nhất là khi chó còn nhá». Chó con bá» nhiá» m giun sán cÅ©ng nhÆ° những mần bá»nh khác rất sá»m từ chó mẹ. Äây chÃnh là nguy cÆ¡ tiá»m ẩn và chúng sẽ phát bá»nh khi cÆ¡ thá» chó con bá» suy yếu. Mặt khác, chó con rất dá» bá» stress do thay Ä'á»i môi trÆ°á»ng sá»'ng, thay Ä'á»i vá» cách nuôi thả sang nuôi nhá»'t, thay Ä'á»i vá» khà háºu, do váºn chuyá»n Ä'i xa, do thay Ä'á»i vá» thức Än, cách tắm, thay Ä'á»i cách chÄm sócâ¦vv. Những thay Ä'á»i Ä'á»t ngá»t nà y là nguyên nhân là m cho cÆ¡ thá» suy yếu, từ Ä'ó mần bá»nh dá»á»c phát. Äá» khắc phục những Ä'iá»u nêu trên, chúng ta cần thá»±c hiá»n những Ä'iá»u sau:
Tiêm ngừa các bá»nh truyá»n nhiá» m theo lá»ch nhÆ° Ä'ã trình bà y á» trên. Sau khi tiêm ngừa phải ngừng tắm cho chó từ 5 -7 ngà y. Sau khi vừa tiêm ngừa không Ä'ược váºn chuyá»n chó Ä'i xa, không Ä'ược thiến, má».
Äừng tắm nhiá»u cho chó con vì chó con chá»u lạnh kém. Nếu cần tắm thì phải tắm nhanh bằng nÆ°á»c ấm và sau khi tắm phải sấy khô lông ngay (không Ä'ược Ä'em phÆ¡i nắng chó con Ä'á» khô lông). Phải dùng xà phòng và dầu tắm riêng cho loà i chó, Ä'ừng sá» dụng dầu tắm của ngÆ°á»i cho chó.
Phải biết phân biá»t chó bá»nh và chó khá»e Ä'á» có hÆ°á»ng can thiá»p ká»p thá»i.
Äá»'i vá»i chó nhá» nên xay nhuyá» n thức Än Ä'á» thức Än dá» tiêu hóa. Cho chó Än Ä'ầy Ä'ủ và phải cân Ä'á»'i vá» các chất dinh dưỡng. Có nhiá»u ngÆ°á»i chủ Ä'ôi khi quá cÆ°ng chó mà chá» cho Än toà n chất Ä'ạm mà thiếu Ä'i những chất khác cÅ©ng không tá»'t.
Äừng cho trẻ em ẳm bá»"ng và nô Ä'ùa vá»i chó con quá mức sẽ là m chó con má»t Ä'Æ°a Ä'ến giảm Än và xáo trá»n tiêu hóa.
TrÆ°á»c khi muá»'n váºn chuyá»n chó Ä'i xa nên cấp trÆ°á»c VitaminC 1 â" 2 ngà y Ä'á» tÄng sức Ä'á» kháng, giảm stress cho thú.
Äá»'i vá»i chó Phú Quá»'c có nguá»"n gá»'c á» Ä'ảo, do Ä'ược nuôi á» má»t môi trÆ°á»ng tÆ°Æ¡ng Ä'á»'i thoáng hÆ¡n so vá»i Ä'ất liá»n, Ä'a sá»' là nuôi thả, thức Än quen thuá»c vá»i cá biá»n và có thá» chÆ°a Ä'ược tiêm ngừa những bá»nh truyá»n nhiá» m (bá»nh Carré, bá»nh do Parvovirusâ¦). Vì thế khi muá»'n Ä'em chó từ Ä'ảo vá» Ä'ất liá»n nếu khách du lá»ch Ä'i chÆ¡i và i ngà y thì tá»'t nhất là nhá» nhân viên thú y tiêm ngừa những bá»nh truyá»n nhiá» m cho chó tá»'i thiá»u 10 ngà y trÆ°á»c khi Ä'em chó vá» và cÅ©ng phải cấp VitaminC trÆ°á»c khi váºn chuyá»n nhÆ° Ä'ã nói á» trên. Ngược lại nếu không ká»p tiêm ngừa vaccin thì khi mang vá» nhá» cho chó Än thức Än gần giá»'ng vá»i thức Än trÆ°á»c Ä'ó Ä'á» chó quen dần và trong vòng 7 ngà y sau nếu chó vẫn bình thÆ°á»ng thì nên tiêm ngừa cho chó nếu Ä'ã Ä'ến tuá»i tiêm ngừa. Không Ä'ược nuôi nhá»'t liên tục mà thá»nh thoảng phải dẫn chó ra ngoà i váºn Ä'á»ng.
(Những Ä'iá»u ngÆ°á»i nuôi chó cần biết)
TÆ°á»ng chừng Ä'Æ¡n giản, nhÆ°ng chúng ta cần lÆ°u ý những vấn Ä'á» sau:
1. Có nên tắm cho chó không?
- Khác vá»i ngÆ°á»i, chó không có tuyến má»" hôi trên da do Ä'ó mức Ä'á» trao Ä'á»i khà và Ä'Ỡẩm Ä'á» tá»a nhiá»t trên da cá»±c nhá». á» vùng khà háºu khô, lạnh viá»c tắm cho chó là rất hạn chế, tháºm chà ngÆ°á»i ta không tắm cho chó.
- Ngược lại khà háºu nhiá»t Ä'á»i nóng ẩm Viá»t nam, rất nhiá»u yếu tá»' cấu thà nh chất bẩn bám và o da là m chó rất khó chá»u : Ä'Ỡẩm cao+ bụi bẩn dá» là m bết, dÃnh lông thà nh cục. Ký sinh trùng da: Ve. mòng, ghẻ, nấm Ä'ược Ä'à tấn công gây rụng lông, viêm, nhiá» m Ä'á»c da, hoại tá» bong vảy, chảy nÆ°á»c bá»'c mùi hôi…Tắm là biá»n pháp rất cần thiết Ä'á» chÄm sóc bá» da, lông- vẻ Ä'ẹp Ä'ặc trÆ°ng ÄẶC BIá»T của các giá»'ng chó lông dà i : Cocker Spaniel, Shetter, Poodle, Golden, St. Bernard, Phá»'c Sóc, Bắc Kinh, Thần khuyá»n Tây Tạng…
- Các giá»'ng chó lông ngắn : Boxer, Rottweiler, Labrador, dachshund… cÅ©ng nên tắm sạch sẽ và o mùa nóng ẩm.
- Thân nhiá»t chó cao hÆ¡n ngÆ°á»i : 38o5 +/- O,5oC chá»u nóng rất kém. Mùa hè cần tắm cho chó cảm giác thoải mái, dá» chá»u, giúp Ä'iá»u hòa thân nhiá»t, tránh Ä'ược bá»mh cảm nóng ( heat strock ).
2. Khi nà o thì không nên tắm cho chó ?
- Thá»i tiết quá lạnh, nhất là Ä'á»i gió mùa á» miá»n Bắc, khi nhiá»t Ä'á» ngoà i trá»i xuá»'ng tá»i dÆ°á»i 18oC.
- Chó non Ä'ang bú mẹ hoặc má»i tách mẹ.
- Chó á»'m hoặc có dấu hiá»u nghi á»'m.
- Chó cái Ä'ang kỳ Ä'á»ng dục chuẩn bá» phá»'i giá»'ng, nếu tắm sẽ giảm mùi “Ä'ặc trÆ°ng hấp dẫn chó Ä'á»±c” sẽ giảm hÆ°ng phấn tÃnh Ä'á»±c khi giao phá»'i.
- Chó cái sau giao phá»'i trong vòng 15 ngà y.
- Chó má»i sinh con.
- Chó má»i mua vá» nuôi.
- Chó má»i tiêm chÃch ngừa dá»ch bá»nh.
- Chó váºn chuyá»n.
3. Cách tắm chó như thế nà o?
- NÆ°á»c tắm chó : ấm vá» mùa Ä'ông, nÆ°á»c sạch, không tắm á» sông, há»" ao tù ô nhiá» m.
- Shampoo : có thá» dùng các loại chuyên dụng cho chó bán tại các cá»a hà ng thuá»'c Thú y hoặc siêu thá». Hoặc má»t sá»' loại shampoo của ngÆ°á»i có Ä'Ỡẩm và dÆ°á»ng da tá»'t. Các loại shampoo trá» ve, ráºn, nấm phải cá»chi Ä'á»nh của BSTY. Chó bá» bá»nh ngoà i da, viá»c tắm chó phải có ý kiến và chá» dẫn của BSTY.
- Tắm bằng nÆ°á»c lá cây, hoa quả : Có thá» dùng quả chanh vắt nÆ°á»c lên bá» lông chó sau khi tắm bằng shampoo Ä'á» là m tÆ¡i lông, tránh vón cục và trung hòa Ä'á» Kiá»m của shampoo. Sau khi vắt và i quả chanh lên lông, lại phải xả sạch ngay bằng nÆ°á»c. các loại lá: Khế, bÆ°á»i, chè xanh, xà – cừ, xoan hoặc các loại lá chua, chát khác (Phải chắc chắn không Ä'á»c) có thá» dùng tắm chó có viêm nhiá» m, lá» loét hoặc ký sinh trùng ngoà i da.
- Thao tác tắm chó: Không Ä'ược Ä'á» nÆ°á»c hoặc xà phòng và o tai, mắt chó. Sau khi tắm cần lau và sấy khô bá» lông, dùng que bông cotton ngoáy sâu thấm khô vá» sin tai, nhất là vá»i giá»'ng chó tai cụp, dà i nhÆ° : Cocker Spaniel, Shetter, Poodle, Golden, St. Bernard, Labrador… Không tắm chó á» thế nằm ngá»a.
- Nên tắm chó lúc Ä'ói, sau khi Ä'ã Ä'i toilet.
- Vá»i những con chó má»i tắm lần Ä'áºu, chÆ°a quen, nên nhẹ nhà ng và tắm nhanh bằng nÆ°á»c ấm. Không xá»'i nÆ°á»c và o phần Ä'ầu ngay.
4. Bao lâu tắm chó má»t lần?
- Tùy thuá»c và o mùa khà háºu, giá»'ng chó , tuá»i chó. Äiá»u nà y do chủ chó tá»± xác Ä'á»nh.
5. Sau tắm có dấu hiá»u gì bất thÆ°á»ng :
bá» Än, run rẩy, tiêu chảy… cần khám BSTY
Sưu tầm
Tắm chó                    Â
Cát Tiên  Â
16/03/2007
Viá»c tắm rữa cho chó có tác dụng kÃch thÃch da, loại bò chất nhá»n, chất dÆ¡ và vi khuẩn; là m trôi những sợi lông chết và ngoại ký sinh trùng; giữ cho chó có vẽ ngoà i tÆ°Æ¡i Ä'ẹp và mùi thÆ¡m dá» chá»u.
Viá»c tắm chó rất Ä'Æ¡n giản và dá» dà ng nhÆ°ng lại có rất nhiá»u ý kiến khác nhau vá» viá»c nà y. Má»t sá»' ngÆ°á»i cho rằng những chất nhá»n tá»± nhiên trên da và lông sẽ mất Ä'i khi tắm là m khô da và lông. Má»t sá»' khác cho rằng chó cÅ©ng có thá» tắm thÆ°á»ng xuyên nhÆ° ngÆ°á»i. DÄ© nhiên nên tránh tÄm chó quá nhiá»u, song cần chú ý viá»c chá»n các sản phẩm dầu tắm và kỹ thuáºt tắm. Những dầu tắm thông thÆ°á»ng hiá»n nay không là m hại Ä'ến da và lông chó mà còn tÄng Ä'Ỡẩm da và mượt lông.
Trên thá»±c tế, viá»c tắm chó nhiá»u hay Ãt còn tùy thuá»c và o bá» lông từng con chó, mà u lông (dá» dÆ¡ hay không), nhiá»t Ä'á», Ä'Ỡẩm trong vùng⦠Và dụ, Ä'á»'i vá»i má»t con Pooddle chuẩn thÆ°á»ng tắm 2 tuần má»t lần là Ä'ược, nhÆ°ng nếu dùng dầu tắm có Ä'á» cân bằng pH tá»'t, bạn có thá» tắm khi nà o bạn muá»'n. Vì váºy, câu trả lá»i cho câu há»i: âTôi có nên tắm cho chó thÆ°á»ng xuyên không?â là âBất cứ khi nà o bạn thấy cần thiếtâ.
              Â
Chá»n Ä'úng loại dầu tắm
Viá»c chá»n cho Ä'úng loại dầu tắm cho chó có thá» gây khó khÄn ngay cả vá»i những ngÆ°á»i thÆ°á»ng xuyên sá» dụng. Vá»i hà ng chục sản phẩm trên thá» trÆ°á»ng thì khó có thá» biết chÃnh xác ta nên dùng loại nà o. Quan tâm hà ng Ä'ầu là dầu tắm phải cân bằng Ä'á» pH cho chó, không phải giá»'ng Ä'á» pH Ä'á»'i vá»i ngÆ°á»i. Viá»c xác Ä'á»nh pH là má»t yếu tá»' quan trá»ng Ä'á»'i vá»i da và lông (tóc) trên ngÆ°á»i cÅ©ng nhÆ° trên chó. Giải thÃch má»t cách ngắn gá»n, tất cả các chất hoá há»c nằm á» ba dạng acid (toan), kiá»m và trung tÃnh. Mức Ä'á» acid hay kiá»m trong má»t sản phẩm Ä'ược Ä'o bằng thang pH Ä'i từ 0 Ä'ến 14, vá»i 7 là trung tÃnh; từ 0 Ä'ến 7 là acid và từ 7 Ä'ến 14 là kiá»m. Tóc và da của ngÆ°á»i có tÃnh acid nhẹ, ngược lại vá»i da và lông của chó lại có tÃnh kiá»m nhẹ, không giá»'ng ngÆ°á»i. Do Ä'ó, cá»' gắng tránh sá» dụng dầu gá»i của bạn tắm cho chó. Chó cần dầu gá»i có tÃnh kiá»m Ä'á» giữ cho lông và da á» trạng thái khá»e mạnh nhất.
Tất cả dầu gá»i Ä'á»u có chung mục Ä'Ãch cÆ¡ bản: là m sạch bá» lông và giúp cho bá» lông luôn á» trạng thái bình thÆ°á»ng và khá»e mạnh. Có rất nhiá»u công thức dầu gá»i khác nhau, tạo ra những hiá»u quả khác nhau trên lông chó. Tuy nhiên, bạn phải chá»n Æ°u tiên cho giá»i hạn Ä'á» pH Ä'úng, sau Ä'ó bạn sẽ chá»n tuỳ theo sá» thÃch của mình vá» mùi vá các tÃnh nÄng.
Các loại dầu tắm Ä'a nÄng
Các loại dầu tắm nà y có công thức thÃch hợp cho tất cả các loại lông và mà u sắc khác nhau. Má»t và i loại có chứa những thà nh phần Ä'ặc biá»t nhÆ° Protein; lô há»i; các chất chiết xuất từ thảo dược, dầu dừaâ¦Các loại dầu Ä'a nÄng giúp là m sạch và bảo dưỡng da, lông. Má»t và i loại dầu vá»i thà nh phần dưỡng lông Ä'ặc biá»t giúp bá» lông bóng mượt, tái tạo phần lông bá» hÆ° tá»n.
              Â
Các loại dầu tắm không là m cay mắt
Loại nà y Ä'ược Ä'iá»u chế vá»i những công thức rất nhẹ nhà ng và Ä'ược khuyến khÃch dùng cho chó con và những con chó trÆ°á»ng thà nh có da nhạy cảm. Dầu gá»i không là m cay mắt là loại tá»'t nhất Ä'á» tắm phần Ä'ầu cho chó.
Các loại dầu tắm Ä'ặc trá»
Loại nà y có chứa các chất chá»'ng nấm, chá»'ng vi khuẩn hoặc các thà nh phần chá»'ng ngứa, Ä'ược láºp công thức giúp loại bá» ghẻ, vảy nến, nấm da, da khô gây ra do dỠứng, những hình thức viêm da không rõ nguyên nhân và các trÆ°á»ng hợp kÃch ứng da nhẹ.
Dầu tắm dà nh cho da nhạy cảm
Äây là những công thức Ä'ặc biá»t nhẹ, không chứa nÆ°á»c hoa, thuá»'c nhuá»m và Ä'ược Ä'iá»u chế Ä'ặc biá»t dà nh riêng cho chó có da cá»±c kỳ nhạy cảm thÆ°á»ng xuyên bá» dỠứng.
Dầu gá»i tạo mà u
Loại nà y dùng cho những bá» lông có mà u sắc Ä'ặc biá»t. Không phải luôn có thuá»'c nhuá»m hoặc chất tạo mà u trong dầu gá»i mà sản phẩm nà y táºp trung và o viá»c kÃch thÃch những mà u sắc tá»± nhiên của bá» lông thông qua viá»c sá» dụng những chất là m sáng quang há»c, và dụ dầu tắm là m trắng lông thì giúp loại bá» mà u và ng và mà u xám trên bá» lông. Dầu gá»i dà nh cho chó lông nâu và Ä'en thì giúp loại bá» sá»± oxy hóa (hoặc Ä'Æ¡n giản hÆ¡n là loại bá» mà u Ä'á» và mà u cam) là m cho bá» lông có mà u tá»± nhiên hÆ¡n.
Dầu tắm tạo nếp bỠlông
Äược Ä'iá»u chế Ä'ặc biá»t cho những bá» lông má»m và tạo nếp nhÆ° mong muá»'n. Những sản phẩm nà y chá» có kết quả tạm thá»i, vì không có gì có thá» thay Ä'á»i kết cấu tá»± nhiên của bá» lông.
Dầu tắm diá»t ký sinh trùng (ve, bá» chét)
Loại nà y Ä'ược Ä'iá»u chế Ä'á» diá»t má»t cách an toà n ve và bá» chét, là m sạch và dưỡng lông. Nếu dùng Ä'úng cách thì cÅ©ng an toà n vá»i chó con. Bạn nên Ä'á»c kỹ và thá»±c hiá»n nghiêm ngặt các hÆ°á»ng dẫn sá» dụng khi dùng loại dầu nà y.
Dầu tắm Ä'áºm Ä'ặc
Nói chung, Ä'ây là những loại dầu Ä'a nÄng. Có 2 loại trên thá» trÆ°á»ng: loại gel hoặc kem và loại cô Ä'ặc. ThÆ°á»ng pha vá»i tá» lá» 12 Ä'ến 16 phần nÆ°á»c vá»i 1 phần dầu. Vì giá bán thấp nên loại nà y thÆ°á»ng Ä'ược dùng trong các salon cho chó.
Ngoà i ra, còn có má»t sá»' loại dầu tắm Ä'ặc biá»t khác, và dụ nhÆ° dầu tắm chứa bá»t ngÅ© cá»'c, chứa tảo, chứa tinh dầu chanh, tinh dầu sảâ¦
05 BÆ°á»c tắm cho chó:
BÆ°á»c 1: Chuẩn bá» chó
TrÆ°á»c khi tắm, cần chải sạch những lông chết và lông rá»'i. Viá»c chải lông cÅ©ng giúp loại bá» bụi bẩn. Phải chắc chắn rằng chó không còn lông rá»'i trÆ°á»c khi cho và o bá»"n tắm, vì khi Ä'ang tắm mà có lông rá»'i sẽ rất phức tạp. Các chùm lông rá»'i có khuynh hÆ°á»ng kết dÃnh vá»i nhau khi tiếp xúc vá»i nÆ°á»c và rất khó xá» lý sau khi Ä'ã bôi dầu tắm. Ngoà i ra sau khi bôi dầu tắm thì viá»c rá»a sạch á» những vùng lông Æ°á»t cÅ©ng vô cùng khó khÄn. Chải lông trÆ°á»c khi tắm cÅ©ng là thá»i gian lý tÆ°á»ng Ä'á» kiá»m tra ve, bá» chét trên mình chó.
BÆ°á»c 2: Chuẩn bá» dụng cụ
Sau khi chải lông chó cẩn tháºn, chúng ta hảy Ä'á» chú chó tá»± do má»t thá»i gian Ä'á» rÅ© sạch lông. Trong lúc Ä'ó, hãy chuẩn bá» tất cả các dụng cụ cần thiết:
Nếu chó tắm trong bá»"n tắm, cần lót tấm Ä'á»m cao su dÆ°á»i Ä'áy Ä'á» tránh trượt chân.
Cháºu tắm
Dầu tắm
KhÄn lông
Kem dưỡng lông
       Â
Äừng bao giá» Ä'á» chó Æ°á»t má»t mình trong bá»"n tắm mà Ä'i tìm dầu tắm hay những món khác. Nên mang má»t tạp dá» không thấm nÆ°á»c khi tắm cho chó, Ä'iá»u nà y giúp chúng ta kiá»m soát tá»'t hÆ¡n con chó khi á» trong bá»"n tắm, nhất là Ä'á»'i vá»i các chú chó hiếu Ä'á»ng. Tùy theo kÃch cá» chú chó muá»'n tắm là to hay nhá» mà chúng ta sẽ chá»n lá»±a là tắm trong bá»"n rá»a chén, trong thau cháºu hay phải tắm ngoà i sân.
Nhét lá» tai chó bằng miếng vải trÆ°á»c khi Ä'ặt và o bá»"n tắm Ä'á» tránh nÆ°á»c và o tai. Chúng ta cÅ©ng có thá» bôi má»t chút Vaseline trên vải nếu chú chó Ä'ang có những vấn Ä'á» vá» bá»nh mãn tÃnh trên tai. Viá»c nà y giúp chúng ta chắc chắn là không có nÆ°á»c và o kÃch thÃch gây ngứa tai. Dùng dầu tắm không cay Ä'á» tắm Ä'ầu, nên nhá» thêm nÆ°á»c muá»'i và o mắt (tránh xót mắt có thá» xảy ra). Nếu chú chó của chúng ta Ä'ã Ä'ược huấn luyá»n và thÃch thú Ä'á»'i vá»i quá trình tắm, chúng ta có thá» bá» qua những bÆ°á»c nà y. NhÆ°ng nếu chú chó chá»'ng cá»± lại hay có bất kỳ hà nh Ä'á»ng nà o gây khó khÄn cho viá»c thao tác thì tai và mắt phải luôn Ä'ược bảo vá».
BÆ°á»c 3: Bôi dầu tắm
Có hai cách Ä'á» xát xà bông, chá»n cách nà o là do chúng ta thấy thuáºn tiá»n hÆ¡n và dá» thao tác hÆ¡n. Cách nà o cÅ©ng giúp là m sạch chú chó cÆ°ng.
PhÆ°Æ¡ng pháp Ä'ầu tiên là Ä'á» và o bá»"n má»t Ãt nÆ°á»c ấm (má»±c nÆ°á»c cao khoảng 10cm), sau Ä'ó thêm và o khoảng ½ nắp dầu tắm, quáºy lên Ä'á» tạo bá»t xà phòng và Ä'Æ°a chú chó Ä'ứng và o trong nÆ°á»c. Má»t sá»' chú chó trá» nên êm dá»u khi Ä'ược ngâm và o trong nÆ°á»c ấm, nhÆ°ng không Ä'ược nâng nhiá»t Ä'á» nÆ°á»c quá cao sẽ gây sá»'c cho chú chó.
PhÆ°Æ¡ng pháp thứ hai là phÆ°Æ¡ng pháp Ä'ược nhiá»u ngÆ°á»i sá» dụng nhất là Ä'ặt chú chó Ä'ứng trong bá»"n tắm. Dùng nÆ°á»c ấm rá»a nhẹ từ từ bằng vòi phun nhẹ hoặc gà u múc nÆ°á»c. á» giai Ä'oạn nà y, tránh là m Æ°á»t Ä'ầu và tai. Dùng tháºt nhiá»u nÆ°á»c, phải chắc chắn là toà n bá» bá» lông Ä'ã Ä'ược là m Æ°á»t trÆ°á»c khi bôi dầu tắm. Nếu chúng ta thá»±c hiá»n từ sau ra trÆ°á»c và là m Æ°á»t phần Ä'ầu và tai sau cùng thì sẽ là m chú chó Ä'ỡ sợ hÆ¡n. NhÆ°ng nếu có vấn Ä'á» vá» ve hay bá» chét thì bắt Ä'ầu á» phần Ä'ầu và cá» rá»"i Ä'i vá» phÃa sau. Äiá»u nà y giúp cắt Ä'Æ°á»ng chạy trá»'n của ve và bá» chét chạy vá» phần Ä'ầu và tai. Nói nhẹ nhà ng và trấn an chú chó của bạn khi là m Æ°á»t. Nếu chúng ta dùng phun xá»t thì Ä'Æ°a Ä'ầu vòi cà ng gần cÆ¡ thá» chú chó cà ng tá»'t, Ä'iá»u Ä'ó sẽ Ä'ẩy nÆ°á»c mạnh và o da và rá»a trôi hết các chất dÆ¡ và da chết. Quan trá»ng hÆ¡n là nÆ°á»c sẽ không bắn tung tóe ra ngoà i bá» lông và là m chú chó bá» giáºt mình.
Sau khi là m Æ°á»t chú chó, xá»t dầu tắm lên tay và nhẹ nhà ng mátxa vá»i những ngón tay hay miếng bá»t biá»n cho Ä'ến khi dầu tắm Ä'i và o táºn trong da. Bôi dầu lần lượt á» Ä'uôi, chân sau, thân, bụng, chân trÆ°á»c, vai và ngá»±c; mátxa trên da má»t cách nhẹ nhà ng theo kiá»u xoa bóp. Nếu chú chó có lông hÆ¡i dà i thì Ä'ừng nên vắt sát lông và o ngÆ°á»i mà nên vuá»'t kéo lông ra. Chú ý Ä'ến những vùng khó chạm tá»i á» chân trÆ°á»c, chân sau và những vết dÆ¡ khó cá» rá»a, có thá» dùng bà n chải hoặc miếng bá»t biá»n.
Bây giá», phần còn lại phải bôi dầu là phần Ä'ầu và tai, vá»i mục tiêu là luôn tránh cho chó những sợ hãi không Ä'áng có. Äặt tay ngay dÆ°á»i cằm chú chó và nâng nhẹ Ä'ầu lên Ä'á» nÆ°á»c chảy qua hai bên cánh mÅ©i. Là m Æ°á»t phần Ä'ầu và tai, rá»a phần nà y hết sức cẩn tháºn, tránh không cho dầu tắm và o tai hay quá nhiá»u nÆ°á»c chảy và o trong tai. Là m tháºt cẩn tháºn và không Ä'á» nÆ°á»c chảy và o mÅ©i. Nếu lo sợ dầu tắm và o mắt chó có thá» dùng khÄn Ä'á» lau cho sạch mặt và nhÆ° trên Ä'ã Ä'á» cáºp cách tá»'t nhất là sá» dụng dầu tắm không cay mắt.
BÆ°á»c 4: Xả nÆ°á»c
 Xả nÆ°á»c sÆ¡ qua bá» lông và bôi dầu tắm má»t lần nữa, cần phải bôi dầu hai lần Ä'á» là m sách bá» lông. Sau khi bôi dầu hai lần, cần phải rá»a sạch hết xà bông từ bá» lông. Bắt Ä'ầu từ phần Ä'ầu, phủ tay che mắt chó, giữ và nh tai cụp xuá»'ng Ä'á» nÆ°á»c không và o. Dùng nÆ°á»c ấm phun từ cá» cho Ä'ến Ä'uôi, sau Ä'ó qua hai bên rá»"i Ä'ến chân, cứ xá»t nÆ°á»c từ từ cho Ä'ến khi thấy nÆ°á»c sạch chảy ra từ thân của chú chó. Nếu chú chó Ä'ang Ä'ứng trong nÆ°á»c, hãy rút nÆ°á»c và các bá»t xà bông chảy hết trÆ°á»c khi rá»a. Rất quan trá»ng khi chúng ta rá»a sạch hoà n toà n xà bông từ bá» lông vì những bá»t xà bông còn lại trên da dá» gây kÃch ứng và là m chú chó gãi nhiá»u.
BÆ°á»c 5: Bôi kem hoặc chất dưỡng lông
Chúng ta nên bôi dầu dưỡng lông sau khi tắm cho chó, vì dầu tắm là m sạch bá» lông nhÆ°ng cÅ©ng Ä'ôi lúc lại là m rá»'i gây hÆ° lông. Các chất dưỡng lông sẽ giúp giảm Ä'á» tÄ©nh Ä'iá»n trên lông,cho bá» lông má»m mại và Ãt bá» gãy. Ngoà i ra các dầu dưỡng lông còn là m tÄng Ä'Ỡẩm của lông và da, là m trÆ¡n lá»p biá»u bì, tái tạo cấu trúc những vùng lông gãy, tÄng Ä'á» Ä'à n há»"i và tạo mà u sắc Ä'ẹp. Sau Ä'ó, cần phải rá»a lại bằng nÆ°á»c sạch trong và i phút. Tuy nhiên cÅ©ng có má»t sá»' chất dưỡng lông có thá» Ä'á» lại Ä'á» bảo vá», nên Ä'á»c kỹ hÆ°á»ng dẫn Ä'á» biết cách dùng thÃch hợp
Â
Cát Tiên
Â
Nuôi chó con bằng sữa bò                          Â
Cát Tiên  Â
22/03/2007
Nếu chó cái â vú nuôi â thì chúng ta phải cho chó con bú bằng sữa há»p.
Trong Ä'iá»u kiá»n nuôi bình thÆ°á»ng, chó con bú sữa mẹ. Khoảng 15 ngà y cuá»'i của thai kỳ, bầu vù của chó cái mang thai sẽ to ra và khi lâm bá»"n thì sữa sẽ Ä'ược tiết ra. Trong 02 ngà y Ä'ầu tiên, bầu vú sẽ tiết ra chất lá»ng, hÆ¡i sánh, mà u và ng Ä'ến nâu gá»i là sữa Ä'ầu. Äợt sữa Ä'ầu tiên nà y rất già u kháng thá», cung cấp cho chó con má»t công cụ miá» n dá»ch vá»i các loại bá»nh táºt trong giai Ä'oạn khá»i Ä'ầu sá»± sá»'ng. Äá»ng tác bú của chó con là má»t yếu tá»' kÃch thÃch sá»± tiết sữa nhiá»u hÆ¡n, do váºy ngay sau khi sanh thì viá»c quan trá»ng là cho chó con bú mẹ cà ng sá»m cà ng tá»'t. Má»t con chó con cần bú Ãt nhất 2giá»/lần, khi Ä'ã bú lượng sữa cần thiết nó sẽ tá»± nhả vú và ngủ.
Chó con cần bù trong khoảng từ 6 Ä'ến 8 tuần tuá»i. Khoảng 01 tháng, chó con bắt Ä'ầu cà o và day mạnh vú mẹ khi bú, do váºy nó tạo phản xạ cai sữa má»t cách tá»± nhiên trên chó mẹ. á» giai Ä'oạn nà y, nên cung cấp cho chó con thức Än dặm ngay cả má»t chút thá»t bằm. Viá»c cung cấp thức Än dặm sẽ giúp chó mẹ cai sữa nhanh hÆ¡n, dá» dà ng hÆ¡n và an toà n hÆ¡n cho chó con. Khi chó con tách ra khá»i mẹ, khoảng 6 tuần tuá»i, nó Ä'ã có thói quen sá» dụng thức Än. Bầu vú của chó mẹ lúc nà y vẫn còn Ãt sữa và sẽ hÆ¡i cÄng cứng trong và i ngà y, sau Ä'ó sẽ ngÆ°ng tiết sữa và trá» lại bình thÆ°á»ng.
cần phải theo dõi chó mẹ trong thá»i gian cho con bú
Â
Trong suá»'t thá»i gian bú sữa, cần theo dõi chó mẹ (sức khá»e tá»ng quan; thức Än; sá»± tiết sữa) và cả chó con (sá»± tÄng trÆ°á»ng; Ä'á» linh hoạt). Chó mẹ Ä'ang cho sữa phải trong tình trạng sức khá»e tá»'t, bất kỳ má»t sá»± nhiá» m bá»nh, hay sá»'t, hoặc những rá»'i loạn nà o Ä'ó, Ä'á»u ảnh hÆ°á»ng Ä'ến sá»± tiết sữa. Sản lượng sữa sản xuất ra rất lá»n, Ä'á»'i vá»i chó Pointer là 33kg sữa trong 8 tuần Ä'ầu, do Ä'ó cần phải bù Ä'ắp cho chó mẹ bằng khẩu phần Än nhiá»u hÆ¡n bình thÆ°á»ng (khoảng 2.5 lần bình thÆ°á»ng).
Má»t tuần sau khi sanh, chó con tÄng gấp Ä'ôi trá»ng lượng lúc sanh, do váºy cần phải bảo Ä'ảm chó mẹ sản xuất Ä'ủ sữa và chó con bú Ä'ủ sữa. Má»t chó con Ä'ói sẽ trá» gầy yếu và rên la bất thÆ°á»ng. Nếu chó mẹ chết hoặc không Ä'ủ sữa Ä'á» nuôi bầy con (má»t và i con cái chá» có thá» nuôi 3 â" 4 con, má»t sá»' khác có thá» nuôi Ä'ến 7 con), chúng ta có thá» dùng â vú nuôi â là má»t con chó cái khác Ä'ã Ä'ược tách con.
Nếu không có sẵn con chó cai â vú nuôi â, thì chúng ta phải nghÄ© Ä'ến chuyá»n cho bú bằng sữa há»p. Nếu cho chó con bú thêm sữa há»p song song vá»i sữa chó mẹ thì có thá» cho bú 02lần/ngà y, viá»c chó bú rất cần sá»± kiên nhẫn. Nếu sá» dụng sữa bò thì hà m lượng dinh dưỡng trong sữa bò thấp hÆ¡n sữa chó mẹ, nên chúng ta phải bá» sung thêm 01 lòng Ä'á» trứng gà và 04 muá»ng café Ä'Æ°á»ng cho 250ml/sữa. Khẩu phần hằng ngà y của chó con từ khi má»i sanh cho Ä'ến 2 tuần tuá»i là 40 â" 80ml/sữa (tùy thuá»c và o giá»'ng chó). Trong trÆ°á»ng hợp cho bú sữa nhân tạo thì nên cai sữa sá»m (khoảng 01 tháng tuá»i) và nên táºp cho chó con Än dặm sá»m (khoảng 03 tuần tuá»i).
CátTiên
Â
                                                                                                             Â
Â
Má»t sá»' vấn Ä'á» cần thiết Ä'á»'i vá»i cún con                      Â
Thanh Ngân  Â
15/03/2007
 n>
Bạn Ä'ã sẵn sà ng Ä'á»Â nuôi má»t chú cún con? Sau khi bạn Ä'ã chuẩn bá» tinh thần, lên kế hoạch và suy nghÄ©, chá»n lá»±a xem giá»'ng nà o phù hợp vá»i mình… Và sau Ä'ây là má»t sá»' lá»i khuyên vá» các váºt dụng cần âsắmâ cho chú cún của bạn:
Vòng cá»
Ngay bây giá», chú cún con của bạn cần có 1 vòng Ä'eo cá». Má»t ngà y nà o Ä'ó, chú cún con của bạn sẽ trÆ°á»ng thà nh, sẽ lá»n lên, nhÆ°ng không có nghÄ©a là bạn sẽ tiết kiá»m tiá»n Ä'á» mua má»t cái vòng Ä'eo cá» lá»n hÆ¡n trÆ°á»c. Bạn nên chá»n vòng cá» cho chú cún, Ä'o vòng cá» bằng cách Ä'ặt vừa hai ngón tay dÆ°á»i vòng cá» sau khi buá»c chặt chiếc vòng lại. Chiếc vòng có thá» là m cho nó khó chá»u,nhÆ°ng nếu cá»i nó ra, Ä'Æ°Æ¡ng nhiên nó sẽ chạy ra ngoà i hay tá» hÆ¡n là nó có thá» tè lên má»t chiếc xe nà o Ä'ó. Cho dù bạn là má»t váºn Ä'á»ng viên Ä'iá»n kinh thì cÅ©ng không thá» nà o chạy theo sau nó. ÄÆ¡n giản là vì nó có tá»i bá»'n chân trong khi bạn chá» có hai chân mà thôi.
Â
Dây xÃch
Lấy má»t sợi dây nilông, hoặc dây dù, dà i khoảng 1.5 – 2 mét. Äừng buá»c chú cún bằng dây xÃch, mặc dù trông dây xÃch có vẻ sang trá»ng, nhÆ°ng bạn sẽ khó nắm giữ và có thá» là m cho chú chó của bạn bá» Ä'au.
Â
Nôi
Äó là má»t cái âphòngâ cho chú cún con. Giá»'ng nhÆ° tá» tiên của chúng â" sói sá»'ng trong hang â" chú chó cần má»t cái phòng cho riêng nó. Äây là nÆ¡i Ä'á» nó ngủ và nghá» ngÆ¡i. Bạn có thá» dùng cái thùng giấy, Ä'ặt má»t và i cái ná»m và o trong Ä'á» tạo cảm giác êm ái, thoải mái cho chú cún. Hoặc bạn có thá» dùng những loại âgiÆ°á»ngâ (hay nôi) dà nh riêng cho chó có bán trên thá» trÆ°á»ng, chá»n cái có kÃch thÆ°á»c vừa vặn vá»i nó hay lá»n hÆ¡n má»t chút Ä'ủ Ä'á» chú cún thoải mái, và dá» dà ng xoay trá» bên trong.
Thá»' nÆ°á»c
Lấy má»t cái thá»' bằng kim loại hay nhá»±a, khó vỡ và dá» rá»a sạch. Luôn Ä'á» nÆ°á»c cho chú cún của bạn, hãy nhá» rằng nếu chú cún của bạn nhá»n Än 3 ngà y sẽ không chết, nhÆ°ng nếu chú cún nhá»n uá»'ng 3ngà y thì chết chắc.
                Â
Thức Än
Thức Än là má»t yếu tá»' quan trá»ng trong tất cả những món Ä'á»" mà bạn cần mua. Có thá» Ä'ó là thứ cuá»'i cùng bạn cần mua sau khi có sá»± tÆ° vấn của bác sÄ© thú y.
Lá»"ng
Bạn nên Ä'ầu tÆ° loại chuá»"ng rá»ng rãi, thoáng mát, có sà n lót vững, ráoâ¦mục Ä'Ãch là Ä'á» chú cún có không gian rá»ng rãi chÆ¡i Ä'ùa và nghá» ngÆ¡i.
Â
Cái khay Ä'i tiá»u/Túi giấy và túi nhá»±a (cần rất nhiá»u)
Nếu bạn muá»'n huấn luyá»n cho chú chó vá» vấn Ä'á» tiá»u tiá»n, hãy Ä'ặt cái khay từ lúc Ä'ầu và cần nhiá»u tá» báo cÅ© và túi nhá»±a. Bạn cần báo Ä'á» là m âcông viá»c vá» sinhâ cho chú cún, khi xong, bạn dùng nó Ä'á» dá»n dẹp. (Ngoà i ra có nhiá»u loại giấy thấm Ä'ược bán trên thá» trÆ°á»ng, bạn có thá» dùng nó thay cho những tá» báo).
Tắm và chải
Hãy sắm má»t cái bà n chải và lược, nhất là Ä'á»'i vá»i chú chó có bá» lông dà i. Viá»c chải hằng ngà y giúp loại bá» những sợi lông rụng. Ngoà i ra nó còn loại bá» cả rá»p và bá» chét.
Vui chơi
Má»t Ä'iá»u quan trá»ng khi bạn huấn luyá»n chó là Ä'ừng cho nó nhai hay cà o xé những Ä'á»" Ä'ạc dùng trong bà i huấn luyá»n, nó sẽ không táºp trung và không nhá» Ä'iá»u bạn muá»'n táºp cho nó. Bạn có thá» Ä'Æ°a cho chú chó má»t và i thứ khác Ä'á» chÆ¡i, Ä'iá»u nà y cÅ©ng giúp chú nhóc bá»t chạy nhảy và phá phách. Hãy cho chú cún của bạn chÆ¡i ngoà i trá»i vá»i những váºt có thá» di Ä'á»ng nhÆ° cái thùng có bánh xe. Äiá»u nà y sẽ là m cho chú chó cảm thấy thÃch thú hÆ¡n.
Thá»i gian
Äiá»u quan trá»ng nhất là thá»i gian. Hãy dà nh má»t chút thá»i gian vá»i chú khuyá»n của bạn. Hãy cho chú chó thá»i gian cùng bạn tìm hiá»u vá» ngôi nhà má»i của mình và Ä'ặt ra những quy Ä'á»nh buá»c chú phải là m ngay từ lúc Ä'ầu. Bạn nên dạy cho chú chó của bạn cà ng sá»m cà ng tá»'t.
ThanhNgân
Â
Chó muá»'n gìâ¦.. ???                            Â
Administrator  Â
15/03/2007
Có những cá» chá» của bạn, kéo theo những biá»u hiá»n của chú chó, váºy chú chó của bạn nghÄ© gì và muá»'n gì???
Äây là Ä'á»" Än của tôi.
Trong hoang dã, má»t con thú phải tranh già nh vá»i những con khác Ä'á» có Ä'ược miếng Än. Má»t khi chúng già nh Ä'ược má»t miếng thá»t thì Ä'iá»u quan trá»ng là phải giữ Ä'ược miếng thá»t Ä'ó. Nếu Ä'á» mất miếng má»"i thì cÅ©ng Ä'á»"ng nghÄ©a vá»i viá»c nhá»n Ä'ói. ChÃnh vì thế, Ä'á»ng lá»±c thúc Ä'ẩy viá»c canh giữ miếng má»"i là rất mãnh liá»t. Sá»± chiếm hữu dÆ°á»ng nhÆ° Ä'ã trá» thà nh tá»'i quan trá»ng và những con chó nhá» thì thÆ°á»ng phải canh chừng miếng thá»t của mình trÆ°á»c ánh mắt thèm thuá»"ng của những con chó khác bá»± hÆ¡n, mạnh hÆ¡n hay có tiếng sủa lá»n hÆ¡n.
Không Ä'ược Ä'ụng chạm Ä'ến cục xÆ°Æ¡ng của tôi.
Má»t cục xÆ°Æ¡ng lá»n vá»i tháºt nhiá»u thá»t bao quanh chÃnh là má»t phần thÆ°á»ng lá»n dà nh cho những chú chó nhá» thÆ°á»ng xuyên có má»t khẩu phần Än kiêng. Chú nhóc phải có rất nhiá»u bản lÄ©nh Ä'á» có thá» bảo vá» Ä'ược tà i sản của mình giá»'ng nhÆ° những cuá»c chạm trán Ä'ã từng diá» n ra trong quá khứ. Thân hình của chú trá» nên cứng hÆ¡n và sẵn sà ng Ä'á» cắn. Môi của chú nhÄn lại Ä'á» lá» hà m rÄng nhÆ° cảnh báo vá» mục Ä'Ãch của mình kèm theo những tiếng gầm gừ liên tục trong há»ng.
Bạn có biết?
Ganh ghét, tranh già nh Ä'á» có Ä'ược nhiá»u thức Än trong ngà y, nhiá»u chú chó sẽ phải bảo vá» giá trá» của từng món thức Än, chẳng hạn, má»t món Ä'á»" nhắm, những cục xÆ°Æ¡ng, những buá»i tiá»c thá»nh soạn hay tháºm chà những thức Än thÆ°á»ng nháºt trên Ä'Ä©a
Sá»± chiếm hữu thÆ°á»ng Ä'ược bắt Ä'ầu từ khi còn nhá», khi những chú chó con Ä'ùa giỡn, già nh giáºt nhau Ä'á» có Ä'ủ thức Än hoặc Ä'á» già nh nhau những Ä'á»" chÆ¡i có giá trá».
Äá» giữ Ä'iá»u nà y không xảy ra, những chú chó cần phải há»c cách nháºn lấy những thứ Ä'ược cho, không già nh giáºt. Nếu Ä'ược dạy dá» Ä'iá»u nà y ngay từ bé, chúng sẽ không còn cảm giác cần chiếm Ä'oạt những thứ của ngÆ°á»i khác mà mình có.
             Â
Tôi sẽ lấy nó ra khá»i chá» bạn
  Má»t con chó lá»n hÆ¡n thì hiá»n nhiên là sẽ bá»± con hÆ¡n và khoẻ hÆ¡n những con chó nhá», mặc dù váºy gã vẫn lo sợ những chú chó nhá» hÆ¡n sẽ cá»' gắng âcuá»mâ cục xÆ°Æ¡ng của gã Ä'i mất. Có ba chú chó sá»'ng trong má»t bầy hiá»n là nh, dá» tÃnh và Ä'á» hạn chế những cuá»c chạm trán nguy hiá»m, con chó lá»n quyết Ä'á»nh di chuyá»n cục xÆ°Æ¡ng của mình Ä'ến má»t nÆ¡i an toà n hÆ¡n trÆ°á»c khi nhấm nháp nó. Những chú chó chá»n giải pháp nà y là khá an toà n Ä'á» quan sát những gì xung quanh hÆ¡n là bá» những con chó khác tấn công tá»ng lá»±c Ä'á» khắng Ä'á»nh lại giá trá» chiếm hữu.
Má»t giấc ngủ ngắn
  Những chú chó trông có vẻ thoải mái khi chúng ngủ và chúng sẽ tìm kiếm má»t nÆ¡i an toà n vá»i nhiá»t Ä'á» phù hợp. Những chú chó bá» ra má»t Ãt thá»i gian Ä'á» ngủ, Ä'ặc biá»t là khi chúng vá» già , nhÆ°ng không cần phải ngủ nguyên cả Ä'êm nhÆ° chúng ta.
Lẽ ra tôi không nên á» Ä'ây
  Ghế Sofas, những cái ghế ná»m êm ái vá»i những tiá»n nghi của chúng thì tháºt là má»t nÆ¡i nghá» ngÆ¡i tuyá»t vá»i cho những chú chó. NhÆ°ng tháºt Ä'áng tiếc cho chúng, những ngÆ°á»i chủ nhân thÆ°á»ng có những ý tÆ°á»ng khác vá» nÆ¡i mà chúng nên ngủ. Những chú chó thì không Ä'ược ngủ á» Ä'ó, mặt chú chó hiá»n rõ sá»± mong Ä'ợi chủ cho phép Ä'á» chú Ä'ược nằm xuá»'ng. ThÆ°á»ng thì chúng Ä'ược cho phép là m nhÆ° váºy trong nhà chúng ta vá»i Ä'iá»u kiá»n, chú chó không Ä'ược là m những viá»c khiến chúng ta hoặc ngÆ°á»i trong nhà phải thức giấc Ä'á» xá» lý
Má»t sá»' chú chó thÃch Ä'ược ngủ dÆ°á»i những thứ có tÃnh bảo vá» nhÆ° má»t cái bà n hay má»t cái giÆ°á»ng hoặc Ä'ằng sau bá» sofa. Äiá»u nà y có thá» liên tÆ°á»ng Ä'ến Ä'ặc Ä'iá»m sá»'ng trong hang của tá» tiên chó.
Tìm Ä'ến sá»± tiá»n nghi
Chú chó của bạn thÃch cảm thấy thoải mái khi ngủ và Ä'iá»u nà y sẽ không thá» thá»±c hiá»n Ä'ược nếu chiếc giÆ°á»ng của chú bá» dÃnh chắc và o má»t nÆ¡i nà o Ä'ó. TrÆ°á»c khi Ä'ặt lÆ°ng xuá»'ng, những chú chó thÆ°á»ng Ä'i vòng vòng quanh chá» ngủ của mình Ä'á» là m bằng phẳng bá» mặt và loại bá» các váºt cứng.
âTôi Æ°á»c cái chÄn nà y sẽ phẳngâ
Hà nh Ä'á»ng nà y sẽ có Ãch khi chá» ngủ là chá» quá khô hay có mặt Ä'ất gá»" ghá». NhÆ°ng sẽ có vô Ãch hÆ¡n khi chú chó cứ Ä'i Ä'i lại lại trên má»t cái má»n hoặc má»t cái giÆ°á»ng thú cÆ°ng mà ngà y nay chúng ta dà nh chú. Chú ta cứ kéo và trải cái chÄn, sau Ä'ó má»i nằm lên cái chÄn dù nó Ä'ã bá» gấp lung tung. Bạn có thá» dùng cái chÄn trải trên ná»n Ä'á» chú chó của bạn có thá» Ä'i trên Ä'ó và chế tác ra má»t chá» ngủ cho chÃnh chú ấy theo cách cá» xÆ°a của tá» tiên.
Cuá»'i cùng!
Cuá»'i cùng thì chú ta cÅ©ng Ä'ã nằm xuá»'ng má»t cách thoải mái, nhÆ°ng chú ta vẫn chÆ°a Ä'ủ thÆ° giản Ä'á» ngủ. Chú ta vẫn má» to mắt nhìn vá» phÃa xa xÄm.
Â
Những bà n tay tỠtế.
Những chú chó thÆ°á»ng dùng miá»ng của chúng Ä'á» giữ hay lấy má»t thứ gì Ä'ó, nhÆ°ng ngược lại chúng ta thì dùng tay. Những chú chó cÆ°ng của chúng ta cần quen vá»i Ä'iá»u nà y và há»c cách hiá»u rõ giá trá» của Ä'iá»u Ä'ó. Hầu hết những chú chó há»c cách thÆ°á»ng thức những cái vá» nhẹ tay lên Ä'ầu chúng và cảm thấy hạnh phúc, biết Æ¡n ngÆ°á»i chủ của mình. Äiá»u nà y Ä'ặc biá»t Ä'úng nếu những con chó lá»n lên trong vòng tay hiá»n diu và tá»'t bụng của những ngÆ°á»i không Ä'ánh Ä'áºp hay lôi chúng Ä'i vòng vòng vá»i những bà n tay của há» khi chúng còn là chó con. Những chú chó Ä'ược há»c cách tiếp xúc vá»i con ngÆ°á»i theo cách dùng tay yêu thÆ°Æ¡ng, có thá» trá» nên dá» dà ng Ä'á» ngÆ°á»i khác chÄm sóc và không còn phải lo lắng khi có bà n tay ngÆ°á»i lạ tiến Ä'ến mặt của chúng.
Tôi thÃch bạn
Giá»'ng chó Collie cho phép chúng ta chạm lên ngÆ°á»i chúng má»t cách thân thiá»n và chấp nháºn trò chuyá»n vá»i bạn. Từ những biá»u hiá»n, chúng ta có thá» biết lúc nà o là thÃch hợp Ä'á» vuá»'t ve chú chó. Chú ý không nên Ä'Æ°a tay phủ lấy bất kỳ cÆ¡ quan cảm giác nà o của chúng vì sẽ là m chúng giáºt mình và bà n tay di chuyá»n xuá»'ng phải tháºt cháºm khi tiếp xúc Ä'á» không trông giá»'ng nhÆ° Ä'ang Ä'ánh hay chụp lấy chú chó. NhÆ° váºy chú chó sẽ hoà nháºp vá»i ngÆ°á»i Ä'ang tiếp xúc và tá» vẻ hạnh phúc trên ánh mắt. Lúc nà y chú chó cảm thấy thÃch thú Ä'ược vuá»'t ve trên cÆ¡ thá» và cÅ©ng sẽ di chuyá»n Ä'ến gần hÆ¡n.
Vuá»'t ve chá» nà y thì Ä'ược!!!!
Loà i chó sÄn thá» là má»t loà i Ãt có cÆ¡ há»i tiếp xúc vá»i con ngÆ°á»i do lá»n lên trong trÆ°á»ng Ä'ua. NhÆ°ng ká» từ khi chúng không còn Ä'ược trá»ng dụng cho những cuá»c Ä'ua tá»'c Ä'á» nữa và bá» bá» rÆ¡i, thì lúc nà y chúng má»i bắt Ä'ầu tiếp nháºn những Ä'ụng chạm, tiếp xúc của con ngÆ°á»i lần Ä'ầu vá»i sá»± gượng ép. Do bản tÃnh lạ ngÆ°á»i nên khi nà o cÅ©ng cảm thấy bất an và biá»u hiá»n ra mặt vá»i Ä'ôi tai kéo ngược lui sau, cÆ¡ thá» co cứng lại và cái Ä'ầu luôn Ä'ứng thẳng cảnh giác những cuá»c chạm tránh trá»±c diá»n bất ngá» vá»i kinh nghiá»m bản thân.
Lại Ä'ây!
Chú chó con cà o bà n chân của mình lên thân má»t chú chó khác tá»±a nhÆ° Ä'ang Ä'ùa giỡn. NhÆ°ng chú chó lá»n hÆ¡n có vẻ bá» bất ngá» và di chuyá»n ra xa nhÆ° có vẻ không quen vá»i cách Ä'ùa giỡn bất ngá» thế nà y. Chú chó con có lẽ muá»'n cá»' gắng lặp lại Ä'iá»u Ä'ó bằng cả hai chân Ä'ặt lên lÆ°ng chú chó lá»n và nâng ngÆ°á»i Ä'ứng hẳn dáºy bằng hai chân sau, má»t tÆ° thế thÆ°á»ng thấy khi Ä'ùa giỡn, nhÆ°ng chú ta vẫn chá» nháºn Ä'ược má»t kết qủa tÆ°Æ¡ng tá»± từ chú chó lá»n nhÆ° má»t quy tắc bất biến và cạnh tranh. Những con chó thÆ°á»ng dùng bà n chân của mình trong khi chiến Ä'ấu, trong giao phá»'i và trong khi chÆ¡i Ä'ùa, thá»i gian nghá» ngÆ¡i của Ä'ôi bà n chân thì dùng Ä'á» chạy.
Là m Æ¡n nhẹ nhà ng hÆ¡n má»t chút.
Loà i Collie thì có lẽ thÃch thú hÆ¡n khi Ä'ược vá» nhẹ, Ä'ánh và o phần ngá»±c của chú ta, má»t khu vá»±c an toà n, và nên nhấc chân của chú ta lên, Ä'Æ°a bà n chân ra Ä'á» cho chú biết dấu hiá»u thÆ°Æ¡ng yêu vuá»'t ve của chủ. Má»t sá»' ngÆ°á»i thì cho là dá» dà nh chú bằng viá»c Ä'ánh và o chân sau, phần kế bên bụng và những nhạy cảm khác thì tiá»n hÆ¡n. Từ Ä'ó chú ta không thá» nà o nghá» giải lao nếu không thấy ông chủ của mình di chuyá»n cánh tay của ông ta, chú ta ngóc Ä'ầu lên nhìn ông chủ Ä'á» kiá»m tra xem mục Ä'Ãch của ông ta là an toà n hay nguy hiá»m. Vá»i bản chất gắn bó vá»i con ngÆ°á»i, chú ta tiếp tục nằm im trong khi vẫn giám sát tình hình cẩn tháºn và chá» Ä'ợi ông chủ tiếp tục vuá»'t ve cầu kỳ hÆ¡n.
                 Â
Những cánh tay kinh hoà ng
Má»t sá»' chú chó sẽ không có Ä'ủ những kinh nghiá»m vui vẻ vá»i những cánh tay của con ngÆ°á»i khi còn là những chú chó con, và còn tá» hại hÆ¡n khi má»t sá»' khác sẽ nháºn biết Ä'ược rằng những cánh tay thÆ°á»ng sá» dụng Ä'á» Ä'ánh Ä'áºp hay là nguyên nhân của sá»± lo lắng, bá»±c dá»c. Viá»c chó cắn thÆ°á»ng có nguyên do từ những cánh tay gây ra những bá»±c tức trên. Cẩn tháºn vá»i những cánh tay của bạn và di chuyá»n chúng cháºm rãi có thá» giúp chú chó hiá»u ra rằng những cánh tay của chúng ta thì an toà n và dùng Ä'á» vá» vá» và mang thức Än Ä'ến chứ không phải gây ra sá»± nguy hiá»m.
Tôi không thỠnhìn thấy
Chúng ta thÆ°á»ng vá» nhẹ tay lên Ä'ầu của những chú chó, Ä'ó thÆ°á»ng là má»t vùng dá» tiếp xúc. CÅ©ng nhÆ° váºy, chúng ta thÆ°á»ng dùng tay che Ä'i má»t giác quan nà o Ä'ó của chúng, những giác quan giúp chúng giám sát môi trÆ°á»ng sá»'ng của mình. Chẳng hạn, che mắt, nhẹ nhà ng vuá»'t ve chùm râu cứng quanh mõm, ria mép quanh mặt và chùm lông mi quanh mắt. Äiá»u nà y tạm thá»i là m gián Ä'oạn những tÃn hiá»u của thế giá»i xung quanh mà chú chó Ä'ang cảm nháºn và có thá» trá» thà nh Ä'iá»u Ä'áng lo, Ä'ặc biá»t là những chú chó dá» bá» kÃch Ä'á»ng. Viá»c vá» nhẹ lên Ä'ầu chúng có thá» là m hạn chế khả nÄng quan sát vì Ä'ầu bá» rung và lắc.
Tôi không thỠnghe
Äùa giỡn và vá» và o tai chúng có thá» tạm thá»i ngắt thÃnh giác của chúng. Äiá»u nà y là m cho những chú chó tin tÆ°á»ng và thÆ° giản vá»i ngÆ°á»i tiếp xúc mà không cần báºn tâm Ä'iá»u gì nhÆ°ng má»t sá»' khác thì cảm thấy lo lắng vì trong Ä'iá»u kiá»n Ä'ó khó mà có thá» kiá»m soát tình hình xung quanh. Vì loà i chó luôn tiếp nháºn thông tin của môi trÆ°á»ng xung quanh nhá» và o các giác quan của chúng. Tá»'t nhất nên chừa phần Ä'ầu ra khi ná»±ng chúng. Vá»i những chú chó lạ nhÆ° váºy, bạn nên nhẹ nhà ng vuá»'t ve phần ngá»±c của chúng (giữa phần cá» và 2 chân trÆ°á»c) và tránh không bá»t, che các giác quan, những cÆ¡ quan giúp chú chó tiếp thu thông tin từ thế giá»i
Có phải bạn sẽ tấn công tôi không?
Äây không phải là má»t kiá»u chà o Ä'ón Ä'úng má»±c nhÆ°ng Ä'ã có nhiá»u ngÆ°á»i tiếp xúc vá»i những chú chó nhÆ° thế. Chú chó nà y có má»t chủ nhân tá»'t bụng nhÆ°ng buá»i sÆ¡ khai của chú Ä'ã là m cho chú ta cảm thấy ngại tiếp xúc ngÆ°á»i lạ. Vì váºy, sá»± chà o Ä'ón cá»i má» có thá» là m cho chú ta lo lắng và chú ta cá»' gắng thu mình lại. Äôi tai chú ta cúp ngược lui sau, Ä'ôi mắt má» rá»ng, cái Ä'uôi ép sát giữa hai chân và trông chú nhÆ° có vẻ nhÆ° Ä'ang lưỡng lá»± giữa quyết Ä'á»nh tiếp nháºn hay bá» Ä'i nÆ¡i khác.
á»' bạn trông có vẻ sợ hãi
Từ biá»u hiá»n của những con chó cho thấy, những cánh tay ngÆ°á»i tiếp cáºn phần Ä'ầu của chúng có thá» xem là má»t Ä'iá»u khá khủng khiếp. Thêm và o Ä'ó, những ngÆ°á»i Ä'ã Ä'ược há»c cách tiến lên thì tạo ra má»'i liên há» bằng Ä'ôi mắt và tạo Ä'ược tiếng nói chung Ä'ến chú chó. NhÆ°ng chú chó thì không chắc chắn vỠý Ä'á»nh của mình vì thế nó quay Ä'ầu vá» phÃa khác Ä'á» cá»' gắng tạo thêm khoảng cách và kết thúc chạm trán.
Bạn có biết?
Những chú chó con cần phải Ä'ược há»c cách là m quen vá»i bà n tay của con ngÆ°á»i Ä'Æ°a tá»i là Ä'á» vá» vá» và tạo thêm niá»m vui hÆ¡n là Ä'á» trừng phạt. Nếu tất cả những chú chó há»c Ä'ược Ä'iá»u nà y sá»m trong trong cuá»c sá»'ng của chúng thì sẽ có Ãt ngÆ°á»i Ä'ánh Ä'áºp chú chó của mình khi há» cá»' gắng tá»± vá».
Cù lén thoải mái
Hầu hết những chú chó rất thÃch thú khi bá» cù và tẩm quất, gãi trên những khu vá»±c mà chúng thÃch. Äó có thá» là những nÆ¡i mà chúng không thá» gãi má»t cách dá» dà ng. Äặc biá»t là những chú chó Ä'ã vá» già hoặc khó nhá»c trong váºn Ä'á»ng hay chá» Ä'Æ¡n giản chá» là sá» thÃch quen thuá»c má»i khi Ä'ược gãi hay vá» nhẹ và o những chá» Ä'ó Ä'á» có Ä'ược sá»± thÃch thú. Những tiếp xúc thÆ°á»ng nháºt nhÆ° chải lông, vá» vá» và gãi trên những khu vá»±c nhạc cảm giúp thiết láºp lòng tin và củng cá»' má»'i quan há» thân thiết giữa những con chó và chủ nhân.
ChỠcần thế là hoà n hảo
Ngá»±c và khu vá»±c quanh vòng cá» thÆ°á»ng là những khu vá»±c gãi ngứa tuyá»t vá»i. Äó thÆ°á»ng là những khu vá»±c mà chú chó khó gãi hoặc không thá» gãi ngứa, giá»'ng nhÆ° khi ta Ä'eo vòng cá» và o cho chú chó thì khu vá»±c quanh vòng cá» sẽ bó và chà sát lên cá» nên gây khó chá»u và ngứa ngáy. Nếu ta gãi á» Ä'ây sẽ mang Ä'ến cho chú chó má»t cảm giác tháºt là sảng khoái, kèm theo là những cú giáºt chân theo nhá»p của chú chó nhÆ° thá» chú ta cá»' gắng giúp bạn tìm ra chá» ngứa chÃnh xác, Ä'iá»u Ä'ó giúp chú ta giảm bá»t cÆ¡n ngứa.
Là m Æ¡n dá»ch lên trên má»t tÃ
PhÃa sau tai là má»t khu vá»±c Æ°a thÃch Ä'ược gãi khác, Ä'ó là nÆ¡i khó gãi Ä'ến, trừ khi chú chó còn trẻ và khéo léo. Chú chó nà y khẽ nghiêng Ä'ầu vá» má»t bên Ä'á» có má»t vá» trà dá» gãi hÆ¡n và sẽ thÃch hÆ¡n nếu chúng ta gãi cao hÆ¡n má»t chút. Những chú chó thÆ°á»ng nhắm lìm mắt lại khi tá» vẻ hà i lòng ra mặt và dÆ°á»ng nhÆ° quên cả thế giá»i trong giấc ngủ.
DÆ°á»i nà y nè, là m Æ¡nâ¦.
Chú chó nà y nâng chân trÆ°á»c của mình lên nhÆ° khuyến khÃch chủ của nó chà sát và o ngá»±c của chú ta, má»t nÆ¡i gãi cá»±c kỳ Ä'ã ngứa của loà i chó. Chú chó nà y nằm không thÆ° giản khi Ä'ược gải ngứa mà khẽ nâng nhẹ Ä'ầu và trá»ng tâm ngÆ°á»i lên cho chủ nhân dá» thá»±c hiá»n. Viá»c gãi ngứa cho chú chó cÆ°ng cÅ©ng là má»t cách thÆ° giản của ngÆ°á»i chủ nhân và chú chó thì á» trạng thái cân bằng, nó sẵn sà ng nhảy lên nô Ä'ùa nếu Ä'ược kÃch thÃch.
Äiá»u Ä'ó tá»'t
Massage nhẹ nhà ng là má»t khoảng thá»i gian thÃch thú hÆ¡n là gãi và chú chó nà y thì Ä'ang táºn hÆ°á»ng sá»± quan tâm chÄm sóc của chủ nhân. Chú ta nghiêng Ä'ầu vá» má»t bên, khuôn mặt và Ä'ôi mắt Ä'á» Ä'ẫn, miá»ng thì nhếch má»t cái môi lên tạo ra má»t nét mặt rất lạ. Toà n thân chú ta thÆ° giản, cái Ä'uôi không bá» cúp lại và không há» tá» vẻ cÄng thẳng. Massage cho chú chó của bạn theo kiá»u nà y không chá» có lợi cho chú ta mà còn cho cả bạn nữa Ä'ấy, giá»'ng nhÆ°, tháºt khó Ä'á» có Ä'ược sá»± thoải mái cao Ä'á» khi mà bạn không thÆ° giản.
Bạn có biết?
Nhiá»u ngÆ°á»i Ä'ánh và o chân của những chú chó hÆ¡n những bá» pháºn khác trên cÆ¡ thá». Trẻ em dùng những bà n tay của chúng Ä'á» khám phá thế giá»i của chúng trong khi những chú chó con thì sá» dụng miá»ng của chúng Ä'á» tìm hiá»u vá» những chú chó con nhÆ° mình.
Những bà i táºp nhá» giúp cún cÆ°ng vâng lá»i                         Â
Äằng Vân  Â
21/03/2007
ockquote>Huấn luyá»n cún cÆ°ng âNGá»'I YÃNâ
Äôi khi ta muá»'n chú cún cÆ°ng của chúng ta vâng lá»i nhÆ°ng dù ta có nói thế nà o chú ta cÅ©ng ngây ngô nhìn chúng ta và ⦠không vâng lá»i. ÄÆ¡n giản là vì chúng không hiá»u Ä'ược ngôn ngữ của ta. Chúng ta cÅ©ng không muá»'n Ä'Æ°a chó Ä'i huấn luyá»n á» các trÆ°á»ng nghiá»p vụ vì Ä'iá»u kiá»n không cho phép. Váºy xin giá»i thiá»u và i phÆ°Æ¡ng pháp có thá» giúp bạn huấn luyá»n chú cún cÆ°ng của mình ngoan ngoãn nghe lá»i. Lá»nhâNGá»'I YÃNâ rất có hiá»u quả Ä'á» Ä'iá»u khiá»n chú chó cÆ°ng của bạn khi bạn muá»'n chú cún của mình ngá»"i yên 1 chá». Nên bắt Ä'ầu táºp luyá»n á» nÆ¡i yên tÄ©nh á» trong nhà và giá»i hạn thá»i gian má»i lần táºp khoảng 15 phút. Tuyá»t Ä'á»'i không ép cún cÆ°ng táºp nếu cún không thÃch.
Phương pháp:
Cần chuẩn bá» má»t Ãt thức Än ngon mà chú cún cÆ°ng Æ°a thÃch là m phần thÆ°á»ng má»i khi chú vâng lá»i. Chú ý khẩu lá»nh phải dứt khoát, ngắn gá»n và rõ rà ng.
1. Äá» chó ngá»"i bên trái ngÆ°á»i huấn luyá»n, cầm sợi dây cá»t chó ngang vá»i thắt lÆ°ng.
2. Kéo cÄng sợi dây cá»t chó, bÆ°á»c chân phải lên trÆ°á»c 1 bÆ°á»c. Ra lá»nh cho chó âNGá»'I YÃNâ khi ngÆ°á»i huyấn luyá»n tiến lên.
3. Nhìn và o mắt của chó ( không Ä'ược nhìn Ä'i chá» khác), bÆ°á»c chân trái lên ngang vá»i chân
4. Kéo cÄng nhẹ sợi dây cá»t và giữ ngang Ä'ầu của chó. Dùng phần thÆ°á»ng thức Än giÆ¡ cao ngang Ä'ầu chó Ä'á» thu hút sá»± chú ý của con váºt.
5. ThÆ°á»ng cho chó nếu nó vẫn ngá»"i yên(luôn luôn thÆ°á»ng nếu chó là m tá»'t yêu cầu). Bây giá» tiếp tục Ä'i cháºm, vòng quanh nhÆ°ng tay vẫn giữ sợi dây ngang Ä'ầu con váºt.
6. Sau má»t và i lần, chó sẽ ngá»"i và ngá»"i yên khá tá»'t. Bây giá» cá»i dây cá»t ra và lặp lại nÄm bÆ°á»c vừa rá»"i. Nhá» khen ngợi khi chó thá»±c hiá»n Ä'úng.
7. Khi chó ngoan ngoãn ngá»"i và ngá»"i yên mà không có dây cá»t, thÆ°á»ng Ä'á»" Än cho nó. Nên nhá» rằng rất quan trá»ng khi thÆ°á»ng Ä'á»" Än khi chó Ä'ang thá»±c hiá»n Ä'úng yêu cầu chứ không phải lúc nó Ä'ã là m rá»"i.
8. Sau khi thÆ°á»ng nếu chó là m tá»'t, nhá» Ä'ến gần và xoa Ä'ầu kèm theo lá»i khen âGIá»I, Tá»Tâ. Nếu chó không nghe lá»i khi Ä'ang dạy, Ä'iá»u Ä'ó có nghÄ©a là ngÆ°á»i huấn luyá»n Ä'ang dạy 1 ngôn ngữ hoà n toà n má»i cho chó. Äừng mong con váºt hiá»u hoà n toà n ngay láºp tức, hãy cho nó thá»i gian.
Â
ngá»"i yên
Lá»i khuyên:
Nếu chó không chá»u thá»±c hiá»n lá»nh âNGá»'I YÃNâ mà cứ ngá»"i rá»"i Ä'ứng chá» Ä'ược thÆ°á»ng, dùng tay trái nắm chặt vòng Ä'eo cá», dùng tay phải ấn chân của chó xuá»'ng và miá»ng hô to âNgá»"i Yênâ .
Hy vá»ng thủ thuáºt nhá» nà y sẽ giúp bạn Ä'iá»u khiá»n Ä'ược chú cún cÆ°ng theo ý mình.
Â
Äằng Vân
Â
Dạy chó ” Ä'i vá» sinh “                          Â
Vinh SÆ¡n  Â
21/03/2007
Viá»c huấn luyá»n luôn bắt Ä'ầu cà ng sá»m cà ng tá»'t. Má»t chú chó con sẽ dá» dà ng tiếp nháºn những bà i táºp luyá»n và dá» dà ng tạo thà nh thói quen tá»'t hÆ¡n, chó lá»n Ä'ã hình thà nh những thói quen vá» má»i hoạt Ä'á»ng sinh lý của cÆ¡ thá», và thói quen Ä'ã Än sâu khá lâu trong âtiá»m thứcâ của chó nên rất khó Ä'á» luyá»n táºp lại.
Và sau Ä'ây là má»t trong những bà i huấn luyá»n cÆ¡ bản nhất cho chú chó con của bạn trá» nên âvÄn minhâ hÆ¡n.
Huấn luyá»n chó Ä'i vá» sinh trên giấy
Mục tiêu của bà i huấn luyá»n nà y là giúp chú chó con của bạn quen vá»i viá»c Ä'i tiêu và tiá»u trên tá» giấy (hoặc tá» báo) mà bạn Ä'ã trải nÆ¡i bạn muá»'n chó của bạn âÄ'iâ. Tá»'t nhất là bạn nên trải giấy á» nÆ¡i dá» dá»n dẹp và lau chùi nhÆ° nhà bếp, phòng tắm. NÆ¡i bạn chá»n không nên quá gần nÆ¡i Än-ngủ của chó, vì theo bản nÄng, chó có xu hÆ°á»ng giữ gìn sạch sẽ khu vá»±c Än á» của mình.
Äầu tiên, bạn nên giữ chó á» nÆ¡i bạn Ä'ã chá»n, rải và i tá» giấy á» Ä'ó (nên Ä'á» các tá» giấy lên nhau), chá» cho tá»i khi chó chá»u tiêu tiá»u. Khi chó Ä'ã Ä'i lên giấy, mùi âchất thảiâ Ä'ã thấm xuá»'ng những tá» giấy dÆ°á»i, bạn bá» tá» giấy á» trên Ä'ã dÆ¡ và thay má»t tá» giấy sạch, nhÆ°ng Ä'ặt dÆ°á»i tá» giấy Ä'ã thấm mùi. Lần sau, chó sẽ dá» dà ng âÄ'ánh hÆ¡iâ và sẽ âÄ'iâ lại Ä'úng chá» Ä'ó.
Nếu chú chó con của bạn Ä'ã quên bà i táºp trên giấy mà nó Ä'ã Ä'ược há»c lần Ä'ầu. Hãy kiên nhẫn, lấy tá» giấy có mùi nÆ°á»c tiá»u của nó và Ä'ặt trên những tá» giấy khác. Nếu chó của bạn âlỡâ tiêu tiá»u sai chá», bạn nên tẩy mùi ngay vì nếu lần sau, khi chó âÄ'ánh hÆ¡iâ và nháºn ra có hai chá» khác nhau phải lá»±a chá»n Ä'á» âhà nh Ä'á»ngâ thì chó sẽ bá» lúng túng.
Bạn nên nhá» rằng chó con sau khi Än, uá»'ng nÆ°á»c, hay sau khi thức dáºy, chó cần Ä'i vá» sinh. Vá»i má»t con chó còn nhá» thì cần phải Ä'i vá» sinh nhiá»u lần trong ngà y, khoảng 3-4 giá» Ä'á»"ng há»". ThÆ°á»ng thì dấu hiá»u Ä'á» bạn nháºn biết chó của bạn muá»'n Ä'i vá» sinh là chó khá»t mÅ©i ngá»i xung quanh, cá»' gắng tìm Ä'úng chá» Ä'á» âhà nh Ä'á»ngâ. Có những chú chó con sẽ ngá»i quanh Ä'á»"ng thá»i chạy vòng vòng (có lúc chạy cách Ä'iên cuá»"ng). Khi Ä'ó, bạn hãy nhanh chóng Ä'ặt chó và o tá» giấy trải nÆ¡i bạn muá»'n, nhẹ nhà ng kiếm chế những cá» Ä'á»ng của nó, cho tá»i khi chó tiêu tiá»u lên giấy. Nhá» khen chú chó của bạn sau khi nó Ä'ã âÄ'iâ lên giấy.
Huấn luyá»n chó không là m “báºy” trong chuá»"ng
Bà i huấn luyá»n nà y sẽ nhanh chóng và dá» dà ng hÆ¡n so vá»i bà i huấn luyá»n trên, bạn sẽ táºp cho chú chó của bạn biết giữ gìn chá» ngủ sạch sẽ. Äá» chó con bắt Ä'ầu là m quen vá»i chuá»"ng, bạn nên là m cho chuá»"ng hấp dẫn hÆ¡n bằng cách Ä'á» và o chuá»"ng và i món Ä'á»" chÆ¡i. Nếu chó bá» á» trong chuá»"ng và i lần vá»i chất thải của nó, nó sẽ tá»± há»c rất nhanh cách kiá»m nén Ä'ợi Ä'ến lúc bạn cho chó ra chuá»"ng. Bạn hãy cho chú chó ra khá»i chuá»"ng cà ng sá»m cà ng tá»'t, Ä'iá»u nà y giúp chú chó hiá»u rằng bạn sẽ sá»m cho nó ra, và lòng tin của chú chó Ä'á»'i vá»i bạn sẽ lá»n dần, bạn hãy cho chó ra và táºp cho nó tá»± vô chuá»"ng trá» lại. Bạn nên láºp lá»ch Ä'á» cho chó ra, và thá»±c hiá»n Ä'úng theo lá»ch, Ä'iá»u nà y rất quan trá»ng. Sau khi chú chó có thá» tá»± vô chuá»"ng cách tá»± nhiên, bạn có thá» an tâm, sẽ không có âsá»± cá»'â nữa, nhÆ°ng bạn hãy nhá», chú chó của bạn sẽ Ä'ợi bạn cho nó ra. CÅ©ng bà i huấn luyá»n nà y, bạn có thá» dùng Ä'á» dạy chú chó của bạn biết phân biá»t nÆ¡i ngủ (chuá»"ng, nhà dà nh riêng) Ä'á» giữ gìn vá» sinh và nÆ¡i có thá» tiêu tiá»u. Khi Ä'ã thà nh công bà i huấn luyá»n, bá�! �¡n có thá» không cần Ä'óng cá»a chuá»"ng mà vẫn an tâm. Khi cần ngủ, chú chó của bạn sẽ tá»± biết vô chuá»"ng. Ngược lại, khi cần Ä'i vá» sinh, chú chó của bạn sẽ ra ngoà i và Ä'i Ä'úng chá» qui Ä'á»nh.
Huấn luyá»n Ä'i vá» sinh ngoà i trá»i
Bạn hãy dẫn chó Ä'i quanh khu vá»±c bạn chá»n cho chó tiêu tiá»u. Kiên nhẫn cho chó nhiá»u thá»i gian Ä'á» chó có thá» âhà nh Ä'á»ngâ, nhá» khen nó khi nó là m xong. Viá»c khen thÆ°á»ng bằng lá»i và hà nh Ä'á»ng, sẽ giúp chú chó của bạn khẳng Ä'á»nh hà nh Ä'á»ng của nó là Ä'úng và nó sẽ cá»' gắng thá»±c hiá»n trong những lần sau.
Hầu hết, chó con thÆ°á»ng phải Ä'i vá» sinh khoảng 6 lần trong 1 ngà y, nên khoảng 3-4 giá» Ä'á»"ng há»", bạn nên dẫn chó ra ngoà i. Rất tá»'t nếu bạn có thá» dẫn chó ra ngoà i sau má»i bữa Än. Chó con khi no, bao tá» của nó sẽ ép bà ng quang và nó không thá» nhá»n lâu. Nên dẫn chó của bạn ra ngoà i vá» sinh và o buá»i chiá»u tá»'i, nhÆ° thế không phải cá»' gắng kiá»m chế suá»'t Ä'êm. Nếu bạn lặp Ä'i lặp lại viá»c dẫn chó ra ngoà i Ä'i tiêu tiá»u má»t chá» nhất Ä'á»nh, và khen thÆ°á»ng má»i khi nó âhà nh Ä'á»ngâ Ä'úng, chú chó của bạn sẽ hiá»u chá» vá» sinh của nó và sẽ thá»±c hiá»n Ä'úng nhÆ° bạn muá»'n.
Dá»n vá» sinh
Tháºt sá»±, sẽ không hay chút nà o nếu bạn dẫn chó ra ngoà i và Ä'á» phân lại ngoà i Ä'Æ°á»ng. Trách nhiá»m của bạn là dá»n sạch những âphế phẩmâ từ chú chó của bạn. âPhế phẩmâ của chó còn là má»t vấn Ä'á» của môi trÆ°á»ng chung, và Ãt nhiá»u nó có khả nÄng gây hại sức khá»e của má»i ngÆ°á»i. Tại má»t sá»' thà nh phá»' á» các quá»'c gia trên Thế giá»i, viá»c bạn Ä'á» chó âphóng uếâ và không dá»n vá» sinh là bạn phạm luáºt và sẽ bá» phạt.
Bạn nên dá»n phân chó bằng cách dùng bao ny-long, bá» và o và cá»t chặt lại, sau Ä'ó má»i bá» và o thùng rác. Không nên chôn vùi xuá»'ng Ä'ất vì trong phân có thá» có giun Ä'Å©a và sán dây rất dá» truyá»n sang ngÆ°á»i và con váºt khác. Nếu chó Ä'ã âhà nh Ä'á»ngâ trong nhà , bạn nên chà sạch chá» dÆ¡ bằng thuá»'c sát trùng có mùi thÆ¡m.
Tai nạn sẽ xảy ra
Không phải vấn Ä'á» nằm á» viá»c bạn chá»n cách táºp cho chó Ä'i vá» sinh. NhÆ°ng vẫn khó tránh khá»i những lúc có âtai nạnâ, nhất là trong lúc tá»'i, khi bạn Ä'ang ngủ, chú chó con của bạn không thá» nhá»n ná»i trong má»t thá»i gian dà i. Lúc Ä'ó, bạn hãy nhá» nó chá» là tai nạn. Sau Ä'ó dù chá» má»i 1 phút, bạn cÅ©ng không nên la mắng hay Ä'ánh phạt chú chó của bạn. Chú chó con của bạn rất mau quên, nó sẽ không thá» hiá»u vì sao bạn giáºn. Nếu bạn bắt gặp nó Ä'ang âlà m báºyâ, bạn hãy la dứt khoát âkhôngâ và nhanh chóng Ä'Æ°a nó Ä'ến nÆ¡i bạn muá»'n nó âhà nh Ä'á»ngâ. Äừng bao giá» bạn Ä'ánh và o Ä'Ãt nó hoặc dà miá»ng nó và o phân của nó, chẳng những Ä'iá»u nà y ảnh hÆ°á»ng Ä'ến sức khá»e mà nó còn tạo cho chú chó của bạn hiá»u lầm rằng bạn muá»'n nó âÄ'iâ lại chá» Ä'ó và o lần sau.
Â
Vinh SÆ¡n
Vấn Ä'á» thú y                       Â
TS.Lê VÄn Thá»Â  Â
06/06/2007
oman” color=”windowtext”>Â
Con chó luôn gần gÅ©i vá»i các thà nh viên trong gia Ä'ình, nhất là các em nhá», vì thế bá»nh táºt của chó rất Ä'ược má»i ngÆ°á»i Ä'ặc biá»t quan tâm. CÅ©ng nhÆ° những loà i váºt khác, trên chó cÅ©ng bá» nhiá»u bá»nh. Trong quá trình chÄm sóc Ä'iá»u trá» bá»nh chó, mèo chúng ta ghi nháºn má»t sá»' bá»nh rất thÆ°á»ng xảy ra trên chó mèo vá»i má»t tá» lá» khá cao.
Äá» giúp cho ngÆ°á»i chÄn nuôi có má»t sá»' cÆ¡ sá» vá» bá»nh lý nhằm theo dõi tình trạng sức khá»e con thú cÆ°ng của mình thông qua các triá»u chứng lâm sà ng Ä'á» phát hiá»n bá»nh sá»m. Chúng tôi xin giá»i thiá»u má»t sá»' bá»nh thÆ°á»ng gặp á» chó và cách Ä'iá»u trá» có hiá»u quả cao vá»i những thuá»'c hiá»n có trên thá» trÆ°á»ng.
1/ Phân biá»t chó khá»e và chó bá»nh:
- Äá» phân biá»t chó khá»e và chó bá»nh, chúng ta phải quan sát và ghi nháºn má»t sá»' biá»u hiá»n bất thÆ°á»ng liên quan Ä'ến mÅ©i, mắt, miá»ng, bá» lông, tình trạng Ä'ùa giỡn, Än uá»'ng, tình trạng phân, nÆ°á»c tiá»u, thân nhiá»tâ¦
- Vá»i những chó khá»e mạnh, mÅ©i không khô, không có mÅ©i Ä'ặc dÃnh quanh khóe mÅ©i, không sá» mÅ©i, không ho, không hắt hÆ¡i. GÆ°Æ¡ng mÅ©i hÆ¡i ẩm Æ°á»t, không bá» sừng hoá. Ngược lại là biá»u hiá»n của má»t tình trạng sức khá»e không bình thÆ°á»ng.
- Chó khá»e mạnh có mắt sáng long lanh, không chảy nÆ°á»c mắt, không Ä'á» mắt, không bá» rụng lông chung quanh mắt, mắt không bá» kéo mà ng. Äôi khi chó bá» Ä'au mắt là do lông mi Ä'âm và o mắt.
- Niêm mạc miá»ng chó bình thÆ°á»ng há»"ng hà o, không lá» loét, không bá» Ä'au rÄng, không chảy nhiá»u nÆ°á»c dãi. HÆ¡i thá» của chó bình thÆ°á»ng, không hôi.
- Tình trạng của bá» lông cÅ©ng nói lên tình trạng của chó. Chó khá»e mạnh có bá» lông bóng mượt, lông không khô cứng, không xù lông, không bá» rụng lông từng vùng quanh cÆ¡ thá». Chó hay Ä'ùa giỡn và rất hiếu Ä'á»ng. Chó Än uá»'ng bình thÆ°á»ng, không táo bón, không tiêu chảy, không có máu trong phân. NÆ°á»c tiá»u bình thÆ°á»ng có mà u và ng nhạt, không bá» bà tiá»u, không Ä'i tiá»u gắt, trong nÆ°á»c tiá»u không có máu. Nếu có những biá»u hiá»n bất thÆ°á»ng vừa nêu thì nên kiá»m tra nhiá»t Ä'á» trá»±c trà ng.
2/ Nôn má»a:
- á» chó và mèo thÆ°á»ng xảy ra tình trạng nôn má»a, phần lá»n liên quan Ä'ến Ä'Æ°á»ng tiêu hóa (bá»nh Carré, bá»nh do Parvovirus, bá»nh do Leptospira), bá» ngá» Ä'á»c, do ná»i ký sinh trùng hoặc do tắc nghẽn ruá»t. NgÆ°á»i nuôi cần phân biá»t nôn má»a và khạc nhá» do mắc xÆ°Æ¡ng. Trong nôn má»a chó bá»"n chá»"n và có sá»± co thắt mạnh á» vùng bụng, còn mắc xÆ°Æ¡ng thì chó hay dùng chân cà o cấu và o vùng cá» và khạc nhá».
- Sá»± nôn má»a Ä'ôi khi là biá»u hiá»n của má»t bá»nh lý cấp tÃnh, nếu chó nôn má»a liên tục, cho uá»'ng nÆ°á»c cÅ©ng nôn má»a kết hợp vá»i vùng bụng cÄng cứng, sá» và o có cảm giác Ä'au Ä'á»n là phải nghi ngá» Ä'ến trÆ°á»ng hợp tắc ruá»t. Tắc ruá»t có thá» do xoắn ruá»t (xảy ra khi thú váºn Ä'á»ng quá sức), lá»"ng ruá»t (là má»t Ä'oạn ruá»t nà y chui và o má»t Ä'oạn ruá»t khác), do sán lãi hoặc do búi lông. Trong trÆ°á»ng hợp nà y phải Ä'Æ°a chó Ä'ến các phòng Ä'iá»u trá» Ä'á» Ä'ược chẩn Ä'oán ká»p thá»i và có biá»n pháp Ä'iá»u trá» thÃch hợp nhất là phẩu thuáºt sá»m Ä'á» tránh bá» hoại tá» ruá»t.
- Nôn má»a luôn là m cho chó mất nÆ°á»c trong cÆ¡ thá», vì thế phải cấp nÆ°á»c cho thú, tá»'t nhất là truyá»n dá»ch Lactate Ringerâs vá»i liá»u 50ml/kg thá» trá»ng/24giá». Â
3/ Các vá» trà tiêm thuá»'c á» chó:
- Äá» Ä'Æ°a thuá»'c và o cÆ¡ thá» chó bằng Ä'Æ°á»ng tiêm, ngÆ°á»i ta dùng á»'ng tiêm và kim vô trùng Ä'á» tiêm. Dùng á»'ng tiêm có phân chia dung lượng, có thá» dùng á»'ng tiêm nhá»±a hoặc á»'ng tiêm bằng thuá»· tinh. Truá»ng hợp cần tiêm má»t lượng lá»n thuá»'c thì phải dùng bá» dây truyá»n dá»ch. Äá» lá»n của kim tiêm phải phù hợp vá»i cỡ chó và tùy và o Ä'Æ°á»ng tiêm (tiêm tÄ©nh mạch, tiêm bắp). MÅ©i kim phải bén, không rá». TrÆ°á»c khi dùng phải thá» kim Ä'á» Ä'ảm bảo kim không bá» nghẹt. Nếu tiêm má»t lượng thuá»'c nhiá»u và o cÆ¡ thá», nếu chai thuá»'c Ä'ược Ä'á» trong tủ lạnh thì trÆ°á»c khi sá» dụng nên nâng nhiá»t Ä'á» của thuá»'c lên ngang bằng vá»i nhiá»t Ä'á» của cÆ¡ thá» chó.
- TrÆ°á»c má»i lần tiêm thuá»'c, da á» chá» tiêm phải Ä'ược sát trùng. TrÆ°á»ng hợp tiêm và o bắp thá»t, nếu sá»' lượng thuá»'c cần tiêm nhiá»u thì phải phân ra tiêm nhiá»u chá», má»i chá» không nên vượt quá 2,5ml hoặc 5ml tùy loại thuá»'c. Äiá»u lÆ°u ý nà y Ä'ôi khi sẽ Ä'ược ghi chú cụ thá» trên toa thuá»'c.
â¢Â    Tiêm dÆ°á»i da (Subcutaneous, viết tắt là SC)
á» trên chó rất thÆ°á»ng dùng Ä'Æ°á»ng tiêm nà y. Dùng tay kéo da lên rá»"i Ä'âm kim thẳng góc và o mô dÆ°á»i da, lÆ°u ý Ä'ừng Ä'á» mÅ©i kim Ä'âm và o trong da á» mép Ä'á»'i diá»n. MÅ©i kim vẩn còn tá»± do chuyá»n Ä'á»ng, nếu mÅ©i kim không chuyá»n Ä'á»ng Ä'ược là kim Ä'ã và o sâu tá»i mà ng bao cÆ¡, phải rút kim lùi lại má»t Ãt Ä'á» kim nằm Ä'úng và o khoảng mô dÆ°á»i da.
Vá» trà tiêm: dÆ°á»i da vùng da hai bên thân chó, vùng da cá».
â¢Â    Tiêm bắp (Intramuscular, viết tắt là IM)
Äá» Ä'Æ°a kim và o sâu bắp thá»t, kim phải Ä'ược Ä'âm thẳng góc vá»i da cho sâu tá»i lá»p cÆ¡. Những vùng cÆ¡ thÆ°á»ng Ä'ược áp dụng là vùng cÆ¡ thÄng hông, cÆ¡ vai. Mặc dù á» Ä'ùi sau cÅ©ng có những lá»p cÆ¡ khá dà y, nhÆ°ng không nên tiêm á» Ä'ùi sau vì có dây thần kinh tá»a nằm ngay dÆ°á»i cÆ¡ nhá» Ä'ầu Ä'ùi. Nếu lỡ bá» abcesses hoặc bá» viêm khi tiêm rất dá» bá» liá»t chân sau.
â¢Â    Tiêm và o xoang bụng (Intraperitoneal, viết tắt là IP)
Tiêm và o xoang bụng thÆ°á»ng thÆ°á»ng Ä'ược áp dụng trong trÆ°á»ng hợp cần cung cấp má»t sá»' lượng lá»n thuá»'c, thá»i gian hấp thu thuá»'c tÆ°Æ¡ng Ä'á»'i nhanh hoặc sá» dụng trong trÆ°á»ng hợp Ä'á» thoát dá»ch trong xoang bụng khi bá» trÆ°á»ng nÆ°á»c.
Vá» trà tiêm: Ä'âm kim thẳng góc xuyên qua da bụng á» giữa hà ng vú chót và áp chót á» hai bên Ä'Æ°á»ng giữa bụng (Ä'Æ°á»ng trắng). Kim phải vô trùng Ä'á» tránh gây viêm phúc mạc. Dùng kim sá»' 7 phù hợp vá»i chó.
â¢Â    Tiêm và o tÄ©nh mạch (Intravenous, viết tắt là IV)
Tiêm thuá»'c và o tÄ©nh mạch Ä'ược dùng trong trÆ°á»ng hợp Ä'á» tiêm những loại thuá»'c gây xót mô, và dụ Calcium gluconate hoặc Ä'á» truyá»n máu hay truyá»n dá»ch. CÅ©ng có thá» cấp những thuá»'c khác và o Ä'Æ°á»ng tÄ©nh mạch khi muá»'n thuá»'c tác dụng nhanh, nhÆ°ng phải bÆ¡m thuá»'c tháºt cháºm và loại bá» hết bá»t khà trong á»'ng tiêm ra Ä'á» Ä'ừng gây xá»'c (shock) cho
Vá» trà tiêm: tiêm á» tÄ©nh mạch tay (cephalic vein) hoặc tÄ©nh mạch á» mặt ngoà i của chân sau chạy ngang qua khá»p mắt cá (saphenous vein). Nếu truyá»n dá»ch thì nên truyá»n và o tÄ©nh mạch tay, vì tÄ©nh mạch nà y khá lá»n và thẳng nên dá» dà ng cá»' Ä'á»nh kim truyá»n dá»ch và o trong tÄ©nh mạch. Äá»'i vá»i chó nhá» nên sá» dụng loại kim bÆ°á»m sẽ gặp rất nhiá»u thuáºn lợi và cho kết quả tá»'t.
           Â
(Những Ä'iá»u ngÆ°á»i nuôi chó cần biết)
Bá»nh thiếu Canxi                        Â
BS.Nguyá»
n Ngá»c Bình  Â
02/04/2007
Hiá»n tượng thiếu Canxin trên chó thÆ°á»ng biá»u hiá»n dÆ°á»i hai dạng bá»nh khác nhau : thiếu Canxi trong xÆ°Æ¡ng thÆ°á»ng gây ra bá»nh còi xÆ°Æ¡ng trên chó con và thiếu Canxi trong máu thÆ°á»ng gặp trên chó mẹ Ä'ang cho con bú .p height=”0″ width=”24″>
Â
Còi xương
Äây là má»t loại bá»nh dinh dưỡng xảy ra trên xÆ°Æ¡ng , Ä'ặc biá»t trên chó con trong giai Ä'oạn tÄng trÆ°á»ng và rất thÆ°á»ng gặp trên những loại chó thuá»c giá»'ng lá»n con (Berger ; Dobermann ; Danoisâ¦) . Bá»nh gây ra do 1 sá»± thiếu hụt trong quá trình khoáng hóa , có thá» là do thiếu canxi trong thức Än hằng ngà y hoặc do thiếu vitaminD gây ảnh hÆ°á»ng Ä'ến sá»± chuyá»n hóa canxi từ máu và o trong xÆ°Æ¡ng .
Chó bá» bá»nh còi xÆ°Æ¡ng có biá»u hiá»n má»t mõi , bụng to , thÆ°á»ng Ä'i tiêu chảy . XÆ°Æ¡ng chân bá» biến dạng , các Ä'ầu khá»p sÆ°ng Ä'au . Nhìn chung , bá»nh biá»u hiá»n qua 03 nhóm triá»u chứng chÃnh :
1/ cháºm lá»n , thấy rõ nhất trong giai Ä'oạn 5 tháng tuá»i.
2/ Äáºu các khá»p sÆ°ng Ä'au , Ä'ặc biá»t là các khá»p cá» chân và khá»p xÆ°Æ¡ng ức â" sÆ°á»n.
3/ Có khuynh hÆ°á»ng â hạ bà n â (Ä'i trên cả bà n chân trong khi chó khá»e phải Ä'i trên các ngón chân).
Ngoà i ra , chó mắc bá»nh thÆ°á»ng có khung xÆ°Æ¡ng cháºu hẹp là m cho dáng Ä'i bất thÆ°á»ng (hai cân sau túm lại khi di chuyá»n) , vì váºy không thá» Ä'á» là m giá»'ng. Do yếu chân sau , nên con Ä'á»±c thì không thá» nhảy giá»'ng, con cái thì không thá» dỡ ná»i con Ä'á»±c.
Trên phim chụp xÆ°Æ¡ng , có thá» thấy sụn khá»p sÆ°ng to . Tuy váºy , khó có thá» phát hiá»n bá»nh bằng phÆ°Æ¡ng pháp xét nghiá»m máu vì hà m lượng canxi huyết vẫn á» mức bình thÆ°á»ng , lý do là nếu thiếu canxi trong máu thì há» thá»'ng Ä'á»m của cÆ¡ thá» sẽ huy Ä'á»ng canxi trong xÆ°Æ¡ng Ä'á» bù Ä'ắp cho phần thiếu hụt trong máu là m mất Ä'i lượng canxi trong xÆ°Æ¡ng.
Nguyên tắc của viá»c Ä'iá»u trá» là bù Ä'ắp phần canxi và phần vitaminD thiếu hụt. Trong thức Än công nghiá»p (thức Än khô) và các loại thức Än tá»± trá»n có bá» sung vitamin khoáng thì thông thÆ°á»ng Ä'ã cung cấp Ä'ầy Ä'ủ nhu cầu canxi và vitamin D cần thiết. Äá»'i vá»i các giá»'ng chó lá»n và những trÆ°á»ng hợp nghi ngá» có khả nÄng mắc bá»nh, cần bá» sung vitamin D và canxi, nhÆ°ng lÆ°u ý cẩn tháºn khi sá» dụng dạng vitamin D dà nh cho ngÆ°á»i (hà m lượng ; liá»u dùng ; cách dùngâ¦)
Äá» Ä'á» phòng, thông thÆ°á»ng sá» dụng canxivá»i liá»u 0,5/kg thá» trá»ng/ngà y. Dùng vitaminD vá»i liá»u 20UI/kg thá» trá»ng/ngà y. Cung cấp thuá»'c qua Ä'Æ°á»ng miá»ng thÃch hợp hÆ¡n so vá»i chÃch trá»±c tiếp và o cÆ¡ thá» vì có thá» tránh tình trạng dùng quá liá»u vitamin. Viá»c trá» bá»nh chá» có hiá»u quả trong giai Ä'oạn chá»m bá»nh (má»i ghi ngá» mắc bá»nh) vì khi xÆ°Æ¡ng Ä'ã biến dạng thì khả nÄng phục há»"i rất thấp.
Hạ canxi huyết
             Khác vá»i bá»nh còi xÆ°Æ¡ng thÆ°á»ng không thá» xác Ä'á»nh bằng xét nghiá»m máu thì hạ canxi huyết là má»t triá»u chứng xảy ra khi hà m kượng canxi trong máu giảm từ 80mg/lÃt xuá»'ng dÆ°á»i 65mg/lÃt.
Con chó bá» hạ canxi huyết thÆ°á»ng có biá»u hiá»n Ä'ầu tiên là bá»"n chá»"n, lo lắng, ngứa ngáy trên mặt và nhay Ä'ầu ngón chân (có thá» là do cảm giác tê chân hay kiến bò); sao Ä'ó con váºt có cảm giác khó thá» nên thá» gấp và nhiá»u. Triá»u chứng tiếp theo chúng ta sẽ thấy con chó bá» rung cÆ¡, yếu hẳn Ä'i, tháºm chà tê liá»t. Cuá»'i cùng cÆ¡ co giáºt sẽ Ä'ến, Ä'ôi khi thân nhiá»t hạ thấp dÆ°á»i 37,5ËC.
TrÆ°á»ng hợp hạ canxi huyết thÆ°á»ng gặp nhất là trên chó mẹ Ä'ang cho sữa khoảng và i ngà y tÃnh từ lúc bắt Ä'ầu tiết sữa nhất là khi có quá nhiá»u chó con trong má»t lứa. Tuy nhiên, trong má»t và i trÆ°á»ng hợp triá»u chứng hạ canxi huyết trên chó mẹ có thá» thấy trÆ°á»c khi sanh hoặc ngay sau khi sanh. Nguyên nhân là do lượng canxi từ trong máu Ä'ược cÆ¡ thá» dùng tạo sữa quá lá»n và quá Ä'á»t ngá»t nên cÆ¡ thá» không ká»p huy Ä'á»ng canxi từ trong xÆ°Æ¡ng gây ra tình trạng thiếu canxi cấp tÃnh trong máu. Ngoà i ra còn má»t sá»' nguyên nhân khác gây hạ canxi huyết trên chó nhÆ° suy tháºn hay thiá»u nÄng tuyến giáp, tuy nhiên các nguyên nhân nà y thÆ°á»ng hiếm khi gặp trên thá»±c tế.
Äá» Ä'iá»u trá» hạ canxi huyết thÆ°á»ng qua hai giai Ä'oạn :
1/ Cung cấp canxi ngay tức khắc :
Tiêm ngay canxi (thÆ°á»ng dùng dÆ°á»i dạng muá»'i gluconate 10% do có tÃnh an toà n cao có thá» chÃch dÆ°á»i da sau khi hòa tan vá»i dung dá»ch muá»'i Ä'ẳng trÆ°Æ¡ng theo tá» lá» 1:1) là biá»n pháp Ä'ầu tiên. Liá»u trung bình trong 15phút Ä'ầu khoảng 1ml/kg thá» trá»ng bằng Ä'Æ°á»ng tiêm tÄ©nh mạch và nếu cần thiết 1,5ml/kg thá» trá»ng/giá» trong những giá» kế tiếp (theo R.Moraillo).
2/ Cung cấp canxi và vitamin D thÆ°á»ng xuyên :
Bá» sung canxi vá»i liá»u 20mg/kg thá» trá»ng/ngà y và chia là m hai Ä'ến bá»'n lần trong ngà y Ä'á» tránh tiêu chảy, sá»± cung cấp canxi Ä'ược tÃnh theo bảng dÆ°á»i (bảng Ä'iá»u trá» canxi) . Bá» sung vitamin D vá»i liá»u 20UI/kg thá» trá»ng/ngà y.
BẢNG ÄIá»U TRá» CANXI
Â
Dạng muá»'i canxi | % canxi hoạt hóa có thá» sá» dụng |
Carbonate | 40 |
Gluconate | 10 |
Lactate | 13 |
Phosphate tricalcique | 40 |
Â
Bá»nh Carré (ca-rê)                      Â
BS.Nguyá»
n Ngá»c Bình  Â
29/03/2007
Là ná»i ám ảnh lá»n nhất của tất cả những ngÆ°á»i nuôi chó con, bá»nh ca-rê ảnh hÆ°á»ng Ä'ặc biá»t nghiêm trá»ng trên chó con dÆ°á»i sáu tháng tuá»i và tá» lá» chết rất cao, cho Ä'ến nay vẫn chÆ°a có thuá»'c Ä'iá»u trá» Ä'ặc hiá»u.t=”0″>
Äá»nh nghÄ©aÄây là má»t loại bá»nh truyá»n nhiá» m rất mạnh, gây ra do má»t loại siêu vi trùng (virus) tên là Paramyxovirus, chuyên tấn công trên chó và má»t và i loà i thú Än thá»t khác. Trên lâm sà ng, bá»nh biá»u hiá»n ra những triá»u chứng vô cùng Ä'a dạng thá» hiá»n á» ná»i quan con váºt và lá»p biá»u mô. Bá»nh rất nguy hiá»m, vì nếu tiến triá»n thì phần lá»n là gây chết.
Triá»u chứng
Bá»nh carré có thá»i gian ủ bá»nh từ 3 â" 7 ngà y. Trong thá»i gian nà y, bá»nh không thá» hiá»n bất kỳ triá»u chứng nà o cả. Khi phát bá»nh, có tất cả sáu triá»u chứng Ä'ược ghi nháºn. Những triá»u chứng nà y có thá» riêng rẽ hay thá» hiá»n cùng lúc. Viá»c chẩn Ä'oán bá»nh có khả nÄng cao nếu phát hiá»n những triá»u chứng sau Ä'ây:
Sá»'t cao liên tục, kéo dà i.
Viêm catarrhe vùng mắt, mÅ©i (mắt chảy nhiá»u ghèn, mÅ©i chảy dá»ch xanh).
Triá»u chứng trên há» tiêu hóa: ói má»a, tiêu chảy.
Triá»u chứng trên há» hô hấp: ho, khạc, nhiá»u Ä'à m.
Triá»u chứng thần kinh: co giáºt, nhai giả (miá»ng cứ nhai nhÆ° Ä'ang Än), chảy nÆ°á»c bá»t nhiá»u, tru sủa mất ý thức.
Triá»u chứng trên da: viêm da, lá»p biá»u bì hóa sừng.
Bá»nh tiến triá»n tá»'i Ä'a trong vòng nÄm tuần, kết quả theo ba hÆ°á»ng khác nhau: là nh bá»nh; là nh bá»nh kèm vá»i di chứng (co cÆ¡, giáºt cÆ¡, viêm phá»i, mất men rÄng, hÆ° tháºn) và chết.
Còn má»t dạng nữa là dạng không Ä'iá»n hình, thÆ°á»ng thấy trên những con chó có tuá»i nhÆ°ng không Ä'ược chÃch lại vaccin Ä'ầy Ä'ủ. Triá»u chứng thÆ°á»ng thấy là viêm não trên chó già thá» hiá»n những triá»u chứng thần kinh (liá»t, co giáºt), hiếm hÆ¡n là triá»u chứng viêm da và thần kinh kết hợp.
Â
Bá»nh ca-rê ảnh hÆ°á»ng Ä'ặc biá»t nghiêm trá»ng trên chó con dÆ°á»i sáu tháng tuá»i và tá»· lá» chết rất cao.
Chẩn Ä'oán
Các chẩn Ä'oán lâm sà ng dá»±a chủ yếu và o triá»u chứng, ngoà i ra có thá» có những phÆ°Æ¡ng pháp chẩn Ä'oán phòng thà nghiá»m Ä'á» chắc chắn hÆ¡n:
Xét nghiá»m tế bà o Ä'á» phát hiá»n sá»± hiá»n diá»n của thá» vùi trong nguyên sinh chất, chủ yếu trên lá»p tế bà o biá»u mô (thá» Lentz). Äá»'i vá»i con váºt sá»'ng, lấy lá»p mà ng nhầy biá»u mô Ä'Æ°á»ng sinh dục hay niá»u Ä'ạo. Äá»'i vá»i con váºt chết thì lấy mẫu cà ng nhanh cà ng tá»'t sau khi chết má»t trong những cÆ¡ quan sau Ä'ây: phá»i, bà ng quang (bá»ng Ä'ái), tháºn, tiá»u não, não.
Xét nghiá»m kháng nguyên virus trong tế bà o biá»u mô bằng phÆ°Æ¡ng pháp miá» n dá»ch huỳnh quang.
Tìm virus bằng phÆ°Æ¡ng pháp ủ bá»nh trên chá»"n furet, trên thú chết lấy lách Ä'á» xét nghiá»m.
Các phÆ°Æ¡ng pháp chẩn Ä'oán huyết thanh há»c không cho hiá»u quả cao, vì bá»nh tiến triá»n Ä'ôi lúc quá nhanh không tìm thấy kháng thá».
Vá» mặt dá»ch tá» há»c, loà i nhiá» m bá»nh là các loà i há» chó. Chó nhạy cảm tùy và o Ä'á» tuá»i. Virus rất dá» chết, sá»'ng Ä'ược 20phút trong môi trÆ°á»ng chất nhà y lá» mÅ©i á» 20ËC. Bá»nh truyá»n nhiá» m trá»±c tiếp, virus thâm nháºp qua Ä'Æ°á»ng mÅ©i hay mô liên kết.
Äiá»u trá»
Äiá»u trá» bằng huyết thanh: huyết thanh Ä'ặc trá» dùng vá»i liá»u 2ml/kg thá» trá»ng bằng Ä'Æ°á»ng dÆ°á»i da hoặc bằng Ä'Æ°á»ng tÄ©nh mạch, liá»u tá»i thiá»u phải là 10ml. lặp lại liá»u nà y 2 Ä'ến 4 ngà y sau. Äiá»u trá» bằng huyết thanh chá» có hiá»u quả á» giai Ä'oạn Ä'ầu má»i phát bá»nh. Hiá»n nay,loại huyết thanh nà y dÆ°á»ng nhÆ° không còn hiá»n diá»n nữa. Äây gá»i là huyết thanh ngá»±a chá»a nghÄ©a là dùng mầm bá»nh tiêm và o ngá»±a cái Ä'ang mang thai, sau Ä'ó giết Ä'i Ä'á» trÃch máu lấy huyết thanh, có lẽ vì lý do nhân Ä'ạo mà loại huyết thanh nà y không còn hiá»n diá»n nữa.
Äiá»u trá» bằng phÆ°Æ¡ng pháp không Ä'ặc hiá»u: Ä'ây là phÆ°Æ¡ng pháp thÆ°á»ng Ä'ược sá» dụng nhất. Äầu tiên là phải chá»'ng lại những bá»nh phụ nhiá» m, sá» dụng các loại kháng sinh , sulfamid Ä'á» tiêu diá»t những vi trùng cÆ¡ há»i gây ná»nh cho chó. Äiá»u trá» các triá»u chứng thần kinh co giáºt , liá»t cÆ¡. Äiá»u trá» các triá»u chứng vá» dạ dà y, ruá»t nhÆ° chá»'ng óá»'ng tiêu chảy. Äiá»u trá» các triá»u chứng khà phế quản và phá»i, mà ng phá»i.
Phòng bá»nh
Cách ly các cá thá» khá»e mạnh và cá thá» mắc bá»nh. Các chó con má»i Ä'Æ°a vá» phải cách ly tá»'i thiá»u 12 ngà y má»i nháºp chung và o cùng bầy Ä'á»±oc và trong thá»i gian cách ly phải theo dõi sát sao thân nhiá»t của con váºt. Sát trùng khu vá»±c nhiá» m bá»nh bằng nÆ°á»c Javel, Formol hay Phenol.
Khi phát hiá»n có cá thá» trong bầy mắc bá»nh, láºp tức tiêm ngừa huyết thanh cho cả bầy. Huyết thanh sẽ có hiá»u lá»±c trong vòng hai tuần lá» . NhÆ°ng nhÆ° Ä'ã Ä'á» cáºp á» trên, huyết thanh nà y có lẽ không còn nữa trên thá» trÆ°á»ng.
Viá»c phòng bá»nh hiá»u quả nhất là sá» dụng vaccin Ä'á» tiêm phòng cho cả bầy. Lần chÃch vaccin Ä'ầu tiên bao gá»"m từ hai Ä'ến ba mÅ©i. Nếu hai mÅ©i thì tiêm và o tuần thứ 8 và tuần thứ 12. Nếu ba mÅ©i thì tiêm và o tuần thứ 6, tuần thứ 9 và tuần thứ 12. Vaccin nà y sẽ Ä'ược tiêm lặp lại má»i nÄm má»t lần trong suá»'t cuá»c Ä'á»i con váºt.
Viá»c sá» dụng các dạng vaccin kết hợp phải rất tháºn trá»ng theo hÆ°á»ng dẫn của bác sÄ©.
Â
BS.Nguyá» n Ngá»c BìnhÂ
Â
Tiêu chảy cấp tÃnh                      Â
BS.Nguyá»
n Ngá»c Bình  Â
23/03/2007
Â
Äây là bá»nh tiêu chảy xuất hiá»n nhanh, Ä'a phần là xuất hiá»n từ khu vá»±c ruá»t non. Nguyên nhân rất Ä'a dạng và thÆ°á»ng khó có thá» xác Ä'á»nh trong Ä'iá»u kiá»n thá»±c tế. Loại tiêu chảy thẩm thấu thÆ°á»ng chiếm Ä'a sá»'Â>
Triá»u chứng
Các triá»u chứng rất Ä'a dạng và thÆ°á»ng thấy nhất là sá»'t, Ä'á» Ä'ẫn và má»t má»i. Chó thÆ°á»ng Än Ãt hoặc bá» Än nhÆ°ng rất khát nÆ°á»c, nguyên nhân là do mất nÆ°á»c ngoại bà o (lá»p nÆ°á»c á» giữa các tế bà o bá» thất thoát Ä'i là m cho chó khát nÆ°á»c). Äặc biá»t là triá»u chứng sá»'c gây suy sụp chó rất nhanh khi mắc tiêu chảy cấp tÃnh.
Chúng ta cÅ©ng có thá» quan sát tình trạng phân (xem bảng) Ä'á» xác Ä'á»nh vá» trà rá»'i loạn nằm tại Ä'âu: tại ruá»t non hay tại ruá»t già . Ngoà i ra, má»t sá»' triá»u chứng tiêu hoá nhÆ° ói má»a cÅ©ng xảy ra, vùng bụng sôi ùng ục, xoang bụng phá»"ng lên và Ä'au khi nhấn và o vùng bụng.
=”0″>
Äã tiêu hóa TÆ°Æ¡i Thá» tÃch phân Luôn luôn nhiá»u Bình thÆ°á»ng Ä'ến nhiá»u Triá»u chứng kèm theo Ã"i má»a, khát rất nặng, sôi ùng ục trong bụng, bụng cÄng phá»"ng lên Viêm trá»±c trà ng, són phân, Ä'ầy hÆ¡i (ói má»a)ÂXét nghiá»mThông thÆ°á»ng, Ä'á» chẩn Ä'oán chÃnh xác hÆ¡n thì xét nghiá»m phân là xét nghiá»m có giá trá» chẩn Ä'oán tá»'t nhất. Còn nếu là m các xét nghiá»m vá» vi sinh thì không có giá trá» cao, lý do là sá»± kết hợp của rất nhiá»u loại vi sinh có thá» gây bá»nh. Ngoà i ra, cÅ©ng có thá» yêu cầu thêm má»t sá»' xét nghiá»m máu là protein huyết tÆ°Æ¡ng hoặc các xét nghiá»m vá» Ä'iá»n giải Ä'á»u có giá trá» trong chẩn Ä'oán.Nguyên tắc Ä'iá»u trá»Äiá»u trá» Ä'ặc hiá»u nếu chúng ta biết Ä'ược chÃnh xác nguyên nhân.Cho nhá»n Än nghiêm ngặt trong vòng 24 Ä'ến 48 giá» (Ä'ặc biá»t khi tiêu chảy xuất phát tại ruá»t non). Nếu cho Än lại cÅ©ng tháºt dè dặt và từ từ. Thức Än phải Ä'ược nấÃn (gạo nấu tháºt chÃn, thá»t cÅ©ng phải tháºt chÃn), Ä'ược phân ra nhiá»u bữa Än tháºt nhá», nhằm mục Ä'Ãch tránh sá»± tái phát tiêu chảy thẩm thấu. Chế Ä'á» thức Än nà y vẫn tiếp tục cho Ä'ến khi phân trá» lại tình trạng bình thÆ°á»ng , sau Ä'ó sá» dụng chế Ä'á» Än hằng ngà y nhÆ°ng cÅ©ng phải từ từ.Vá» Ä'iá»u trá» thuá»'c thì cần phải có sá»± tham khảo vá»i các nhà chuyên môn, nhÆ°ng nói chung tránh dùng những chất chá»'ng tiêu chảy theo cÆ¡ chế chá»'ng nhu Ä'á»ng ruá»t, vì những chất nà y giữ lại những chất Ä'á»c trong Ä'Æ°á»ng ruá»t không tá»'t cho chó. Sau Ä'ó có thá» dùng những chất hấp thu Ä'Æ°a và o trong ruá»t nhÆ°: muá»'i nhôm; than hoạt tÃnh; những chất rá»a có gá»'c permanganate. Viá»c dùng kháng sinh là cần thiết Ä'á»'i vá»i tiêu chảy cấp tÃnh. Äặc biá»t rất quan trá»ng là bù Ä'ắp phần rá»'i loạn trong cân bằng nÆ°á»c và các chất Ä'iá»n giải. Có thá» sá» dụng dung dá»ch Ringer và muá»'i kali trong trÆ°á»ng hợp tiêu chảy kéo dà i.ÂBS.Nguyá» n Ngá»c BìnhÂ
BS.Nguyá» n Ngá»c Bình  Â23/03/2007Tiêu chảy Ä'ược Ä'á»nh nghÄ©a là sá»± gia tÄng sá»' lần Ä'i phân ra ngoà i, gia tÄng hà m lượng nÆ°á»c trong phân và gia tÄng thá» tÃch của phân. Tiêu chảy là má»t trong những há»i chứng thÆ°á»ng xảy ra, thế nhÆ°ng sá»± Ä'iá»u trá» lại Ãt Ä'ược há» thá»'ng hóa và Ãt khi Ä'ạt kết quả mong muá»'n.Äầu tiên, chúng ta phải khẳng Ä'á»nh rằng, vá» mặt sinh lý cÆ¡ thá», tình trạng của phân chá»u ảnh hÆ°á»ng rất lá»n bá»i chất lượng và sá»' lượng thức Än mà chúng ta cung cấp cho chó.Khi nói Ä'ến bá»nh tiêu chảy, chúng ta phải hiá»u má»t Ä'iá»u là triá»u chứng bá»ng rất khác nhau tùy thuá»c và o diá» n tiến của bá»nh là nhanh hay cháºm và nguyên nhân gây bá»nh Ä'á»nh vá» (khu trú) tại ruá»t non hay ruá»t già .Trên thá»±c tế, khi Ä'ến má»t phòng khám thú y, viá»c quan trá»ng phải xác Ä'á»nh trên cÆ¡ sá» lâm sà ng là trả lá»i Ä'ược hai câu há»i1/ CÆ¡n tiêu chảy Ä'ang á» mức Ä'á» nà o?Cấp tÃnh hay mãn tÃnh? Tiêu chảy mãn tÃnh tức là cÆ¡n tiêu chảy kéo dà i trên má»t tháng vá»i cÆ°á»ng Ä'á» có thá» liên tục, có thá» ngắt quãng. Tiêu chảy cấp tÃnh là cÆ¡n tiêu chảy vá»i cÆ°á»ng Ä'á» cao, là m cho chó suy nhược nhanh chóng và có thá» gây chết nếu không chữa trá» ká»p thá»i. CÆ¡n tiêu chảy mãn tÃnh có thá» gây ra do những nguyên nhân không phải từ trong há» tiêu hóa, có thá» từ há» hô hấp, há» tim mạch, há» thần kinhâ¦2/ NÆ¡i xuất phát của bá»nh từ Ä'âu? (xem bảng)ÂÄã tiêu hóa TÆ°Æ¡i Thá» tÃch phân Luôn luôn nhiá»u Bình thÆ°á»ng Ä'ến nhiá»u Triá»u chứng kèm theo Ã"i má»a, khát rất nặng, sôi ùng ục trong bụng, bụng cÄng phá»"ng lênalign=”top”> Viêm trá»±c trà ng, són phân, Ä'ầy hÆ¡i (ói má»a)
á» Ä'ây, chúng ta cần phân biá»t hai thuáºt ngữ: Tiêu chảy cấp tÃnh và tiêu chảy mãn tÃnh. Vá» mặt há» thá»'ng, nÆ¡i tiết những dá»ch tiêu hóa là những phần Ä'ầu của á»'ng tiêu hóa và ruá»t non; sá»± hấp thụ dưỡng chất xảy ra á» phần ruá»t non. Sá»± tái hấp thụ nÆ°á»c xảy ra á» ruá»t non sau Ä'ó á» kết trà ng thông qua quá trình giữ phân trong ruá»t già .
Có 4 loại cÆ¡ chế tiêu chảy khác nhau, có thá» kết hợp vá»i nhau Ãt hay nhiá»u và là nguyên nhân gây ra tiêu chảy:
Tiêu chảy thẩm thấu (tiêu chảy do giảm hấp thu nÆ°á»c):
Äây là cÆ¡ chế thÆ°á»ng xảy ra nhất và là nguá»"n gá»'c của Ä'a sá»' các ca tiêu chảy. Sá»± tái hấp thu nÆ°á»c bá» hạn chế bá»i sá»± hiá»n diá»n của các chất gây ra rá»'i loạn hấp thu tại khu vá»±c ruá»t già . Những chất nà y có thá» là những nguyên liá»u không tiêu hóa Ä'ược (khẩu phần sai lá»ch, dùng thuá»'c); cÅ©ng có thá» là những chất dinh dưỡng không tiêu hóa Ä'ược (khó tiêu hóa hoặc không tiêu hóa Ä'ược, thay Ä'á»i Ä'á»t ngá»t khẩu phần Än) cÅ©ng có thá» gây ra sá»± lên men các vi khuẩn trong Ä'Æ°á»ng ruá»t gây ra sá»± sình hÆ¡i trong ruá»t và những chất Ä'á»c gây trầm trá»ng thêm các triá»u chứng và là m giảm khả nÄng hấp thu. Các chất gây rá»'i loạn hấp thu cÅ©ng có thá» là các chất thông thÆ°á»ng tiêu hóa Ä'ược nhÆ°ng hiá»n nay lại không tiêu hóa Ä'ược là do sá»± biến Ä'á»i chức nÄng hấp thu của thà nh ruá»t (viêm ruá»t cấp tÃnh hay mãn tÃnh). Nhá»n Än là phÆ°Æ¡ng pháp Ä'iá»u trá» Ä'ầu tiên của dạng tiêu chảy nà y và là phÆ°Æ¡ng thuá»'c bảo Ä'ảm cho các cách Ä'iá»u trá»Â khác có hiá»u quả.
Tiêu chảy tiết dá»ch:
Äược Ä'á»nh nghÄ©a là sá»± trà n ra trong lòng á»'ng tiêu hoá các chất sau: các protein, máu, mà ng nhầy gây ra bá»i má»t hay nhiá»u vết thÆ°Æ¡ng trong ruá»t nhÆ° loét, viêm các loại. á» loại nà y, chúng ta sẽ thấy bao gá»"m tất cả các loại viêm ruá»t, cấp tÃnh hay mãn tÃnh do bất kỳ nguyên nhân nà o gây ra do ký sinh trùng hay các loại vi khuẩn. Khác vá»i tiêu chảy thẩm thấu á» trên, sá»± rá»'i loạn vẫn còn ngay cả sau khi thá»±c hiá»n chế Ä'á» nhá»n Än. Äá»'i vá»i loại tiêu chảy nà y cần có sá»± can thiá»p Ä'ặc hiá»u của các bác sÄ© thú y.
Tiêu chảy bá»i tiết (tiết dá»ch quá nhiá»u):
Loại tiêu chảy nà y gây ra do chảy quá nhiá»u nÆ°á»c và các chất Ä'iá»n giải, Ä'ặc biá»t là trong ruá»t non, cùng vá»i sá»± tiết nhiá»u chất nhầy. Loại tiêu chảy nà y rất Ãt xảy ra, và cÅ©ng giá»'ng loại tiêu chảy á» trên, sá»± rá»'i loạn vẫn tiếp tục ngay cả sau khi nhá»n Än. Äặc biá»t có sá»± tham gia của các loại vi khuẩn tiết Ä'á»c tá»' khác nhau.
Tiêu chảy do rá»'i loạn các chức nÄng váºn Ä'á»ng:
Sá»± gia tÄng nhu Ä'á»ng ruá»t là nguyên nhân Ä'ầu tiên gây ra tiêu chảy trên Ä'á»ng váºt Än thá»t. Ngoà i ra còn có thá» do vấn Ä'á» tại trá»±c trà ng Ä'ặc biá»t gây ra bá»i sá»± Ä'iá»u trá» thuá»'c lâu dà i, Ä'ây thÆ°á»ng là nguyên nhân phát sinh ra bá»nh
Bằng LÄng  Â
22/03/2007
Những loà i ký sinh ngoà i cÆ¡ thá» sẽ gây ngứa và là m suy nhược váºt chủ (sinh váºt mà con ký sinh hút máu). Chúng phát triá»n và sinh sản rất nhanh, và chúng sẽ mau chóng trá» thà nh vấn Ä'á» nghiêm trá»ng cho sức khá»e của váºt chủ.
CÅ©ng tÆ°Æ¡ng tá»± váºy, các loà i ký sinh trên chó, nếu chúng ta sao lãng và không tuân theo các bÆ°á»c Ä'á» diá»t trừ, thì loà i ký sinh sẽ nhanh chóng phát triá»n và gây cho chó những chứng bá»nh nghiêm trá»ng vì Ä'iá»u kiá»n sinh lý của chó Ä'ã bá» phá há»ng. Äá» bảo vá» chó của bạn, tá»'t nhất bạn nên kiá»m tra Ä'á»nh kỳ. Bạn hãy dùng bà n chải hoặc lược, chải ngược lông lên Ä'á» kiá»m tra da. Xem kỹ từ Ä'ầu Ä'ến Ä'uôi chó, chú ý các vùng : khu vá»±c Ä'ầu và tai, vùng ngá»±c và bụng, lÆ°ng, chân (nhất là chân sau), giữa các ngón chân, dÆ°á»I bà n chân và Ä'uôi.
BỠchét
Bá» chét là loà i ký sinh rất thÆ°á»ng gặp trên chó. á» má»t sá»' vùng, bá» chét thÆ°á»ng phát triá»n và o mùa hè. Äặc biá»t á» các vùng có khà háºu nóng và ẩm, bá» chét phát triá»n quanh nÄm.
Bá» chét rất nhá», mà u nâu, có bá» pháºn sắc nhá»n á» miá»ng chuyên dùng Ä'á» hút máu váºt chủ. Chúng có chân dà i và có thá» nhảy từ con chó nà y sang con chó khác, từ chó sang mèo, Ä'ôi khi có thá» nhảy từ chó sang ngÆ°á»i Ä'á» tìm âthức Änâ.
Rất khó Ä'á» thấy con bá» chét trên mình chó, nhất là chó lông dà i. Bá» chét ẩn dÆ°á»i lông và phóng rất nhanh khi thấy Ä'á»ng. Chúng ta có thá» cÄn cứ và o sá»' dấu hiá»u Ä'á» biết có bá» chét hiá»n diá»n. Äầu tiên ta thoạt trông thấy má»t con ráºn, con bá» rất nhá» bò nhanh qua lông. Hoặc có thá» thấy trên da có những Ä'á»'m nhá» mà u Ä'en (trông nhÆ° bá» rắc tiêu), những Ä'á»'m nà y là phân của bá» chét, do máu của váºt chủ Ä'ược hút và o cÆ¡ thá» bá» chét, qua há» tiêu hóa và bà i tiết ra, trông nhÆ° mà u của máu khô.
Bá» chét dùng má»t bá» pháºn á» miá»ng nó, trông nhÆ° cây kim, Ä'á» cắm xuyên qua da v hút máu váºt chủ. Trong khi hút máu, bá» chét Ä'á» nÆ°á»c bá»t lại dÆ°á»i da chó là m chó bá» ngứa.
Khi thấy dấu hiá»u của bá» chét, chúng ta cần phải có kế hoạch diá»t ngay, vì nó là nguá»"n truyá»n lây các bá»nh do virus và vi khuẩn, và bá» chét còn là váºt trung gian truyá»n bá»nh sán chó.
Â
Là m thế nà o Ä'á» diá»t bá» chét?
TrÆ°á»c Ä'ây, ngÆ°á»i ta diá»t bá» chét bằng cách kết hợp các sản phẩm nhÆ° : dầu tắm, vòng Ä'eo cá»â¦ Ngà y nay, ngÆ°á»i ta có nhiá»u kỹ thuáºt má»i, vá»i các công nghá» má»i và nhiá»u Ä'á» ngÆ°á»i dùng có thá» lá»±a chá»n. Những sản phẩm bôi, uá»'ng, chÃch, xá»t trên da cÅ©ng rất hiá»u quả hiá»n có trên thá» trÆ°á»ng nhÆ° Frontline, Program, Advantage, AndStopSpot,⦠những sản phẩm má»i có khả nÄng tiêu diá»t nhanh cả bá» chét, trứng và cả ấu trùng, tháºm chà còn có thá» ngÄn ngừa cả muá»i (vì muá»i là váºt trung gian truyá»n bá»nh giun tim trên chó).
Cách diá»t bá» chét hiá»u quả nhất là kết hợp viá»c diá»t bá» chét trên chó và xá» lý cả môi trÆ°á»ng xung quanh (nhất là nÆ¡i chó á»).
BÆ°á»c 1: Dùng lược Ä'ặc biá»t, có rÄng khÃt dùng Ä'á» chải các ký sinh trên mình chó.
BÆ°á»c 2: Tắm bằng loại dầu trá» bá» chét. Phần lá»n các sản phẩm nà y là chất pyrethrin, má»t thà nh phần tá»± nhiên chiết xuất từ hoa cúc á» Châu Phi, rất an toà n và hiá»u quả cao, sản phẩm loại nà y có thá» dùng cho chó con. Dùng dầu tắm xoa lên Ä'ầu và tai rá»"i tắm dần vá» Ä'uôi. Nếu bạn bắt Ä'ầu tắm từ Ä'uôi lên phÃa Ä'ầu là bạn Ä'ang tạo Ä'iá»u kiá»n cho các váºt ký sinh chạy lên Ä'ầu Ä'á» tránh và rất có khả nÄng chui và o tai chó.
BÆ°á»c 3: Sau khi tắm chó và sấy lông khô, chúng hãy bắt tay và o viá»c cắt âÄ'Æ°á»ng sá»'ngâ của các loà i ký sinh. Chúng ta cần dá»n sạch và phát quang khu vá»±c chó thÆ°á»ng ngủ, chÆ¡i, Än⦠Cần giặt sạch mà n, mùng, thảm (nếu có),⦠Quét và lau sạch gần giÆ°á»ng, gầm tủ, ká»,⦠Cá»' gắng dá»n cho khu vá»±c chó thÆ°á»ng lui tá»i cà ng Ãt Ä'á»" Ä'ạc, cà ng thoáng cà ng tá»'t, nhÆ° váºy bá» chét sẽ hết chỠẩn núp và âchá» thá»iâ.
BÆ°á»c 4: Sau khi Ä'ã tắm sạch chó, là m sạch khu vá»±c ânhà â của chó, chúng ta nên Ä'eo và o cá» chó trá» ký sinh. Hoặc có thá» dùng thuá»'c bá»t (loạI Ä'ặc biá»t Ä'á» trá» bá» chét) rắc lên lông chó, hoặc dùng thuá»'c bôi. Là m nhÆ° thế ta có thá» diá»t trứng và ấu trùng còn lạI trên chó, ngÄn chặn viá»c chúng phát triá»n trá» lại.
LÆ°u ý: Thuá»'c diá»t ký sinh hiá»u quả thÆ°á»ng Ä'i song vá»i Ãt nhiá»u những tác hại. Vì thế, chúng ta nên luôn Ä'á»c kỹ những hÆ°á»ng dẫn trên sản phẩm và tuân thủ các bÆ°á»c thá»±c hiá»n và phòng bá» tá»'t cho sức khá»e của chúng ta cÅ©ng nhÆ° cho chó cÆ°ng.
Ve
Ve là má»t loà i Ä'á»ng váºt thuá»c há» chân nhá»n. Là loà i tÆ°Æ¡ng Ä'á»'I khó diá»t và hầu nhÆ° nó là loà i ngoạI ký sinh hút máu nguy hiá»m. Loà i ve Ä'ã có rất lâu Ä'á»i, tá» tiên của nó Ä'ược phát hiá»n từ ká»· Cenozoic, cách Ä'ây 65-70 triá»u nÄm. Ve chó á» các vùng Ä'á»a lý khác nhau thì có mà u sắc và hình thái cÅ©ng nhÆ° Ä'ặc tÃnh và Ä'á» nguy hiá»m khác nhau.
Chó bá» nhiá» m ve từ ná»n nhà , trong Ä'ất cát, trong bụi cá»,⦠Ve bám và o da chó Ä'á» hút máu. Ve dùng lá»±c cắm sâu ngạnh nÆ¡i miá»ng nó và o da chó, vì váºy nó gây cho chó rất Ä'au và rất ngứa.
ve chó
Â
Sau khi giao phá»'i, con ve cái sẽ á» trên da và hút máu trong và i ngà y, nó sẽ phình to ra gấp khoảng 10 lần kÃch thÆ°á»c bình thÆ°á»ng của nó. Sau Ä'ó ve rá»t xuá»'ng khá»i mình chó, ve bò Ä'i kiếm chá» tÄ©nh và vắng Ä'á» Ä'ẻ trứng.
Má»i con ve cái có thá» Ä'ẻ khoảng 1000 Ä'ến 1500 trứng 1 lần. Trứng ná» thà nh ấu trùng sau 3-8 tuần, tùy thuá»c nhiá»t Ä'á» và Ä'Ỡẩm của môi trÆ°á»ng. Ấu trùng sẽ lá»t xác thà nh nhá»ng, sau Ä'ó lá»t xác thà nh ve trÆ°á»ng thà nh. Con ve nà y sẽ Ä'i tìm váºt chủ Ä'á» âÄnâ. NhÆ°ng nếu không có thức Än, nó có thá» sá»'ng trong nhà chúng ta Ä'ến 2 nÄm.
Là m cách nà o Ä'á» diá»t ve ?
Nếu bạn thấy ve xuất hiá»n trên chó của bạn, hãy theo những bÆ°á»c sau Ä'á» tiêu diá»t chúng.
1.  Kiá»m tra trên cÆ¡ thá» chó Ä'á» xác Ä'á»nh nÆ¡i cÆ° trú của ve trên cÆ¡ thá». Kiá»m tra bất cứ chá» nà o thấy gá»" lên trên da : chúng rất có thá» là ve. Kiá»m tra giữa các ngón chân, bên trong tai và trong những vùng khó chạm tá»i nÆ¡i ve thÃch trá»'n trong Ä'ó.
2.  Bôi lên tất cả những con ve thấy Ä'ược rượu cá»"n hoặc dầu há»a. Äiá»u nà y gây tê liá»t và là m ngạt thá» những con ve.
Â
1.  Cá»' gắng lấy ve ra mà không Ä'á» phát tán mầm bá»nh. Tất cả các phần của ve phải Ä'ược lấy Ä'i; không Ä'ược nghiá»n nát con ve, và ngÆ°á»i mà lấy ve Ä'i không Ä'ược dùng tay trần vì sá»± truyá»n nhiá» m có thá» xảy ra qua những vết thÆ°Æ¡ng trên da hoặc qua lá»p niêm mạc nhầy.
2.  Cẩn tháºn gắp từng con ve ra bằng nhÃp. Dùng gÄng cao su bao tay bạn lại. Kéo ve thẳng ra ngoà i, không vặn xoắn ve, Ä'á» lấy ra khá»i mình chó. Vặn xoắn có thá» là m cho phần ngạnh nÆ¡i miá»ng ve bá» Ä'ứt và còn bám lại trên da gây viêm da chó.
3.  Lau bá» mặt da vá»i oxi già , cá»"n hoặc chất kháng khuẩn sau khi ve bá» lấy Ä'i.
4.  Ngay khi tất cả ve bá» loại ra khá»i mình chó, Ä'á»'t chúng hoặc giáºt nÆ°á»c chúng trong nhà vá» sinh, Ä'ừng giết chúng.
5.  Rá»a tay kỹ sau khi diá»t hết ve.
6.  Tắm cho chó bằng dầu Ä'ặc trá» và theo cách Ä'ã nói trên.
7.  Sát trùng khu vá»±c chó ngủ, và phun xá»t á» khắp các chân tÆ°á»ng, thảm, … bằng thuá»'c diá»t côn trùng không gây ngá» Ä'á»c. Những trÆ°á»ng hợp quá khó khÄn hãy nhá» Ä'ến chuyên gia vá» kiá»m soát côn trùng, há» có cả kinh nghiá»m lẫn những thuá»'c diá»t côn trùng Ä'ặc hiá»u Ä'á» là m viá»c nà y.
8.  Äá» há» trợ cho viá»c bảo vá» chú chó sau nà y không bá» ve, hãy cho chó Ä'eo vòng cá» diá»t ve vá»i các tác nhân bay hÆ¡i dùng Ä'á» giết ngoại ký sinh trùng trong nhiá»u tháng liá»n. Äá»c kỹ hÆ°á»ng dẫn sá» dụng trÆ°á»c khi dùng loại dây cá» n
cẩn tháºn gắp từng con ve bằng nhÃp
Â
Riêng bạn, khi Ä'i ngang qua những khu bụi ráºm, rừng cây, những khu vá»±c ẩm Æ°á»t, hãy mang quần dà i và áo tay dà i, tay áo bá» và o túi quần và á»'ng quần bá» và o trong già y. Tá»± phun xá»t thuá»'c diá»t côn trùng (Ä'ặc biá»t xung quanh khu vá»±c mắt cá) sẽ bảo vá» bạn tránh sá»± bám và o của ve.
BằngLÄng
Â
Â
Â
Â
    Â
BS.Nguyá»
n Ngá»c Bình  Â
22/03/2007
1/ BÆ°á»u máu
Äó là sá»± chảy máu bên trong mô, thÆ°á»ng là ỠdÆ°á»i da, gây ra do sá»± Ä'ứt vỡ của má»t và i mạch máu. Bá» mặt da có mà u hÆ¡i tÃm, sau Ä'ó chuyá»n và ng, dÆ°á»i lá»p lông, bÆ°á»u máu nhÆ° má»t khá»'i má»m và dao Ä'á»ng Ä'ược. Nếu chúng ta chÃch và o má»t bÆ°á»u máu còn má»i, sẽ thấy chảy ra là máu có lợn cợn nhÆ°ng hạt máu Ä'ông. Chúng ta có thá» dùng những loại pommade giúp là m tan c viêm (alphachymotrysine).
BÆ°á»u máu thÆ°á»ng chảy ra trên và nh tai của chó, Ä'ặc biá»t là trên những con chó tai cụp. Nguyên nhân là do chó gãi tai hay lắc Ä'ầu mạnh khi thấy ngứa ngáy. BÆ°á»u máu phải Ä'ược chÃch lá» bá»i bác sÄ© thú y.
2/ Cảm lạnh
ThÆ°á»ng xuất hiá»n sau má»t thá»i gian dà i chó bá» nhá»'t ngoà i mÆ°a hay chạy nhảy ngoà i mÆ°a. Có biá»u hiá»n run rẩy, không Än gì cả, húng hắng ho.
Cần phải nhanh chóng Ä'Æ°a chó Ä'ến nÆ¡i ấm áp, chà xát mạnh khắp cÆ¡ thá» và theo dõi trong nhiá»u ngà y sau Ä'ó.
3/ Cảm nóng
Má»t chú chó bá» cảm nóng sẽ có triá»u chứng thá» há»n há»n, lá» mÅ©i phá»"ng to lên, niêm mạc tÃm tái. Các triá»u chứng biá»u hiá»n giá»'ng nhÆ° má»t con váºt bỠép là m viá»c nặng nhá»c dÆ°á»i trá»i nóng. Äó chÃnh là cÆ¡n cảm nóng, có khả nÄng sản sinh Ä'á»c tá»' cÆ¡ thá» và có thá» ngay ngÆ°ng tim.
Cần Ä'ặt chó á» nÆ¡i thoáng mát, cho uá»'ng nÆ°á»c từng chút má»t nhÆ°ng nhiá»u lần, rẩy nÆ°á»c lên trên mình chó và cho nó nghÄ© ngÆ¡i nhiá»u ngà y liá»n. Trong má»t sá»' trÆ°á»ng hợp nghiêm trá»ng có thá» Ä'Æ°a Ä'ến bác sÄ© Ä'á» chÃch thuá»'c trợ tim và corticoide.
4/ Côn trùng chÃch
Vết chÃch côntrùng nói chung thÆ°á»ng là do ong vò vẽ, ong bầu hay ong máºt. Chó biá»u hiá»n sá»± há»'t hoảng và sÆ°ng cục bá». Vết chÃch côn trùng nói chung tÆ°Æ¡ng Ä'á»'i là nh tÃnh trừ trÆ°á»ng hợp có quá nhiá»u vết chÃch. Có thá» Ä'iá»u trá» bằng pommade, Ä'ặc biá»t trÆ°á»ng hợp vết chÃch bên trong miá»ng cần phải xá» lý ngay láºp tức vì có thá» sÆ°ng lên gây ngạt thá».
5/ Äiá»n giáºt
ThÆ°á»ng xảy ra khi chú chó con nhai sợi dây Ä'iá»n. Háºu quả thÆ°á»ng thấy nhất là chá» gây ra má»t vết phá»ng nhẹ trên lưỡi và môi, viá»c Ä'ầu tiên phải là m là ngắt ngay dòng Ä'iá»n, sau Ä'ó có thá» dùng nÆ°á»c oxy già .
6/ Gãy xÆ°Æ¡ngÂ
Gãy xÆ°Æ¡ng á» chó thÆ°á»ng xảy ra á» các chân, thá»nh thoảng á» xÆ°Æ¡ng cháºu, hiếm khi á» xÆ°Æ¡ng Ä'ầu và xÆ°Æ¡ng cá»t sá»'ng. Nó có thá» là háºu quả của má»t chấn thÆ°Æ¡ng, hay do xÆ°Æ¡ng quá mếm (loãng xÆ°Æ¡ng).
Cho dù vết thÆ°Æ¡ng là má» (xÆ°Æ¡ng gãy Ä'âm ra ngoà i da) hay kÃn, cách Ä'iá»u trá» duy nhất là mang Ä'ến bác sÄ© thú y. Thao tác phải tháºt cẩn tháºn, chó phải Ä'ược váºn chuyá»n trên má»t tấm ván, có thá» dùng má»t cái nẹp sÆ¡ Ä'ẳng trên cái chân bá» tai nạn.
7/ NgÆ°ng thá» Ä'á»t ngá»tÂ
ThÆ°á»ng gây ra do tắt nghẽn Ä'Æ°á»ng hô hấp trên (mắc xÆ°Æ¡ng, nuá»'t lá»'n, áp-xe) hoặc do hÃt phải khà Ä'á»c (khà oxÃt carbon, các chất gây mê). Con chó mất ý thức, niên mạc vùng miá»ng vá mắt tái lại, có thá» chết rất nhanh trong vòng và i phút. Biá»n pháp trÆ°á»c tiên phải là m là loại trừ nguyên nhân và là m cho Ä'Æ°á»ng thá» Ä'ược thông thÆ°Æ¡ng. Sau Ä'ó Ä'ặt con váºt á» má»t khu vá»±c thông thoáng khÃ. Thá»nh thoảng trong má»t sá»' trÆ°á»ng hợp nặng chúng ta cÅ©ng cần phải tiêm chất kÃch thÃch há» hô hấp tuần hoà n vá là m hô hấp nhân tạo.
8/ Phá»ng
Vết phá»ng gây ra bá»i hai tác nhân: phá»ng nhiá»t là do chó tiếp xúc vá»i má»t nguá»"n nhiá»t và phá»ng hóa chất là do chó tiếp xúc vá»i má»t hóa chất có tÃnh Än mòn cao (axÃt hoặc kiá»m). Vết phá»ng Ä'ược chia là m Ä'á» má»t hay Ä'á» hai hay Ä'á» ba là tùy theo mức Ä'á» là má»t vết Ä'á» trên da hay là má»t phản ứng vá»i lá»p biá»u bì hình thà nh những mụn nÆ°á»c hay là sá»± phá hủy các mô sâu bên trong. á» bất kỳ mức Ä'á» phá»ng nà o, vùng bá» phá»ng cÅ©ng phải Ä'ược Ä'Æ°a dÆ°á»i má»t vòi nÆ°á»c lạnh trong vòng 15phút, mục Ä'Ãch là Ä'á» giảm bá»t các chất Ä'á»c , giảm nhẹ cÆ¡n Ä'au và hạn chế phản ứng viêm. Nếu vết phá»ng gây ra do axÃt, chúng ta sẽ xá» dụng má»t chất kiá»m (nÆ°á»c soda), nếu vết phá»ng gây ra bá»i chất kiá»m, chúng ta xá» dụng má»t dung dá»ch axÃt (dấm). Vết thÆ°Æ¡ng phải Ä'ược là m sạch, lấy hết phần lông bá» cháy, bá» rụng. Sau Ä'ó bôi thuá»'c mỡ lên vết phá»ng, Ä'áºy vết thÆ°Æ¡ng bằng má»t miếng gạc, thay gạc thÆ°Æ¡ng xuyên cho thông thoáng vết thÆ°Æ¡ng.
9/ Rắn cắn
Chó bá» rắn cắn thÆ°Æ¡ng run lẩy bẩy và cất tiếng hú dà i. Vá» trà vết cắn bá» sÆ°ng phù lên vá»i hai chấm tÃm ngay trung tâm, sá»± phù ná» trá» nên rất trầm trá»ng nếu vết cắn nằm á» phần Ä'ầu. Con chó suy sụp rất nhanh chóng. Cần phải má» vết thÆ°Æ¡ng Ä'á» gây chảy máu và chùi rá»a vết thÆ°Æ¡ng vá»i dung dá»ch sát khuẩn. Chúng ta kÃch thÃch tim bằng cách cho con váºt uá»'ng cà phê Ä'áºm, sau Ä'ó giữ bằng túi chÆ°á»m nóng. huyết thanh kháng Ä'á»c thà nh nhiá»u mÅ©i xung quanh vết cắn, phần huyết thanh còn lại chÃch dÆ°á»i da khu vá»±c cạnh sÆ°á»n.
font size=”4″ face=”Times New Roman” color=”#943634″>10/ Say nắng
Sá»± say nắng gây ra sá»± xung huyết trên não (máu dá»"n vá» não quá nhiá»u), là m cho con chó bá» kÃch thÃch má»t cách bất thÆ°á»ng, gây ra các cÆ¡n co giáºt, con chó sủa vô thức và có khuynh hÆ°á»ng hay cắn báºy hoặc chạy trá»'n, thá» há»n há»n.
Äặt con chó trong bóng râm và nÆ¡i mát, rẩy nÆ°á»c lạnh và chÆ°á»m khÄn lạnh trên Ä'ầu. Chúng ta cÅ©ng có thá» cho chó uá»'ng chút cà phê, nếu có sá»'t thì có thá» dùng thêm Aspirine.
11/ Trúng Ä'á»c
ThÆ°á»ng là do hai nguyên nhân: thức Än hay hoá chất. Trúng Ä'á»c thức Än thÆ°á»ng là do sá» dụng các loại thức Än bá» nhiá» m mầm bá»nh. Do Ä'ặc tÃnh có ná»"ng Ä'á» axÃt dạ dà y Ä'ặc trÆ°ng của loà i Än thá»t nên Ä'iá»u nà y hiếm xảy ra trên chó. Triá»u chứng thÆ°á»ng thấy nhất là ói má»a, má»t sá»' trÆ°á»ng hợp nặng hÆ¡n nhÆ° bá» sá»'t, hôn mê. Viá»c Ä'iá»u trá» phải do bác sÄ© thú y thá»±c hiá»n.
        Trúng Ä'á»c hóa chất gây ra do nuá»'t phải chất Ä'á»c: thuá»'c diá»t côn trùng, thuá»'c tẩy hay các thuá»'c thú y vá»i liá»u lượng quá cao. Phải là m cho con váºt ói láºt tức bằng cách uá»'ng nÆ°á»c muá»'i tháºt mạnh. Không dùng sữa, Ä'ặc biá»t dùng sữa rất nguy hiá»m khi trúng Ä'á»c thúôc diá»t côn trùng có gấc phospho. Nếu chất Ä'á»c là axÃt (axÃt chlohydric), cho uá»'ng nhiá»u nÆ°á»c soda; nếu chất Ä'á»c là má»t chất ká»m (xút, ammoniac, nÆ°á»c javel, dầu há»a), dùng chất hấp thu là chanh hay giấm. Trong khi chá» sá»± can thiá»p của thú y, chúng ta có thá» dùng nÆ°á»c albumine (lòng trắng trứng Ä'ánh trong nÆ°á»c hay than hoạt tÃnh).
Thuá»'c diá»t chuá»t bao gá»"m hoặc là arsenic, hoặc là strychnine, hoặc là coumarine. Arsenic gây tiêu chảy ra máu, hô hấp dá»"n dáºp, hÆ¡i thá» hôi mùi tá»i; thuá»'c giải Ä'á»c là Natri thiomalate tiêm và o tÄ©nh mạch. Strychnine là m cho cÆ¡ thá» cứng lại kèm theo cÆ¡n co giáºt; thúôc giải Ä'á»c là gardenal. Coumarine gấy xuất huyết; có thá» Ä'iá»u trá» bằng vitamin K.
Các chất Ä'á»c gây co giáºt thuá»c nhóm metaldehyde, dùng Ä'á» diá»t á»'c tạp có thá» Ä'ược Ä'iá»u trá» bằng các thuá»'c an thần. Các chất diá»t côn trùng (DDT, lindane) gây run rẩy, giãn Ä'á»"ng tá» và co giáºt; Ä'iá»u trá» vá»i gardenal kết hợp truyá»n Ä'Æ°á»ng glucose và o huyết thanh.
12/ Váº
Những chú chó con, thá»nh thoảng cả chó trÆ°á»ng thà nh,có thá» nuá»'t những váºt khác nhau trong tầm vá»i của chúng(viên bi, Ä'á»"ng xu, kim may, vá» sòâ¦). Thông thÆ°á»ng những váºt là nà y sau khi Ä'i qua Ä'Æ°á»ng tiêu hóa sẽ bá» thải ra ngoà i thoe phân. NhÆ°ng nếu chúng bá» kẹt lại, hoặc trong xoang miá»ng, hoặc trong thá»±c quản sẽ là m cho con chó nuá»'t rất khó khÄn, chảy nhiá»u nÆ°á»c dãi, Ä'Æ°a chân lên gảy miá»ng và có thá» ho.
Äầu tiên cần phải má» miá»ng con chó (nếu cần thiết Ä'ặt má»t miêng gá» giữa hai hà m rÄng Ä'á» giữ cho miá»ng luôn má») và sau Ä'ó tìm váºt lạ trong miá»ng. Nếu bạn nghÄ© rằng bạn có thá» lấy váºt lạ ra má»t cách dá» dà ng, hảy trang bá» má»t cái kẹp dà i và nhá» ai Ä'ó giữ yên chú chó. Äặc biá»t là không Ä'ược Ä'ẩy váºt lạ và o sâu thêm vì nếu nhÆ° váºy chúng ta phải cần sá»± can thiá»p phẩu thuáºt. Nếu váºt là không thấy Ä'ược thì hảy Ä'Æ°a chú chó của bạn Ä'ến bác sÄ© thú y và khi Ä'ó viá»c can thiá»p luôn cần Ä'ến thuá»'c gây mê.
13/ Xuất huyết
Xuất huyết khác vá»i chảy máu, gây ra do sá»± Ä'ứt vỡ của má»t Ä'á»ng mạch hay tÄ©nh mạch. Mức Ä'á» trầm trá»ng tùy thuá»c và o kÃch cá» của mạch máu bá» Ä'ứt vỡ. Trong khi chá» Ä'ợi sá»± can thiá»p của thú y, có thá» nhanh chóng dùng dây garrot hay Ä'ắp lên vết thÆ°Æ¡ng má»t miếng bÄng dà y, dùng tay hay dùng dây Ä'á» xiết chặt vá»i thÆ°Æ¡ng .
       Sau má»t cú sá»'c, sá»± xuất huyết có thá» diá» n ra bên trong các xoang của cÆ¡ thá» (xoang ngá»±c, xoang bụng) gá»i là ná»i xuất huyết. Niên mạc bá» tái Ä'i, bá»'n cân lạnh, tim Ä'áºp nhanh. Sá»± can thiá»p phẩu thuáºt ngay láºp tức là giải pháp duy nhất.
      Xuất huyết thÆ°á»ng Ä'ược Ä'iá»u trá» vá»i các chất kÃch thÃch sá»± Ä'ông máu hay tÄng cÆ°á»ng sá»± co mạch. Trong má»t sá»' trÆ°á»ng hợp Ä'ặc biá»t, rất trầm trá»ng, là xuất huyết xảy ra trên não. Chó bá» rá»'i loạn vá» váºn Ä'á»ng, tê liá»t hay mất ý thức.
BS.Nguyá» n Ngá»c Bình
Â
                                                                                                                                                                                               Â
Phòng bá»nh bằng VACCIN                          Â
BS.Nguyá»
n Ngá»c Bình  Â
17/03/2007
Trong những tháng Ä'ầu Ä'á»i, chó con rất nhạy cảm vá»i nhiá»u bá»nh truyá»n nhiá» m nhÆ° bá»nh do parvovirus (bá»nh parvo), bá»nh carré, bá»nh viêm gan truyá»n nhiá» m. á» chó con, các bá»nh nà y gây ra những thÆ°Æ¡ng tá»n trầm trá»ng hÆ¡n so vá»i chó trÆ°á»ng thà nh. Khi nuôi chó, viá»c phòng bá»nh bằng vaccin nhất thiết phải có trÆ°á»c khi cai sữa hoặc trÆ°á»c khi bán, Ä'ặc biá»t khi chó nuôi trong môi trÆ°á»ng truyá»n nhiá» m cao.
Trên quan Ä'iá»m phòng bá»nh, vaccin chá» là má»t trong rất nhiá»u phÆ°Æ¡ng tiá»n khác nhau, sức khá»e của chó còn phụ thuá»c và o viá»c cho Än, và o chất lượng giá»'ng nòi, và o kỹ thuáºt của ngÆ°á»i nuôi, và o há» vi sinh váºt trong môi trÆ°á»ng nuôi (kỹ thuáºt vá» sinh chuá»"ng trại, kỹ thuáºt cách ly con bá»nhâ¦).     Tuy nhiên, sá»± phòng bá»nh bằng vaccin á» chó nhá» cÅ©ng gặp không Ãt khó khÄn ngay cả thất bại. Giai Ä'oạn từ khi sanh cho Ä'ến 3 tháng tuá»i là giai Ä'oạn rất nhạy cảm á» chó con vá» mặt Ä'áp ứng miá» n dá»ch vì các lý do:
1/ Há» thá»'ng miá» n dá»ch chÆ°a hoà n chá»nh.
2/ Sá»± miá» n dá»ch chủ yếu dá»±a và o kháng thá» từ chó mẹ truyá»n sang.
Há» thá»'ng miá» n dá»ch á» chó con từ 0 Ä'ến 3 tháng tuá»i:
     Trong suá»'t Ä'á»i sá»'ng phôi thai, hiếm khi mầm bá»nh vượt qua Ä'ược hà ng rà o nhau thai Ä'á» gây bá»nh, do Ä'o rất Ãt khi chó con có cÆ¡ há»i tiếp xúc vá»i mầm bá»nh Ä'á» tạo phản ứng miá» n dá»ch trong bà o thai. Khi Ä'ược sanh ra, chó con cÅ©ng có khả nÄng miá» n dá»ch thụ Ä'á»ng (từ mẹ truyá»n sang khi còn trong bà o thai), nhÆ°ng tá»'c Ä'á» Ä'áp ứng vẫn còn rất cháºm so vá»i chó trÆ°á»ng thà nh. Sá»± Ä'áp ứng miá» n dá»ch xảy ra tá»'t nhất và o khoảng 6 tuần tuá»i. Và o Ä'á» tuá»i nà y, khả nÄng Ä'áp ứng miá» n dá»ch Ä'ược xem nhÆ° bằng lúc trÆ°á»ng thà nh.
     Tùy theo tác nhân truyá»n nhiá» m và Ä'Æ°á»ng truyá»n nhiá» m mà có rất nhiá»u cÆ¡ chẠmiá» n dá»ch khác nhau xảy ra, nhÆ°ng Ä'óng vai trò trung tâm sẽ là các kháng thá» của cÆ¡ thá» và các tế bà o miá» n dá»ch.
     Khi mầm bá»nh xuất hiá»n lần Ä'ầu tiên trong cÆ¡ thá», sá»± Ä'áp ứng miá» n dá»ch Ä'ầu tiên sẽ xảy ra sau và i ngà y tiếp xúc vá»i mầm bá»nh. Sá»± Ä'áp ứng lần Ä'ầu nà y lại mất Ä'i rất nhanh chóng (chá» và i tuần). Thế nhÆ°ng khi mầm bá»nh nà y lại xuất hiá»n lần thứ hai thì sá»± Ä'áp ứng sẽ diá» n ra nhanh hÆ¡n, mạnh hÆ¡n và lâu hÆ¡n. Äó là lý do Ä'á» giải thÃch tại sao có má»t sá»' vaccin, nhằm là m cho hiá»u quả Ä'ạt Ä'ến mức tá»'i Ä'a và lâu dà i, khi chÃch lần Ä'ầu cho chó con thì chÃch gá»"m hai mÅ©i cách nhau má»t tháng. Hiá»u quả tá»'i Ä'a của Ä'ợt vaccin Ä'ầu tiên sẽ Ä'ược và i ngà y sau khi tiêm mÅ©i thứ hai. Sá»± Ä'áp ứng nhanh hay cháºm là tùy và o chủng vaccin sá» dụng, Ä'Æ°á»ng tiêm và các yếu tá»' cá nhân trên chó (Ä'á» tuá»i; sức khá»eâ¦). Không có quy luáºt chung vá» sá»' lần tiêm trong Ä'ợt tiêm vaccin Ä'ầu tiên, tất cả Ä'á»u phải dá»±a và o xét nghiá»m thá»±c tế. Do váºy, lá»ch tiêm phòng vaccin nói chung sẽ phụ thuá»c và o nhà sản xuất và Ä'ược quy Ä'á»nh trong phần âchá» Ä'á»nhâ của lô thuá»'c.
     Vì lý do là hiếm có sá»± xâm nháºp của mầm bá»nh qua mà ng nhau và sá»± non yếu của há» thá»'ng miá» n dá»ch, á» chó con trong những tuần Ä'ầu tiên mang má»t há» miá» n dá»ch không phải do chÃnh cÆ¡ thá» sản xuất ra mà Ä'ược truyá»n từ mẹ gá»i là kháng thá». Lượng kháng thá» Ä'ược truyá»n rất Ãt qua mà ng nhau thai, chủ yếu là nhá» và o sữa Ä'ầu (lượng sữa Ä'ầu tiên tiết ra sau khi sanh trong vòng 48 giá»). Sữa Ä'ầu Ä'ược tÃch tụ trong bầu vú má»t và i tuần trÆ°á»c khi chó mẹ lâm bá»"n và chứa má»t lượng khá»ng lá»" kháng thá», lượng kháng thá» chứa trong sữa Ä'ầu tÆ°Æ¡ng Ä'Æ°Æ¡ng vá»i má»t ná»a tá»ng lượng kháng thá» mà chó mẹ tiết ra khi bá» nhiá» m trùng (theo S.Bastian và V.Gonon, 1996). Äặc biá»t lÆ°u ý là có má»t sá»' thà nh phần quan trá»ng của kháng thá» (IgG) chá» có thá» Ä'ược hấp thụ qua ruá»t chó con chá» trong và i giá» sau khi sinh.
Những nguyên nhân là m cho viá»c tiêm Vaccin không hiá»u quả
1/ Tiêm vaccin quá sá»m (khi cÆ¡ thá» chó con còn kháng thá» từ chó mẹ). Sá»± hiá»n diá»n của kháng thá» từ mẹ truyá»n sang gây ức chế sá»± Ä'áp ứng miá» n dá»ch. Mục Ä'Ãch của viá»c Ä'Æ°a vaccin và o là kÃch thÃch há» miá» n dá»ch của chó con, tuy nhiên nếu có sá»± hiá»n diá»n của kháng thá» từ mẹ truyá»n sang trong huyết thanh thì lượng vaccin sẽ bá» trung hòa dẫn Ä'ến sá»± Ä'áp ứng miá» n dá»ch của cÆ¡ thá» bá» suy giảm.
2/ Tiêm vaccin Ä'á»"ng thá»i tiêm huyết thanh. CÅ©ng cùng má»t lý do nhÆ° trên, cung cấp huyết thanh cÅ©ng là Ä'Æ°a má»t lượng kháng thá» từ bên ngoà i và o cÆ¡ thá» chó con và lượng kháng thá» nà y sẽ trung hò. Thông thÆ°á»ng, thá»i gian lÆ°u giữ của kháng thá» khi tiêm huyết thanh là 2 tuần Ä'ến 3 tuần.
3/ Tình trạng sức khá»e tá»ng quan của chó con. Chúng ta khó có thá» ká» hết tất cả các yếu tá»' ảnh hÆ°á»ng Ä'ến khả nÄng Ä'áp ứng miá» n dá»ch của chó con, mà chá» có thá» ká» á» Ä'ây nhÆ°: nhiá» m trùng; nhiá» m ký sinh trùng; dinh dưỡng kém⦠CÅ©ng có má»t sá»' nghiêm cứu ghi nháºn viá»c Ä'áp ứng miá» n dá»ch không tá»'t là do bẩm sinh, tuy nhiên những trÆ°á»ng hợp Ä'ó rất hiếm và chuẩn Ä'oán rất khó khÄn.
4/ Sá» dụng sai vaccin. Viá»c dá»± trữ vaccin không Ä'úng cách cÅ©ng là má»t yếu tá»' Ä'áng quan tâm. Các vaccin chứa chủ yếu là các chất Ä'ạm và những vi sinh váºt á» dạng dung dá»ch, do váºy rất nhạy cảm vá»i nhiá»t Ä'á» (quá nóng hoặc quá lạnh).
Â
Những tai nạn khi dùng vaccin.
Phản ứng sá»'c ngay láºp tức sau khi tiêm vaccin là má»t hiá»n tượng khá phá» biến. Biá»u hiá»n là con chó yếu hẳn Ä'i, nhá»p tim Ä'áºp cháºm lại và thá»nh thoảng cÅ©ng có trÆ°á»ng hợp chảy nhiá»u nÆ°á»c dãi. NgÆ°á»i ta ghi nháºn Ä'ược tại bá»nh xá của trung tâm nghiêm cứu thú y Pháp, tá» lá» của tai nạn nà y và o khoảng 1/400 ca tiêm vaccin (chá» là sá»' liá»u quan sát, không dùng cho thá»'ng kê hay các nghiêm cứu sâu). Các trÆ°á»ng hợp quan sát Ä'ược chủ yếu xảy ra trên các giá»'ng chó nhá» con, Yorkshire Terrier và Caniche. Trong hầu hết các trÆ°á»ng hợp có thá» sá» dụng atropine sulfate vá»i liá»u 0,05 Ä'ến 0,1 mg/kg thá» trá»ng.
Hiá»n tượng quá mẫn láºp tức (sá»'c phản vá») cÅ©ng gây ra sau khi tiêm ngừa và triá»u chứng sẽ khác nhau tùy thuá»c và o Ä'á» nhạy cảm của từng cá thá», tùy thuá»c và o thà nh phần vaccin sá» dụng (vi khuẩn hay virus, thà nh phần bên trong hay bên ngoà i tế bà o). ThÆ°á»ng sá» dụng glucocorticoid can thiá»p và o phản ứng miá» n dá»ch nên hiá»u quả của vaccin trong trÆ°á»ng hợp nà y là không bảo Ä'ảm.
Vì váºy, trong tủ thuá»'c nên có dung dá»ch atropine sulfate và glucocorticoid Ä'á» phòng trÆ°á»ng hợp tai nạn khi tiêm vaccin. Äá»"ng thá»i, nếu xảy ra tai nạn khi tiêm vaccin caần ghi lại sá»' lô của lá» thuá»'c Ä'á» báo vá» cho nhà sản xuất Ä'á» phòng trÆ°á»ng hợp tai nạn xảy ra là do thuá»'c.
Chương trình vaccin
Má»t khi chúng ta Ä'ã xác Ä'á»nh Ä'ược tình trạng sức khá»e, các nguy cÆ¡ nhiá» m trong môi trÆ°á»ng và các vacin hiá»n Ä'ang có trên thá» trÆ°á»ng, chúng ta có thá» lên má»t chÆ°Æ¡ng trình vaccin cho Ä'à n chó của chúng ta nuôi.
Tiêm vaccin cho chó mẹ
Trong tất cả các trÆ°á»ng hợp, bắt buá»c chúng ta phải tiêm vaccin cho tất cả các chó là m giá»'ng. Tá»'t nhất là nên tiêm vaccin 2 Ä'ến 4 tuần trÆ°á»c khi nhảy giá»'ng, nếu ngÆ°á»i nuôi bà o Ä'ảm tất cả các chó con Ä'ược bú sữa Ä'ầu Ä'ầy Ä'ủ thì chó con sẽ có Ä'ược miá» n dá»ch từ lúc má»i sinh Ä'ến và i tuần. Chó mẹ Ä'ược tiêm ngừa tá»'t cÅ©ng tiết kháng thá» liên tục á» trong sữa Ä'á» phòng các bá»nh gây viêm dạ dà y â" ruá»t.
Tuá»i của lần tiêm vaccin Ä'ầu tiên
Trên thá»±c tế thì lượng kháng thá» từ sữa Ä'ầu có thá» tá»"n tại Ä'ến 16 tuần, do váºy khả nÄng thất bại khi tiêm vaccin sá»m có thá» xảy ra. Tuy nhiên, khả nÄng thất bại nà y có thá» Ä'ược giảm thiá»u nếu chúng ta biết sá» dụng những loại vaccin thÃch hợp vá»i những kháng thá» hiá»n có trong sữa Ä'ầu.
Ngay lúc 4 tuần tuá»i, chó con sẽ thiếu má»t phần kháng thá» truyá»n từ mẹ. Äiá»u nà y sẽ trá» nên nguy hiá»m nếu chó con sá»'ng trong môi trÆ°á»ng có nguy cÆ¡ truyá»n nhiá» m cao. Ngược lại, há» thá»'ng miá» n dá»ch chó con cÅ©ng gần trÆ°á»ng thà nh. Trong môi trÆ°á»ng truyá»n nhiá» m quá cao, chúng ta có thá» tiêm vaccin cho tất cả các chó con (không mắc bá»nh) á» Ä'á» tuá»i nà y. Chúng ta cÅ©ng cần biết rằng các nhà sản xuất vaccin chá» khuyến cáo nói chung là nên tiêm vaccin lúc 6 tuần tuá»i. Lúc 6 tuần tuá»i, há» thá»'ng miá» n dá»ch của chó con Ä'ược xem nhÆ° Ä'ã trÆ°á»ng thà nh. Các chó con mất phần lá»n các kháng thá» truyá»n từ mẹ. Hầu hết các nhà sản xuất vaccin Ä'á»u khuyến cáo mÅ©i Ä'ầu tiên á» Ä'á» tuá»i nà y trên tất cả các chó con.
Trong những môi trÆ°á»ng có nguy cÆ¡ nhiá» m thấp (môi trÆ°á»ng nuôi không có tiếp xúc á» bên ngoà i, vá»i má»t mức Ä'á» vá» sinh cao), chúng ta có thá» tiêm vaccin cho chó lúc 8 tuần tuá»i. Trong trÆ°á»ng hợp nà y, nếu vá»i má»t vaccin thÃch hợp chó có thá» nháºn Ä'ược má»t lượng kháng thá» lá»n nhất ngay lần tiêm Ä'ầu tiên, thá»i gian tạo ra Ä'ầy Ä'ủ kháng thá» xảy ra sau má»t tuần.
Lần tiêm thứ hai sẽ tùy thuá»c và o từng loại vaccin và Ä'ược quy Ä'á»nh bá»i nhà sản xuất. Tuy nhiên, thá»i gian giữa hai lần tiêm không bao giá» dÆ°á»i 15 ngà y, nói chung trong những Ä'iá»u kiá»n bình thÆ°á»ng thì mÅ©i lặp lại sẽ diá» n ra sau mÅ©i Ä'ầu tiên khoảng 3 Ä'ến 4 tuần
Tiêm vaccin sau khi mua chó
Trong phần lá»n các trÆ°á»ng hợp, chó con Ä'ược mua á» khoảng 2 Ä'ến 3 tháng tuá»i. Ngay khi mua vá», chúng ta cần phải xác Ä'á»nh:
Chó con có Ä'ược bảo vá» chá»'ng lại các bá»nh parvo, bá»nh carré và bá»nh viêm gan hay chÆ°a?
Chó con có nháºn Ä'ầy Ä'ủ các mÅ©i tiêm cần thiết Ä'á» bảo vá» trong vòng má»t nÄm hay không ?
 Vaccin chá»'ng bá»nh dại tuyá»t Ä'á»'i cấm tiêm trÆ°á»c 03 tháng tuá»i.
Các loại vaccin dù là loại nà o chÄng nữa cÅ©ng là các sản phẩm sinh há»c, thá»i hạn sá» dụng ghi trên nhãn chá» có giá trá» nếu nó Ä'ược cất giữ á» khoảng 4 – 8ËC. Tất cả các lần tiêm vaccin thì bắt buá»c nhãn phải Ä'ược lÆ°u lại trên sá» tiêm ngừa cùng vá»i ngà y tiêm.
Thay lá»i kết luáºn, chúng ta nên ghi nhá»: dù cho chÆ°Æ¡ng trìng vaccin vá»i những loại vaccin tá»'t nhất cÅ©ng không cho phép chúng ta nuôi chó trong má»t môi trÆ°á»ng vá» sinh không Ä'ầy Ä'ủ, chế Ä'á» dinh dưỡng không phù hợp hay môi trÆ°á»ng có mức Ä'á» ký sinh trùng gây bá»nh quá cao.Â
Â
Â
BS.Nguyá» n Ngá»c Bình
Â
Â
Bs.Nguyá» n Ngá»c Bình  Â
03/05/2007
Bá» da gây ra do dinh dưỡng thÆ°á»ng Ãt khi xảy ra, thế nhÆ°ng nếu nhÆ° xảy ra thì rất khó phát hiá»n Ä'úng nguyên nhân Ä'á» Ä'iá»u trá» Ä'úng cách và dá» gây hoang mang cho chủ chó vì thÆ°á»ng khó chá»a là nh.
Những chất dinh dưỡng có liên quan Ä'ến bá»nh da thÆ°á»ng là những axÃt béo thiết yếu (axÃt béo mà cÆ¡ thá» không thá» tá»± tá»ng hợp Ä'ược, phải cung cấp qua Ä'Æ°á»ng thức Än), các chất Ä'ạm, má»t và i chất khoáng (Ä'á»"ng, kẽm) và các vitamin A, B, E. Sá»± thiếu hụt những chất nà y trong má»t thá»i gian dà i dá» dẫn Ä'ến những rá»'i loạn trên da; riêng vitamin A thì thiếu hay thừa cÅ©ng gây ra những ảnh hÆ°á»ng á» vùng da.
Sá»± thiếu hụt axÃt béo
TrÆ°á»ng hợp nà y thÆ°á»ng gặp á» những con chó Än duy nhất loại thức Än Ä'óng há»p hay thức Än khô mà không Ä'ược bảo quản kỹ hoặc Ä'ã quá hạn sá» dụng. Sá»± ôi dầu, mỡ dá» dà ng xảy ra Ä'á»'i vá»i những loại thức Än Ä'óng há»p nếu dá»± trữ quá má»t nÄm, và dá» xảy ra Ä'á»'i vá»i những loại thức Än khô dá»± trữ quá sáu tháng trong môi trÆ°á»ng nhiá»t Ä'á» cao, môi trÆ°á»ng nà y sẽ phá hủy các axÃt béo thiết yếu cÅ©ng nhÆ° các vitamin D, E và biotin.
NgÆ°á»i ta cÅ©ng ghi nháºn sá»± thiếu hụt nà y trong những con chó có tình trạng không á»n Ä'á»nh Ä'Æ°á»ng ruá»t, Ä'Æ°á»ng ruá»t hấp thu yếu, thiá»u nÄng tuyến tụy hoặc suy gan mãn tÃnh. Sá»± thiếu hụt axÃt béo phải kéo dà i nhiá»u tháng trÆ°á»c khi biá»u hiá»n thà nh bá»nh rõ rá»t trên da.
Lúc bắt Ä'ầu, bá» lông trá» nên khô và xấu Ä'i, thÆ°á»ng xuất hiá»n á» những vùng da bá» dà y lên, xuất hiá»n vảy. Sao Ä'ó, sá»± chảy dá»ch trên da và lông gây ra sá»± viêm da có mủ, nhất là những vùng kẽ da.
Trong các axÃt béo thiết yếu, axÃt linolenic Ä'óng vai trò quan trá»ng nhất vì có thá» tham gia chuyá»n hóa vá»i các axÃt khác nhÆ° linolenic, arachidonic. Nếu bá»nh da tháºt sá»± có liên quan Ä'ến viá»c thiếu hụt các axÃt béo nà y thì cần thiết phải bá» sung trong khẩu phần má»t lượng lá»n trong vòng má»t Ä'ến hai tháng. Chúng ta nên dùng các loại chất béo có nguá»"n gá»'c từ thá»±c váºt. Tuy nhiên, nếu thiếu axÃt arachidonic thì bắt buá»c phải dùng mỡ Ä'á»ng váºt, vì chá» có mỡ Ä'á»ng váºt má»i chứa axÃt nà y.
Sá»± bá» sung chất béo không nên quá lạm dụng Ä'á» không dẫn Ä'ến tình trạng béo phì (muá»ng cà phê dầu thá»±c váºt và má»t muá»ng cà phê mỡ Ä'á»ng váºt má»i ngà y là Ä'ủ). Trên thá»±c tế, trong những trÆ°á»ng hợp lâm sà ng, viá»c thiếu axÃt béo có thá» kết hợp cùng má»t lúc vá»i sá»± thiếu kẽm, thiếu vitamin A hay vitamin B
Sá»± thiếu hụt chất Ä'ạm
Hầu hết các loại thức Än công nghiá»p dà nh cho chó Ä'á»u cân Ä'á»'i khẩu phần táºp trung nhiá»u và o hà m lượng Ä'ạm, nên nếu dùng những thức Än nà y thì sá»± thiếu hụt rất hiếm khi xảy ra. Tuy nhiên, thá»nh thoảng cÅ©ng có và i trÆ°á»ng hợp xảy ra vì nhiá»u lý do, có thá» do ngÆ°á»i chủ cung cấp không Ä'ủ trong khẩu phần Än cho chú chó của mình. Sá»± phát triá»n bình thÆ°á»ng của bá» lông và sá»± keratin hóa lá»p biá»u bì trên da cần sá»± cung cấp má»i ngà y 25% – 30% chất Ä'ạm. Sá»± thiếu hụt chất Ä'ạm nhanh chóng dẫn Ä'ến những vết thÆ°Æ¡ng trên da, nhất là trên những vùng da cần chất Ä'ạm Ä'á» phát triá»n. Những vết thÆ°Æ¡ng trên da thÆ°á»ng biá»u hiá»n hiá»n tượng tÃch tụ nhiá»u keratin, tÃch tụ nhiá»u sắc tá»' nhÆ°ng trên lông lại mất sắc tá»'.
NgÆ°á»i ta cÅ©ng ghi nháºn hiá»n tượng rụng lông thà nh từng mảng vá»i những sợi lông má»ng hÆ¡n, sần sùi, khô, dá» gãy. Những vết thÆ°Æ¡ng nà y cÅ©ng tạo thà nh những vảy cứng, có thá» xuất hiá»n cùng má»t lúc khắp toà n thân nhÆ° Ä'ầu, lÆ°ng, ngá»±c, bụng, chân, ngón.
Sá»± cung cấp má»t chế Ä'á» thức Än Ä'ầy Ä'ủ chất Ä'ạm, khoảng 25% tá»ng khá»'i lượng khô có thá» giúp chữa là nh bá»nh rất nhanh chóng. NhÆ°ng lÆ°u ý nên dùng nguá»"n cung cấp Ä'ạm chất lượng cao nhÆ° thá»t, trứng, sữa.
Sự thiếu hụt vitamin
Vitamin A: vitaminA Ä'ược gá»i là vitamin của lá»p biá»u bì. Do váºy, sá»± thiếu hụt hay dÆ° thừa loại vitamin nà y Ä'á»u gây ra những ảnh hÆ°á»ng trên da (biá»u hiá»n lâm sà ng của hiá»n tượng thiếu hay thừa cÅ©ng nhÆ° nhau). Sá»± thiếu hụt sẽ tạo ra sá»± tÃch tụ keratin trên bá» mặt lá»p biá»u bì cùng vá»i sá»± keratin hoá tuyến bã nhá»n dÆ°á»i da, gây tắc nghẽn và là m ngÄn cản sá»± tiết chất nhá»n. Tình trạng lông bá» mất sắc thái thông thÆ°á»ng, vá»i những mảng rụng lông, rất dá» nhạy cảm vá»i nhiá» m trùng.
Äá» Ä'iá»u trá», chá» cần chÃch má»t lần duy nhất dung dá»ch cung cấp 6.000UI (UI-Ä'Æ¡n vá» quá»'c tế) vitamin A cho má»i kilogam thá» trá»ng là sẽ giải quyết Ä'ược vấn Ä'á».
Thế nhÆ°ng vì lý do cÆ¡ thá» dá»± trữ vitamin A rất dá» dà ng, nên ngÆ°á»i ta thÆ°á»ng quan tâm nhiá»u hÆ¡n Ä'ến hiá»n tượng dÆ° thừa hÆ¡n là thiếu hụt. Rất nguy hiá»m khi chá» cho Än gan trong thá»i gian quá dà i. Liá»u dùng má»i ngà y bằng Ä'Æ°á»ng miá»ng không vượt quá 400UI/kg thá» trá»ng trong 10 ngà y liên tiếp.
VitaminE: vitaminE, selen và axÃt béo là táºp hợp các chất có má»'i quan há» cân bằng vá»i nhau. Sá»± dÆ° thừa chất béo hay thiếu hụt vitamin E Ä'á»u gây ra trên lân sà ng má»t há»i chứng tiết dá»ch gá»'ng nhÆ° là bá»nh nghẻ demodex trên chó (nhÆ°ng không có ký sinh trùng). Vá» mặt phòng thà nghiá»m, sá»± thiếu hụt sẽ dẫn Ä'ến sá»± rá»'i loạn trong sá»± trÆ°á»ng thà nh của lympho bà o (tế bà o bạch cầu- thà nh phần chÃnh trong há» miá» n dá»ch). Há»i chứng nà y thÆ°á»ng thấy trên những con chó Ä'ược nuôi hoà n toà n bằng những thức Än quá béo, và dụ nhÆ° thá»t cá ngù há»p.
Sá»± bá» sung khoảng 10mg vitamin E má»i kilogam thá» trá»ng là tÆ°Æ¡ng Ä'á»'i Ä'ủ. á» liá»u mạnh hÆ¡n, khoảng 400UI chia là m hai lần má»i ngà y cÅ©ng cho kết quả tá»'t, Ä'ặc biá»t khi sá»± viêm nhiá» m sâu trong lá»p biá»u bì.quote>Vitamin B: các vitamin thuá»c nhóm B thÆ°á»ng Ä'ược xem nhÆ° là chung má»t nhóm. Sá»± thiếu hụt má»t trong các loại vitamin nà y rất hiếm và thÆ°á»ng có những triá»u chứng rất giá»'ng nhau.Những vitamin B Ä'ược tá»ng hợp từ há» vi sinh Ä'Æ°á»ng ruá»t, thế nhÆ°ng do vitamin nhóm B là loại tan trong nÆ°á»c và không dá»± trữ Ä'ược, nên cần phải cung cấp thÆ°á»ng xuyên. ChÆ°a từng ghi nháºn trÆ°á»ng hợp nà o liên quan Ä'ến dÆ° thừa vitamin B.Trong các vitamin nhóm B, lÆ°u ý sá»± thiếu hụt vá» biotin, riboflavin và niacin có khả nÄng gây ra những rá»'i loạn vá» lâm sà ng.Biotin dá» dà ng bá» bất hoạt nếu khẩu phần chứa quá nhiá»u lòng trắng trứng sá»'ng, lý do là lòng trắng trứng sá»'ng chứa nhiá»u chất avidin có thá» kết hợp vá»i biotin và gây bất hoạt. CÅ©ng nhÆ° váºy, nếu sữ dụng kháng sinh bằng Ä'Æ°á»ng uá»'ng Ä'á» Ä'iá»u trá» lâu dà i cÅ©ng gây thiếu biotin. Dấu hiá»u Ä'ặc trÆ°ng nhất của sá»± thiếu hụt biotin là những vết rụng lông hình tròn á» khu vá»±c xung quanh mặt và mắt, cần phải phân biá»t vá»i bá»nh gây ra do ghẻ demodex hay bá»nh viêm da mặt. Trong những trÆ°á»ng hợp nặng hÆ¡n, có thá» xuất hiá»n những vết thÆ°Æ¡ng có vảy á» khắp nÆ¡i kèm theo hiá»n tượng dỠứng, tiêu chảy và gầy á»'m.Riboflavin rất hiếm khi thiếu trong khẩu phần vì chá» cần má»t mẩu thá»t hoặc chá» cần má»t lượng nhá» sản phẩm sữa là Ä'ã cung cấp Ä'ủ riboflavin trong ngà y rá»"i. Tuy nhiên, sá»± thiếu hụt dá» gây ra viêm da tiết nhầy khu vá»±c xung quanh mắt, á» vùng bụng cÅ©ng nhÆ° viêm á» vùng môi.Niacin chá» thiếu khi nà o trong khẩu phần chứa quá Ãt chất Ä'ạm nhÆ°ng lại nhiá»u phụ phẩm lúa mìúa mì, cÅ©ng nhÆ° tất cả các loại ngÅ© cá»'c khác chứa rất Ãt tryptophan, là tiến chất của niacin (chất dùng Ä'á» tá»ng hợp ra niacin). Tất cả các sản phẩm thÆ°Æ¡ng mại Ä'á»u chứa má»t lượng lá»n Ä'ầy Ä'ủ vitamin nà y. Sá»± thiếu hụt sẽ tạo thà nh những vết loét, gây tiêu chảy, gầy á»'m; Ä'ặc biá»t là viêm da gây ngứa á» vùng chân sau và vùng bụng.Nói chung, sá»± thiếu hụt vitamin nhóm B thÆ°á»ng gây ra rụng lông, bá» Än và gầy á»'m. Sá»± bá» sung rất dá» dà ng bằng cách thêm và o khẩu phần men bia hoặc tiêm vitamin nhóm B.Sá»± thiếu hụt khoáng chấtKẽm, Ä'á»"ng và canxi là ba khoáng chất có tác Ä'á»ng hiá»p lá»±c vá»i nhau, trong Ä'ó nếu có bất kỳ tá» lá» nà o không cân Ä'á»'i giữa các chất sẽ gây những háºu quả trên da.Äá»"ngSá»± thiếu hụt Ä'á»"ng chá» biá»u hiá»n ra lâm sà ng khi dÆ° thừa kẽm trong khẩu phần. Äá»"ng cần thiết cho men tham gia và o quá trình chuyá»n hoá melanin (sắc tá»' trên da) cÅ©ng nhÆ° quá trình sản xuất từ chất tiá»n keratin tạo thà nh keratin á» lá»p ngoại bì.Sá»± thiếu hụt Ä'á»"ng biá»u lá» ra bằng triá»u chứng rá»'i loạn sắc tá»', hoạt Ä'á»ng keratin hoá kém thá» hiá»n trên da và lá»p biá»u bì vá»i bá» lông khô, mất mà u.Các loại thức Än thÆ°Æ¡ng mại thÆ°á»ng chứa Ä'ầy Ä'ủ lượng Ä'á»"ng cần thiết cho cÆ¡ thá».KẽmThÆ°á»ng xảy ra hai há»i chứng Ä'ược ghi nháºn trên chó:Há»i chứng 1:Äó là bá»nh Ä'ặc biá»t thÆ°á»ng ảnh hÆ°á»ng trên các giá»'ng chó là m viá»c (chó Siberia, chó Alaska) và cả trên các giá»'ng chó Dobermann và Danois. Trên má»t và i giá»'ng chó con, há»i chứng phát triá»n trÆ°á»c tuá»i dáºy thì, thá»nh thoảng cÅ©ng xuất hiá»n trên chó trÆ°á»ng thà nh. Ban Ä'ầu sẽ là triá»u chứng Ä'á» da, tiếp sau Ä'ó sẽ là rụng lông, sau Ä'ó mÆ°ng mủ á» vùng dÆ°á»i cằm, chung quanh xoang miá»ng, mắt và lá» tai. Ãm há», da quy Ä'ầu và vùng háºu môn sinh dục cÅ©ng bỠảnh hÆ°á»ng. Ghi nháºn Ä'ược luôn luôn có sá»± tiết nhiá»u chất nhá»n. Những lá»p vảy dà y xuất hiá»n á» cùi chá» v những khá»p khác. Ngoà i nguyên nhân dinh dưỡng, sá»± thiếu hụt cÅ©ng có thá» là do di truyá»n hoặc do thiá»u nÄng tuyến giáp. Những con chó mắc bá»nh thÆ°á»ng là do khẩu phần quá nhiá»u canxi và ngÅ© cá»'c, hoặc Ä'ã bá» tiêu chảy mãn tÃnh nên hấp thu kém.Há»i chứng 2:Äầu tiên xuất hiá»n là viêm da có mủ, thÆ°á»ng thấy trên những chú chó con tÄng trÆ°á»ng nhanh chóng và Ä'ược cung cấp quá mức vitamin và muá»'i khoáng. Rất nhiá»u giá»'ng chó bỠảnh hÆ°á»ng nhÆ°ng Ä'ặc biá»t hÆ¡n cả vẫn là các giá»'ng chó Danois, Dobermann, Berger Äức, Pointer và Poodle.Ngay trong cùng má»t Ä'à n chó thì mức Ä'á» của vết thÆ°Æ¡ng gây ra cÅ©ng khác nhau: má»t và i con không biá»u hiá»n gì cả, má»t và i con khác có thá» bá» Än và má»t má»i.Viá»c lấy mẫu xét nghiá»m hà m lượng kẽm xuá»'ng thấp rất bất thÆ°á»ng, thế nhÆ°ng kỹ thuáºt nà y rất khó khÄn do mẫu xét nghiá»m dá» bá» nhiá» m tạp chất kẽm từ môi trÆ°á»ng bên ngoà i.Viá»c Ä'iá»u trá» thÆ°á»ng cho kết quả tá»'t nhất là Ä'á»'i vá»i há»i chứng 2. Thông thÆ°á»ng, chúng ta cho uá»'ng kẽm sulfate vá»i liá»u 10 mg má»i ngà y. Tránh dùng quá liá»u vì sẻ ngÄn cản sá»± hấp thu của Ä'á»"ng và sắt và o cÆ¡ thá».Chúng ta cÅ©ng có thá» cung cấp kẽm dÆ°á»i dạng kẽm â" methionin vá»i liá»u dùng má»i viên nén cho 10kg thá» trá»ng má»i ngà y. Äá»'i vá»i chó con, ngÆ°ng Ä'iá»u trá» khi Ä'ạt Ä'á» tuá»i trÆ°á»ng thà nh. Khẩu phần thức Än già u Ä'ạm vá»i liá»u dùng chÃnh xác vitamin D sẽ giúp cho sá»± hấp thu kẽm tá»'t hÆ¡n.
Cách tá»ng quát Ä'á» Ä'iá»u trá» bá»nh da liên quan Ä'ến dinh dưỡngDùng má»t công thức bá» sung chung, và dụ cho giá»'ng chó từ 10 Ä'ến 15kg dùng má»i ngà y:Dầu thá»±c váºt: 1 muá»ng cà phêGan: 50 â" 75gKẽm sulfate: 100 mgCá»"n iod: 1 giá»tCông thức trên cho và o khẩu phần má»t lần trong ngà y. Theo có thá» bá» sung và o khẩu phần chất béo , chất Ä'ạm, vitamin A và E, Biotin,Riboflavin, Niacin, Lod và kẽm.
Nguá»"n: www.yeuthucung.comSÆ°u tầm và chuyá»n thà nh ebook: nkd
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét