300 ngay khac NQVinh.html

Đây là câu chuyện của nhà văn Nguyễn Quang Vinh viết theo lời kể của nguyên bị can Nguyễn Quang Vinh và đã được sự đồng ý của nguyên bị cáo Nguyễn Quang Vinh. Cũng vì bà con cư dân mạng đề nghị dữ dội quá, không đành từ chối…Nhưng ngồi viết lại, mắt mình sao thế này, đã bảo là chuyện cũ mèm rồi, cuộc sống của mình nay tốt đẹp rồi, sao dòng chữ viết ra cứ rưng rưng…

     Câu chuyện này không phải photo nguyên bản gốc đã in trên Tiền Phong chủ nhật cách đây gần 10 năm trước mà thực sự là viết lại lần nữa.

Câu chuyện này chỉ là kỷ niệm cá nhân, không liên can đến  ai hết, không có màu sắc chính trị chính triếc, quan điểm quan điếc, tư tưởng tư tiếc, pháp luật pháp liếc chi hết.

Câu chuyện này có hai mạch nhân vật: Mạch nhân vật về nguyên bị can, nguyên bị cáo Nguyễn Quang Vinh đã được nhà văn Nguyễn Quang Vinh tung tẩy chi tiết đôi chút cho dễ đọc, và…dễ khóc. Riêng mạch chuyện về các đồng chí công an, về luật sư, về tòa án, về bạn bè thật 100%. Nhưng ngay cả vấn đề thật 100% thì nhà văn Nguyễn Quang Vinh  cũng không bảo đảm là thật 100% nhưng vẫn tin tưởng là thật 100% nhưng vẫn khuyên ai đó đọc thì đừng tin đây là câu chuyện thật 100%.

 
Bị bắt.

    Ngày 7.10.1992

  
   Tôi từ Hà Nội về nhà ở xóm Cau, thị trấn Ba Đồn.

  Thời gian này tôi đã không còn trong biên chế nữa. Tôi là phóng viên báo Bình Trị Thiên, chán cái cách viết báo đại loại:” Chào mừng Xuân mới, bà con HTX…xuống đồng…”- Không có mùa xuân về thì cũng phải xuống đồng chứ chẳng lẽ…Sau chuyển qua làm cán bộ tuyên truyền ở  ngành Thương nghiệp Bình Trị Thiên ( làm lính của nhà thơ Ngô Minh khi ấy là cán bộ tổ chức Sở Thương nghiệp). Đến ngày chia tỉnh Bình Trị Thiên ra 3 tỉnh: Quảng Bình, Quảng Trị, Thừa Thiên Huế, tôi rời khỏi biên chế. Tôi lang thang theo các đoàn phim để học nghề, lang thang theo các đoàn sân khấu để học nghề. Tôi sống và nuôi gia đình bằng nhuận bút các loại kịch bản. Sống tốt.

   Rồi tôi viết kịch bản phim điện ảnh: Tên phim dành cho khán giả. Tôi tìm kiếm các nguồn tài trợ. Không hiểu sao 3 đơn vị lớn tài trợ cho phim này là Hãng phim tài liệu Trung ương, Phòng phát hành phim quân đội, Hãng phim Thanh niên đều đồng loạt yêu cầu tôi làm đạo diễn dù tôi chưa học đạo diễn và chưa đạo diễn bất cứ cái gì. Đến lúc này tôi cũng không hiểu vì sao mình lại được đạo diễn bộ phim truyện tốn kém thế. Kết quả thế nào? Sau này tại nhà anh Lập,  gặp đạo diễn NSND Hải Ninh, tôi nói, em đã đóng góp một cách tích cực vào kho tàng phim truyện Việt Nam một bộ phim dở nhất. Ông cười hơ hơ. Trong kỷ yếu điện ảnh Việt Nam 50 năm, tôi vẫn thấy có phim của tôi và coi như  tôi- đạo diễn điện ảnh trẻ Nguyễn Quang Vinh đã có đóng góp cho cách mạng (!)

   Phim “Tên phim dành cho khán giả” đang chiếu rầm rộ trong cả nước thời gian này. Phim dở nhưng lúc chiếu ở thành phố Vinh, khán giả chen lấn mua vé, làm đổ sập cả dãy cửa sắt trước nhà hát. Bà bán vé nói:” Nhà em phục vụ ở đây 30 năm, chưa khi mô đông khách coi phim như ri. Dở rứa răng đông khách hè?”. Tôi đang hí hửng nghe, đến câu cuối, lủi.

    Trước đó một ngày, tôi đến thăm các chị lãnh đạo ở Trung ương Hội liên hiệp thanh niên Việt Nam, hình như là chị Thảo-( sau này không biết có phải là chị Thảo đang đương chức chủ tịch hội đồng nhân dân thành phố Hồ Chí Minh không. Nếu đúng, và nếu chị Thảo đọc những dòng này, chị ới em một tiếng đi cà phê chị nhé)-Vinh về Quảng Bình gấp đi. Công an đang muốn gặp Vinh.

   Tôi về nhà.

    6 giờ sáng.

   Mưa lạnh.

   Tôi đang thay áo quần cho đứa con gái để nó đi học thì đại úy Hồng, cảnh sát điều tra công an tỉnh vào nhà, cùng với ông trưởng xóm.

  Đọc lệnh bắt.

  Họ đưa tôi lên công an huyện.

  Cánh cửa sắt đóng sau lưng. Tôi bổ chúi vào phòng trạm giam. Tối om. Một tiếng cười khe khe:- Anh Vinh. Răng anh vô đây. Tổ cha chúng nó sao bắt anh vô đây.

  Đó là một thanh niên cùng xóm, chuyên nghề ăn cắp vặt.

  Đêm đó trong phòng giam, đêm thứ nhất. Tôi ngủ như chết. Chẳng nghĩ gì. Vì theo đại úy Hồng nói rõ vụ việc bắt tôi, tôi thở phào nghĩ:” Mình sẽ vô tội. Mình có công”.

  Hôm sau, đại úy Hồng nhìn tôi, tay anh cầm cái còng số 8. Rồi anh cất còng đi. Anh cho phép cậu em vợ tôi chở tôi vào công an tỉnh. Đại úy Hồng đi xe máy theo cùng.        
   Đó là một ưu tiên.

   Tôi bắt đầu đi thì vợ tôi chở con gái đến.

     -Ba…

   Tiếng gọi đó của con gái tôi nhớ suốt đời. Nó làm tôi đau xót đến mức có thể gào lên được. Dù con tôi còn rất bé, mới học lớp 4, nhưng ánh mắt con gái đã hiện rõ sự hoảng loạn vì sợ mất ba mình. Tôi chỉ gật đầu. Tôi không được chạm vào con mình. Tôi không còn tự do, ngay cả cái chạm tay mình vào vợ con để từ biệt cũng không được nữa kể từ lúc lệnh bắt được ban ra.

   Tôi được dẫn vào một căn phòng ở Sở công an tỉnh,  chỉ thấy bàn ghế, không có ai. Một tấm khung lớn treo 6 lời dạy của Bác Hồ đối với công an. Tôi ngồi xuống và gục nửa người trên bàn ngủ mê mết, ngủ  như chưa bao giờ được ngủ, một giấc ngủ tưởng dài vô tận, tưởng như đang ở dưới huyệt chôn mình, tưởng giấc ngủ như là cái gì đó kéo tuột mình xuống, thăm thẳm sâu dưới chín tầng địa ngục. Cậu em vợ nửa tỉnh nửa say cũng gục đầu trên đầu gối ngủ ngoài bậc thềm. 4 tiếng đồng hồ không ai hỏi. Cậu em vợ trong suốt chặng đường vào mấy lần xin đại úy Hồng  ghé quán nước. Hắn uống rượu. Đến lúc đưa tôi vào Đồng Hới, hắn cũng say nhè. Tính nó thế, uống vài ly đã say. Tôi nhìn nó, thương. Mưa. Lạnh thấu xương. 5 giờ chiều cậu em vợ say ngả nghiêng, lại dùng xe máy chở tôi sang trại tạm giam công an tỉnh. Đại úy Hồng đi theo. Thủ tục nhập trại giam làm nhanh đến mức khiến tôi rất ngạc nhiên. Vốn là nhà báo, nhà văn, đi nhiều, can dự nhiều thủ tục hành chính. Nhưng tôi cam kết, trong muôn vàn cái thủ tục hành chính nhiêu khê ở nước Nam mình, thì thủ tục nhập trại giam là nhanh nhất: Không phiền hà, không sách nhiễu, thậm chí cũng không có các hiện tượng vòi vĩnh như ở Hải quan, thuế, cảnh sát giao thông…(!!!)

    Tôi được đưa đi về dãy phòng giam. Cảnh sát bảo vệ ra hiệu tôi bước về bếp ăn. Trên đóng củi khô, một cái nồi nhỏ đựng cơm. Tay cảnh sát bảo vệ hất hàm:- Ăn đi. Anh nhập trại buổi chiều, suất ăn chiều đó. Cố ăn cho no, đêm đói đấy.

    Nồi cơm đen xỉn, đựng chút cơm. Cạnh đấy là bát canh rau muống. Một chút cá kho mặn. Tôi bặm miệng lại. Ăn hay không ăn? Ăn! Tôi ăn. Hùng hục. Ăn không còn một hạt nào trong nồi hết. Tay cảnh sát nhìn tôi trố mắt.

  Tôi cần sống, đơn giản thế thôi.

    Phòng số 9.

    Ba cái đầu trọc nhô ra sau chắn song sắt nhỏ. Một phạm nhân được giao việc cầm giữ chìa khóa các phòng giam ( gọi là phạm nhân tự giác- cải tạo tốt, được tin tưởng) tra chìa khóa vào ổ. Anh ta nhìn tôi. Tôi cũng nheo mắt nhìn anh ta. Đầu anh ta hói. Gương mặt rất hiền. Anh ta hỏi thầm:” Có phải Vinh nhà văn không?”. Tôi gật đầu. ” Có phải anh viết kịch bản phim Chuyện tình bên dòng sông không?”. Tôi gật đầu. Anh ta cười:” Tôi xem hết. Hay. Yên tâm. Có tôi đây rồi”. Cánh cửa đóng lại cái ầm. Hai lớp cửa.

    Tôi đứng nhìn.

    Ba thằng thanh nên cùng giam ở phòng này trợn mắt nhìn tôi, trong đó có một thằng cụt chân.

   Tôi chưa kịp mở mồm thì thằng cụt chân gào lên tiếng:- A!!! và lao tới. Tôi nhảy lùi hai bước. Chắc chắn là một cuộc tra tấn theo cách ” thủ tục nhập trại” rồi. Báo chí từng viét nhiều trường hợp như vậy. Có trường hợp, bị can nhập trại bị đánh chết. Tôi dựa lưng vào tường thủ thế. Tôi không có võ. Ngày đi bộ đội, ở đại đội trình sát học võ 6 tháng nhưng  lần đánh thực tập nào tôi cũng bị nốc ao, thâm tím mặt mày. Tôi có ngón võ duy nhất là sẽ gào lên, kêu lên…Thằng cụt nhảy lò cò trước mặt tôi, cái chân cụt đong đưa. Hắn nhìn tôi. Râu ria hắn lởm nhởm. Đột ngột, hắn ngả người tới, ôm cứng lấy tôi:- Anh Vinh. Nhà văn Nguyễn Quang Vinh. Nhà báo Nguyễn Quang Vinh. Em đang có tiểu thuyết của anh đây này. Ảnh anh in sau bìa sách đây này. Em là Đức, gọi em là Đức cụt nhé…Ôi chao ui, răng em hạnh phúc ri hè?

   Đức cụt quay sang hai thằng kia:- Đây là nhà văn Nguyễn Quang Vinh. Anh này viết phim, viết tiểu thuyết đấy. Niềm vinh dự cho Quảng Bình mình đấy.

  Rồi Đức nhìn tôi chăm chú, vẫn chưa hết xúc động:

    -Anh Vinh. Em mơ ước được gặp anh lắm. Không ngờ được gặp anh rồi…

   Đức cụt soạn chỗ cho tôi nằm. Căn phòng chỉ khoảng 6 mét vuông, hai bệ ximăng hai bên làm giường. Cách đấy một bước chân là chỗ toalet. Sát miệng toa lét là một bể nước nhỏ dùng để xối toalet, tắm, và… uống trong đêm nếu khát. ” Còn để rửa cặc mỗi khi xuất…hè hè…”-Đức cụt nói vậy.

Hỏi cung

-Tên?

-Nguyễn Quang Vinh

-Năm sinh?

-1959

-Quê?

-Thị trấn Ba Đồn, huyện Quảng Trạch, tỉnh Quảng Bình

-Nghề nghiệp?

-Viết văn tự do

…

Ngoài phòng hỏi cung mưa. Lạnh. Vào phòng giam gần 1 tuần tôi mới được gọi ra hỏi cung. Tôi sướng ghê gớm. Ít ra thì tôi còn biết được hạt mưa thấm vào người như thế nào. Không gian rộng lớn quanh mình ra sao. Và xa kia nữa, trời, trên con đường bao quanh trại giam, tôi nhìn thấy người. Nhìn thấy người là một ngỡ ngàng. Suốt tuần lễ, ở kín mít trong bốn bức tường lạnh. Bị can mới nhập trại đều vậy. Biệt giam.Gặp tôi, đại úy Hồng hơi ngạc nhiên: thấy tôi hớn hở và béo ra. Đại úy hỏi tôi ngủ được không? Tôi nói ngủ triền miên. Đại úy nói ăn uống thế nào? Tôi nói còn xin thêm cơm thằng Đức cụt ăn. Đại úy nói ngủ lạnh không? Tôi nói ngủ chung với thằng Đức cụt, tối nào nó cũng chòi cái chân cụt vào bụng tôi, ấm. Đại úy nói mấy đứa trong phòng giam có làm gì tôi không? Tôi nói chúng nó bảo gặp tôi là vinh dự. Đại úy thông báo vợ con tôi vẫn bình thường, không lo gì, điều quan trọng là anh phải khai báo cho thật việc mình làm, làm gì, đi đâu, gặp ai, phải khai cho thật. Tôi nói rằng, tôi bảo đảm với anh rằng tôi vô tội. Đại úy mỉm cười. Tôi nói, trách nhiệm của cán bộ điều tra là không những điều tra ra chứng cứ phạm tội của bị can để kết án mà còn phải có trách nhiệm tìm ra những chứng cứ bảo vệ bị can nếu bị can vô tội. Đại úy Hồng mỉm cười.Đại úy đưa tay vào túi áo, ngón tay khuơ nhẹ, nhón ra hai điếu thuốc. Đại úy nói thèm thuốc không? Tôi nói trong phòng giam hút thoải mái. Thuốc thăm nuôi bị can nhưng anh Ninh ( phạm nhân râu ria, đầu hói mở khóa cho tôi vào phòng số 9 như �! �ã kể) biết tôi nghiện thuốc nên bớt của các bị can khác cho tôi nên hút thoải mái, không thiếu. Đại úy nói cố gắng một thời gian khi cho thăm nuôi sẽ khá hơn.

Sau phần hỏi cung về lý lịch nhân thân, đại úy đưa tôi mấy tờ giấy bảo tường trình toàn bộ sự việc. Tôi viết ngay. Tóm tắt chỉ thế này thôi: Năm đó Công ty vật tư tổng hợp Quảng Trạch do anh Hợp làm giám đốc đang gặp khó khăn về kinh doanh. Cần phải có một cú hích tạo lợi nhuận lớn. Thời gian này chỉ có xuất khẩu sắt phế liệu là siêu lãi. Tôi nói tôi giúp được. Anh Hợp mừng rơn nhưng nghi ngại, nói Chủ tịch HĐBT ( nay gọi là Thủ tướng Chính phủ) đã ra quyết định cấm xuất khẩu sắt phế liệu, dành sắt phế liệu cho Nhà máy gang thép Thái Nguyên. Tôi nói tôi xin được. Tôi yêu cầu anh Hợp phải xin cho được công văn của tỉnh vì công ty của anh Hợp quá bé, không thể cầm ra Trung ương được. Anh Hợp làm ngay. Cầm công văn tỉnh Quảng Bình gửi Chủ tịch HĐBT tôi ra Hà Nội. Anh Hợp cam kết với tôi sẽ lo hết toàn bộ chi phí ăn ở khách sạn, chi phí giao dịch, miễn là xin được. OK. Tôi biết, để có Quota xuất khẩu sắt vụn thì Chủ tịch HĐBT phải phá lệ lệnh cấm, đặc cách cho Quảng Bình. Trong công văn tỉnh Quảng Bình cũng đã trình bày, rằng tỉnh nhà rất khó khăn, rằng, Quảng Bình vừa qua chiến tranh, trên địa bàn  rất nhiều sắt phế liệu, rằng…Tôi đến thẳng nhà Chủ tịch HĐBT. Đồng chí cảnh vệ không cho vào. Tôi nói, tôi là nhà văn ở Quảng Bình ra, tôi muốn tặng Chủ tịch HĐBT mấy cuốn tiểu thuyết của tôi. Đồng chí cảnh vệ nói em sẽ mang vào tận tay Bác. Tôi nói không, anh cứ vào báo cáo với Bác như vậy, Bác không cho vào thì tôi sẽ gửi anh. Anh cảnh vệ có lẽ cũng nể hai tiếng nhà văn nê! n cầm sách vào. Lát sau anh ra mời tôi vào. Đồng chí Chủ tịch HĐBT mang áo quần rất giản dị  ngồi cùng tôi ở bộ bàn ghế tiếp khách. Tôi ký tặng sách. Tôi nói luôn lý do và thuyết phục ngắn, gọn, đầy đủ thông tin. Đồng chí Chủ tịch HĐBT lấy mảnh giấy viết kính gửi anh Kính nghiên cứu đề xuất rồi bảo tôi mang mảnh giấy này sang nhà anh Kính thư ký riêng. Tôi cám ơn. Tôi sang nhà anh Kính luôn. Trình bày ngắn gọn. Anh Kính rất hiền hậu, anh nói Vinh về, sáng mai tám giờ đến cổng văn phòng Chính phủ, mình đưa công văn gửi cho Bộ công nghiệp. Tôi mừng. Về khách sạn nằm thở. Miên man niềm vui. Nếu thành công, công ty anh Hợp sẽ có khoản lợi nhuận lớn và chắc chắn mình sẽ được thưởng lớn. Đó là chuyện bình thường. Cậu Sỹ nhân viên của anh Hợp thấy tôi thông báo vậy, mừng lắm, nhảy tót ra phố chơi lô đề trắng tay, nghe nói mất 500 ngàn tương đương khoảng 2 chỉ vàng. Sỹ về buồn nói với tôi, mình dại, anh xác nhận cho tôi thanh toán vào cái khoản đi công tác nhé. Tôi ừ.

Tôi sang Bộ công nghiệp. Công việc đi vèo vèo. Bởi vì khi đã có ý kiến của Chủ tịch HĐBT thì chẳng có Bộ nào chần chừ làm gì. Có ông cán bộ to to ở Bộ CN nhìn tôi xuýt xoa, anh Vinh có bà con  gì với ai ở Chính phủ à? Lệnh Chính phủ đã cấm cấp Quota xuất khẩu sắt phế liệu sao anh xin được. Tôi cười bí hiểm. Anh Đoan vụ trưởng Vụ kế hoạch của Bộ CN đọc thông báo ý kiến của Chủ tịch HĐBT từ Văn phòng HĐBT thì gật gật đầu. Hẹn tôi thông báo với lãnh đạo tỉnh, đoàn công tác của Bộ sẽ vào kiểm tra thực địa trước khi đề nghị Bộ thương mại cấp Quota. Khoảng tháng sau đoàn vào, kiểm tra rất cẩn thận và lập biên bản với tỉnh, xác nhận Quảng Bình còn khoảng 20 ngàn tấn sắt phế liệu xuất khẩu được. Tôi cũng có mặt. Các anh lãnh đạo tỉnh vỗ vai tôi khen tôi giỏi, nhờ tôi mà tỉnh Quảng Bình là tỉnh duy nhất được xuất khẩu sắt phế liệu, nói, nếu công ty anh Hợp không thưởng thì tỉnh sẽ thưởng. Tháng sau nữa, anh Đoan nói với tôi, sang Bộ Thương mại lấy Quota đi, được rồi đấy, Chính phủ cấp Quota cho Quảng Bình được xuất 10 ngàn tấn sắt phế liệu. Tôi đưa cho anh Đoan phong bì 5 triệu gọi là quà cám ơn. Anh Đoan từ chối.Tôi điện cho anh Hợp, anh Hợp nghẹn lời vì quá mừng và tuyên bố luôn tiền thưởng cho tôi. Nghe thấy số tiền thưởng lớn, tôi vui lắm. Nhưng sang Bộ thương mại, Bộ nói tôi không thể cầm quyết định xuất khẩu được ( Quota) mà Bộ sẽ gửi theo đường công văn, đó là nguyên tắc. Tôi về Quảng Bình ngay.

Bắt đầu bi kịch.

Vì Bộ Thương mại gửi công văn về tỉnh nên tỉnh chuyển cho Công ty ngoại thương thực hiện. Và mặc nhiên Quota này là do Trung ương cấp cho Quảng Bình chứ tôi và anh Hợp chẳng có công lao, xơ múi gì.

Bế tắc.

Anh Hợp lồng lộn đấu tranh. Và vì quá tức tối, anh Hợp đã làm cho ông Thành giám đốc Công ty ngoại thương nổi cáu. Ông Thành quá biết Quota này là tôi xin về, đã dàn hòa với anh Hợp là Công ty anh Hợp xuất 5000 tấn, còn lại cho Công ty ngoại thương xuất. Anh Hợp gàn không chịu, nói tôi chi phí tốn kém cho anh Vinh đi xin, sao lại phải giao cho anh?

Bất ngờ, Công ty anh Hợp bị sát nhập vào công ty vật tư tổng hợp của tỉnh. Sát nhập thì phải kiểm kê tài sản và sổ sách kế toán. Lòi ra 40 triệu đồng chi không có địa chỉ. Lòi ra cả việc anh Hợp chi tiền cho tôi xin Quota. Anh Hợp dự định sau khi xin được Quo ta, trong quá trình thực hiện sẽ tính khoản tiền 40 triệu này vào chi phí nhưng bây giờ thì chịu rồi. Công ty ngoại thương tỉnh được đà ẵm gọn Quota mà không mất một xu chi phí và phủi tay công lao của tôi và anh Hợp. Còn tôi thì người ta yêu cầu phải trả lại tiền. Tôi lấy đâu ra ngần ấy tiền và vì sao phải trả khi mình đã dùng tiền đó chi phí ở Hà Nội nhiều ngày, gặp nhiều người, rồi ăn uống, đi lại…và kết quả là tôi đã xin được Quota. Nhưng rồi cuối cùng thì tôi bị khởi tố, bị bắt vì tội ” lừa đảo”  vì cầm 40 triệu của anh Hợp nhưng không làm gì (!!!)

Khủng khiếp.

Anh Hợp cũng phát điên phát cuồng vì cũng bị khởi tố tội :’ Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng”.

Đến lúc này tôi vẫn ngờ ngợ, vì sao đột ngột Công ty anh Hợp phải giải  thể để sát nhập ? Ai tham mưu? Là việc làm bình thường hay ai đó tạo kịch bản để cướp Quo ta khỏi tay anh Hợp? Không có câu trả lời.

Thế thôi. Toàn bộ sự việc chỉ có thế thôi.

Hàng chục lần viết tường trình tôi đều viết đúng như vậy.

Và mỗi câu chữ trong bản tường trình nối dài chặng đường kiểm chứng của đại úy Hồng. Rồi cứ mỗi lần kiểm chứng về, lại hỏi cung, lại viết tường trình, lại kiểm chứng, hỏi cung, viết tường trình,  kiểm chứng, hỏi cung, viết tường trình… 2 tháng như vậy thì đột ngột lặng. Tôi không bị gọi ra hỏi cung nữa. Lặng phắt. Và tôi bắt đầu hy vọng mình sẽ được tự do.

Tôi mất thời gian kể như vậy vì nhiều người đến lúc này vẫn cứ đinh ninh tôi bị bắt vì vay vốn làm phim nên vỡ nợ nên bị kiện cáo xù nợ. Không đúng đâu.

Có mấy tay làm báo nhân dịp tôi bị bắt vội vã một cách sung sướng viết mấy bài báo liền, thậm chí còn đặt tựa đề ” Lừa đảo làm phim bị bắt”.

Sau này gặp lại anh ta, anh ta nói: Thì nghe thế viết thế, mỗi bài nhuận bút hơn trăm.

Tôi giận run nói, thế ông có cần thêm một  trăm để viết tiếp là tôi tự do rồi không? Hắn lủi.

 Từ ” chạy án” người ta dùng nhiều, dùng quen từ thời có vụ án Bùi Tiến Dũng.

Còn trước đó, người ta thường sử dụng từ” xoay xở”,  ” lo liệu” ” quan hệ” “xin”…

Nhưng tôi vẫn muốn dùng từ ” chạy án” trong hồi ức này.

Trong khi tôi đang ngày ngày phải đối mặt với những bản cung hỏi lui hỏi tới, viết lui viết tới không biết mệt mỏi thì bên ngoài, vợ tôi, anh Lập tôi, Lâm Chí Công ( lúc đó làm việc tại Tạp chí Cửa Việt cùng anh Lập, nay là phóng viên điều tra có hạng của Báo Lao Động,  cùng văn phòng thường trú báo Lao Động miền Trung với tôi, và Nguyễn Thế Thịnh  (lúc đó là phóng viên báo Quảng Bình, hiện giờ là trưởng văn phòng miền Trung của báo Thanh Niên ).

3 mũi giáp công ” chạy án”.

Mũi thứ nhất: Vợ tôi tiến từ ngoài nhà vào thị xã Đồng Hới, nhiệm vụ chủ yếu là lo phần hậu cần ( các bữa nhậu làm quen), lo phong bì nếu cần và cùng với các nhóm khác đến các gia đình quan chức cười, anh ạ, em là vợ anh Vinh, dạ, anh có khỏe không ạ.

Mũi thứ 2: Anh Lập và Lâm Chí Công đánh từ trong Quảng Trị đánh ra.

Mũi thứ 3, Nguyễn Thế Thịnh vừa hoạt động công khai, vừa hoạt động bí mật ngay trong lòng ” địch”.

Lâm Chí Công hồn nhiên tuyên bố: Kế hoạch kỹ thế này không thắng mới là lạ, chỉ cần tuần nữa thằng Vinh về. Có tội đéo đâu mà giam con người ta.

Nguyễn Thế Thịnh điềm tĩnh: Tao ngửi thấy hình như mấy ông lãnh đạo tỉnh đang đánh nhau và chàng Vinh nhà ta là nạn nhân.

Lâm Chí Công chồm tới: Nạn nhân gì. Chẳng qua mấy lão đang hình sự hóa một vụ dân sự. Ngu như bò cả.

Anh Lập lầm lũi ngồi rít thuốc: Đéo mẹ… Tao đéo biết thằng Vinh làm cái gì, sai hay đúng, đéo biết, nhưng tao tin hắn không có tội. Thằng này nhiều tội, hắn em tao, tao biết, nhưng không có tội nào đáng khởi tố, cùng lắm cho cái bạt tai, xong.

Nhiều cuộc bàn bạc đại loại như vậy, sau này tôi nghe kể lại. Kết thúc mỗi cuộc bàn là thằng nào cũng ngất ngưởng say. Ba thằng khoác vai nhau đi giữa nội ô thị xã Đồng Hới. Lập nhìn về phía trại giam, nói  như khóc với Lâm Chí Công và Nguyễn Thế Thịnh: Phải làm sao cho thằng Vinh ra nhanh hè. Lạnh như ri, hắn nằm trong đó chịu sao được. Và cả ba thằng trong cơn say thề: Ngày mai hành động khẩn cấp hơn nữa. Phân công rõ ràng hơn: Thịnh phải gặp cho được ông Trần Sự chủ tịch tỉnh. Sau đó gặp cho được anh Hiệu trưởng phòng điều  tra để nắm tình hình. Lâm chí Công gặp mấy vị trong thường vụ tỉnh ủy để gây sức ép với cơ quan nội chính. Lập sẽ đến nhà bạn bè quen.
Vợ tôi đến nhà đại úy Hồng điều tra để gặp vợ đại úy Hồng. Vợ tôi mang quà, phong bì đàng hoàng. Hai chị em nói chuyện. Nói chuyện suốt tối. Quà trả. Tiền Trả. Em từ chối quà của chị, chị không ép, nhưng em hãy  nói với anh Hồng giúp chị. Lúc này chỉ có anh Hồng mới giúp được anh Vinh thôi. Dạ em nói mà. Chị em mình lạ chi nhau. Anh Vinh bị bắt bọn em cũng xót lắm, nóng ruột lắm. Giúp chị em nhé. Chị yên tâm mà. Hai người đàn bà vì tôi đứng thành hai phía, phía bị can và phía điều tra. Nhưng cả hai người đàn bà tốt bụng và hiền hậu đều không biết là tôi đang bị tội gì. Thương quá thì người nhờ người gật thôi.

Nguyễn Thế Thịnh và Lâm Chí Công không thu được kết quả. Chỉ là những lời hứa hẹn, gật gù, đãi bôi dù qua câu chuyện, hầu như vị lãnh đạo nào cũng ngờ ngợ việc vì sao lại bắt Vinh?

Hy vọng còn lại dồn về phía anh Lập. Những cũng vô vọng. Bạn bè ai nấy đều lo lắng nhưng cũng không làm đoợc gì nên chuyện. Người nhiệt tình lắm thì có thêm tiếng thở dài. Lập làu bàu: Đời chó má thật. Lúc vinh sự, ai nấy đều xúm đến. Khi gặp rủi ro, chuồn sạch. Chỉ có anh Trung phó chủ tịch tỉnh là giữ quan điểm dứt khoát: Vinh không có tội. Vinh chính là người đã mang về cho tỉnh Quota này. Chính anh Trung là người phụ trách mảng kinh tế của tỉnh, biết rõ lấy được Quota lúc này là rất đáng ngạc nhiên. Vinh đã làm được điều đó. Có chăng là, công ty anh Hợp dù có công lo chi phí để Vinh xin Quota nhưng lại không có chức năng xuất khẩu. Còn công ty ngoại thương thì cứng đầu, khăng khăng cho rằng, chẳng ai chạy cả, chính phủ cho tỉnh Quảng Bình. Anh Trung đã gặp anh Hợp thuyết phục anh Hợp nên mềm dẻo với ông Thành giám đốc ngoại thương, chấp nhận phương án ông Thành đưa ra, mỗi đơn vị xuất một nửa, công ty anh Hợp ủy thác xuất khẩu cho ông Thành. Nhưng anh Hợp vẫn gàn, không chịu. Đôi co nhau. Càng đôi co càng bế tắc. Biết là Vinh không có tội rồi nhưng bay giờ xử lý làm sao? Anh Lập tường thuật lại như vậy và tất cả tổ chạy án đều bắt đầu ngao ngán, không biết sự việc sẽ đi đến đâu. Sau anh Lập kể, mẹ kiếp, vì mày mà tao đi nát đất Đồng Hới. Ngừoi tốt bụng cũng nhiều mà thằng hèn cũng không ít. Hình như mấy ông ở tỉnh lại đang đánh nhau nữa do vậy công việc cứ rối như canh hẹ.
Sau anh Lập lại có thêm một sức mạnh nữa là nhà văn Thế Tường. Cũng anh em! cả. Thấy việc bất công thì nhào vô thôi. Anh Lập, anh Tường đi tới nhà anh Trung phó chủ tịch, lại sang nhà ông Trần Sự chủ tịch, lại vòng đến nhà ông Thành giám đốc ngoại thương. Hàng chục ngày như vậy. Rồi ông Thành cũng thừa nhận là Vinh có công. Nhưng đáng tiếc, cuối cùng sự thừa nhận này quá muộn, muộn vô cùng, khi mà tôi đã ngồi trong phòng giam 10 tháng. Nhưng chuyện này kể sau. 
 Một phía khác cũng đang tự thoát bằng nhiều nỗ lực đó là anh Hợp giám đốc công ty vật tư tổng hợp Quảng Trạch. Ngày nào anh Hợp cũng phải vào Đồng Hới, khi gặp công an điều tra, khi gõ cửa các nhà lãnh đạo cấp tỉnh, những người đã từng một thời ký, giúp đỡ, chứng kiến toàn bộ công việc xin Quota của tôi và anh Hợp và đã giúp đỡ để cho tôi và anh Hợp “hoàn thành nhiệm  vụ”.

Nhưng không hiểu sao mọi việc cứ im thin thít.

Sau này, khi tôi đã tự do, anh Hợp kể: Tao có gì sai. Công ty tao chi tiền cho mày, rõ ràng, nhận lần nào mày cũng viết giấy, ký tá. Rồi công việc hoàn thành xuất sắc Cuối cùng thì Vinh được tỉnh thưởng. Tức là xác nhận có công mới thưởng. Nghĩa là tao vô tội. Thế mà tao vẫn bị quất cái án treo, khai trừ đảng ,mất chức giám đốc. Mày biết không. Địt mẹ hôm dó tao đã lần trong người khẩu súng đấy. Không biết sẽ bắn ai nhưng tao muốn bắn. Mày tự do mày vẫn là nhà văn, nhà báo, tao giờ có cái đéo gì, về trồng rừng, trồng lúa. May đêm đó như có ma quỷ xui khiến, ngăn tạo lại, tao vứt súng xuống ruộng, đi về, chứ nếu không thì…

Tôi nắm lấy tay anh Hợp, hai anh em nhìn nhau câm lặng.

Nửa tháng sau tổng kết kết quả chạy án. Lập bất lực: Đéo hiểu thế nào. Thằng nói Vinh có tội, thằng nói không. Lâm Chí Công hùng hổ: Chó má thật, không biết trong sâu thẳm của vụ này là gì? Nguyễn Thế Thịnh thận trọng: Thôi các ông cứ vô, ở lại đây tôi nắm thêm tình hình. Đừng nôn nóng. Làm cách mạng là phải thận trọng đã. Đã bắt rồi, giờ thả ra khó lắm. Nếu không có tội này thì họ cũng tìm ra một cái gì đó có tội. Đừng chủ quan.

Thịnh nói rất đúng.

Trong trại giam những cuộc thẩm vấn nhạt dần. Đôi khi tôi nghe đại úy Hồng cho biết là đại úy đã thẩm tra lời khai của tôi, gặp ai, nói gì , xem có đúng với lời khai nhận của tôi không. Tôi hỏi. Họ công nhận thế cả chứ. Đại úy gật đầu. Họ xác nhận tôi đã gặp họ và xin Quota chứ. Đại úy gật đầu. Thế thì sao lại bắt tôi, sao lại nói tôi có tội. Đại úy Hồng đưa tôi điếu thuốc. Tôi hỏi, anh là cán bộ điều tra, anh phải khẳng định vô tội cho tôi chứ. Đại úy Hồng nhắc tôi cố gắng ăn uống, uống nhiều chè vào, dạo này tôi thấy da anh không được tốt. Nhưng anh phải gỡ tội cho tôi, anh đang có bằng chứng khẳng định tôi vô tội. Gần tết rồi nhỉ, tôi sẽ đề xuất cho gia đình anh vào thăm tết anh. Thế tức là tôi vẫn chưa được thả sao? Các anh làm cái  trò gì vậy? Đại úy Hồng đứng lên, nhã nhặn: Chịu khó ăn uống và nhớ tập thể dục anh Vinh nhé. Và đại úy đi.

Sau buổi đó tôi không gặp đại úy Hồng nữa. Ngoài kia, cuộc chạy án thất bại. Sau này, tôi, Thịnh, Công và Lập ngồi với nhau. Lâm Chí Công cười khùng khục: Đéo mẹ mấy anh em mình ngu thật. Chạy án mà toàn đi tay không, lại đi phơi phới. Làm đéo gì được. Thịnh tủm tỉm cười: Nhà báo mình khi nhờ vã ai thật khó. Với người khác có thêm phong bì họ giúp. Mình đi nhờ người ta, có khi người ta lại còn cho phong bì. Thế mới là ăn cứt. Lập nổi cáu: Trẻ con. Bọn mình là loại chạy án trẻ con. Làm ăn như cứt. Rồi cùng cười òa. Uống.

Vợ tôi bán nốt cái ti vi màu được mấy triệu trả nợ trong thời gian chạy án. Chẳng  lo lót được ai đồng nào. Chỉ phục vụ cho tổ chạy án ăn no ngủ ngon thôi. Nhớ lại chuyện này, cả nhà đều phì cười,. Nhưng trong tiếng cười, hình như có cái gì đó nghèn nghẹn, không nói ra lời được.

Thằng Đức cụt ôm tôi trong vòng tay hắn, trong đêm giá buốt, cà cà cái chân cụt vào bụng: Eng(anh) đừng buồn. Eng sẽ về. Eng thì chờ đợi ngày tự do. Em thì sợ eng về sớm, em ở lại buồn lắm. Tôi xô hắn ra, gào lên: Địt mẹ mày. Nói gì nói ngu thế. Thằng Đức cụt nhăn răng lần nữa: Em ngu thì em mới gặp được eng, em vinh dự tự hào. Sau này về, em khoe với cả làng em, địt mẹ có thằng nào trong làng nắm được dái của nhà văn Nguyễn Quang Vinh chưa? Còn tao, Đức cụt đây, chuyện vặt nhá. Hơ hơ hơ. Hay anh em mình xốc chim cho nhau đỡ bức xúc tình dục anh. Tôi đạp Đức cụt lăn xuống đất. Đức cụt lại bò chồm lên, nhăn nhở: Eng mần chi rứa.

MỘT NGÀY TÙ….


    Tôi có may mắn là ngủ tốt, trong bất cứ tình huống nào, chỉ cần đặt lưng xuống là ngủ. Vì vậy, suốt ngảy, dù là ở trong phòng tạm giam, lúc nào tôi cũng tươi tỉnh.

Báo chí gọi là phòng tạm giam. Lũ tù gọi là hộp. Tạm giam là ” nằm hộp”.

     Rộng 2 mét, dài 3 mét, một sân chơi cho 4 người rộng 1 mét, dài 1,5 mét. Toa lét rộng 90 cm, dài 60 cm. Bể nước rộng 30 cm, cao 20 cm.

Nếu được mở hết cánh cửa phòng giam phía trong thì chiều dài di chuyển của bị can sẽ nới ra được khoảng 1,5 mét.

Ban ngày, sau khi đóng sập hai cánh cửa sắt, ánh sáng chỉ còn ở ô gió nhỏ trên cao. Cả ngày, trong hộp này, ánh sáng chỉ nhờ nhờ, rất khó chịu.

Thường, 5 giờ sáng thằng Đức cụt đã dậy. Hắn ngồi, nhìn tôi, đưa cái chân cụt lên cọ cọ ở ngực tôi, sàm sỡ:

-Anh Vinh…

-Gì?

-Dậy

-Tao ngủ đã.

-Nhưng mà…hôm qua, cái phong lương khô anh cho vào đâu hè?

Tôi với tay lấy phong lương khô cho Đức. Đức ăn nhồm nhoàm, nhìn tôi, nheo nheo mắt:

-Từ ngày anh vô hộp với em, ngoài niềm tự hào, hàng ngày em được ăn sướng. Sáng ăn lương khô, hai bữa cơm lúc nào cũng thịt cá. Ăn thế này, ở nhà em mơ cũng không có. Thỉnh thoảng, cả nhà có được một đĩa thịt. Biết là cha phải dành miếng ngon cho con nhưng thèm quá, đôi lúc lại giả vờ khoắng nhầm đũa, cướp khỏi miệng con một miếng thịt. Mấy đứa con em biết cha nó ăn uống đàng hoàng thế này, e chúng nó xin vô hộp ở hết anh ạ.

Tôi nhìn Đức. Hắn nói nghiêm chỉnh, không đùa.

-Thể dục đi anh Vinh.

Tôi uể oải ngồi dậy. Tôi đã hứa với Đức cụt, sáng sớm nào tôi cũng chạy thể dục trong hộp. Anh phải tập. Phải chạy. Nếu không ngừơi phù lên hết. Em cụt chân, không chạy được thì cổ động viên cho anh.

Nhưng Đức cụt còn làm hơn cả cổ động viên.

Tôi chạy, với chiều dài một vòng là 9 mét, tôi phải cố chạy ít nhất 50 vòng.

Tôi chạy, còn Đức cụt cầm cái cốc nhựa, hét oang oang, tay thì cầm cái chân giả đập chan chát xuống bệ xi măng làm trống. Hắn vừa hét vừa nheo mắt nhìn tôi đang cắm đầu cắm cổ chạy:

-Alô..Alô…Hiện nay Ban tổ chức đang nhìn thấy vận động viên Nguyễn Quang Vinh cố vượt lên qua mặt vận động viên số  56. Anh vượt được không? Chỉ còn 50 mét nữa, 30 mét nữa, rồi….thưa các bạn, anh đã vượt qua số 56. Trời ơi, các bạn nghe thấy không, hàng ngàn người đang vỗ tay cổ vũ cho vận động viên Nguyễn Quang Vinh. Cố lên. Cố lên. Cố lên. Nguyễn Quang Vinh cố lên. Niềm tự hào của người dân Quảng Bình cố lến. Về đích rồi. Thắng rồi. Thắng rồi. Ha ha ha…

Tiếng thằng Đức cụt oang oang theo những bước chân chạy của tôi. Tôi mồ hôi mồ kê nhễ nhại, đã định dừng thì thằng Đức cụt lại hét lên:- Không. Không được dừng lại, hãy tiến lên. Niềm tự hào của nhân dân Quảng Bình hãy tiến lên.

Rồi giờ tập thể dục cũng xong xuôi.

Đúng giờ làm vệ sinh. Cửa mở. Hôm nay trong hộp chỉ có tôi và Đức cụt. Hắn cụt rồi, tôi phải xách nước vệ sinh. Lần đầu tiên tôi xách nước. Hoá ra là chạy xuống ngay hồ nuôi cá. Hai thùng nước dùng để dội toalet, hai thùng còn lại đổ đầy nước bể. Tôi hỏi Đức cụt:-Thế hoá ra mấy ngày nay mày pha mì tôm bằng nước hồ cá à?. Đức cụt gật đầu. Dạ. Nước này còn uống được mà. Tôi lắc đầu. Gớm quá. Tao múc nước mới biết, toàn rong rêu, e có cả cứt. Đức cười. Tháng trước em múc nước pha mỳ tôm, còn thấy một cục vàng vàng, mềm mềm. Nghi là cứt ở hồ cá. Vẫn ăn à? Con chó nhà em ăn toàn cứt, vẫn lớn, bán còn được nắm tiền, như em ăn cơm cả năm, bán ai mua anh? Rứa hết. Hì hì.

Chính xác là bị can vẫn có nước uống. Nhưng nếu uống hết thì phải dùng nước hồ cá chứa trong bể thôi. Chuyện thường.

Bây giờ là đến lượt pha trà.

Đức cụt vô cùng tài hoa trong chuyện này. Trong hộp cho phép hút thuốc nhưng không cho mang lửa vào. Cho phép uống trà nhưng không cho phép đun nấu.

Đức cụt lấy ra một mảnh vải chăn nhỏ bằng bàn tay để ở góc khuất dưới nền xi măng. Một tay hắn cầm cái lưỡi lam được dấu kỹ trong thân dép ra, tay kia cầm nhúm bông. Hắn cà quẹt cả nửa giờ cái lưỡi lam ấy vào thành xi măng cho đến khi lửa bật ra, bén vào nhúm bông. Anh Vinh, đưa bao ni lông cho em. Đức cầm bao ni lông, châm vào nhúm lửa nhỏ. Lửa cháy bao ni lông, từng giọt nhựa nóng mang cả lửa chảy xuống miếng vải chăn. Một lúc sau, nhựa ni lông cuộn chặt vào miếng vải chăn, nghi nghút cháy thành ánh lửa xanh lét. Đức cụt cầm bao ni lông đựng nước, hong trên ngọn lửa. Tôi ngố ra nhìn. Lạ. Bao ni lông đựng nước đặt trên lửa nhưng không những bao ni lông đựng nước không cháy mà một lúc nước lại sôi sùng sục. Đức cụt  cười khùng khục. Hắn nhanh tay cho nước vào bát đã có sẵn chè. Thế là xong. Hai anh em châm thuốc, uống trà nóng, khoan khoái.

Đức cụt còn rút từng sợi bông ở cái chăn chiên cũ rách, rồi nối nhau rất dài, yêu cầu tôi vắt sợi dây bông khắp phòng giam. Đức cụt châm lửa vào một đầu sợi bông. Lửa ngún cháy, rất chậm, cháy dần dần. Một sợi dây chăn như thế có thể ngún cháy cả ngày. Đấy là mồi lửa cho chúng tôi hút thuốc.

Trà lá xong xuôi, chẳng có việc gì nữa. Đức cụt ra lệnh: Hôm nay đếm kiến. Đếm kiến à? Dạ. Anh đếm đàn kia. Em đếm đàn này.

Đàn kiến nâu của tôi chạy ngang qua phòng giam. Đàn kiến của Đức cụt chạy dọc theo thành bệ xi măng làm giường. Hai anh em chăm chú đếm. Độ hơn một giờ. Đức cụt cười: Em được 8 ngàn 12 con. Của anh mấy? 9 ngàn 24 con.

Hai anh em nằm vật ra bệ xi măng, thở. Em tẩm quất cho. Đức cụt lăn xả lên người tôi. Cái chân cụt đặt gọn trên lưng, hai tay hắn vỗ bôm bốp. Rồi hắn xoa, đấm, véo, giật vô cùng chuyên nghiệp.

Còn hơn một giờ nữa mới đến giờ ăn cơm.

Đức cụt thấy tôi nằm thừ ra, buồn. Hắn cố nghĩ một trò chơi nào nữa…

Tôi quay sang hỏi:- Mày thành án rồi, sao lại ở hộp. Đáng lẽ thành án thì ra ngoài chứ?. Đức cười: Cán bộ nói em cụt, thành án thì cũng chẳng làm được gì. Cho vào hộp luôn. Tôi im lặng. Nhưng ở với anh, ăn uống thoải mái thế này, em thích ở mãi. Án em 9 năm cơ mà. Em sợ ngày anh về… Tôi trừng mắt. Đức cụt im lặng.

Ăn trưa. Bốn thằng phạm nhân khiêng một cái chảo cơm to và một chảo canh. Một thằng xách theo một thùng nước uống. Bọn tôi chìa ra hai cái tô. Vục hai vục vào nồi, tôi mang cơm vào. Đức cụt soạn thức ăn ra. Hắn ăn say mê như ăn tiệc. Nhà em mỗi năm vào ngày tết mới có thịt. Trong hộp, ăn với anh, ngày nào cũng tết. Sướng. Thôi im đi mày, lúc đéo nào cũng sướng. Hì hì.

Ngủ.

2 giờ chiều.

Đức cụt tay cầm cái chăn chiên rách. Anh ẩn em lên nhé. Tôi cồng kênh Đức cụt lên cao. Hai tay hắn bấu lấy thanh sắt ở ô gió phòng giam. Rất thành thục, hắn lòn cái chăn rách qua những thanh sắt ô gió và treo người lủng lẳng bên cạnh ô gió. Tôi ngồi ngóng mặt chờ đợi. Đức cụt dán mắt nhìn qua khe cửa ô gió, miệng liến thoắng:

-Ui anh ơi…Hi hi…Anh mà nhìn được thì hay lắm. Địt mẹ một em đang đi chợ, gánh một gánh rau, rồi em đang ngồi xuống đái, đít rất trắng. Đít con này trắng hơn đít vợ em.

-Còn gì nữa không?

-Một con bò cái đang đi. Con này sắp đẻ, bụng to lắm. Ùi. Có một tốp các em thanh niên…Đi đâu thế các em ơi…

-Còn gì nữa.

-A ha…Hai con chó đang…

-Thôi đi. Nhìn chỗ khác đi.

-Không có chi nữa. Hôm nay vắng quá anh ạ.

Im lặng.

Đức cụt ngày nào cũng treo người lên như thế, nhìn ra bên ngoài, thấy gì cũng reo lên mừng rỡ. Hắn cứ treo người như vậy cho đến lúc sẩm tối, không thấy gì nữa mới tụt người xuống.

Ăn cơm chiều xong thì cũng sẩm tối. Sẩm tối là nói cho lịch sự, chứ trong hộp đã tối đen rồi. Cái tối trong hộp nó đặc sánh, tối như thể người ta dồn cả ngàn đêm tối lại, nấu thành cao, nên bây giờ, cái tối nó nặng lắm, khủng khiếp lắm, dai dẳng lắm, tôi cảm tưởng như tôi đang bị nén chặt, ép xác trong màu đen kịt tởm lợm.

Tâm sự.

Đức cụt ngồi trên đầu tôi. Cái chân cụt của hắn chòi ra, chui xuống dưới đầu tôi. Tôi quen, coi cái chân cụt của thằng Đức như cái gối mềm.

Mày ở hộp hai năm rồi cơ à. Dạ. Tạm giam 4 tháng. Thành án ở tiếp thêm 20 tháng thì anh vô. Sợ nhỉ. Hai năm là 720 ngày. Dạ không. Chỉ có 24 thôi. 24 gì? Anh tính ngày, em tính tháng nên nhanh lắm. Em ở được 24 tháng chứ mấy, có chi lâu. Tháng thì cũng phải bắt đầu từ ngày, thằng ngu. Hì hì. Ngu chi tính ngày cho lâu. Tính tháng đi anh. Mỗi tháng vợ em lên thăm em một lần. Khi thành án, họ cho em ra gặp vợ một đêm liền ở ngoài khu thăm nuôi. Hai năm gặp 24 lần. Nhanh lắm. Cho gặp vợ một đêm cơ à? Dạ. Mỗi tháng một đêm. Đêm nớ, hì hì, em làm 3 nhát, đến nhát thứ 4 đuối, nhưng nghĩ, còn đến 1 tháng nữa mới gặp, thôi, gắng. Vợ em sợ em kiệt sức ẩy người ra. Anh đừng nữa, anh chết trên người em thì răng? Em trợn mắt. A. Cô coi thường tôi quá nhỉ. Công an đã coi thường tôi, đến cô cũng coi thường à. Vợ tôi im lặng kéo tôi vào.  Hì hì. Mỗi lần lên thăm, vợ mang gì cho mày? Dạ mắm cà. Một gói thuốc lá sợi. Vài cuốn sách cũ xin của hàng xóm vì em thích đọc sách. Sách anh cũng là do vợ em mang vô. Giam trong này, ăn khổ thế sao mày vẫn khoẻ. Dạ em xin phạm nhân trong phòng tí thịt, tí cá, đổi lại, đêm em tẩm quất cho họ. Vợ em nói, đi xem bói. thầy nói năm nay số em vượng phát, có quý nhân phù trợ, ăn nên làm ra, phúc lộc đầy đủ. Đang ở tù, phúc lộc cái gì mày? Dạ. Thầy nói đúng đấy chứ. Thì năm nay gặp anh đây này, ăn uống đầy đủ, không phúc lộc là chi nữa anh. Mơ ước lớn nhất đời em là được ăn uống thật sướng. Nay thì bữa nào cũng cá, thịt, rồi hộp thịt, rồi thuốc lá thơm, rồi trà ngon, rồi còn được ăn sáng, ! đêm đói được ăn. Phúc lộc quá chi nữa anh. Tôi vít lấy đầu Đức cụt, xoa xít, mắt thấy cay cay. Tuần tới là vợ mày lên thăm đấy. Dạ. Đợt này em sẽ làm được 4 nhát đàng hoàng. Sao vậy? Vì có anh, em ăn uống ngon lắm, nên khoẻ. Em sẽ khoe với vợ em là đang được ở với anh. Khoe làm cứt gì. Úi. Anh đừng khiêm tốn. Mấy khi được gặp nhà văn các anh. Nay được ở chung hộp, như mơ. Hì hì. Mày trù tao ở suốt đây à? Nhục nhã mày biết không? Đức cụt cúi xuống sát người tôi. Anh vào hộp hơn hai tháng mà da thịt vẫn thơm như người đời. Thôi im đi mày.

Im lặng.

Hát anh hè.

Lại hát. Đêm nào cũng hát. Những phòng giam bên cạnh cũng bắt đầu hát, ngâm thơ, cải lương, cười phe phé.

Đức cụt cầm cái chân giả, cầm cái muỗng, gỗ lóc cốc vào chân giả và hát, người hắn rung lên theo mỗi câu ca.

Nghe chán, tôi cũng vùng dậy hát.

Rồi cả hai thằng cùng đứng lên. Nào song ca. Sau đây đôi song ca giọng nam cao quyện chặt với giọng nam lùn xin phép trình bày một ca khúc rất dễ thương của nhạc sỹ Thuận Yến, ca khúc Hương Tràm. Cốc cốc cốc. Đức cụt hát tốt. Hắn dựa người vào tôi, cái chân cụt thọc vào thắt lưng của tôi. Tay cầm cái chân giả lên gõ lốc cốc. Hát một lúc rồi bỗng quên mình là ai, quên mình đang ở hộp, quên hết, chỉ muốn gào lên, hét lên, ngân nga lên để chiến đấu với đêm tối.

Thằng nào có thuốc cho xin điếu.

Tiếng công an bảo vệ trại giam vang ở bên ngoài phòng giam.

Đức cụt hét, có đây, có đây.

Đức cụt xin tôi điếu thuốc, rồi nhờ tôi nâng hắn lên, hắn ném điếu thuốc qua ô gió.

Nghe tiếng nói bên ngoài: Địt mẹ mấy thằng tù, nằm hộp hút toàn thuốc thơm. Địt mẹ chúng mày.

Tôi cau mặt. Đức cụt an ủi. Anh đừng buồn. Người ngoài nói với người trong hộp giam như anh em mình phải địt mẹ một cái thế mới sướng miệng.

Nhưng tao không phải là thằng tù. Tao không có tội.

Đức cụt cười hì hì. Anh nói vậy, cán bộ nghe được lại chửi: Địt mẹ mày. Mày muốn có tội thì chúng tao cho mày có tội, hiểu chưa?

Bất công. Tôi gằm mặt xuống. Đức cụt thả vào bóng đêm một câu tôi không bao giờ quên: Sinh ra nhà tù là để nuôi dưỡng bất công mà anh.

Mày nghĩ ra câu này à?

Dạ đâu. Em nghĩ ra được câu này em quá giỏi, em làm trưởng thôn từ lâu.

Thế của ai?

Tháng trước, có con đĩ nó bị bắt, nói thế.

Vì sao nó nói thế?

Nó bảo, nó chính xác là con đĩ, thế mà cán bộ lại bảo nó giả vờ nói con  đĩ để tránh tội buôn hàng lậu. Nó thấy oan. Nó thấy ép tội nó buôn lậu là bất công. Vì nó khẳng định nó là con đĩ thật mà không ai tin lời khai của nó, cứ ép tội nó là tội buôn lậu, xử tù. Vì nếu là con đĩ thì ai đi xử tù con đĩ. Chuyện xảy ra ở tỉnh này à? Không. Mấy thằng tù trước kể. Hết án, con đĩ kia viết một dòng vào giấy đưa cho giám thị: Nhà tù các ông là nơi nuôi dưỡng sự bất công. Ông giám thị điên tiết chửi. Địt mẹ mày. Con đĩ kia dạng chân. Này. Tôi nói cho ông biết, tôi đã là người tự do, tôi là công dân, ông là công an mà dám địt mẹ công dân à. Xin lỗi tôi đi.

Tôi phì cười. Mày bịa đặt.

Đức  cụt lại gõ gõ cái thìa vào chân giả và ngân nga: Em ơi nếu tình không thành thì sao? Lấy chai thuốc chuột uống vô thành liền.

ĐỔI TỘI

Tôi bị bắt vì tội lừa đảo: Nghĩa là người ta lo chi phí cho mình xin quota xuất khẩu sắt phế liệu nhưng không thực hiện. Tội là như vậy. Nhưng sau 4 tháng điều tra, lần theo lời khai của tôi, cơ quan điều tra đã không đủ chứng cớ để buộc tội vì thực sự chính tôi đã có công mang về cho tỉnh quota xuất 10 000 tấn sắt phế liệu. Những bằng chứng đã bảo vệ tôi.

Tưởng như vậy là về.

Tưởng như vậy là tự do.

Tưởng như vậy là được giải oan.

Nhầm.

Trong khi tôi nhận tiếp quyết định gia hạn tạm giam thêm 4 tháng và nằm bẹp trong hộp giam thì bên ngoài đang có diễn biến khác nguy hiểm cho tôi.

Anh Lập kể: Do những mối quan hệ thân thiết, anh Lập biết được, cơ quan điều tra đang quyết tâm áp cho tôi tội khác. Tội lừa đảo không còn nữa thì kết tội lạm dụng tín nhiệm để chiếm đoạt tiền.

Vụ việc nào nữa đây?

Hoá ra là chuyện làm phim. Như đã kể, tôi viết kịch bản Chuyện tình bên dòng sông và huy động vốn làm phim. Tôi gặp anh Trâm, là đồng hương, giám đốc một công ty xây dựng ở Hà Nội. Anh Trâm rất tình nghĩa với gia đình tôi. Thời bé, anh Trâm ở trọ trong nhà tôi để học mấy năm liền và rất kính trọng gia đình. Anh Trâm hỏi tôi đang làm gì. Tôi nói tôi đang huy động tiền để sản xuất một bộ phim điện ảnh về quê hương, sẽ quay ngay tại quê hương mình. Anh Trâm sống rất có tình nghĩa, lại rất yêu quê, anh đề nghị tôi kể chuyện phim. Rồi anh Trâm nói ngay: Anh sẽ đầu tư cho Vinh làm phim. Sau khi chiếu, tiền thu được thì đưa lại cho anh, anh không cần lời lãi. Chỉ đơn giản thế thôi. Anh Trâm chuyển cho tôi 120 triệu. Tưởng thế là đủ làm phim. Nhưng rồi vô số khoản phát sinh. cuối cùng, số tiền thực chi lên tới 180 triệu. Phim làm ra, chiếu ở các rạp, sau khi trừ đi chi phí rạp và nhiều chi phí khác, số tiền còn lại chỉ đủ trả tiền vay và lãi ngoài, còn số tiền anh Trâm đưa cho tôi mới chỉ hoàn lại chưa tới 50 triệu. Tôi hứa với anh Trâm sẽ thanh toán dần, quyết không để anh Trâm mất vốn. Anh Trâm động viên tôi, không sao, không sao, em hãy cố gắng làm, tiền không lớn, khi nào có trả cho anh cũng được.

Thế thôi. Không có chuyện lợi dụng nhau để chiếm đoạt tiền. Không có. Những báo cáo, tờ trình của anh Trâm gửi cơ quan công an cũng khẳng định như vậy.

Nhưng trước đó, có vẻ như người ta đang ép anh Trâm phải viết giấy rằng, tôi gạ gẫm lấy tiền anh Trâm làm phim rồi quỵt, không trả. Và người ta đang cố đưa các tình tiết kia vào tội: Lạm dụng tín nhiệm để chiếm đoạt tiền người khác.

Một điều lạ là, dù anh Trâm khẳng định tôi không có hành vi lạm dung tín nhiệm gì hết, anh Trâm tình nguyện đầu tư tiền cho tôi làm phịm, thế thôi, nhưng không ai nghe. Tội đã được xác định.

Thiếu tá Hiệu, phó phòng điều tra xuất hiện cùng đại uý Hồng hỏi cung tôi.

Một câu hỏi được thiếu tá Hiệu nhấn mạnh:

-Anh cần tiền hay anh Trâm cần chi tiền?

Một câu thẩm vấn của một cán bộ công an già dặn kinh nghiệm. Nhưng đó cũng là một cái bẫy, cái bẫy giăng rất khéo để nếu tôi không cẩn thận thì sa ngay vào: tôi quá cần tiền nên mới gạ gẫm chiếm dụng tiền anh Trâm chứ không phải anh Trâm vì tình nghĩa gia đình với tôi, vì tình quê hương mà tình nguyện đưa tiền cho tôi  vô điều kiện.

Nhiều lần anh Hiệu hỏi câu này và tôi không trả lời thẳng vào câu hỏi mà trình bày rành rọt lý do vì sao anh Trâm đưa tiền cho tôi và lý do vì sao tôi không thành toán hết tiền cho anh Trâm, rồi chúng tôi thoả thuận giãn việc thanh toán thế nào.

Vô nghĩa.

Tội đã được đổi: Lạm dụng tín nhiệm để chiếm đoạt tiền.

Tiếp tục giam.

 Bên ngoài, anh Lập tiếp tục đấu tranh

Anh Lập nói: Trong lúc tôi hoạn nạn, anh Lập gặp anh Lệ, trung tá, trưởng phòng điều tra. ( anh Lệ đã mất vì một tai nạn ô tô). Anh Lập nói, anh Lệ là sỹ quan công an đáng kính trọng vì hai lẽ: Một là anh ấy không áp đặt vô lý tội lên bị can nếu không có chứng cớ. Hai là anh Lệ biết ai đó đang quyết tâm ép tôi phải có tội. đã bắt là phải có tội. Anh Lệ đã yêu cầu anh Lập tôi ra gặp anh Trâm để anh Trâm xác nhận rằng, anh Trâm tình nguyện đầu tư tiền cho tôi chứ không phải tôi có thủ đoạn gạ gẫm lấy tiền anh Trâm. Anh Lệ đã mất, không phải vì thế mà nói tốt cho anh ấy. Nhưng nếu cán bộ điều tra như anh Lệ thì tôi không phải cực khổ 300 ngày tạm giam và anh Lập cùng bạn bè của tôi và anh Lập không phải đi lại mòn gót chân để giúp tôi chứng minh vô tội.  Chỉ có một điều khó hiểu là anh Lệ là trưởng phòng điều tra, biết hết, nhưng rốt cuộc vẫn phải im lặng trước việc người ta gán cho tôi tội lạm dụng tín nhiệm để chiếm đoạt tiền.

Cùng với việc thay đổi tội danh với tôi như trên  còn thêm một quyết định gia hạn tạm giam 4 tháng nữa.

Tôi rầu rĩ bước vô hộp.

Thằng Đức cụt nhảy lò cò ra đón tôi, giật vội cái giấy trên tay đọc và ngồi thịch xuống bệ xi mặng:

-Em nói không sai. Anh sẽ được gia hạn 4 tháng. Em ở với anh thêm 4 tháng. Ui trời ơi, như mơ anh Vinh ạ.

Tôi đạp Đức cụt bổ nhúi:

-Cặc. Mày…Điên rồ.

Đức cụt vẫn ngồi dưới sàn nhà xi măng, cười cười:

-Eng thì…Em đùa thế mà…

-Đùa cái gì lúc này?

Đức cụt rón rén lết lại bên tôi, ôm chân tôi vuốt ve:

-Em tẩm quất cho anh nhé.

-Đéo vào.

-Này. Hôm nay trong lúc anh hỏi cung, bất ngờ vợ em tạt qua thăm, em kéo mụ vào buồng thăm gặp, không làm được gì nhưng cũng cho tay vào trong áo bóp được cái vú anh ạ.

Tôi im lặng.

-Vợ em có gửi cho anh một ấm chè. Mụ ấy nói, không có tiền, chỉ mua được một ấm chè ở quán thôi. Đây anh này. Em đun nước pha trà anh nhé.

Tôi im lặng.

Dù rất cố gắng nhưng Đức cụt không thể nào làm tôi vui lên được. Hắn nằm ngửa trên bệ xi măng, đưa cái chân cụt lên, nhướn nhướn lên cao như kiểu ai đó nắm tay biểu quyết, hậm hực:- Địt mẹ. Hồi em cũng vậy. Ăn cắp mấy đoạn dây thép bỏ không của hợp tác xã, mà phải nhận tội phá hoại công trình an ninh quốc gia. Mần 9 năm tù.

Tôi im lặng.

Đức cụt ngồi dậy, nhích người gần tôi, thủ thỉ:

-Thôi anh Vinh, buồn chi nữa…Nó kết tội thế nào kệ, ra toà mình cãi anh ạ. Sơ thẩm không xong lên phúc thẩm, lo chi anh…

Tôi im lặng.

Đức cụt bất lực, cái chân cụt giật giật. Rồi hắn lẳng lặng ôm cái chăn chiên rách, choài người đến góc phòng, cố sức dùng cái chân lành nhướn lên hết cỡ, với tay vào thanh sắt ở ô gió, kéo người lên. Hắn vừa hì hục cố sức đu người lên vừa ấm ức:

-Em mà không làm cho anh vui lên được, em là cục cứt. Em lên em ngồi trên này, nhìn thấy gì em kể cho anh nghe là anh sẽ vui, anh hi?

Tôi cúi mặt  như muốn khóc vì đau đớn, vì oan ức, vì đắng cay.

Tiếng Đức cụt oang oang:

-Các bạn thân mến. Chương trình truyền hình trực tiếp tại hộp 9 xin phép được bắt đầu. Bên trái, ngay gần ao cá chúng tôi đang nhìn thấy một con gà mái nhà ai vừa đẻ trứng xong, vâng, nó rất khoái, nó đang chạy và vỗ cánh và đang kêu lên: Vừa đau vừa rát. Vừa đau vừa rát. A…Kia nữa, nếu đài chúng tôi không nhầm thì có  một chú bộ đội hình như đi phép, vai mang ba lô, trên nắp ba lô có con búp bê. Chú bộ đội đang chạy nhanh. Sao lại chạy nhanh. Chạy nhanh để làm gì? A ha…Hoan hô chú bộ đội bắn Mỹ tài ghê..Trời, thưa các bạn, hoá ra chú bộ đội rẽ xuống dưới bờ mương đi ỉa.

Vừa nói, Đức cụt vừa ngoái xuống nhìn tôi. Nhưng tôi vẫn câm lặng, ngồi gục như một mớ giẻ rách.

Tiếng  Đức cụt rất thiết tha:

-Anh Vinh lên đây với em.

Tôi chưa phản ứng gì thì nghe ái một cái. Đức cụt ngả sấp xuống bệ xi măng. Tôi lao tới. Đức. Mày sao thế. Mặt Đức cụt đẫm máu nhưng hắn cười. A ha. Anh nói rồi nhé. Thằng điên, đau không để tao đập cửa gọi y tá. Đức cụt lấy áo lau máu trên mặt, cười cười. Em phải ngả như vậy  thì mới cạy miệng anh ra được. Thấy anh câm lặng, em xót. Thằng ngu, gãy lưng chứ còn gì. Em chống cái chân cụt này xuống, gãy lưng sao được. Tôi nâng cái chân cụt của Đức lên, một mảng thịt trầy ra, bầm tím. Tôi kéo Đức cụt vào lòng mình. Đức cụt ngồi gọn lõn. Hắn cười. Cố lên anh Vinh. Cố lên anh nghe. Em thương anh lắm.

Tôi cúi sát mặt vào đầu Đức cụt, nước mắt chảy ướt cả tóc hắn.

Đức cụt nóng sốt gần một tuần lễ vì vết thương.

Tôi nói rất nhiều lần vào tai Đức mỗi khi Đức lên cơn sốt: Đức ơi, cố lên, anh biết rồi, em phải đau thế này để anh bớt buồn đúng không thằng ngu?

Đức cụt vừa run bần bật trong tay tôi nhưng lại cười. Cái miệng Đức cười trông khiêu khích lắm, cứ muốn cho một cái bạt tai. Có lần tôi nói, do cái miệng cười khó chịu của mày nên toà nó mới tống cho mày 9 năm tù. Đức toét miệng. Khì khì khì….

ĐỨC CỤT
Đêm đầu tiên nằm với Đức cụt trong “hộp”, hắn cà cà cái chân cụt lên bụng tôi nói em bị cụt chân trong trường hợp nào anh biết không?       Tôi lắc đầu rồi thấy Đức hơi buồn, tôi nói, thì quê mình đầy bom bi, chắc em làm đồng bị bom bi. Hắn nói được vậy đã hạnh phúc. Tôi nói thì sao nữa. Hắn nói em đi bộ đội, đóng quân ở Ninh Thuận. Ban ngày em quen được một ả bán cà phê đẹp mê tơi, tối, chờ cho đơn vị ngủ hết, em bấm thêm hai thằng bạn nữa cùng nhảy hàng rào ra bên ngoài đi tán gái với em. Vô phúc quá, em giẫm phải quả mìn thời Mỹ gài lại. Cụt. Về nhà. Cực như chó. Nói ra sự thật với bà con làng xóm thì họ xem mình đéo ra gì. Mà nói dối thì họ lại bảo, để bác giúp cháu làm hồ sơ thương binh. Cuối cùng, ai hỏi vì sao cụt, cười cười xong.

Hắn kể chuyện lấy vợ.

Vợ hắn bây giờ hồi đó là cô gái cùng làng, nhỏ nhắn, vú vê mông má tương đối. Thấy phận mình què cụt, hết đường sống, hắn chán. Gặp ả này, tán cho vui miệng, ai ngờ dính. Nhưng ả lại hỏi. Anh cụt chân nhưng có cụt cái kia không? Em hỏi cụt cái chi. Ả nói chim. Em điên tiết lên, vạch quần kéo hẳn chim ra. Em xem đi cho yên tâm. Nguyên xi. Ả quay mặt. Khiếp. Anh mần chi rứa. Nhưng mạ em nói, mi có ưng thằng Đức thì phải hỏi thiệt hắn, hắn cụt chân thì có mần được không. Em hỏi thiệt anh, chừ em cởi quần ra, anh dám mần không? Thằng Đức điên lên, dùng cái chân không cụt quật ả xuống bờ ruộng, kéo quần ả cái xoạc, mần một phát, ả kêu oai oái, em đau em đau. Hắn thở hổn hển nói, em phải về kể với mạ em là anh Đức cụt mần em rất đau nghe chưa. Ả dạ rồi chạy về nhà. Tháng sau cưới. Đêm tân hôn, ả kể, hôm anh mần em bên bờ ruộng, em chạy về, kể với mạ. Mạ hỏi có đúng thằng Đức cụt mần con không? Dạ đúng. Chim hắn to không? Răng con biết to hay nhỏ, đời con đã biết của ai mô. Thì có to bằng cái cán rạ ( rựa) kia không. Dạ lúc mần thì to như rứa, mần xong không biết răng lại nhỏ bằng trái chuối. Hắn mần lâu không? Dạ lâu. Mần sâu không. Dạ sâu. Được. Mạ cho con cưới hắn.

Đức kể: Vợ chồng em lấy nhau năm sau đẻ con liền. Đứa con thứ nhất mới ra đời, chưa kịp kêu ba ba thì đứa thứ hai đã sẵn sàng trong bụng vợ. Tụi em ở riêng. Vườn rộng, nhà tranh vách đất, duy nhất có một cái nồi, một cái mâm, hai cái bát. Hồi đó khổ như chó. Em cụt, vợ em làm ruộng. Nhưng theo đẻ đái liên miên nên chẳng kiếm được hạt lúa nào. Đêm nào em cũng chèo thuyền mủng đi thả lưới, thả câu. Hôm sau vợ ra chợ bán. Làm bữa nào ăn hết bữa đó. Trời động, không thả lưới được, vợ lại xách rá đi vay gạo. Hôm đó trời lụt to lắm, em đang chèo thuyền thì nhìn thấy mấy sợi dây thép kéo từ trong cột điện của xã ra cái máy bơm của đội ở ngoài đồng. Cột chống dây điện gãy sụp xuống, kéo theo mấy sợi dây điện. Vì máy bơm này hỏng, người ta bỏ lâu rồi, nên cũng không ai sửa chữa đường điện. Em ngó tới ngó lui rồi hẹn hai thằng nữa, cắt mớ dây điện đó về, xoắn thành hình mấy cái gióng đem bán. Chẳng được mấy đồng nhưng công lao đi cắt dây điện với nhau nên ba thằng cũng làm bữa thịt chó. Miếng thịt chó nhai nửa chừng thì bị bắt. Bọn em bị kết tội xâm phạm công trình an ninh quốc gia. Em không cãi được. Vợ em nói, dây điện của hợp tác bỏ đi lâu rồi, mình mang tội ăn trộm nhưng răng lại gọi là phá hoại  công trình an ninh quốc gia. Em cặc. Không cãi. Vô đây.

Người ta thành án, không phải nằm hộp, ra ngoài lao động. Nhưng thấy chân em cụt, cán bộ nói, mi vô hộp mà nằm, lao động chi mi. Rứa là nằm hộp suốt cho đến hôm ni gặp anh.

Đức cụt vô hộp, tay trắng. Vợ có lên thăm nhưng không mang được chi ngoài cái bọc ni lông nhỏ đựng cà muối và ít thuốc lá sợi. Hồi chưa thành án, Đức nói, em tranh thủ khi cán bộ không để ý em thò tay bóp vú vợ em. Vợ em nói anh mần chi xấu hổ chết, họ nhìn thấy thì răng. Em nói cứng, luật hình sự không quy định bị can có vợ vô thăm thì không được bóp vú vợ. Vú vợ tao, tao bóp, làm đéo gì nhau. Vợ em cười. Em hỏi ở nhà lấy chi cho ba mẹ con sống. Vợ em nói, có chi ăn nấy. Nhiều bữa ba mẹ con ăn khoai luộc, mà khoai cũng phải đi mượn hoặc về nhà cha mẹ đẻ xin. Em nói, tù còn dài lắm, án 9 năm, hay mẹ mày bỏ tao đi, lấy chồng khác cho sướng. Vợ em nói, sướng khổ chi không biết nhưng có thằng mô chim to bằng anh không? Anh không có chi tự hào thì cũng phải tự hào chim anh to chứ. Em nghe vợ nói vậy, khoái, rưng rưng nước mắt, tự thấy vinh dự tự hào,  lại thò tay bóp vú vợ thêm cái. Em nói, tháng sau cán bộ cho mẹ mi ở lại một đêm. Vợ em hỏi. Ở lại mần chi? Em lại bóp vú thêm cái nữa. Hỏi ngu rứa, ở lại thì mần chứ mần chi. Vợ em cười.

Đêm đầu tiên có vợ ở lại đã thiệt. Sáng hôm sau cán bộ gọi em nói: Đức. Mi mần vợ mi thì là việc của mi nhưng mi la hét, gào lên ư hử ư hử suốt đêm rứa làm anh em cán bộ khó chịu lắm. Lần sau rút kinh nghiệm. Lần sau, vợ vừa đóng cửa buồng, em đã gào lên ư hử ư hử. Hôm sau cán bộ hỏi, sao mi mới vô buồng với vợ đã rên ư hử ư hử. Em nói, dạ lúc đó chưa mần chi nhưng em phải rên trước để khởi động cho máu. Cán bộ cười.

Ai ở cùng hộp với Đức cụt cũng được Đức tẩm quất cho. Tôi cũng vậy. Đức nói, em không có chi, phải ăn nhờ các anh miếng thịt, miếng cá, hút nhờ điếu thuốc, uống nhờ miếng trà, cho nên đêm xuống, các anh cho em tẩm quất, thôi thì lấy công bù vào mấy miếng thức ăn em ăn nhờ các anh vậy. Ai cũng nói, mi nói chi lạ rứa Đức, vô đây, toàn thân cứt đái, so bì, thứ hạng chi nữa. Nhưng Đức nói, cho em làm rứa thì em ăn, em hút, em uống của các anh thấy thoải mái hơn. Sau ai cũng quên chuyện đôi co này. Ai cũng quen việc Đức tẩm quất. Đến nỗi, sau này về, những đêm đầu không tẩm quất không ngủ được.

Đức mê sách. Sách gì cũng đọc. Nhưng có vẻ như vì văn hoá thấp nên đọc cho vui thôi, không hiểu lắm. Nhưng lại mê hỏi những câu cao siêu. Đức vẫn hỏi tới hỏi lui mãi tôi cái câu vi mô, vĩ mô là chi. Tôi hỏi, mày hỏi cái này làm gì, vớ vẩn. Đức nói vì ở nhà, mỗi lần cán bộ cấp trên về xã họp, phát biểu, Đức nghe lỏm, ông nào cũng vi mô, vĩ mô. Chẳng lẽ sống ngần này tuổi lại đéo biết vi mô, vĩ mô, nhục lắm. Anh phải giải thích cho em biết vi mô là gì, vĩ mô là gì. Tháng tới vợ em lên thăm em sẽ dạy nó vi mô là gì, vĩ mô là gì để vợ em về làng, vợ em sẽ nói vi mô, vĩ mô, thế nào mấy ông lãnh đạo thôn cũng nể mặt, đã nể mặt là thế nào cũng xét cho nhà em trợ cấp khó khăn. Tôi cũng giải thích cho Đức  rất say  sưa. Đêm nào hai anh em cũng vi mô vĩ mô. Cuối cùng tổng kết lại, Đức hỏi tôi, em hỏi thiệt, anh có thực sự biết vi mô là chi, vĩ mô là chi không. Tôi gật gù, thực sự tao dạy mi nhưng tao cũng đéo biết. Em cũng đéo biết nhưng nói câu nào ra có chữ vi mô hay vĩ mô thấy sướng cái miệng anh ạ, thấy hình như mình đang làm lãnh đạo. Thì mấy ông lãnh đạo nói vi mô vĩ mô nhưng cũng như anh em mình, họ cũng đéo biết đâu anh hè?

Một hôm, Đức được ra ngoài hộp phụ giúp nấu cơm. Chiều tối hắn vô, buồn xiu, ngồi rũ ra như giẻ rách. Lần đầu tiên tôi thấy Đức buồn. Hỏi sao thế? Đức kể. Là phạm nhân, nếu bắt được một phạm nhân trốn trại là thành tích to lắm, có khi được tự do luôn. Ấn tù thằng trốn trại bao nhiêu trừ sang cho mình hết. Hôm nay anh không biết à? Có một thằng án 15 năm trốn trại. Em phát hiện đầu tiên. Em lao tới bắt hắn. Nhiều phạm nhân khác biết sau em nhưng vì chúng nó không cụt, chúng nó chạy nhanh. Em gắng sức lao tới. Chỉ cần em chạm phải cái áo của hắn là coi như em đã bắt được. Mà trời ơi, em đã chạy gần hắn rồi, với tay ra đã kéo được áo hắn rồi, thế mà địt mẹ hai thằng phạm khác lao tới, lao qua đầu em, với tay vật ngửa được thằng trốn trại ra đất, cướp công em. Đây nì, chân cụt em toác hết cả thịt đây này. Lúc này em thấy tức cái chân cụt. Không vì hắn, hôm nay em đã tự do…

HIẾU SẸO

Tạm giam đến tháng thứ 5 tôi được ra khỏi hộp. Đây được coi là đặc ân. Dù vẫn là bị can, vẫn sống trong trại tạm giam nhưng ngủ ở nhà chung, được đi lại trong khu vực trại thoải mái, tất nhiên phải lao động. Nhưng thoát ra khỏi cuộc sống trong hộp xi măng ấy thật đã đời.

Đức cụt soạn sửa quần áo cho tôi, mặt cúi, tiếng nói lí nhí. Anh ra ngoài đó, em không gặp anh được. Ngày ngày không còn ôm nhau nói chuyện nữa, buồn anh hè. Tôi nói tôi sẽ cố gắng xin Đức ra ngoài hộp làm một việc chi đó. Đức reo lên mừng rỡ tua lua nói: Đúng rồi, đúng rồi. Rứa mà em không nghĩ ra. Anh uy tín rầm trời, xin em ra khỏi hộp chuyện vặt anh hè. Tôi cau mặt, đéo mẹ, tao cũng chỉ là bị can, uy uy tín tín. Đức nói anh nhầm, bị can cũng ba bảy loại. Loại 1 là xếp bị  tội, hoặc kẻ giàu có, vô trại, dù nằm hộp trong thời gian tạm giam cũng sướng như tiên. Hai là những người  như anh, viết văn, viết báo sướng lắm. Họ phải đối xử tốt với anh, sợ sau này anh ra anh vạch mặt họ thì chết. Ba là mới đến loại bọn em, mạt hạng, người ta xem loại bị can, phạm nhân như em là cục cứt chó. Tôi an ủi, kiểu gì thì tôi cũng cố gắng xin Đức cụt ra. Đức cụt ôm tôi, dùng cái chân cụt thụi thụi vào bụng tôi, cười cười, nhưng rõ ràng là hắn đang khóc. Mày làm như tao sắp đưa đi tử hình không bằng. Tươi tỉnh lên. Đức cụt dạ dạ rồi nhìn tôi bước ra khỏi hộp.

Tôi đang ôm áo quần về nhà chung thì trong cái bụi cây sát hồ cá nhảy tót lên một thằng phạm nhỏ thó, mặt sẹo lớn, đỏ gay, mang áo sơ mi thả tay dài xuống tận bàn tay, bê bết bùn. Hắn ôm một bó rau muống mới hái, nước chảy lỏng thỏng. Nhìn hắn, nếu không đủ bình tĩnh, ai cũng có thể có cảm giác hắn sắp giết mình.

-Anh Vinh.

Tôi ngạc nhiên.

-Em Hiếu. Hiếu sẹo. Biết anh rồi. Người ta nói trại này có một nhà văn, em đéo biết nhà văn là loại nhà chi nhưng em muốn gặp anh. Hóa ra anh đây. Trưa đến chỗ em, em mời anh cơm cá kho, rau luộc. Nhé nhé.

Cán bộ quản giáo nói nhỏ: Trong khu vực trại anh cứ tự do đi lại cho thoải mái, nghỉ ngơi ít bữa rồi nếu thích làm việc, chúng tôi sẽ bố trí. Nhưng anh không được lại gần hộp, ở đó là biệt giam, đang làm án. Còn trong khu vực trại, anh đi đâu cũng được.

-Thằng Hiếu sẹo hẹn ăn cơm là sao?

-Kia. Hiếu sẹo án 8 tháng thôi, án nhẹ, nên trại cho hắn chăn nuôi lợn. Hắn ở góc kia, đó, chỗ cái chuồng lợn, trưa anh có thể ra ăn cơm với hắn cũng được, tôi cho phép.

Trưa. Tôi đi về phía chuồng lợn để tìm Hiếu sẹo. Im ắng,. Không thấy ai. Tôi kêu tên Hiếu mấy lần không thấy hắn đáp lại. Tôi tò mò bước lại cái chuồng lợn xem. Mấy con lợn béo tốt đang thở phì phì, Muỗi bay vù vù. Phân lợn hôi hám. Trong góc tối, thêm một con nữa. Nhưng hình như không phải. Tôi cố nhìn. Ôi trời ơi, không phải con lợn mà thằng Hiếu sẹo. Hắn ôm đít một con lợn khác ngủ khò khò. Tôi nhảy vào chuồng lợn lôi cổ hắn dậy. Thằng điên, sao mi ngủ trong chuồng lợn. Em say quá. Sáng nay lẻn về nhà, nhà em chỉ cách đây có cây số, em lẻn về lấy cắp một số thứ đồ ăn rồi còn nữa chai rượu của ba em, em lấy luôn. Uống hết, say quá, đang định vô chuồng lợn làm vệ sinh nhưng say quá, ngủ quên mất. Áo quần thằng Hiếu sẹo bê bết phân lợn. Tôi bảo tắm đi đã. Hắn cười, tắm chi anh, em quen rồi, không có mùi phân lợn trên người, không ngủ được. Rồi Hiếu đưa tôi đến cái chòi nhỏ làm sát chuồng lợn. Hóa ra hắn đã nấu xong cơm. Cơm, canh, cá kho, ớt quả, đàng hoàng. Em làm cho bác bữa cơm, ở trong hộp lâu, thèm một bữa cơm như ri đúng không bác. Địt mẹ đời, lần nào chui trong hộp ra em cũng phải kiếm một bữa cơm. Ăn đi bác. Hiếu ép tôi ăn từng bát một. Một bữa cơm nhớ đời, ấn tượng và sảng khoái hơn bất cứ một bữa đại tiệc nào mà tôi đã dự trên đời. Nhưng mùi phân lợn từ người Hiếu làm tôi rất khó chịu. Cơm ngon nhưng toàn mùi phân lợn. Hiếu cười khì khì. Hiếu dùng cái ấm lớn nấu chè, đỏ ra bát. Chè Bắc thái đó anh. Em nghe cán bộ trại nói lão Vinh nhà văn nghiện chè lắm, em mới đi ! kiếm về đó. Ngon không anh. Tôi hỏi em kiếm chè ở đâu ngon vậy. Hiếu cười, em đột nhập vô phòng giám thị trại, dốc cả bình chè ra áo, chạy về đây. Tôi hỏi, thế cơm thịt ở đâu ra. Hiếu nói em về nhà, chui vô bếp, thấy cá lấy cá, thấy thịt lấy thịt, thấy rau lấy rau, mời bác bữa cho đàng hoàng. Tôi hơi ngao ngán. Sao em tốt với anh thế. Hiếu sẹo gãi đầu. Vì mấy thằng phạm nói, loại như em không bao giờ ngồi với nghệ sỹ được. Mà anh là nghệ sỹ..Tôi làu bàu, tầm bậy, ngồi với nghệ sỹ thì sao. Hiếu gật gù, nhấp tiếp ngụm rượu: đời như em là loại chó má, vô tù ra khám thường niên, ai coi em là người, cha mẹ bỏ, vô đây cán bộ coi em là tù chuyên nghiệp. Anh biết không, chính em cùng nhiều phạm nhân khác xây lên cái trại giam này đấy. Vì thành tích xây trại, em được giảm án về. Mấy ngày sau phạm tội bắt vô lại, lại nằm ngay trong cái hộp em xây. Thế mới đểu. Mày phạm tội gì mà vô vô ra ra hoài vậy. Chơi đỏ đen lừa khách đi xe mà anh. Chơi miết quen rồi. Ở nước Nam mình, em là thằng bị can làm án nhanh nhất. Bắt, hỏi cung nửa buổi, ai cũng biết em hết rồi. Ra xử chưa tới một tiếng. Ông tòa hỏi, Hiếu, anh  thấy tội anh xứng đáng mấy năm tù? Em nói, tùy tòa, tòa đạp mấy cũng được, em quen rồi. 2 năm được không? Dạ được. Thế là 2 năm. Có án thì 6 tháng, án 8 tháng. Tính lui tính tới 10 năm nay em ở ngoài tổng cộng khoảng 2 năm, con tám năm vô vô ra ra trong trại giam như cơm bữa anh ạ. Sao mày ăn ở bẩn vậy? Dạ vì hồi trước, không trừng trị tính mất dạy của em được, cha em lại trói em vửt vô chuồng lợn. Vứt hoài, quen. Em ngủ không có mùi cứt lợn, k! hông ch�! ��p mắt được. Thôi. Lần này hết án, đừng phạm tội nữa, lấy vợ, tìm việc làm, xong, ổn định cuộc sống Hiếu ạ.. Anh khuyên em tầm bậy chi rứa? Tôi ngạc nhiên. Khuyên Hiếu đừng phạm tội sao tầm bậy? Em mà  không phạm tội thì em biết làm chi giờ?. Ra tù, em kiếm việc nào làm cũng hóa ra là việc vi phạm pháp luật hết. Rứa mới tức cười anh ạ. Ví dụ Hiếu đã làm những việc chi nào. Dạ thì chơi đỏ đen lừa khách này; làm bảo kê cho nhà hàng này; bảo kê cho mấy ả cave này; đánh bạc này, ăn cắp này; bẻ khóa này…Em cũng cố kiếm việc đó chớ, nhưng việc mô cũng vi phạm pháp luật, bị bắt suốt anh ạ, mỗi năm bắt vài lần, rồi xử án, hỏi cung…Em nói với công an điều tra, tóm lại là cán bộ viết lời khai của em răng em cũng ký, miễn là án nhẹ nhẹ chút, ra ngoài đời chơi vui hơn. Tôi cầm tay Hiếu. Anh nói nghiêm túc này, em có thể làm thuê, đi phụ hồ, hoặc học nghề cắt tóc…những nghề đó làm sao vi phạm pháp luật. Hiếu cười. Anh nói như cán bộ. Thôi không nói nữa. Em là rứa đó anh ạ.

Sau bữa đó, Hiếu coi tôi như người anh, người cha, chăm sóc hết sức tử tế. Rồi tôi cũng xin cho Đức cụt ra khỏi hộp. Hôm Đức ôm áo quần nhảy lò cò ra cửa hộp, có tôi đón. Đức nhìn tôi cười, uy tín uy tín.. Ba anh em chơi với nhau: Một thằng nhà văn, một thằng cụt, một thằng cứt lợn chơi với nhau như anh em ruột.

Suốt 10 năm nay, tôi cố ý gặp lại Hiếu. Nhưng lần nào nghe tin em tự do thì em đã bị bắt lại. Tôi chưa có cơ hội gặp Hiếu. Đau đáu trong tôi một câu hỏi: Sao Hiếu sống tốt thế, tình nghĩa thế mà cứ phạm tội như vậy? Phạm tội như sự lựa chọn của cậu ấy? Sao thế nhỉ? Tôi vẫn đang quyết tâm gặp Hiếu. Hiếu ơi, em đã vào tù ra khám hàng chục lần rồi, em phải thay đổi Hiếu ạ. Đức cụt có lần thấy tôi băn khoăn, nói rằng, thằng Hiếu muốn thay đổi thì phải tập cho hắn quên dần đi mùi cứt lợn. Con người có khi chỉ cần thế đã trở thành lương thiện. Tôi không biết Đức cụt nói đùa hay thật.

———————–

 BOX:

Tóm tắt vụ án của tôi như sau: Khi đã không thể kết tội được, nhưng người ta vẫn giam cho đến ngày xử án. Và án sơ thẩm xử 30 tháng tù. Sau lên phúc thẩm xử đúng 10 tháng đã bị bắt. Anh Lập nói :” Thôi mệt lắm rồi. Đéo gì. Về là xong”. Thế là xong một vụ án. Không có tội vẫn ép xử 10 tháng, đến giờ tôi cũng không hiểu. Người ta vịn vào cái khoản tiền tôi thuê máy nổ phục vụ quay phim hơn 4 triệu đồng, còn thiếu nợ, và vin vào đó kết tội lừa đảo trong khi đơn vị cho tôi thiếu nợ trưng ra với Tòa công văn của giám đốc nói ràng, tôi thiếu nợ chưa trả và đơn vị đông ý cho tôi thiếu nợ, nhưng tòa không nghe. Nếu nghe thì tôi sẽ tự do ngay. Là án oan. Thế là sơ thẩm. phúc thẩm bàn với nhau cho thằng này cái án 10 tháng tù vì can tội thiếu nợ hơn 4 triệu. Hết vụ án. Sau khi kết án, tôi nhận tiền thưởng vì có công ( 10 triệu) (!!!). Cuộc sống đôi khi là như zậy

LÃO TÙ LƯNG GÙ

Ra khỏi hộp chừng 10 ngày, tôi được giao việc tưới rau trong trại. Mỗi ngày ba lần, hai tay xách hai cái thùng to, xuống hồ cá múc nước, lại trèo bờ dốc bước loạng choạng lên từng bậc trơn nhẫy. Tôi phải tưới một vùng rau khoai rất lớn, hàng chục mảnh, khoai của cán bộ trại trồng để cắt về nuôi heo ở nhà. Cả ngày người tôi đẫm nước và bùn, nhìn cũng chẳng khác mấy Hiếu sẹo, hai bàn tay tôi vốn chẳng làm gì, nay phồng rộp lên, tứa máu. Da tôi đen xạm lại như một củ khoai nướng quá lửa. . Dưới cái nắng gay gắt, tôi câm lặng như vậy làm. Trong đầu rỗng tuếch. Lạ thế. Trong đầu rỗng tuếch, không nghĩ gì, không thấy cay cực, không thấy nhục, lạ quá. Con người ta thật lạ.

Vợ tôi vô thăm, nhìn thấy chồng như vậy, không chịu nỗi.

Mấy ngày sau vợ tôi gửi cho tôi cái máy bơm con chuột của Liên Xô và mấy chục mét đường ống.

Từ hôm ấy tôi khỏe.

Chỉ cần thả máy bơm nước con chuột xuống hồ, kéo ống nước vào một góc khoảnh rau, cắm điện là ngồi chơi. Vợ tôi lại gửi cho cái bi đông. Hàng ngày tôi pha trà trong bi đông, xách theo.

Một hôm tôi nhìn thấy cuối vườn rau một ông lão lưng gù, gù gập, đang lom khom nhổ cỏ. Tôi đi tới, ông lưng gù tránh mặt đi sang chỗ khác. Tôi lại tiến tới nữa, ép ông vào bờ đất.

-Sao cháu không thấy bác lần nào…

Im lặng.

-Bác mới bị xử án?

Im lặng.

Sau thấy tôi kiên trì chờ câu trả lời, lão gù ngó trước ngó sau rồi mới nhìn thẳng tôi. Nhưng tôi lại thấy mắt lão nhìn chằm chằm vào cái bi đông.

-Bác uống trà. Trà ngon đấy.

Lão gù cầm bi đông dốc ngược, tu ừng ực.

-Trà ngon không?

Lão gật

Thế là thân nhau. Lão nói, lão vào đây gặp ai lão cũng sợ, dù chẳng ai làm gì lão nhưng lão thấy sợ. Sáu mươi tuổi, già nhất trại, nhưng ngay cả một thằng phạm mắng, lão cũng co rúm hết lại. Lão nói, mấy tháng biệt giam trong hộp, đêm nào lão cũng bị bọn bị can bắt tẩm quất. Lão câm lặng tẩm quất. Bọn trẻ trong hộp toàn bọn đầu trộm đuôi cướp, thay nhau bắt lão phục dịch. Lão làm hết. Không nói một câu. Có bữa, do lưng gù, đi chậm, khi cửa hộp mở chia cơm, lão ra, luýnh quýnh làm đổ cơm, nhịn.

Lão có án 3 năm tù giam.

Hôm nay lão thành án, được ra khỏi hộp, cho làm việc nhổ cỏ rau.

Và người đầu tiên lão nói chuyện là tôi.

Trưa, tôi và lão chui vào dưới gốc cây tránh nắng. Hai thằng nằm bên nhau, bi đông trà ở giữa. Lão không nằm ngửa được, người nghiêng bên tôi, nhìn tôi, mắt rơm rớm. Đời tui hôm ni thấy sướng. Nằm, uống trà. Ở nhà cũng không dám ước nghỉ ngơi thế này.

Rồi lão kể. Lão sống một mình với đứa cháu gái mồ côi.

Đứa cháu gái rất đẹp. Ngày ngày lão hái rau, chăm chút mấy con lợn, con gà nuôi cháu ăn học. Nhà cực. Năm bữa khoai, một  bữa cơm. Cháu học xong phổ thông ở nhà luôn. Đi học không có tiền. Nhưng mình cực, mình ở làng, cháu mình nó là con gái lớn, lại đẹp, vẫn ở nhà cùng ông nhưng ngày ngày nó vẫn nhóng cổ về thị xã. Tôi nói, cháu có muốn đi làm thì xin việc, ông cho đi. Mặt con bé rạng rỡ. Mấy ngày sau có hai thanh niên trên thị xã về nói là ở công ty du lịch đi tuyển người rồi chở cháu ông đi. Tháng sau cháu ông về, áo quần xúng xinh, còn cho ông mấy chục ngàn, còn khoe, cháu làm ở khách sạn, lương tháng 700 ngàn. Ông trợn mắt, lương chi cao rứa, 700 ngàn đồng. Cháu ông cười.

Năm tháng sau, cháu ông về, lao vào giường nằm khóc. Ông hốt hoảng. Có chi à? Răng cái bụng cháu to rứa? Mi có thai. Cháu ông gật. Ai mần mi có thai? Cháu ông lắc đầu. Đồ con điên, có thai mà cũng không biết ai mần có thai là răng? Cháu ông im lặng. Hắn mần mi ở mô. Cháu ông im lặng. Nói tên hắn ra, ông báo với  công an triệu hắn về. Cháu ông im lặng. Mi giết chết ông rồi. Cả xã cả làng sẽ nói mi là con đĩ cháu ạ. Ông sống như ăn mày cho mi ăn học, mong mi thành người, chờ ngày mi đủ lông đủ cánh ông mới dám nghĩ đến cái chết. Răng chừ lại thế ni? Răng lại thế ni?

Ông ra bờ sông trước nhà ngồi cả đêm với chai rượu. Răng chừ lại thế ni?

Trong nhà, ông thấy đèn tắt. Ông lom khom chạy vô. Chân ông vấp ở bậc cửa, rồi lảo đão ngả về giường của cháu ông. Tay cháu ông cầm một nắm thuốc. Ông giật, vứt xuống đất. Răng lại thế ni? Cháu ông gào khóc.

Ông dấu cháu cho đến ngày sinh.

Nhưng đến ngày sinh ông lại ốm. Tối, ông thấy cháu bế con ba ngày tuổi ra ngoài. Ông hỏi đi đâu. Nó im lặng. Ông đuổi theo nó nhưng đi không được. Ông biết nó đang làm gì. Ông vật vã gào lên cháu ơi, răng lại thế ni?

Mấy ngày sau làng ông xôn xao việc một cháu bé sơ sinh bị bỏ trôi sông.

Công an ập về nhà. Cháu ông ngồi như câm. Ông lao ra chặn cửa: Tui lạy các chú, tui có tội, tui hận vì cháu tôi chửa hoang nên đã giết chết con của hắn, tui có tội.

Công an lôi ông đi luôn. Ông ngoái lại, cháu ông quỳ xuống sau lưng ông, gục đầu. Ông nghe tiếng cháu ông hét lên: Ông ơi, răng lại thế ni?

Ba năm tù. Người ta xử thế vì châm chước  ông tuổi cao sức yếu.

Rồi ở trong trại giam, ông nhận được tin cháu ông đã bỏ nhà đi. Ông gào lên trong đêm răng lại thế ni.

Đêm đó ông như con thú, ông cào cấu vào tường, ông húc đầu vào tường. Răng lại thế ni. Răng lại thế ni.

Đêm đó, mấy thằng phạm trẻ không đứa nào dám bắt ông tẩm quất nữa, mấy đứa chúng ngồi ép một góc nhìn ông như nhìn một con thú bị điên. Rồi ông nhào vô từng thằng, cắn vào vai từng thằng, nghiến răng: Răng lại thế ni? Răng lại thế ni? Tổ cha đời. Răng lại thế ni. Tổ cha đời. Răng lại thế  ni.

Nhưng lúc này khi ngồi bên tôi thì ông lại cười khùng khục. Tôi thấy ông vui, nên nhại: Bây chừ răng lại thế ni?

Ông cười: Tổ cha đời, mình chửi đời oan. Con cháu nó rời làng nhưng không đi làm việc chi xấu hổ, nó lên thị xã vừa làm thuê vừa ôn thi. Ngày tui xử án, không thấy nó đến, tui điên lắm, chửi tổ cha đời răng lại thế ni.

Xử án xong, sắp  lên xe phạm về trại thì con cháu tui chạy đến ôm tui khóc nhưng lại cười toe toét, huơ huơ trước mặt tui mảnh giấy: Ông. Cháu đỗ đại học Y khoa.

Tôi hoa mắt lên, nhìn cái giấy báo đỗ đại học rồi kéo đứa cháu vô ngực, cắn vào vai nó: Răng lại thế ni? Răng lại thế ni. Cháu ông nói thầm: Ông ơi, sau việc dại dột của cháu, ông cứu cháu, cháu đi làm thuê, ôn thi, thi đỗ đại học,. Cháu học xong cháu sẽ nuôi ông. Cháu sẽ đưa ông lên thành phố ở. Nhất định là như rứa ông ạ.

Tui khóc, tui cầm tay mấy chú công an lắc lắc: Tổ cha đời, răng sướng ri, răng lại thế ni…

Ngày nào gặp tôi ở vườn rau ông cứ chờ giờ nghỉ trưa, lại nằm bên tôi, lại kể về cô cháu ông, rồi lại cười khùng khục lại chửi: Tổ cha đời, tổ cha con cháu tôi, răng lại thế ni.

Trưa nào cũng thế.

Tôi biết là ông vui và tự hào về người cháu gái của mình như thế nào. Và hơn thế, qua vấp ngả, trước sự hy sinh to lớn của người ông, cô cháu gái của ông đã biết đứng dậy một cách đáng khen. Ông vui là phải.

Tổ cha đời, răng lại thế ni.

Nhóm bọn tôi có bốn: một thằng nhà văn, một thằng cụt, một thằng cứt lợn, và một lão tù lưng gù.

Hiếu sẹo nói: Ông gả con cháu ông cho tui. Lão gù kênh kiệu: Cặc. Mi hôi cứt lợn, cháu tau đẹp rứa, cặc tau gả. Hiếu sẹo cười tít mắt.

Đến ngày tôi ra khỏi trại, ông lom khom chạy ra cổng trại, ghì tay tôi, cười, mắt ông ngấn lệ: Tổ cha thằng Vinh, răng lại thế ni.

Tôi ôm ông rất chắc. Cái lưng gù của ông như tuột khỏi tay tôi.

Sau đó ông được tha tù trước hạn. Rồi ông mất hút. Tôi về tìm mấy lần không ai biết ông đi đâu. Chỉ có nghe nói, ông đang sống với vợ chồng cô cháu gái ở thành phố, mà cũng không biết thành phố nào.

Tuần trước về thăm Đức cụt hỏi về lão gù, Đức cụt nói không biết nhưng nghe nói, lão sướng, vợ chồng cô cháu có cả ô tô. Thông tin chỉ vậy.

Lão gù ơi, nếu những dòng này mà cháu lão đọc được, sẽ nhận ra tôi, và hãy báo địa chỉ cho tôi. Nhất định, lại sẽ có cuộc hội ngộ: Một thằng nhà văn, một thằng cụt, một thằng cứt lợn và một lão gù với một bữa nhậu.

Tôi mong  được như vậy.

NINH HÓI

Khi tôi vào trại, Ninh hói đã thành án 5 năm tù giam và được giữ chân “trật tự”. Với một trại tạm giam, công việc Ninh hói rất quan trọng. Anh ta cầm chìa khoá của tất cả các hộp, khi cán bộ điều tra cần trích xuất bị can nào hỏi cung, Ninh hói  là người mở khoá.

Ninh không cao nhưng khoẻ, đầu hói, mắt to, miệng to, nói to, chân bước sãi dài. Trong trại, chỉ nghe tiếng Ninh hói nói, Lúc thì “Đéo mẹ vô đi mày. Ngồi nắng thế được rồi, cán bộ bắt tao canh, bây giờ mày vô tao đi toa lét cái”; hoặc thỉnh thoảng hồ cá trại giam bị mất cắp, lão Phường chủ hồ cá đứng bên ngoài trại chửi vô:” Đ.m mấy thằng tù” thì Ninh hói cũng chửi ra:” Đ.m cái thằng chưa tù”, rồi cười khục khục.

Những tháng trong hộp, không có Ninh hói bí mật giúp thì tôi khó tự tin và giữ được sức. Sau này ra khỏi hộp mới biết, ngoài thức ăn gia đình và bạn bè thăm nuôi, không thể đủ, Ninh hói trước khi đưa đồ ăn thức uống của gia đình bị can cho vào hộp, thấy miếng nào ngon là xén ngay, gói lại cho tôi ăn. Thuốc lá cũng Ninh hói. Trà cũng Ninh hói. Bật lửa cũng Ninh hói. Nếu việc của Ninh hói lộ ra thì thôi rồi, chắc chắn là Ninh hói sẽ bị kỷ luật nặng, lại phạt vào hộp nằm như chơi. “Răng anh tốt với em?”- Tôi hỏi. Ninh quắc mắt” Tốt xấu đéo gì. Tao hóng hớt chuyện cán bộ,  biết mi là nhà văn, nhà văn mà nếu có phạm tội kinh tế là do đói. Tao có  nghe nói, một bài thơ người ta trả trăm bạc, làm bài thơ vỡ mặt, trăm bạc lấy cứt mà sống. Thương thôi. Thấy cái mặt mày cũng ngu ngu, thương nữa.”.

Ninh hói rất có uy với bị can và phạm nhân trong trại. Có uy hơn cán bộ là cái chắc. Ninh hói bảo ai người ấy nghe. Vì sau câu nói của Ninh hói là sự giúp đỡ bí mật nhưng chí tình của anh.

Một hôm anh nhìn trước ngó sau rồi dúi vào túi áo tôi mấy tờ giấy và một mẫu bút chì ngắn khoảng đốt ngón tay:” Viết được chi viết đi rồi đưa tao cất cho, đừng lộ ra bị phạt gông chân đấy thằng ngu”. Tôi như vớ được vàng. Cười. Đức cụt nói, anh mần thơ em coi. Lâu này em đọc thơ rồi nhưng chưa thấy người ta ngồi mần thơ như răng hết. Tôi gật gù. ” Khi ta gặp em/ Chiếc lá rung giọt sương trong vắt/ Khi ta biết em/ Tiếng chim hót cuối vườn lãnh lót/ Khi ta nhớ em/ Giọt mưa rơi chầm chậm vào đêm/ Nếu em lãng quên ta/ Chiếc lá rung giọt sương tan thành nước/ Nếu em bỏ ta/ Tiếng chim hót cuối vườn chợt tắt/ Nếu em đuổi ta, giọt mưa rơi xói mãi đáy buồn…”. Thằng Đức cụt lẩm nhẩm lúc, thuộc. Hắn lò cò nhảy ra cửa ngoài hộp, đứng chờ khoảng gần một tiếng thì thoáng thấy Ninh hói. Anh Ninh. Anh Ninh lại đây. Ninh hói lại. Em đọc thơ anh Vinh mần này. Mần ở cái giấy và bút chì anh cho hồi sáng đấy. Ninh hói dí miệng sát song sắt chửi. Thằng ngu, khép miệng lại. Đọc đi. Đọc qua qua thôi ngu ạ. Đức cụt đọc. Ninh hói nhướn mắt. Đọc lạị, chầm chậm. Đức cụt cười nhăn nhở rồi đọc lại. Ninh hói nghe xong: Đưa bài thơ đây tao cất cho. Địt mẹ, thơ hay như thật. Tôi ngồi trong góc tối buồng giam, khóc. Đó là bài thơ đầu tiên và cuối cùng của tôi.

Tội anh Ninh hói nghe rất đáng sợ: Cướp của giết người. Hai thằng đầu vụ bị tử hình. Anh Ninh a dua bị 5 năm tù giam. Ninh hói kể: Có đéo gì đâu. Hồi đó buôn trầm, lỗ quá, mấy anh em bảo đéo mẹ chặn đường cướp mấy thằng có trầm lấy lại vốn không thì chết. Rồi lên rừng, chặn đường cướp. Cướp thì giẫy, thì giằng co, thế là chết mẹ nó một thằng. Tội cướp của giết người không sai. Thế thôi.

Khi tôi ra khỏi hộp thì ở bên ngoài, chị Hải vợ Ninh hói mở một tổ hợp xay xát gạo. Đấy là sáng kiến kinh doanh của Ninh hói. Tổ hợp này chỉ cách trại mấy trăm mét nên Ninh hói ở tù mà cũng như quản lý luôn. Hồi đó, việc mua lúa rồi xát thành gạo trắng bán lãi lắm, lãi cả cám lợn, nên chỉ vài tháng, gia đình Ninh hói đã có đồng ra đồng vào. Cả trại đều biết. Cán bộ còn biết rõ hơn. Thế mới sinh chuyện.

Ngày ngày, đi xe qua chỗ xay xát gạo của vợ chồng Ninh hói, cán bộ rẽ vô:Hải. Cho tớ 20 cân. Chị Hải dạ dạ, cân gạo ngay. Cán bộ lại hỏi, mấy tiền, trả sau nhé. Thôi anh ạ, đáng chi đâu. Là vì chị Hải chỉ mong muốn nhờ những món quà gạo này họa may Ninh hói được giảm án nhanh. Người này Hải ơi, lấy cho ít gạo, thêm bao cám nữa, chị kia Hải ơi, gạo ngon không. Mấy tháng liền lỗ chỏng gọng. Ninh hói vặc vợ: Bán thì bán cho rõ ràng, cho thì cho, đéo gì mà lỗ khiếp thế, ăn mày à? Chị Hải nước mắt lưng tròng. Thì em lo cho anh. Họ mua, họ lại xin nợ, mình đòi, họ bực lên họ không giảm án cho anh thì sao. Ninh hói vung tay: đéo  sợ, buôn bán phải rõ ràng nghe chưa. Cô mà còn thế nữa tôi đấm vỡ mặt. Từ nay sòng phẳng hết, ai nợ không bán. Một tháng sau lại bắt đầu có lãi. Nhưng hình như Ninh hói cảm giác mình đang gặp phải những ánh mắt lạ. Rồi có lời trách: Ninh ạ, to tát gì hạt gạo mà căng thế. Ninh lại tức điên vặc lại vợ: Đéo gì sòng phẳng thế. Mình trong tay họ, họ nợ hay cho luôn cũng được, thế mà không biết gì. Ngu quá. Chị Hải vợ Ninh lại khóc. Chẳng biết xoáy xở ra sao.

Hết án, Ninh hói vập ngay vào kinh doanh. Mới đầu anh tiếp tục mở rộng xay xát gạo, có lãi, mua đất, vay ngân hàng, bỏ gạo, xoay sang kinh doanh xe máy. Bây giờ thì anh Đại gia rồi, vốn liếng hàng chục tỷ, thương hiệu Doanh nghiệp tư nhân Ninh Hải kinh doanh xe máy, xe ô tô lớn nhất Quảng Bình.

Mỗi lần gặp tôi, Ninh lại cười ha ha, thằng ngu, lâu nay làm gì, viết được cái chi hay không?

Hai anh em gặp nhau toàn nói chuyện tù, ít nói chuyện làm ăn.

Thỉnh thoảng, Ninh hói gọi ồn ào trong máy Vinh hả, địt mẹ mi đến đây tao đưa hồ  sơ dần cho mấy thằng cứt một bài báo. Khốn nạn quá. Nhưng khi tôi đến, Ninh hói lại cất hồ sơ vào tủ. Thôi đéo vào, đi uống bia với tao. Ngay tối nay, biết tôi vừa bay từ Sài Gòn ra Hà Nội, Ninh hói gọi Vinh Vinh về về, viết cho nó bài báo, địt mẹ nó láo quá, ăn mãi không vừa. Nhưng ngay sau đó anh lại nói, thôi đéo vào mày ạ.

Gần đây Ninh hói nói Vinh ạ, khi nào kéo mấy thằng tù đi nhậu bữa đi. Nói rồi cũng chẳng tổ chức được. Tôi trách, anh nói mãi không tổ chức được cuộc gặp mặt mấy thằng tù.

Ninh hói cười khục khục nói làm ăn bận tối mặt và buột miệng chửi: Địt mẹ mấy thằng tù.

KIỆN TUỚNG

Ninh hói dặn: Vinh được giao tưới rau trong trại thì cứ giả vờ chăm chỉ, đại khái, vì chưa chắc mày đã bị án, có khi vô tội, cho nên đừng có hăng máu mà làm việc tao dánh vỡ mặt. Tôi ngơ ngơ hỏi, làm như thế nào thì gọi là hăng máu, mà tưới rau thế nào thì gọi là giả vờ. Ui cha cha thằng ngu. Giả vờ tưới là luống rau nào cũng thấm nước, nhưng đéo mất công. Vài ba ngày, nắng to rau chết càng tốt. Rau cán bộ chứ rau chi mình. Hiểu chưa.

Đức cụt dặn: Nghe em bày cho này, anh cầm bình xoa, khi tưới thì vung tay lên thật cao, nước nó văng  ra như nước đái bò, thấm ướt đất nhanh lắm mà chẳng nhọc công chi,

Hiếu sẹo dặn: Em về nhà ăn cắp phân đạm bón cho rau, rau tốt thì mình hái rau non luộc nhấm rượu không sướng à. Em giúp bác.

Lão gù dặn: Mấy thằng nó nói rứa không được. Mình là người tử tế, thì ngay cả tưới rau cho kẻ thù nó ăn mình cũng phải tưới tử tế Vinh ạ.

Ninh hói nghe lõm lão gù dặn tôi thế, cặc, rồi đi.

Đức cụt véo vào mông lão gù phản ứng.

Hiếu sẹo cười tít mắt.

Tôi không hăng nhưng cũng không xỏ lá. Tưới hết, vừa đủ, mệt thì nghỉ. Nhưng khổ, rau lâu ngày không ai chăm tưới, nên bây giờ ngày 3 bữa tưới nước, chỉ khoảng 1 tuần tốt tươi mơn mởn. Lại thêm thằng  Hiếu sẹo về nhà ăn cắp phân đạm vãi lên nữa, những luống rau khoai tốt vỗng lên,. Cả trại trầm trồ nhìn tôi. Mấy thằng tù đi qua tôi, liếc mắt nói nhỏ: anh ngu lắm, anh đã có án đâu mà hăng rứa.

Cán bộ trại đi qua tôi nói: ngày mai Vinh cho mình xin một mảnh rau nhé.

Cán bộ điều tra sang thấy thế nói, ông làm vậy là tốt, khuây khoả, không lo nghĩ.

Riêng trung tá Châu giám thị trại véo tai tôi: Anh khôn ranh nhất.

Tôi chẳng phản ứng gì. Ngày này sang ngày khác một bi đông trà đặc, một máy bơm, một cuộn ống nhựa, tôi tưới nước lênh làng đám này đến đám khác. Một tháng sau, không có khoảnh đất nào trong trại lại không có rau. Cán bộ trại nào cũng dành được một mảnh. Lợn nuôi trong chuồng cán bộ tăng từ 1 con lên 3 con. Trong trại có rau, bên ngoài có cám gạo Ninh hói cung cấp, ngu mà không tăng đàn lợn.

Tôi đen trũi, nhưng rắn rỏi.

Tôi tự do trong trại.  Có vẻ như người ta nới lỏng hết mọi sự theo dõi, canh chừng, tôi đi đâu trong trại cũng được, nói gì cũng xong, gặp cán bộ trại còn vỗ vai, vỗ lưng,  nói trạng , cười he he.

Tôi điều chỉnh thân phận mình rất tốt. Vào đây, oan hay không oan nói sau, còn có toà, phải thích ứng nhanh, và phải cười nhiều. Kệ mẹ nó đời . Nếu lúc nào cũng ỉu xìu, cay cú, hậm hực, chết vì suy sụp  có ngày.

Một buổi trưa, Ninh hói lôi tôi vào góc hồ cá: Vinh đứng trông chừng, tao làm cái này hay lắm.

Hoá ra Ninh hói đã kiếm được cây nứa dài, có dây điện, có móc sắt, đầu kia dây điện là cái vợt bằng thép nhỏ.

Tôi hiểu ngay. Để em. Tôi móc dây điện vào một đường điện của trại, hăng hái lội xuống hồ cá. Vừa dí đầu dây điện xuống nước thì ôi chao, cá to, cá nhỏ , nhảy tưng tưng, vật ngửa ra mặt hồ. Tôi ra hiệu cho Ninh hói ngắt điện, rồi sung sướng ôm, nhặt, lôi , kéo lên bờ cả mấy chuc con cá trắm, cá mè to tướng. Tôi ngồi ngẩn ra ngắm. Ninh hói chửi: Thằng ngu, lấy bèo vùi vào đi, lộ là chết đấy.

Tôi cũng sợ, đã ăn cắp điện còn ăn cắp cá hợp tác nữa thì chết.

Ninh hói giao cho Đức cụt một con cá to: nấu ngay, ăn vã cho sướng. Một con đủ chưa. Đức cụt nói: Con nữa, từ bé đến chừ em chưa ăn con cá to như thế này bao gìơ, ăn hết, cứt cả cũng ăn.

Lộ. Cán bộ trại thấy tôi dùng điện bắt cá. Đâu cả rồi? Cán bộ hỏi. Tôi thật thà chỉ tay vào đống cá dấu dưới đống bèo. Ninh hói tái mặt. Đức cụt giả vờ quay đi hát một câu vong cổ:” Cô Sáu ơi…Cho tui hỏi cô Sáu chút cô Sáu nghen…”. Hiếu sẹo cười hì hì, mặt đỏ bừng, dưới áo Hiếu sẹo đang có chai rượu. Cán bộ trực ban của trại xem xét đống cá nhìn Ninh. Ninh, mi chọn cho tau hai con đưa về cho chị hí. Ninh thở hắt ra mừng rỡ, dạ dạ, em đưa ngay.

Ngày nào cũng thế,  quen đường, tôi cứ dùng điện châm cá, nuôi cả trại, từ cán bộ đến bị can. Lại còn gửi cá cho mấy nhà tôi quen bên ngoài trại nữa.

Cuộc sống tươi hẳn. Đức cụt véo vào má nó, anh coi nì, mặt em như con lợn rồi, tẩm bổ ri mà vợ em lên, bốn nhát anh hỉ.

Vài cán bộ nữ còn trách tôi, cá hôm nay không béo.

Mấy thằng bị can quen mặt trong hộp còn ới to khi tôi đi qua: Đại ca Vinh, trưa cho hộp em một con nghe.

Tôi như chủ nhiệm HTX phân phối cá tươi, có vẻ rất quyền lực.

Một hôm , tầm trưa, xuất hiện hai công nhân Sở điện lực. Trong khi tôi đang ngụp lặn ôm cá lên bờ thì Đức cụt lao tới sát bờ: anh Vinh, chết, chết…Tôi nhìn lên, hai công nhân điện vẫy tay.

Biên bản lập ngay tại chỗ. Phạt 2,4 triệu. Tôi ký.

Tối, trung tá Châu gọi tôi đến: Mình phải đi xin xỏ mãi họ mới giảm 1,2 triệu. Vinh nói người nhà mang vô nộp.

Tôi định cãi, ăn cá thì ăn cả làng thế mà nộp phat thì tôi nộp là sao. Ninh hói nói, đéo vào,  nộp đi.

Vợ tôi mang tiền vô, anh vô đây mà vẫn tốn tiền thế ni là răng?

Hiếu sẹo cười: Chị Mai lo chi, vài bữa em làm lại, lấy cá bán trả tiền điện cho chị. Vợ tôi cười xoà cho xong chuyện, biết làm gì cái thằng chồng bất trị.

Tôi hỏi Ninh hói, làm sao họ biết mình châm điện nhỉ. Ninh hói giảng giải: Đéo mẹ, mỗi lần mình dí điện xuống nước, đồng hồ nó nhảy như cặc lên cơn  sao không biết.

Tin phạm nhân châm điện bắt cá lan đến tay ông Phường chủ nhiệm HTX nuôi cá. Vợ chồng ông Phường không biết làm gì, đứng bên ngoài hàng rào chửi: Địt mẹ mấy thằng tù. Ninh hói ngoạc miệng chửi ra: Địt mẹ mấy thằng chưa bị tù.

Cám bộ trại im lặng, không phản ứng.

Sau 2 tháng chăm sóc vườn rau của trại, cây khoai lang xanh mướt, cao vút cả một mét. Giám thị Châu tủm tỉm: Đố thằng nào trồng rau tốt như Vinh. Lạ thật.

Hiếu sẹo nói vô: Thưa cán bộ, phong cho anh ấy kiện tướng.

Đức cụt nói: Tao mới là kiện tướng.

Tôi gật đầu: Mỗi đêm 4 nhát đúng là kiện tướng/

Hiếu sẹo đỏ mặt cãi: Em chơi điếm nó còn tặng tiền vì sướng đấy.

Lão gù hắt hơi: Tao mà lưng không gù, loại như tụi bay là đồ cứt, đọ sao được với tao.

Ninh hói gật đầu: công nhận, bác gù nhưng chim bác to nhất Quảng Bình. Hiếu sẹo vật ngữa lão gù xuống kéo quần.

Tôi nhìn và tự an ủi mình: Cố mấy cũng không bằng được lão đâu, đừng hiếu thắng.

Đức cụt: Thế ai là kiện tướng?

NHÀ KHÔNG CÓ ĐÀN ÔNG

Đúng 10 tháng- 300 ngày- tôi tự do.

Vào tháng thứ 8, mọi việc về tôi coi như xong, tưởng là tự do rồi. Chị dâu tôi  xem bói, ông ấy nói, không về được. Phải 2 tháng nữa. Chi dâu tôi năn nỉ, thầy nói vì sao thế? Em cháu có tội tình chi. Ông thầy nói, là vì mộ ba tôi kết. Mộ kết thì hoặc là con cái làm ăn tấn tới, hoặc gặp tai họa. Bây giờ gặp tai họa thì mấy năm nữa tấn tới. Nhưng phải lễ tạ lớn mới được. Chị tôi hỏi mộ cha kết thì tai hoạ mấy năm ông. Ông thầy nói vài ba năm.

Chị tôi cùng vợ tôi và anh chị em trong gia đình lên mộ ba tôi tạ lễ. Kỳ lạ, ngôi mộ trên cát, đáng lẽ, ngôi mộ phải bẹt xuống vì gió thổi, cát bay, đằng này, ngôi mộ của ba cứ cao vồng lên, to ra.

Cúng suốt  đêm đó. Hương khói lập loè trong đêm trên  cát.

Đúng 2 tháng sau tôi tự do. Lại nói thêm lời ông thầy cúng: Mấy năm sau anh Lập bị tai nạn. Một năm sau nữa anh trai cả bị tim rất nặng tưởng chết.

Nhưng tất cả tai họa đều qua hết. Và đúng như ông thầy nói, sau đó, cả nhà yên ổn, ăn nên làm ra.

Tôi về.

Thằng Đức cụt một tay ôm lấy lưng tôi siết chặt, một tay vò vào chim tôi: Nhớ về trả thù cái khoản này nghe anh Vinh, mỗi đêm 4 nhát như em nghe anh Vinh, khi nào vô trại thăm em nhớ phải báo cáo rõ ràng nghe anh Vinh.

Tôi về.

Hiếu sẹo tần ngần đi lại trước mặt tôi: Bác về mừng cho bác nhưng ở đây không có bác em chán. Không có quà gì mừng bác, còn nửa chai rượu uống dở bác mang về uống mừng nhé.

Tôi về.

Lão tù lưng gù thụi cái đầu của lão vào bộ hạ tôi: Tổ cha đời, răng mi sướng rứa, răng lại thế ni?

Tôi về.

Ninh hói nheo mắt: Địt mẹ thằng tù.

Trung tá Châu nhìn tôi: Mấy tháng khi nào cũng dấu diếm cho Vinh trà quả không uổng công. Mình ước cái ngày này đến lâu rồi kia. Đừng buồn Vinh nhé…

Tôi xách cái túi áo quần, nhảy xe đò về nhà.

Lâu lắm mới lại thấy đường phố.

Tôi nhớ mọi người.

Nhớ cái đêm được trung uý Tiết bí mật cho ra ngoài trại, tôi lao đến nhà anh Hoàng Đạo ( khi ấy là Bí thư thị xã Đồng Hới). Trung uý Tiết chỉ cho tôi 1 giờ thôi. Tôi co chân chạy như kẻ trổn trại. Anh Đạo ngớ ra rồi ghì lấy tôi. Hai anh em câm lặng.

Tôi vừa thở  vừa nói: Em chỉ ra khỏi trại 1 tiếng thôi anh ạ.

Vợ anh Đạo dưới bếp chạy lên:Vinh ơi, một tiếng thì mần răng, em cần chi?

Tôi nói em cần một bữa cơm gia đình.

Anh Đạo vội vã sai con gái đi mua cơm và thức ăn, sai con trai đi mua bia, sai vợ dọn mâm bàn.

Bữa cơm dọn xong. Mọi người trong nhà định rút lên gác cho tôi và anh Đạo nói chuyện. Anh Đạo gọi: Cả nhà lại với chú Vinh nào. Nhà mình ăn rồi, nhưng ba đề nghị mọi người ngồi xuống, ăn lại, chú Vinh cần bữa cơm gia đình mà.

Tôi khóc.

Tôi nhớ anh Tuân, bị cột sống, lưng cong, cổ cứng, nhà cách trại khoàng 800 mét, mưa rét như vậy, anh vẫn mang ni lông, hai tay ôm trước ngực bát canh cua vừa nấu xong mang ra trại cho tôi. Ninh hói mang bát canh nóng vô hộp nói anh Tuân cho. Tôi leo người lên mấy thanh chắn trên ô gió của hộp giam, nhìn thấy anh Tuân đang lom khom đi bước thấp bước cao trên bờ ruộng về nhà. Tôi đập đầu vào tường khóc.

Khi tôi tụt xuống, Đức cụt ngơ ngác cầm bát canh đã hết nhẵn trên tay, ú ớ: Ui anh Vinh. Em đã định ăn một nửa, dành anh một nửa, nhưng thấy anh khóc, em quên hết, ăn sạch rồi.

Tôi nhớ anh Phan Viết Dũng, khi tôi bị bắt anh là Phó chủ tịch tỉnh, rất yêu văn thơ. Ạnh coi tôi và Lập như em. Hồi đó, nghe công an nói, chỉ cần nộp lại đủ 40 triệu mà tôi đã cầm của anh Hợp để xin Quota là hết tội. Anh Lập và anh Dũng đi suốt đem, gõ cửa nhiều nhà để mượn tiền cho tôi nộp. Sau tôi  mới biết người ta lừa, nộp hay không nộp thì người ta cũng đã bắt, bắt thì phải có kết luận, có tội, có xử án. Ngày tôi về, tôi và anh Dũng ra biển, ngồi nhậu. Hai anh em cay đắng trò chuyện với nhau. Hơn một giờ mà đĩa mực luộc không ai đụng đũa. Cốc bia cũng quên uống. Đắng chát. Chia tay, anh Dũng cho tôi tiền: Cố viết đi Vinh nhé. Tôi cầm những đồng tiền của một người bạn là Phó chủ tịch tỉnh, những đồng tiền không lớn sao cái tình lớn thế anh?

Tôi nhớ anh Tâm luật sư. Lăn lộn theo tôi hàng tháng trời. Nhảy cả tàu chợ ra Hà nội, ngủ phòng sọ bẩn thỉu ở Ga để bảo vệ cho tôi ở phiên toà sơ thẩm. Và khi tôi tự do, anh đã viết mấy bài báo liền trên báo Thanh Tra, báo Toà án nhân dân…Anh cháy túi nhiều lần vì lo cho tôi như lo cho một thằng em vậy. Ngày tôi bị bắt anh đã hói, ngày tôi ra anh còn hói hơn. Anh cay đắng nói: luật sư nước mình có chăng chỉ như thằng chân gỗ đưa phong bì cho toà xin giảm án chứ đấu tranh đấu triếc, bào chữa bào chiếc cái gì hả Vinh.

Tôi nhớ anh Tuynh, lúc ấy là bí thư huyên uỷ huyện Quảng Trạch của tôi. Trong khi nhiều người thấy tôi bị bắt, tránh, anh ấy đến tận phòng giam thăm, động viên và tin tưởng là tôi không có tội.

Tôi nhớ trung tá Lệ, thủ trưởng cơ quan điều tra, biết rất rõ việc tôi và giúp đỡ rất nhiều. Anh là một sỹ quan công an đáng kính trọng. Nhưng trời ơi, anh lại chết trong một vụ tai nạn ô tô mà nếu không, vài tháng sau anh sẽ là Phó giám đốc.

Và anh Lập, anh tôi. 10 tháng tôi bị giam là 10 tháng anh ấy vào vào ra ra Quảng Bình hàng trăm lần, mòn chân mỏi gối, gõ cửa nhiều nơi, gặp gỡ nhiều người nhưng cái tốt đẹp, chân chính hiếm gặp mà sự phản bội, bạc tình, hèn kém lại nhan nhản. Nhưng rồi, chân lý cũng đã thắng. Tôi nhớ Thế Tường, bạn văn, hàng chục lần gặp thẳng chủ tịch tỉnh cự nự, thằng Vinh có công sao các anh lại bắt nó? Sau này mỗi lần gặp, Thế Tường cười hơ hớ: Mình ngu, mình chửi chúng nó ngu làm gì cho rách miệng. Nó ngu nó mới có chức.

Tôi nhớ chị Thanh Quý, nghệ sỹ ưu tú, vợ đạo diễn NSND Xuân Đàm, vào ngày mưa to gió lớn, gần tết, nhảy xe đò từ Quảng Trị ra, xách một làn thức ăn, nào bánh chưng, giò chả, trà, thuốc lá, kẹo bánh rồi khi thấy tôi bước ra khỏi hộp để gặp chị, chị lao tới Vinh ơi em ơi, sao em cực thế ni hả em, có ai đánh đập em không, sao da trắng bợt thế ni, có bị phù không em, anh Xuân Đàm và mọi người ở đoàn kịch Huế hỏi thăm em. Anh Xuân Đàm ngày nào cũng nhong nhóng nhìn ra cửa như là em đang chạy đến ăn cơm với anh chị. Anh ấy chửi em như ngày trước mỗi khi ngồi vô mâm cơm: Tổ cha thằng Vinh, nghệ sỹ chi mi ăn khoẻ rứa. Rồi chị khóc bù lu bù loa, rồi chị ôm tôi như ôm đứa em đáng thương của mình, rồi chị bóc bánh ép tôi ăn, bóc kẹo ép tôi ăn, bóc thuốc châm lửa cho tôi hút, tôi và chị nhìn nhau không thấy rõ nhau vì toàn nước mắt. Cán bộ phạm nhân trong trại thì nháo nhác nhìn chị, nức nở, đẹp đẹp, ngon ngon. Đức cụt xăng xái giả vờ đi qua đi lại để nhìn chị. Sau Đức cụt nói, hôm đó em toàn nuốt nước miếng.

Tôi nhớ Đăng Khoa và anh em ở Hãng phim truyện Việt Nam. Nhân đoàn làm phim đi qua Quảng Bình, xe dừng, anh em nhảy xuống, mua một cái can nhựa, lại mua bia đổ đầy can nhựa, ì ạc xách vô trại, vây lấy tôi, ngồi bệt cả trên đất, mỗi người phải nâng cả can nhựa lên uống, cười, nói, ôm nhau, nhưng tiếng ai cũng nghèn nghẹn.

Tôi nhớ vợ chồng anh Lịch giám đốc Sở tài chính, coi tôi như em, mấy tháng tôi bị tạm giam , cứ len lén gửi tiền cho tôi qua một người bạn để tôi có sức khoẻ. Ngày nào cũng gọi cho vợ tôi, Mai ơi, hãy động viên thằng Vinh, hắn tốt lắm, tài lắm, sống hay lắm…

Những gương mặt NGƯỜI đi qua trí nhớ của tôi trên chuyến xe đò chạng vạng chiều.

Tôi về nhà.

Vợ tôi gục vào vai tôi khóc. Con Bẹp của tôi lúc ấy còn bé, le te cầm cái chổi quét nhà: Ba ơi ba ơi con quét nhà sạch chưa ba. Mạ tôi ngồi ở trên giường sát cửa sổ, móm mém nhai trầu nhìn tôi: Mi đi mô lâu về con? Mạ già lắm, lẫn, không biết tôi bị bắt.

Thằng Cu cặng con trai út chạy tới đòi kẹo: Ba Ba. Kẹo kẹo…

Mệ Mạnh hàng xóm chạy sang , tay cầm tô cháo: Tổ cha thằng Vinh, về rồi hả con, cháo nì, mệ cho cháo ăn bồi dưỡng đi con.

Chị Nghĩa tôi chạy sang đứng sững và khóc.

Tôi về.

Ngôi nhà ngói sầy sụt, ngói vỡ toác từng đám vì qua cơn bão nhưng không ai chữa. Một cơn mưa là nước mưa xối xuống lênh láng khắp nhà. Đêm, ba mẹ con phải kéo nhau xê dịch tránh mưa cả đêm.

Nhà hết gạo. Tôi đạp xe lên mấy đứa em vợ buôn bán trên chợ mượn mấy trăm ngàn mua gạo. Số tiền thưởng sau 10 tháng tạm giam tôi phải trả nợ hết.

Rồi tôi đi mua nợ ngói, gỗ, kêu thợ đến chữa lại cái mái ngói tránh dột.

Tôi ngồi ở bậc cửa, nghĩ, làm gì để sống. Nhà hết tiền. Tôi đã nghĩ đến việc bán chè chén trên tàu chợ. Mình là đàn ông là trụ cột, không thể bó tay thế này được. Kiếm được 1 ngàn một ngày cũng phải làm. Tôi lôi cái máy chữ cũ rích, hoen rỉ ra nhìn- cái máy chữ tôi mang về từ Căm Pu Chia.

Anh Khái Hưng, mới lên chức giám đốc Hãng phim truyền hình Việt Nam gọi Vinh ơi, hãng phim mới thành lập, ra làm với anh, lương cao em ạ.

Tôi không.

Trước, tôi ao ước được chuyển ra làm việc ở Hà nội. Nhưng bây giờ thì không. Tôi muốn ở Quảng Bình. Muốn đứng lên tại Quảng Bình. Không đi đâu hết.

Anh Khải Hưng nói, thế thì anh cho 5 triệu, viết đi. Nghe Lập nói khổ lắm phải không. Tiền này là tiền cá nhân anh thôi. Cầm lấy mà sống mà viết kịch bản cho anh, anh sản xuất ngay, trả nhuận bút ngay. Viết đi em nhé. Thằng chó.

Sau một tháng ổn định ở nhà, tôi ra Hà Nội.

Anh Kim Cương giám đốc Hãng phim truyện Việt Nam thấy tôi mừng quá: Vinh. Sao lâu này không ra Hà Nội chơi (Ông này không hề biết tôi bị tạm giam). Có việc này Hãng đang rối lên đây. Nhà nứơc  đặt hàng làm phim màn ảnh rộng về 10 o Đồng Lộc. Mười bảy kịch bản viết ra không duyệt được, Vinh ở Quảng Bình, lại có vốn sống chiến tranh, Vinh nhận lời nhé. Tôi nhận lời vì không phải việc viết kịch bản hay không mà vì 5 triệu đồng tiền tạm ứng trước.

Tôi cầm giấy giới thiệu vào Hà Tĩnh. Gần cả tuần không thể tìm ra được cách nào viết hết dù đã đọc hết các tài liệu về 10 cô gái TNXP hy sinh ở Ngã Ba Đồng Lộc. Cuối cùng tôi quyết định táo bạo. Tôi nói với anh Đức Ban chủ tịch Hội văn nghệ Hà Tĩnh, lên mộ với em. Hai anh em lên mộ 10 cô THXP Đồng Lộc. Tôi đặt chai rượu, trái cây, thắp hương, khấn:” Các chị ạ. Em tên là Nguyễn Quang Vinh, ở xóm Cau thị trấn Ba Đồn, huyện Quảng Trạch, tỉnh Quảng Bình, tuổi kỷ Hợi. Em đến đây để viết kịch bản phim về các chị. Các chị phù hộ cho em. Em mới bị tù 10 tháng về, rất cực, không có tiền, em rất cần tiền để nuôi sống gia đình, để kiếm việc làm. Kịch bản về các chị nhà nước trả nhuận bút 40 triệu, số tiền ấy rất lớn, em rất cần nó..Nhưng nếu viết toàn bộ sự thật về các chị thì hàng chục năm qua báo chí, văn thơ viết hết rồi.Em xin phép các chị hư cấu hoàn toàn về mấy chục giờ cuối cùng của các chị, chỉ có em và các chị biết thôi, hay thì các chị ủng hộ, không hay các chị tha thứ, xin các chị phù hộ độ trì cho em viết thành công, cho em có tiền”.

Không biết ai xui khiến, tôi rất muốn viết kịch bản này ở ngoài giàn khoan dầu khí. Thế mới lạ lùng. Tôi vô Sài Gòn, đến Công ty dầu khí, và bay ra giàn khoan.

Dầu khí tưởng tôi viết về họ, cho ngay 5 triệu phong bì lại còn dặn dò giàn khoan số 13 là phải đón tiếp như thượng khách. Tôi không biết sao lại thế. Hay các o phù hộ.

20 ngày trên giàn khoan số 13, tôi được coi như thượng khách. Thậm chí còn được hút thuốc vô tư ( dù tuyệt cấm). Tôi viết xong kịch bản Ngã Ba Đồng Lộc.

Lại vô Công ty dầu khí để chào về. Họ lại cho vé may bay, lại cho tiền. Sau này, tôi trả ơn dầu khí bằng kịch bản Vòng cung biển, huy chương vàng toàn quốc, họ vui lắm.

Ngã Ba Đồng Lộc được hãng phim truyện VN đọc ngay và rất mừng, chuyển lên Cục điện ảnh. Cục duyệt ngay và tôi nhận 44 triệu nhuận bút, nộp thuế 4,4 triệu. Tôi là nhà biên kịch đầu tiên ở nước Nam nộp thuế thu nhập cao, tiếc đứt ruột. Kịch bản Ngã ba Đồng Lộc là kịch bản duy nhất từ trước đến nay đưa vào sản xuất ngay mà tác giả không phải chỉnh sửa một lần nào. Phim Ngã Ba Đồng Lộc của đạo diễn Lưu Trong Ninh trung thành tới 90% chất liệu kịch bản, đó cũng là niềm vui cho nhà biên kịch.

Khoản nhuận bút kịch bản Đồng Lộc đã tạo cho gia đình một bước đi về đời sống.

Vợ tôi nói: nhà có đàn ông khác liền anh ạ. Không có anh, mấy mẹ con ngày nào cũng bơ vơ.

Sau này phim Ngã Ba Đồng Lộc giành rất nhiều  giải thưởng, tiền thưởng cũng rất lớn nhưng tôi không được hưởng đồng nào hết. Gian lận là một trong những đặc điểm lớn của điện ảnh nước nhà mà.

Tôi xin đất gần con sông nhỏ ở thị trấn, sát cầu Bánh tét, xây nhà cho vợ con.

Tôi nói với anh Khải Hưng, anh ơi, em xây nhà, thiếu tiền lắm. Anh Khải Hưng nói, viết đi, viết xong cái nào gửi ra anh cho sản xuất luôn, gửi tiền về luôn thằng chó ạ. Thuỳ Linh, biên tập ở chỗ anh Khải Hưng gọi điện nói: Bọ ạ, viết đi, gửi cho tôi, tôi biên tập ngay lập tức. Ngu thế không biết. Anh Lập và Phạm Xuân Nguyên, Phạm Ngọc Tiến, Bảo Ninh nói: ông viết nhanh như gió, trong khi phim truyền hình đang thèm kịch bản, chơi đi.

Tôi xây nhà theo cách không giống ai: Xây toa lét trước. Rồi trong khi thợ đang làm móng xây nhà lớn, ngày cũng như đêm tôi ngồi trong toa lét, đít đặt đúng vào bệ xí, trước mặt để cái thùng gỗ, trên có cái máy chữ và rào rào rào rào. 2 ngày một tập, Một tuần một phim 5 tập, Rồi phim 7 tập, Rồi phim 9 tập : Vào Đời, Cô gái mang tên dòng sông, Ốc đào vua, Lập nghiệp…

Có tuần, VTV chiếu một lúc 3 phim của tôi, Thuỳ Linh gửi ngay nhuận bút theo tuần.Tôi lấy tiền đó trả tiền xi măng, gạch, công thợ. Rồi viét kịch bản sân khấu. Vở nào cũng có đoàn dựng. Ào ào dựng kịch. Tôi lại nghĩ, các o phù hộ.

5 tháng sau, ngôi nhà lớn xong. Hồi ấy được coi là một trong những ngôi nhà đẹp nhất thị trấn.

Anh Lập kết luận: Khi và chỉ khi cắm mặt vào trang giấy thì sẽ có tiền.

Ngày vào tân gia, tôi bước trên cầu Bánh tét nhìn ngôi nhà như biệt thự của mình, sang trọng, ánh điện chói loà hắt bóng lên con sông nhỏ, vị trí nhà được coi là đẹp nhất nhì thị trấn, tôi búng điếu thuốc xuống sông: Đéo mẹ, không gì bằng tiền của chính mình.

ĐỨC CỤT- THÁNG 10/2008

MỞ BÀI

Đức cụt ra tù, nhảy tàu chợ về nhà mình ở xóm Phú Hòa, xã Phú Thủy, huyện Lệ Thủy, tỉnh Quảng Bình.

Ngôi nhà tranh vách đất đón Đức cụt trong im lặng.

Đức vào, tháo ngay cái chân giả, vứt dưới gầm giường cái ịch, ngồi thở. Vợ Đức cụt ra, nhìn chồng:

-Ua..Anh về rồi….Răng không nói  trước em đi đón.

-Nói trước cái chi. Biết đéo đâu. Mấy ngày bị táo bón,  đi không được, nhờ anh Ninh hói cho mấy viên thuốc uống, thế là đi được, đang ngồi ỉa, nghe tin sẽ đọc lệnh thả tự do vì rèn luyện cải tạo tốt. Về. Con đâu? Hai đứa hắn đâu?

Vợ Đức lúng búng:

-Không có chi nuôi ăn, đói, em cho hai con gái lớn vô  Đông Hà đi ở…

-Cái chi. Đi ở a?

-Dạ.

-Răng đi ở…Nhà mình mà phải cho con đi ở đợ a?

-Dạ

-Không được. Tôi cấm. Tôi đã về hiểu chưa?

-Dạ

Rồi Đức kéo vợ lại:

-Mà cũng phải…Đói không đi ở thì chết à. Rứa con Út mô?

-Hắn đi học chưa về.

-Tiền nong trong nhà chi tiêu ra răng?

-Dạ. Tiền nhà mình ngày mô cũng rứa, kiếm được chút tiền đi chợ buổi sáng, đến 3 giờ chiều hết tiền.

Oạch. Úi anh, tắm rủa đi đã. Hịch. Tắm đéo chi, nằm yên. Hịch. Hịch. Úi anh ơi, con Út sắp về…

Mấy ngày mấy đêm,  Đức nằm, chọc cái chân cụt vào vách đất, không biết làm gì ra tiền.

Nửa tháng sau vợ mang bầu.

Năm sau để một đứa con gái.

Hai năm sau mang bầu tiếp để đứa con trai.

Đức kể:” Em đã dặn rồi, thuốc tránh thai phải uống, vợ em có nghe mô, cứ dắt thuốc tránh thai ở vách đất. Mần xong khi mô cũng kêu lên. Úi anh Đức ơi, em quên uống thuốc rồi. Thế là lại có chửa, bực điên.

Lợi, vợ Đức cãi: Anh nói chi rứa. Em đinh vói tay lấy thuốc uống nhưng anh lấy hai tay anh đè em như rứa, anh lấy cái chân cụt chèn vô vú em rứa,  uống mần răng.

Đức cãi yếu ớt: Đéo mẹ, thì lúc nớ đang sướng, thuốc thang cứt chi. Xong mới nhớ, lại ân hận,  lại đẻ.

Đức lại kể: Em quyết định táo bạo. Muốn khỏi chết đói trước hết phải thôi đẻ. Mình phải thôi trước. Buổi trưa, em xuống bếp, vạch quần nhìn con chim. Thôi tạm biệt mi. Mười mấy năm ở với tao, làm cách mạng, mi cũng cố gắng nhiều rồi. Nhưng bây chừ, tạm biệt mi, không thì vợ tau đẻ miết, chết.

Vợ em xuống nghe được tiếng em tậm sự, hoảng: Anh mần chi đó, răng lại giết hắn, hắn có tội chi. Đức trừng mắt: Hắn mần có thai chớ tội chi.

Rồi Đức hất tay vợ, đi tới trạm y tế xã. Mấy o ở trạm y tế thấy Đức réo: Eng Đức. Eng Đức. Eng đau ốm chi à. Đức nói đau chi mô. Rứa anh đến đây mần chi? Thiến. Mần chi? Thiến.

Đức vạch  quần. Mấy o hiểu, vừa cười vừa xăng xái đi tìm dụng cụ. Ông trưởng trạm y tế lao tới, cầm tay Đức lắc lắc, cảm động: Đồng chí Đức đã cứu cả trạm chúng tôi. Một tháng nay phát động thiến mà đếch có thằng nào trong xã đồng ý. Nay anh mở đầu chiến dịch thế này quý hóa vô cùng. Trăm sự cám ơn anh.

Đức về. Ba ngày ê ẩm.

Sang ngày thứ 4. Vợ Đức nói: Thiến thì mần được không? Đức trừng mắt: Thiến là sao, phải nói cho đúng chữ khoa học là thắt ống dẫn tinh. Mần được chứ sao không. Vợ Đức nói: Ngày mai em đi dặt vòng tránh thai, mấy o ở Hội phụ nữ nói thế. Đức kéo tai vợ: Ui trời ngu. Hai vợ chồng, tui thiến thì em thôi đặt vòng. Chứ sao lại cả thiến cả đặt vòng. Vợ Đức không vừa: Nhưng thiến theo chỉ tiêu thi đua của thiến, đặt vòng theo chỉ tiêu thi đua của đặt vòng chớ. Em ở Ban chấp hành phụ nữ thôn em phải gương mẫu. Đức gõ cái chân cụt bôm bốp: Đéo mẹ, nếu tui biết  vợ tui đi đặt vòng thì tui đéo thiến. Ngu thật. Tiếc quá.

Đức khoe: Sau  4 năm ra tù, Vợ chồng Đức phá cái nhà tranh vách đất làm được cái nhà ngói hai gian ni.

Đức kể: Đợt ấy trên có chủ trương hỗ trợ nhà nghèo khó 3 triệu để xóa mái tranh. Xóm em được một suất. Ông trưởng xóm đề nghị nhà em được, nhưng khi họp, nhiều người không đồng tình. Họ nói, nghèo như nhà Đức cụt thì xóm mình có tới  7 nhà.. Họp đến khuya không ai chịu ai, ai cũng thương nhau nhưng ai cũng khổ, ai cũng thấy 3 triệu là rất lớn, không nhường, Đức cụt cũng không nhường. Ông trưởng xóm nổi cáu: Được có 3 triệu ai cũng không nhường ai thì lấy về, uống rượu mẹ nó cho xong. Đức cụt co cái chân cụt lên nhìn chợt nảy ra sáng kiến: Tui có ý kiến. 7 nhà mình ai cũng nghèo như ai, nhưng có ai trong 7 nhà có cái chân cụt như tui? Lý cùn thế mà hay. Tất cả rào rào đồng ý. Đức vác 3 triệu về, nói  vợ chui xuống gậm giường, đào cái hộp sắt nhỏ lên. Hai vợ chồng đếm tiền dự trữ suốt 4 năm từ khi Đức ra tù. Cả thảy 976.452 đồng. Chạy sang họ nhà ngoại mượn ba ngày thêm được 2 triệu 10 ngàn đồng. Chạy về bên nhà nội quần một ngày mượn được 876.500 đồng. Người cho mượn nhiều nhất 120 ngàn đồng, ít nhất 5 ngàn đồng. Đức đưa sổ ra cộng cộng tuyên bố với vợ: Tất cả là 6.862.952 đồng. Đức ôm bọc tiền trong tay nhìn vợ: thôi đéo làm nhà nữa. Vợ Đức ngơ ngác: Sao thế? Không đủ à? Thừa. Nhưng mà từ từ. Nhà mình chẳng khi mô có nhiều tiền như ri, để tiền này trong nhà vài tháng đã, nhìn cho sướng đã. Vợ Đức giật xấp tiền: anh hâm.

Nhà dựng mấy cột lên. Cả làng cả xóm xúm vô. Đức ơi, sang nhà mệ cho 20 viên ngói. Dạ. Đức ơi, sang nhà chú cho 5 viên đá còn thừa ở sân. Dạ. Đức ơi, sang nhà thím cho cái cửa sổ. Dạ. Đức nói, ở trong hộp anh dạy em vi mô, vĩ mô. Về, em áp dụng ngay vào việc làm nhà: Cái nhà là Vĩ mô, viên gạch, tấm ván là vi mô. Nhiều vi mô gộp lại thì thành vĩ mô, thành nhà eng hè?

Xong nhà.

THÂN BÀI

Cuối tháng 10 năm 2008, tôi và 2 thằng em đồng nghiệp ( Phan Phương báo Quảng Bình- Dương Minh Phong báo Đất Việt) về thăm Đức cụt.

Ngoài ngõ nhỏ, trên thân tre, treo tấm bảng: Thịt chó Đức Lợi. Đây rồi. Nhà vắng. Trong nhà, ánh sáng nhờ nhờ. Tôi đi vào,. Đứt cụt đang ngủ trưa,. Cái chân cụt thòi lòi ra trên giường. Tôi đến, cầm cái chân cụt cà cà vô má mình. Đức mở mắt. Dụi dụi dụi. Ui trời eng Vinh. Ui trời eng Vinh. Lợi ơi, mạ mi ơi, eng Vinh. Con Mẹt mô, bác Vinh đến.

Vợ Đức chạy ra: Ui Bác Vinh. Đức cụt nói: Khi mô trên ti vi có phim anh, em cũng gọi mẹ con nó xem. Rồi gọi mấy thằng đang ăn thịt chó vô xem. Còn đãi rượu nữa, Em nói, bay biết eng Vinh viết kịch bản phim ni không? Chúng nó nói, eng Vinh mô, chỉ thấy mấy eng, mấy o diễn viên đi qua đi lại, eng Vinh mô. Em nói bay ngu quá. Eng Vinh viết ra cái phim ni, mấy eng mấy o diễn viên đóng cái phim ni, rồi họ quay cái phim ni thành video, rồi họ phát trên ti vi. Hiểu chưa. Một thằng nói, hiểu, coi như eng Vinh như cái máy nổ, mấy eng mấy o diễn viên như cái bòng đèn. Eng Vinh nổ cái, bóng đèn đỏ. Em gật gù, thì coi như rứa cũng được. Bữa trước coi ti vi cả nhà em đều rú lên vì thấy eng đang ngồi với mấy o diễn viên,. O mô cũng đẹp, sướng hè. Em tâm sự với vợ, anh Vinh sướng, đi mô cũng có mấy em diễn viên…Không như tui. Vợ em nói, rứa anh có em đây, vợ anh đây. Vợ thì nói chi, bướm vợ và bướm mấy em diễn viên khác nhau chớ. Bướm mạ mi là bướm gái quê, bướm mấy o mang thương hiệu văn công như thương hiệu thịt chó Đứt cụt mới hay chớ.

Rồi Đức cụt xua tay rất gia trưởng: Mạ mi, con Mẹt xuống làm tiếp đi.

Tôi hỏi làm chi. Đức nói, giờ này mạ con nó làm thịt chó nấu để chiều tối bán cho khách, kinh doanh mà anh. Đức khoe: Thu nhập gia đình mấy năm nay nhờ trời khá. Vợ em bán thịt chó mỗi ngày kiếm được 30 ngàn tiền lời. Hôm nào không ai ăn, cả nhà ăn no coi như trừ vô tiền gạo, có lỗ nhưng không lỗ mấy. Nhà em mỗi ngày bán hết một cái đùi chó anh ạ. Nguồn thứ hai là em. Xã cho em giữ xe đạp ở chợ, mỗi ngày thu 21 ngàn, nộp cho xã 14 ngàn, còn mang về nhà 7 ngàn.

Đức lại khoe, còn nguồn thu nhập nữa  lớn lắm nhưng không thường xuyên. Em ở trong tổ kèn trống đám ma của xã.

Đức kể: Ngày đầu em tập thổi kèn đám ma cực lắm. Thổi mãi không thành bài. Kèn thì phải thổi cho ra buồn, mình cứ toe toe toe cứ như trống hội được mùa. Kiên trì anh ạ. Một bữa, vợ em đi sang làng bên có việc mấy ngày. Khi về, đi giữa cánh đồng, nghe tiếng kèn đám ma ở nhà mình, Vợ em vừa chạy vừa khóc: Ôi anh Đức ơi, răng anh chết mà không kịp nhìn mặt vợ mặt con anh Đức ơi.

Vợ em chạy về, khóc bù lu bù loa nhưng hóa ra là em đang tập thổi kèn đám ma.

Mỗi đám, vừa kèn vừa trống, cơm rượu xong xuôi, em được chia 100 ngàn. To. Mỗi tháng có vài đám là thu nhập gấp hai gấp ba quán thịt chó của vợ. Phải rứa chứ. Mình là đàn ông, là trụ cột gia đình phải thu nhập cao.

Nhưng mà có khi, lâu lắm chẳng ai chết. Nông thôn ít chết lắm anh ạ. Em mà sống ở thành phố, nào chết bệnh, chết tai nạn, chết siđa, em giàu.

Tôi đưa tặng Đức cụt tuyển tập kịch bản sân khấu của tôi dày gần 1400 trang. Đức cầm, nâng niu, im lặng. Tôi nói mở ra xem. Đức lắc đầu. Từ từ anh. Sách quý đọc từ từ. Như nhấm rượu. Lúc đầu nhấm tý mồi, sáu mới vô tý thịt luộc, sau vô tý cháo. Sách cũng rứa, mấy ngày đầu em ngắm cái bìa. Sau vô trang một, sau vô trang 2 chớ. Hai năm anh viết ra một cuốn dày thế này hả anh? Tự hào. Tự hào. Uy tín. Uy tín.

KẾT LUẬN

Đức hỏi, khi mô anh đi Xanh ga Pu?

Tôi nói sắp. Đức nheo mắt: Chân giả Xanh ga pu với chân giả Việt Nam khác chi không hè. Ui chào chào. Em mà có được cái chân giả Xanh ga Pu, em dạo quanh làng, lão trưởng thôn chắc chắn nể mặt. Răng có người tốt với em rứa anh? Nhận cái chân giả họ cho thì mình trả ơn răng anh? Sang bên Xanh ga pu họ có cho mang thịt chó theo không? Nếu có, cho em gửi cho anh Hoàng bên ấy đùi thịt chó được không anh?

TẾT TÙ

Ngày 25 tết.

Đức cụt năn nỉ Ninh hói cho ra phục vụ bếp. Ninh hói nhìn Đức: Mày ngu lắm. Nằm trong ấy cho yên, chân cẳng vậy làm cái chi. Đức cứ năn nỉ. Tôi cũng ngạc nhiên: Làm chi cho khổ mày. Tao ở một mình à?. Đức vẫn năn nỉ. Lúc sau, Ninh hói lại mở cửa: Tao nói gảy lưỡi cán bộ mới cho đấy thằng ngu ạ. Đức cười hì hì, vội vàng xỏ chân giả vào, nháy mắt với tôi rồi bước vội ra khỏi hộp.

Sẩm tối, Đức vào lại, người đầy nhọ nồi nhưng mặt hắn tươi lắm.

Đợi cho cánh cửa hộp đóng sập, Đức cụt vội vã lôi cái chân giả ra khỏi chân. Tôi bàng hoàng nhìn. Từ trong ruột chân giả Đức lôi ra nào là giấy màu, bao ni lông màu, diêm, bật lửa, mấy que hương đã bẻ gập lại chỉ ngắn bằng ngón tay, một lưỡi dao lam, mấy viên than, một viên phấn trắng, một miếng gạch đỏ….Đức cụt nhìn tôi, em xin ra cho bằng được là để kiếm mấy thứ ni. Để làm chi? Anh lạ, hôm ni 25 tết rồi. Thế thì sao? Trời, anh lạ, thì phải chuẩn bị chu đáo để đón tết chứ anh. Tôi ngồi thụp xuống, ngán ngẩm. Anh răng rứa. Buồn hay không buồn thì cũng phải đón tết trong hộp. Đã tết thì mình cũng phải trang hoàng chút chớ. Em khéo tay mấy cái khoản trang hoàng này lắm. Giấy màu để cắt thành đèn lồng, thành dây hoa giấy, than phấn để viết vẽ chúc mừng năm mới, rồi mình sẽ thắm hương đêm giao thừa nữa….Ngày mai em xin ra ngày nữa…Tôi im lặng. Biết tôi buồn, Đức lò cò đi tới, anh Vinh ạ, răng rứa, em làm như vậy là để anh vui sao anh buồn rứa, em ăn tết đây 3 lần rồi, nhưng không khi nào trang trí như ri hết anh ạ, lần này em phải làm là vì anh, cho anh đỡ nhớ nhà anh ạ…Tôi cúi gầm mặt xuống. Đức cáu, anh lạ, em nói thiệt, những thứ trang trí ni em khổ cực lắm mới kiếm được, anh tưởng dễ à, như đi ăn cắp, rồi anh coi, cái hộp này đẹp lung linh, ngay cả nhà em cũng không có tết mô trang hoàng hết. Tôi đập tay vào sàn xi măng thôi im đi mày. Tao đéo cần những thứ đó. Đã ngồi trong này, khổ nhục như chó, trang trí con cặc. Đức mân mê tới bên tôi. Em nói này, anh là nhà văn không phải như b! ọn em. Người ta đã ép anh vô mà anh cũng cúi đầu xuống là không được anh ạ. Anh phải làm cho ngươi ta hiểu, tao đây, chúng mày làm đéo gì tao, tao vẫn đón tết, vẫn đàng hoàng, tao là rứa, mần chi tao. Em muốn anh khác tất cả, khác em, không cam chịu. Tôi im lặng nằm xuống. Đức cụt vỗ vỗ vào lưng tôi, xoa xít, mơn trớn, tẩm quất nhè nhẹ cốt cho tôi ngủ.

Ngày 26 tết.

Hôm sau vợ và con gái tôi vào thăm. Hàng gửi vào rất nhiều thứ quà tết: Bánh chưng, chuối, cam, thuốc lá, đường, sữa, cà phê, bánh kẹo, khăn mặt, lương khô, mì tôm, thịt kho, cá kho. Tôi nhìn đống hàng thăm nuôi, nước mắt ứa ra, vì tôi hiểu, bao nhiều thứ  mua sắm tết, hình như vợ tôi dồn vào cho tôi hết. Nghe tiếng Ninh hói: Vinh, trèo lên ô gió nhìn ra ngoài kia, con gái mi đang ở ngoài kia, nói với nó vài tiếng. Tôi hấp tấp trèo lên, Đức cụt dựa người vào tường đỡ cho tôi đứng vững. Con gái tôi chạy lon ton dọc bờ ruộng. Tôi gào lên: Con ơi, đừng chạy, đường trơn. Con gái tôi đứng sững nhìn vô trại. Nó không thể thấy tôi được. Gương mặt con tôi ngơ ngác: ba ơi ba. Ba đây này. Ba đây này. Con nhìn thấy tay ba không, tay ba đang vẫy con đây con ạ. Tôi cố sức đưa cánh tay ra khỏi những thanh xi măng ở ô gió, vẫy vẫy, từ xa con gái tôi gọi ba ơi, con nhìn thấy tay ba rồi ba ạ…Tôi gào lên: phải ngoan nghe con…phải ngoan nghe con…được rồi, con về đi, về đi con nhé…về…đi…Con gái tôi quay lại. Từ xa, tôi nhìn thấy vợ mình đang đợi con. Rồi hai mẹ con đi khuất. Tôi tụt xuống như rơi tự do, như người mất trọng lượng, đè cả lên người Đức cụt. Đức cụt  hoảng hốt  ui trời anh Vinh, tay anh đầy máu. Hoá ra, do tôi vội vàng đưa cánh tay mình ra ngoài để con gái nhìn thấy, khe ô gió hẹp, dọc hai cánh tay của tôi máu tứa ra thâm tím thành hai vệt dài. Nhưng tôi chẳng thấy đau đớn. Đức cụt bê bát nước chè cho tôi, tôi đập chan chát bát nước xuống nền xi măng: địt mẹ, tao ra được tao giết hết.

Ngày 27 tết.

Đức cụt lại ra bếp. Hắn phân công tôi phải làm như này như này như này. Anh ngồi buồn, không làm anh chết với em. Cho em điếu thuốc Zét hút cho bọn ngoài bếp nó thèm . Hì hì. Đức nhăn răng cười.Tôi làm theo lời Đức dặn cốt cho đỡ buồn chứ không hề hứng thú một chút nào. Tôi xếp giấy màu, giấy loại, giấy báo, cắt ra từng tệp vuông vắn rồi dùng lưỡi lam khoét từng đường ở giữa, sau dán lại với nhau, được nửa buổi cũng kéo ra được một giây hoa giấy dài, nhìn cũng thích mắt. Tôi tập trung vào việc, quên hết. Chiều vào, Đức lại lôi trong ống chân giả ra một nhúm cát trắng gói trong bao ni lông, một tệp bao ni lông, một miếng chăn rách nhỏ nói là để làm củi đun. Đức lại lôi tiếp ra một nắm đậu lạc, người Nam gọi là đậu phụng chừng nửa lon, một cái đĩa nhựa đã cắt ra thành nhiều mảnh nói là để nhón lửa, một cục đất sét nói là để làm pháo đất. Hắn có vẻ sướng lắm vì tuyên bố, xong, mọi công việc chuẩn bị đón tết chu đáo rồi. Mai em xin anh Ninh hói hái vô một nắm lá cỏ, lá bèo, cành cây khô nữa là có bình hoa anh ạ. Đức khen tôi khéo tay tạo ra được những dây hoa giấy. Suốt chiều hai anh em hì hục giăng những sợi hoa giấy bốn góc phòng, chụm lại ở giữa thì treo cái lồng đèn cũng được xếp bằng giấy. Đức hí húi dùng than và viên gạch đỏ, viết bốn chữ: Chúc mừng năm mới rất to ở vách tường. Tôi vẽ thêm cành tre, Đức nói, anh vẽ được thì vẽ mấy con chim bay qua bay lại, thêm đám mây. Tôi làm. Đức đổ cát vào cái bát ăn cơm, cắm hương  lên thành bát hương đặt ngay ngắn trước giuờn! g nằm. Rồi hắn soạn bánh trái, chuối, hoa quả, trà thuốc, xếp đặt thành mâm quả trông rất tươm tất. Hắn nhìn mâm quả xuýt xoa: nhà em mơ cũng không ra mâm quả này.

Tôi hỏi sao vợ mày không lên thăm. Đức cười. Tôi để ý mấy ngày liền Đức leo lên lại tụt xuống ô gió mấy lần, Răng hè? Răng hè? Giờ mới biết cậu ta cũng mong vợ lên. Đức làu bàu. Đéo mẹ, mấy tết trước vợ em lên từ 26 tết, nay 27 tết không thấy mặt. E thằng trưởng thôn nó lơị dụng mình đi tù nó đè, rồi  quên em rồi. Tôi cáu: Thôi mày, vợ mày xấu thế, ai đè. Đức nhướn mặt lên: anh nói chi rứa, vợ em xấu nhưng vú to, mông to, nhìn cũng sướng chớ. Tôi an ủi cho qua chuyện, đéo có việc ấy đâu. Đức làu bàu: Răng hè? Răng hè?

Khoảng bốn giờ chiều, nghe tiếng mở cửa. Đức nhào tới, vợ em vợ em. Tôi giữ tay Đức, từ từ mày, mang chân vào đã, sao mày biết. Em biết mà, Tiếng Ninh hói: Đức, ra bóp vú vợ mi hí. Đức nhảy lò cò tìm chân giả, nói to: em ra đây em ra đây. 2 tiếng sau, Đức vô lại hộp. Tôi cũng thấy tò mò: vợ đến à? Dạ. Có mần chi được không. Hôm ni người thăm nuôi đông, vợ em không cho bóp vú nhưng khi chia tay em cũng tranh thủ cho tay vào quần vợ ngoáy được một cái. Sướng. Đức đặt túi ni lông xuống mở ra: anh coi nì, hàng tết của em đó, năm ni còn khá hơn mấy năm trước. Tôi nhìn thấy một quả bưởi xanh, một gói thuốc rê, hai gói thuốc Chợ lớn, một nhúm kẹo rời và một miếng thịt luộc vừa miệng thằng Đức nuốt chững. Vợ em gửi lời thăm anh đó. Tôi nhìn Đức, Đức nhìn tôi. Hai thằng đột nhiên ngồi lặng đi. Rồi Đức đập đầu vào ống chân cụt: em nói vợ em răng không đưa con lên, vợ em nói tốn thêm tiền tàu chợ nên không đưa. Em nhớ con anh ạ. Làm răng? Làm răng? Tôi không thấy Đức khóc. Nhưng rõ ràng một dòng nước mắt lặng lẽ chảy từ đâu đó trên gương mặt đang cúi sấp xuống của Đức cụt, chảy dọc theo cái chân giả. Tôi kéo Đức cụt lại, thôi mày, khóc đéo gì. Đức ngẩng lên, nhăn nhở nhìn tôi cười, khóc đéo chi anh hè? Nhưng anh em mình răng lại rứa? Răng lại đón tết ở đây anh? Răng rứa?

Ngày 28 tết.

Tháng này thiếu. Hôm nay coi như ngày 30 tết.

Đức cụt dậy sớm làm công việc cuối cùng trang trí hộp đón tết. Hắn khéo léo dùng cành cây khô nhỏ, uốn lại, cắt tỉa, rồi dán lên đó những bông hoa bằng giấy trông rất giống một cành mai. Rôì hắn tỉa tót công phu mấy cây cỏ, lá sen, lá chuối, lá rau muống, một lúc đã thấy một cành mai tết mọc lên giữa một bụi cây cỏ trông rất ưng ý. Đức đặt cành mai ấy dưới dòng chữ Chúc mừng năm mới. Tranh thủ lúc trời chưa tối, Đức tranh thủ nhen lửa nấu xôi, chè. Đức lấy bật lửa, đốt cháy mấy thanh nhựa, nhựa chảy xuống miếng chăn chiên, nhô lên ngọn lửa xanh lét. Cái bát to đặt lên. Gạo nếp đã vò sẵn, cho vào bát to để hong chín. Đức làm rất nhanh, khéo léo đến lạ. Tôi bó gối ngồi nhìn chẳng nói gì. Nấu xôi xong, Đức nấu tiếp chè. Hì hục khoảng 2 tiếng đã có một đĩa xôi và hai bát chè. Đức lại bày ra ” bàn thờ”. Đức nhìn tôi, mình làm thế này mà cán bộ bắt được nấu trộm, cả hai anh em sẽ bị còng chân tại chỗ, anh chịu không. Tôi buông một tiếng: Bình thường. Đức giục tôi thắp hương. Hắn cắm hương, xì xụp khấn vái gì đó rất lâu, miệng xuýt xoa, tay chắp lại vái. Xong, Đức bảo tôi khấn. Khấn răng? Thì anh ưng chi khấn đó, khấn ông Hộp phù hộ nhanh nhanh tự do. Mày khấn gì? Đức cười cười: Em thì có án rồi, chẳng mong gì, chỉ khấn  xin ông Hộp phù trì bảo hộ để ở nhà, vợ em không bị thằng nào đè. Tôi bật cười. Đức nói, mình phải cúng sớm, đêm giao thừa hay bị cán bộ đột ngột kiểm tra lắm. Khấn chừ, ông bà còn kiếm được chút ăn, đêm mà cán bộ kiểm tra, ông bà ăn cũng ! nghẹn.

Sẩm tối,  Đưc cụt nhìn ngó khắp bốn phía gật gù: đẹp, như thật, như ngoài đời. Trang trí thế này cán bộ vô thăm, khen là chắc.

Tiếng mở cửa. Đức vội vàng nhét bật lửa, lưỡi lam vô chân cụt rồi vứt chân cụt một góc.

Cửa mờ, đoàn cán bộ ở trại bước vào.

Trung úy Phú đã say (ông này ngày nào cũng say, nghe nói càng kiểm điểm càng say)  nhìn tôi lườm lườn: Anh Vinh, ai bày trò trang trí hộp giam này? Tôi chưa kịp mở miệng thì Đức cụt đã hấp tấp nói dạ em dạ em, anh Vinh không biết chi hết, anh Vinh ngăn cản em mần nhưng em vẫn mần. Tôi nói, hai anh em tôi làm đấy, cho đỡ buồn đỡ nhớ nhà. Trung uý Phú loạng choạng bước đến gần hơn: Các anh muốn cùm chân hả. Xóa hết, gỡ hết, trả lại nguyên trạng. Làm đi.

Rồi loạng choạng quay ra. Ninh hói hằm hè: đéo mẹ các ông, xoá hết đi, chết đó.

Cửa sắt đóng.

Tôi nhìn Đức. Đức nhìn khắp căn phòng đã được trang trí. Rồi hai anh em im lặng tháo dỡ, phá bỏ hết. Trung uý Phú lại vào: mấy chữ trên tường kia nưã, lấy giẻ nhúng nước xóa đi.

Tôi im lặng thực hiện.

Dòng chữ chúc mừng năm mới tan biến, để lại dấu tích trên tường loang lỗ.

Chờ cho đoàn cán bộ đi hết, đóng cửa, Đức cụt lò cò bước lại bên tôi, ôm lấy tôi, ghì rất chặt: Anh Vinh, năm mới đến, em chúc anh…

Tiếng Đức bị gãy giữa chừng. Đức gục lên vai tôi khóc thật sự. Trong tiếng khóc của Đức tôi vẫn lõm bõm nghe: Em đã cố làm mọi thứ cho anh vui mà không được, vì mình đang ở tù anh ạ…

Tôi đẩy Đức ra, nói mạnh mẽ: thằng này, khóc cái gì. Hát đi cho vui, sắp giao thừa rồi.

Đức đột ngột thay đổi giọng: Hồi ở nhà, đêm giao thừa nào em cũng rình rình mấy đứa con rồi lôi vợ vô buồng, mần một nhát từ năm cũ sang năm mới anh ạ. Sướng lắm. Mần trong tiếng pháo nổ mới sướng anh ạ. Anh có mần rứa không?

THÌ THẦM QUÁN

Đời tôi chưa có một cái chức nào hết. Cách đây chừng gần 10 năm, ở cơ quan thành lập tổ bầu cử. Bất ngờ tay tổ phó tổ bầu cử bị trúng gió, đau bụng, tôi được cử làm quyền tổ phó. Tưởng với chức này, sau khi tạ thế, trong điếu văn thể nào cũng có câu “ông Nguyễn Quang Vinh, nguyên quyền tổ phó…”. Không may, ba tiếng sau, tay tổ phó này lành, tôi mất chức.

Sau khi tự do, ngoài việc viết kịch bản phim, nhận thấy nhà mình ở bên con sông nhỏ rất đẹp, lại nghe mấy ông bạn xúi, thế là nảy ra ý định làm cái quán cà phê. Lúc đó tôi chưa xin làm việc ở đâu hết.

Bỗng dưng thành ông chủ quán.

Tên quán cũng ngẫu hứng đặt: Thì thầm quán. Chẳng vì sao hết, nhưng khi mở quán, do cái tên thì thầm này mà vài ông trinh sát lượn vô ngồi như khách xem có gái mú gì không, ” Thì thầm” mà. Sau này tôi mới được biết chuyện ” theo dõi” này.

Tôi mượn tiền bắt đầu xây dựng quán.

Đây là quán cà phê to nhất, hoành tráng nhất, nhiều bóng đèn nhấp nháy nhất thời kỳ đó ở thị trấn của tôi.

Gia phả nhà tôi mãi mãi ghi nhớ: Thiết kế quán: Nguyễn Quang Vinh. Tổ chức thi công: Nguyễn Quang Vinh. Vay tiền đầu tư: Nguyễn Quang Vinh. Kế toán, thủ quỹ: Nguyễn Quang Vinh.

Và ….điều này mới oai: chủ quán Nguyễn Quang Vinh.

Thêm một vinh dự tự hào nữa: Đây là quán cà phê lớn nhất và phá sản nhanh nhất của đất nước Việt Nam giàu và đẹp của chúng ta.

Ngày khai trương, đông kinh khủng. Đơn giản vì khách trong vùng tò mò nhìn thấy cái quán bên sông, đèn nhấp nháy, lại có rất nhiều ô chuồng, lại ám ảnh mấy chữ Thì thầm quán, thế nào cũng gái mú nhăng nhít, kiểu này vào vừa được uống cà phê vừa  xí xa xí xớn với các em…nên tấp nập.

Ngày đầu tiên thu được một nắm tiền  to. Nghe người ta nói, kinh doanh cà phê lãi khoảng 35 đến 50%. Tôi nhẩm tính sành điệu: nếu thu 5 triệu nghĩa là lãi gần một nửa. Quá tốt. Hào quang về sự giàu có nhấp nháy ở phía trước.

Bán cà phê, rồi thêm  bán bia, đồ nhậu, làm tất.

Có hôm, một đoàn xe mang biển số nước ngoài gần 20 chiếc, ghé ăn. Tổng thu gần 1000 USD. Lúc ấy, ở Quảng Bình chẳng ai bán gì mà thu được tiền đola xanh, Duy nhất Thì thầm quán của tôi. Lừng lẫy.

Vợ tôi cũng lao vào giúp, rồi tất tả đi chợ mua hàng, rồi tất tả nấu nướng. Cả nhà tất tả. Tôi làm luôn chân tiếp viên với thằng cháu. Hai tháng đầu tiên không còn gì để bàn, tiền vô như nước, tiền ra không biết.

Sổ nợ của tôi ghi rất nhiều, những tên tuổi không có trong sổ theo dõi hộ tịch: Thằng Cu Đeo nợ 45 ngàn. Con Bẹp nợ 67 ngàn. Nhóm bạn con Cọt nợ 78 ngàn. Bác Đái nợ 500 ngàn. Bà Lẹo nợ 345 ngàn. …Vợ tôi hỏi, anh quen nhiều thế à? Tôi gật đầu bừa, tất nhiên, anh thì ai chẳng quen. Thế nhà bác Đái ở đâu? Nhà bà Lẹo ở đâu để em đến lấy nợ, mấy tháng rồi. Tóm lại tôi làm sao biết, thấy quen mặt chứ có biết ai với ai. Nhưng sợ vợ, nói liều, hôm qua họ đến nói ngày mai trả, đòi làm gì, mất bạn hàng. Vợ tôi ngờ ngợ nhìn tôi nhưng cũng cho qua.

Tháng thứ 3.

Một nhóm thanh niên đẹp trai, ăn vận lịch sự kéo nhau vào. Bác Vinh. Bác Vinh. Rồi chúng nó uống bia, nhậu. Rõ ràng bia xuất ra 67 chai, thế mà khi kiểm võ bia tính tiền chỉ thấy có 34 chai. Võ bao nhiêu phải tính tiền bấy nhiêu thôi.

Mấy ngày sau, các nhóm khách cũng gọi bia, và khi trả tiền, số võ chai ít hơn nhiều so với bia mang ra.

Trong số những con nợ, lần lượt xuất hiện hết, toàn thanh niên trai trẻ. Lâu không thấy mặt chúng, giờ gặp, mừng quá, chuẩn bị thu tiền nợ. Chúng nó ríu rít nói chuyện: Bác Vinh, chúng cháu vinh dự đứng vào đội ngũ Quân đội nhân dân Việt Nam. Thế à? Chúc lên đường hoàn thành nhiệm vụ nhé…Bác ạ, chúng cháu tính làm thuê kiếm tiền trả bác nhưng lệnh nhập ngũ đến gấp quá, nên chúng cháu chưa kịp kiếm tiền, chỉ kịp đến chào bác thôi,. Chúc bác sức khoẻ, hạnh phúc và thành đạt. Tôi chưa kịp phản ứng thì chúng nó vù xe máy đi mất. Tôi mở sổ, 4 triệu 200 ngàn đồng nợ của nhóm chúng nó đổi bằng câu chúc mừng: sức khoẻ, hạnh phúc và thành đạt.

7 tháng sau, hết vốn, mua nợ hàng chẳng ai cho, tôi phải co người lại dè sẻn tiêu pha, quay vòng vốn một cách trì trệ. Quán được thi công bằng gỗ rẻ tiền, mái lợp bằng cót, qua một mùa mưa, tất cả bắt đầu mục, gãy, mặt bằng quán sầy sụt, vô ý đi không khéo, ván gãy, lao người xuống sông liền.

Trong thời gian này, quán cà phê ở thị trấn bắt đầu mọc lên như nấm vì thấy nhà tôi làm ăn phát đạt quá.

Khách vơi dần. Thằng cháu tôi thấy nước sông cạn quá, mang lưới xuống thả. Ai ngờ, nó kéo lên một mẻ lưới trĩu nặng, tưởng cá, hoá ra toàn võ chai bia. Thôi chết rồi, khách uống bia, đá võ chai bia xuống sông để giảm tiền trời ạ. Tổng cộng 789 võ chai bia tất cả. Một đống tiền.

Vợ chồng tôi vào trại giam thăm Đức cụt.

Đức cụt ngắm vợ tôi, nhăn nhở: Chị Mai trẻ thiệt. Uy tín. Uy tín. Hắn hỏi về quán thì thầm. Em mong ngày tự do, ra anh chị, phơi dái giữa quán, uống một chầu cà phê, lim dim ngắm mặt trời lặn trên sông. Đã. Hay cho em làm nhân viên. Vợ tôi cười. Tôi lúng búng: Tóm lại là anh chị vô thăm Đức chút, phải về để còn trông coi cơ nghiệp kinh doanh. Đức cụt lò cò nhảy theo chia tay vợ chồng tôi, hắn tràn trề hy vọng: Mau giàu anh chị nhé. Anh Vinh là thần tượng của em về kinh doanh. Trong hộp anh ấy luận về kinh doanh nghe như Tổng giám đốc tài ba nhất nước chị Mai ạ. Uy tín. Uy tín.

Tháng thứ 10.

Một đêm mưa to gió lớn.

Nghe ào một cái.

Quán đổ sập xuống sông.

Vợ tôi hốt hoảng thông báo. Tôi đội ni lông ra xem, không phải đau buồn mà mừng. Ôi trời, may quá, nhờ thế này mình sẽ có lý do tuyên bố dẹp quán chứ. Cả tháng nay tìm lý do không ra. Nay thì có thể được nhiều người chia sẻ” Tội thằng Vinh, đang ăn nên làm ra phát đạt như vậy mà gặp phải thiên tai. Tội quá”.

Ba ngày tháo dỡ xong quán. Còn lại dòng sông bình yên.

Cộng tiền nợ thấy  đủ vào khoản tiền cắt nửa đất bán.

Diện tích vườn đất hẹp lại một nửa.

Sau gần một năm chăm chỉ kinh doanh với thương hiệu Thì thầm quán nổi tiếng khắp Quảng Bình, kết quả kinh doanh như sau: Mất nửa đám đất.

Tôi lại vào thăm Đức cụt. Hắn hí hửng khoe với mọi người: Ai đã vinh dự vào uống cà phê ở quán nổi tiếng Thì thầm quán chưa. Làm người Quảng Bình mà chưa bước vào quán cà phê anh Vinh coi như chết một nửa đời. Hắn nhìn tôi, sao anh khiêm tốn thế,  làm ăn phát đạt vậy mua ô tô đi, hôm nào em tự do, anh đánh xe vô, chở em ra tù, chạy vòng vòng quanh thị xã Đồng Hới, sướng như tiên. Em chưa hề ngồi ô tô bao giờ. Hồi ở làng, có xin ngồi xe công nông một lần nhưng thằng lái xe công nông nó bắt em trả 2 ngàn. Bây giờ anh mua ô tô, chở em về làng, cả xã nó nể lắm. Uy tín. Uy tín. Thấy Đức hào hứng quá, tôi chẳng thông báo phá sản quán cà phê nữa, dúi nó ít tiền rồi chia tay.

Thằng Đưc cụt lò lò bám theo xe máy tôi, hồ hởi nói: Nhớ anh Vinh nhé. Ngày ra tù, anh phải vào chở em về làng đó. Bịp bịp. Tiên sư chúng mày tránh ra để ô tô chở Đức cụt về nào. Uy tin. Uy tín anh ạ.

LƯỠI DAO DƯ LUẬN

Thị trấn tôi cách đây chừng 8 năm có một em tên là XYZ ( tất nhiên tôi phải dấu tên).

Em không đẹp, nhưng vú vê mông má đủ để cám dỗ và làm gay cấn tinh thần phe đàn ông chúng em.

Em lấy đời chồng thư nhất, sinh một con, ly hôn, để trở thành ” gái một con trông mòn con mắt”

Thị trấn tôi đều gọi em là ” con đĩ”.

Em ở phòng tập thể. Đêm nào chó ở khu vực này cũng viêm họng. Mấy thằng bạn của tôi khoe: Bé này chơi hay, có chuyên môn nghiệp vụ, sáng tạo thêm nhiều phương pháp mới lắm, mà giá lại rất khuyến mãi.

Tôi chưa đến với em lần nào vì tôi vốn 'đứng đắn’

Ba năm trời, em tiếp rất nhiều khách. Và người ta mặc nhiên coi em là con đĩ. Không oan chút nào. Người lớn nhìn em khinh bỉ. Lớp đàn bà con gái nhìn em bằng nửa con mắt. Cánh đàn ông nhìn em như thấy chỗ thư giãn và giải quyết các mâu thuẫn.

Cơ bản, em là con đĩ, vô nghĩa lý và sống dưới sự coi thường của toàn thể nhân dân thị trấn.

Đùng cái, ông giám đốc bị vợ bỏ. Đùng cái nữa, ông này cưới em đĩ. Đùng cái ông này thăng tiến từ giám đốc cấp huyện lên giám đốc cấp tỉnh.

Đùng cái em đĩ thành phu nhân giàu có và quyền thế.

Mỗi lần em về,  bước từ trên xe bóng lộn xuống, rạng rỡ, gặp ai cũng chào hỏi niềm nở, gặp cả những người từng chửi mình là con đĩ vẫn chào hỏi niềm nở. Rồi người thị trấn dắt con đến gặp em đĩ xin việc cho con vào cái ngành do chồng em phụ trách được coi là rất béo bở. Em nhiệt tình giúp, không màng một xu. Uy tín ngất trời.

Em đĩ trở thành chị, thành bà, ai cũng tôn trọng.

Đến bây giờ em đã yên bề gia thất. Chông em làm việc uy tín.

Em trở thành bà phu nhân giám đốc.

Kết luận: Con đĩ có thể trở thành người đàn bà quý phái và được trọng vọng nếu gặp cơ hội như em đĩ XYZ trên.

Nhưng…một con người từng bị bắt, bị tù, dù oan hay không oan, để bước vào cộng đồng xã hội, đừng có đùa…Khốn khổ khốn nạn trước con mắt ngờ vực, dèm pha, nghi ngại của người đời, những ánh mắt né tránh, những cái nhìn xoi mói…Anh ta sẽ phải bị lưỡi dao dư luận đâm nát..

Tôi là một trường hợp như vậy.

Mà tôi đấy, ra tù, ngay lập tức nổi tiếng, có tên tuổi đấy, thậm chí sau khi đã trở thành phóng viên một tờ báo to nhất nước: Báo Lao Động- thậm chí sau khi đã trở thành một nhà báo có tên tuổi, thì sau hơn 10 năm rồi, từ cái ngày tôi bị bắt, lưỡi dao dư luận vẫn từng ngày không buông tha.

Tôi bị giày vò, bị bằm nát, bị hất lên đá xuống, tưởng như bị chôn vùi…

Tôi còn thế huống hồ trăm ngàn tù nhân khi được tự do, vô danh tiểu tốt, thì sống thế nào? Sống thế nào tự họ sẽ kể, còn tôi kể chuyện tôi đã…

Lại nói đến chuyện mở quán thì thầm, ngay đêm khai trương đã thấy công an đến kiểm tra, rồi trinh sát đóng giả khách uống cà phê đi vô, nhìn nhìn ngó ngó tìm…sại phạm. Tôi biết mà câm lặng.

Xin việc làm nhiều nơi, họ đón tiếp tưng bừng: Ôi Vinh, ông tài lắm, ông là niềm tự hào cho tỉnh nhà…ông uống nước…và xin lỗi…ông phải làm việc cơ quan trung ương, chứ ở tình lẻ nhận ông thì hóa ra vùi dập nhân tài.

Có một tờ tạp chí OK. Nhưng hóa ra là, anh Vinh cứ đi lấy quảng cáo thôi, hưởng phần trăm hoa hồng, không cần viết bài.

Tôi làm việc gì, hợp tác với ai, thì ngay sau đó, người được tôi hợp tác lại than thở: Vinh ạ,. Bọn mình giúp nhau hay thế, tình nghĩa thế, sao lại có người rỉ tai mình: Ông hợp tác với Vinh phải cẩn thận. Hắn  từng bị bắt vì tội lừa đảo.

Tôi có thằng em đồng nghiệp cùng làm báo, thương nhau như anh em ruột, tôi giúp nó từ việc mua xe máy, tiền ăn, rồi còn bảo đảm khi nó cưới vợ sẽ giúp. Anh em đi đâu cũng có nhau. Tôi đi xa, có việc gì sái bảo nó làm hết sức hết lòng. Thế mà vẫn có người rỉ tai nó: Mày chơi với anh Vinh phải cẩn thận.

Gần đây nữa, một chị ở  một Cục nghệ thuật vào Quảng Bình. Chị ấy quý tôi lắm. Lại có người ở Quảng Bình rỉ tai: Phải cảnh giác Vinh, ngày xưa hắn bị bắt vì tội lừa đảo. Chị ấy buồn thể thảm, gặp tôi cứ ngồi khóc.

Ngày trong COM gửi tôi, người viết Com cũng nói: em thích bài anh viết, thích Blog của anh lắm, nhưng có người bảo em, đùng tin ông Vinh, ông ấy ngày trước là…

Ngày tôi xin được về làm cộng tác viên ăn phụ cấp của báo Lao Động,. rất nhiều người gặp nhà văn Vĩnh Quyền ( trưởng văn phòng báo Lao Động tại miền Trung ) rỉ tai: Không nhận ông Vinh được đâu ông ơi, không tin được đâu.

Đến khi tôi chuẩn bị chính thức trở thành phóng viên thường trú miền Trung của báo Lao Động  thì lại có kẻ  hãm hại tôi bằng miệng lưỡi.

Anh Nguyễn Chinh Đức ( tức Lý Sinh Sự) Phó Tổng biên tập báo Lao động một hôm kéo tôi vào phòng riêng: Vinh ạ, không biết sao thằng này lại biết bọn mình sắp ký nhận Vinh làm phóng viên. Hắn ra, gặp mình. Hắn nói hàng giờ liền về Vinh, về cái thời Vinh bị bắt, hắn khuyên không được nhận Vinh làm phóng viên dù vẫn thừa nhận Vinh có tài. Hắn nói xấu Vinh một cách kiên nhẫn, say mê như ngày xưa nói xấu đế quốc sài lang. Tôi hỏi, anh nói sao? Anh Chính nói, đéo mẹ, mình kiên trì ngồi nghe, lại còn mời nó uống rượu để chứng tỏ mình nghe rất thiện chí những thông tin về một người cơ quan sắp tuyển dụng. Sau mình hỏi: Ông nói hết cái xấu của Vinh chưa. Hắn nói hết. Mình cười, chạm cốc với hắn: Ông ơi, tất cả những chuyện xấu ông kể về BỌ Vinh dù rất dài nhưng không ăn nhằm gì việc Bọ Vinh kể xấu về Bọ cho bọn mình nghe. Nhưng mà báo Lao Động luôn luôn đãi cát tìm vàng, và Bọ Vinh là vàng của tờ báo mình rồi. Thế nhé. Chúc sức khỏe. Thằng này rất điên. Và tôi vẫn nhận được quyết định vào báo Lao Động.

Mấy năm trước, thấy tình cảnh của 38 o nữ pháo binh Ngư Thủy nhà cửa xiêu vẹo trên cát, cực khổ lắm, tôi viết bài trên báo Lao Động, kêu gọi cộng đồng giúp đỡ, rồi tôi còn tự thân chạy ngược chạy xuôi đến rất nhiều doanh nghiệp để nghị họ giúp các o. Kết quả,  38 ngôi nhà ngói khang trang được làm tặng cho các o pháo binh Ngư Thủy. Mỗi lần về, các o đều ôm lấy tôi khóc, nói, ước mơ lớn nhất cuộc đời của các o đã được thực hiện bằng bài viết của tôi, bằng nhiệt tình của tôi, bằng tấm lòng của toàn xã hội. Nhưng lại có o thì thầm: thế mà có người về hỏi, thế anh Vinh có lấy của các o  đồng nào không? Chẳng lẽ người ta lại nhiệt tình thế mà không có lợi lộc. Tôi nghe, chỉ biết ứa nước mắt vì hận.

Quảng Bình yêu quý tôi lắm, những cũng không ít người luôn luôn chờ một cơ hội nào đó để hất tôi xuống bùn nhưng làm sao họ hất tôi xuống bùn được khi tôi đang sống, đang cống hiến, đang hy sinh vì mọi người. Không làm gì được thì họ rỉ tai, họ nói xấu.

Tôi bản lĩnh thế mà có những đêm lao xe ra bãi cát, nằm vật ra, vùi mặt vào cát, gào lên, rống lên như một con chó điên, trời ơi, tại sao người ta không cho tôi yện.

Những con dao dư luận đeo đẳng, hễ có cơ hội là thọc vào tim tôi, vào da thịt tôi, tựa như có một ma lực bí hiểm và bẩn thỉu chỉ muốn cho tôi vùi xuống bùn.

Ngay giờ phút này, dư luận ấy vẫn chưa hẳn đã buông tha.

Tôi biết rõ như vậy.

Nhưng tôi đã níu tay vào bạn bè, vào những tấm lòng bè bạn, vào những trang viết để đứng lên dần.

Cuộc rượu nào có tôi cũng vang lên tiếng cười rất to. Nhưng có ai biết, tôi cười to như vậy là để dấu đi một cái gì đó vẫn còn uất nghẹn trong lòng mà không thể gọi tên ra được. Tôi đã khóc nhiều lần lắm, uất nghẹn, đắng nghét trong cổ họng vì chính lưỡi dao dư luận ấy.

Trời ơi, một con đĩ sau trở thành bà giám đốc còn được trọng vọng.

Sao một người vào tù  oan nghiệt như tôi, vẫn phải giẫy dụa trong dư luận từng ngày? Tai sao? 50 tuổi còn hỏi câu này mới đau đớn biết bao nhiêu? Chuyện 300 ngày xảy ra cách đây mười mấy năm mà đến phút này vẫn phải chịu đựng lưỡi dao nhọn hoắt của dư luận thì sống làm sao?

Hãy an ủi tôi một lời.

Hãy cầm tay tôi thật chặt.

Hãy tin tôi, rằng, tôi đang sống và đang tìm mọi cơ hội đẻ giúp đỡ bao người khác. Hãy nhìn vào hành động của tôi, sau 8 năm làm cho báo Lao Động, qua ngàn trang viết đẫm nước mắt, tôi đã dùng chữ để kéo hàng trăm phận người khốn khó, đã kêu gọi được cộng đồng giúp đỡ cho hàng trăm người hàng chục tỷ đồng.

Sao tôi vẫn phải sống trong đắng cay và uất nghẹn thế này?

Tôi nói với anh Hà Đình Chung hôm qua: Anh ơi, từ nay vui khổ gì em cũng chỉ tâm sự sẻ chia với anh em bạn bè Blog thôi anh ạ.

Tôi đã khóc với anh Hà Đình Chung khi nói câu ấy.

50 tuổi phải nói câu ấy.

Nước mắt.
Xin hãy lau hộ tôi một chút nước mắt rơi…

KHÔNG BIẾT

Kiểm lâm viên Hoàng Minh Huệ bị lâm tặc tấn công, chém vào vai, đe dọa mạng sống. Dù rất kiên nhẫn giải thích, rồi yêu cầu buông dao, rồi bắn chỉ thiên cảnh cáo, nhưng kiểm lâm viên Hoàng Minh Hụệ vẫn bị tên lâm tặc xông đến, chém thẳng vào người. Một tiếng nổ từ súng của Hoàng Minh Huệ. Tên đại ca lâm tặc có tên là Trần Văn Thắng chết tại chỗ. Hoàng Minh Huệ bị khởi tố. Bị án sơ thẩm phạt 30 tháng  tù giam. Báo chí ào ào lên tiếng bảo vệ Huệ…

Ngay khi sự việc xảy ra tôi đang ở trong trại giam.

Khi ra, vụ án Hoàng Minh Huệ vẫn nóng rực trong dư luận.

Một năm sau xử sơ thẩm. Dư luận ngơ ngác, hành động một kiểm lâm chống lại sự tấn công ác thú của lâm tặc, bị lâm tặc chém trọng thương vai, đã bắn cảnh cáo nhưng không được, đành phải bắn thẳng để bảo vệ mình và đồng đội, lại bị xử tù, lại đền tiền nhân mạng cho gia đình tên lâm tặc. Phản đối từ ngành kiểm lâm đến các cơ quan báo chí đến dư luận.

Nhưng công an vẫn ra kết luận điều tra. Viện kiểm sát Quảng Bình phê chuẩn. Tòa sơ thẩm Quảng Bình xử Hoàng Minh Hụê ngon ơ 30 tháng tù. Phép nước đã bị đảo ngược. Người có công thành tù tội. Tên giết người thành kẻ đáng thương được đền bù.

Trong thời gian đợi phiên tòa phúc thẩm, tôi trở thành Đặc phái viên báo Lao Động.Phóng sự điều tra 2 kỳ của tôi ” Điếu văn của rừng” in trên Lao Động, vạch rõ mọi sự thật. Phóng sự này sau đó đoạt giải thưởng báo chí toàn quốc.

Đành rằng biết nhiều kiểm lâm chẳng ra gì, ăn hối lộ,. hợp tác với lâm tặc vận chuyển gỗ lậu. Biết vậy, nhưng vụ án này vẫn làm tôi ẩn ức. Lại nghĩ đến 300 ngày vừa qua của mình, càng ẩn ức hơn.

Một ngày một đêm, từ chất liệu của phóng sự điều tra nói trên, tôi viết xong kịch bản sân khấu ” Điều văn của rừng” trên cái máy tính cũ rích bạn tặng. Do mới sử dụng, viết xong, loay hoay làm sao xóa sạch. Không còn một dấu phẩy.

Còn một ngày một đêm nữa phải đọc kịch bản cho Hội đồng nghệ thuật Hội văn học nghệ thuật Quảng Bình. Hội văn nghệ muốn phối hợp với đoàn nghệ  thuật Quảng Bình dàn dựng vở kịch này như là một tiếng nói phản kháng đến tòa, bảo vệ Hoàng Minh Huệ.

Anh Hữu Phương, chủ tịch Hội  hỏi, xong chưa Vinh. Tôi nói, xong rồi anh, hay lắm, nhưng mà mất trắng trong máy rồi. Anh Hữu Phương hụt hơi: mần răng? Viết lại chứ mần răng. Ua chầu, 70 trang bản thảo, viét lại mần răng? Hội đã mời Hội đồng chiều mai đọc. Thì chiều mai đọc chứ mần răng. Em nói rứa anh biết là phải mần răng không?

Không biết.

Tôi cũng không biết phải mần răng.. Buổi sáng, đầu óc mụ mị. Ngu hẳn. Ngu chưa lúc nào ngu hơn. Không nghĩ ra được câu nào nữa. Không nhớ gì nữa. Chiều mai thông qua kịch bản. Gần hết buổi sáng chưa viết lại được chữ nào.

Trưa.Hữu Phương điện, viết lại sao rồi ông? Chưa được chữ nào? Ua chầu, răng rứa được…Rứa có kịp xong không? Không biết. Hay là hoãn lại. Không biết. Im lặng. Rồi tôi hỏi, anh có hoãn buổi đọc duyệt kịch bản không?

Không biết.

Bí thì đi chơi thôi. Tôi đi chơi. Tán phét lăng nhăng. Trưa về  ăn cơm xong ngủ đàng hoàng. Vợ tôi hỏi nghe nói anh viết kịch gì gấp lắm răng thoải mái rứa. Tôi nói. Không biết. Tôi lại hỏi, Mai có biết chuyện gì về kiểm lâm kể cái nghe. Vợ tôi nói…

Không biết.

3 giờ chiều, anh Hữu Phương lại ông ơi…

Vẫn tịt.

Hữu Phương chán không gọi nữa, coi như toi rồi.

9 giờ đêm bắt đầu viết được. Tôi nói với vợ, chuẩn bị khẩn cấp cho một ô cơm nguột, chan nước kho cá, hai quả ớt, một ly trà đá, một ấm trà.

Tròn bụng cơm nguội.

Viết.

7 giờ sáng hôm sau Hữu Phương hỏi có đọc kịp chiều nay không?

Không biết.

1 giờ chiều xong. Tôi gọi, đúng 2 giờ đọc nhé. Hữu Phương mừng quýnh.

Tôi phóng xe 45 cây số từ nhà vô thị xã. Leo sầm sập lên gác 2. Mấy chục ông ” tai to mặt lớn”, văn chương có, nghệ thuật có, tuyên huấn có, công an PA25 có, sở văn hóa có, đại diện tỉnh ủy có.

Đọc đọc đọc đọc.

Vỗ tay. Khen.

Bàn nhau: Nhưng ai đạo diễn.

Tất cả: thì Vinh thôi.  Chứ tỉnh này ai  biết gì mà đạo diễn.

Nhà thơ Văn Lợi, chủ tịch hội đồng nghệ thuật hỏi: Vinh biết đạo diễn sân khấu không?

Không biết.

Ua chầu. Ông nói thế nào chứ. Biết thật không?

Không biết.

Nhưng có mần không?

Mần.

Tỉnh cho ngay 70 triệu. Hữu Phương nói đủ không? Tôi nói không biết. Đến đâu hay đó. Hết tiền đi xin.

Chọn diễn viên.

Tóm ngay anh Văn Bổng phó đoàn văn công làm đại ca Trần Văn. Anh Bổng cười he he he. Mần chứ. Hãy tin anh, anh vốn là dân thổi kèn mà (!!). Xong một vai.

Chạy xe lên gặp chị Đuế, diễn viên kịch nói đã về hưu mấy năm rồi, chị bán cháo bánh canh kiếm sống ở chợ Ga. Chị Đuế, đóng kịch cho em đi. Ua chầu chầu, mi thấy tau đang bán cháo canh à? Mỗi ngày chị lãi mấy? Thì khoảng 35 ngàn. Rồi. Chị tập với em 20 ngày, ngoài tiền bồi dưỡng tập, em thanh toán ngay bây giờ 700 ngàn gọi là tiền lãi cháo bánh canh của chị. Được không? Không biết. Được không? Em về này. Nói chung là chị không biết. Em về này. Khoan đã. Đi chớ. Ngày mai chị xuống.

Lại chạy đi tìm ông Huỳnh, cũng là diễn viên kịch nói về hưu. Vinh à? Uống rượu không? Anh còn biết diễn kịch nữa không? Không biết. Còn biết diễn không? Nhận lời với em không? Lâu quá, kịch cọt chi, cả ngày uống rượu. Nhận lời không., em về đây. Nói chung là…có chứ.

Gặp ca sỹ Thùy Linh. Ua chầu, em mần răng mà diễn kịch được, em là ca sỹ mà. Em nhận lời không, anh mời người khác này. Nhưng mà em không biết. Vậy nhé, anh đi nhé. Ua chầu, anh…em nhận lời chứ.

Khó nhất là vai cô giáo Lan.

Ạnh Bổng nói chỉ có vợ thằng Thắng. Con Thảo vợ thằng Thắng học diễn viên xong, về lấy chồng sửa chữa  xe máy. Anh đóng cặp bồ với con Thảo thì chồng hắn không dám ghen, đứa khác đóng hắn đánh vỡ mặt. Anh có tin mời được không? Không biết. Đi. Thắng ơi, anh Vinh đây. Em biết anh chứ. Thảo ở nhà không em. Đóng kịch hả anh. Sao em biết? Thế chẳng lẽ không biết. Cho Thảo đóng kịch với anh nhé. Cho chứ.

Xong diễn viên.

Tập.

Ngày 3 buổi. Tôi lăn nhào trên sàn tập. Những kiến thức học mót từ đạo diễn Xuân Đàm, Xụân Huyền, Doãn Hoàng Giang, Trần Ngọc Giàu mang vào thực tập hết. Ui trời ơi, phải thị phạm từng vai, từng bước đi, từng cách nói, đài từ…vân vân…Hỏi diễn viên sao lại diễn như vậy được em. Không biết.

20 ngày xong.

Trước tổng duyệt 2 ngày, anh Bổng vai chính lâm tặc vẫn không thuộc lời. Tao nhiều tuổi, ngu rồi, không thuộc được lời Vinh ơi. Tôi lao xe ra ngồi bên sông Nhật Lệ. Anh Bổng chạy ra thấy tôi ngồi khóc. Anh nói răng khóc? Vì anh ngu , 20 ngày không thuộc lời, anh là vai chính, tổng duyệt mần răng.

Anh…cũng không biết.

3 giờ sáng, anh Bổng lôi vợ dậy. Thằng Vinh khóc vì anh không thuộc lời. Mạ mi giúp anh. Mạ mi đọc lời cô giáo Lan, anh là lâm tặc. Hai vợ chồng cầm kịch bản, quát tháo ầm ỉ, gào lên, rú lên, thì thầm, hàng xóm chạy sang: Anh Bỗng ơi, chị ấy có lỗi chi thì để sáng mai nói, anh mần chi dữ rứa. Anh Bỗng trợn mắt. Tui đang tập kịch. Không  biết à? Mọi người lắc đầu quay về lẩm bẩm.

Không biết.

Trang trí xong, tuyệt vời, nghệ sỹ nhân dân Nguyễn Mậu vẽ phông màn đẹp tuyệt. Nhạc sỹ Hoàng Sông Hứơng làm cảnh cứng.

Tôi lấy luôn bản giao hưởng Định mệnh của Betthovent.

Chuẩn bị tổng duyệt. Cả đoàn náo nức. Quên ăn quên ngủ. Hội văn nghệ sung sướng và hồi hộp. Hữu Phương cười nói suốt ngày. 30 năm rồi Quảng Bình mới lại dựng kịch. 30 năm. Vì cách đây 30 năm Quảng Bình có đoàn kịch dân ca nổi tiếng, diễn cho cả Bác Hồ xem. Sau đó, diễn vở Thoại Khanh Châu Tuấn, hai anh chị này tình ý, chi bộ kiểm điểm lên kiểm điểm xuống, rồi anh chàng Châu Tuấn xách súng AK bắn chết cả đoàn. Rồi bắn chết Thoại Khanh. Lại kéo xác Thoại Khanh nằm sát bên mình tự tử chết luôn. Xóa tên đoàn kich. Nay tôi gây dựng lại vở diễn Điếu văn của rừng. Xôn xao. Chờ đợi. Náo nức. Hưng phấn.

Tối duyệt, chiều Hữu Phương gọi tôi, giọng thì thầm, Vinh sang Hội ngay.

Trung úy Do PA25 nói, ông ạ, cô giáo Lan là đảng viên, là giáo viên giỏi sao lại cặp bồ với đại ca lâm tặc. Nên đừng để cô giáo Lan là đảng viên, là giáo viên giỏi. Cái câu thoại của tên lâm tặc chửi cô giáo Lan: Một tay cô móc vào túi tiền của tôi, tay kia cô đưa thẳng lên trời thề trước tập thể của cô rằng, cô nguyện suốt đời vì hạnh phúc của nhân dân. Giữa tôi và cô ai đốn mạt hơn ai. Ai khốn nạn hơn ai…” nghe không ổn ông ạ, có vấn đề ông ạ. Tôi nhìn Do: anh về đi. Cô giáo Lan là đảng viên thì sao? Co ta cặp bồ với tên lâm tặc thì sao?  Đảng viên không có chuyện đó à? Do im lặng.

Duyệt. Đông nghẹt, Cười khóc ồn ào. Vỗ tay hàng chục lần.

OK. Cấp phép biểu diễn ngay. Hữu Phương cười như Liên Xô được mùa bột mì, diễn trước ngày xử phúc thẩm, quá đã. Nhiều anh em văn nghệ báo chí nói, vở này đấm thẳng vào mặt tòa án sơ thẩm Quảng Bình. Đã đời.

Truyền hình, báo chí phỏng vấn, giới thiệu ầm ỉ.

Băng rôn to tướng treo trước nhà hát. Ảnh cảnh diễn phóng to đùng treo la liệt nơi tiền sảnh nhà hát. Điều văn của rừng, kịch bản và đạo diễn- nhà văn Nguyễn Quàng Vinh.

Mới đấy, bị can Nguyễn Quạng Vinh. Nay tác giả kịch bản và đạo diễn. Ngứa mắt.

Hữu Phương bắt đầu nghe những tiếng rỉ tai về tôi. Tôi hỏi ông nghĩ sao?

Không biết.

Tối diễn suất thứ nhất.

1 giờ chiều thường trực tỉnh ủy họp gấp, mời cả Hứu Phương và Văn Lợi. Phó Bí thư thường trực tỉnh ủy chủ trì.

Yêu cầu dừng vở diễn.

1 giờ 30 phút tôi nhận được điện thoại Hữu Phương:” Mình đang ở trong toa lét. Hỏng rồi, Tỉnh ủy không cho diễn”. Tôi hỏi: Tỉnh ủy là ai? Là ông Lê Công Minh Phó Bí thư thường trực.. Lý do? Ông ấy nói, trong khi các huyện đang đại hội Đảng. Lại diễn vở Điếu văn của rừng…Điếu văn ai. Tôi lại hỏi, tóm lại là sao? Là hoãn diễn. Bây giờ anh tính sao? Hội tính sao?

Không biết.

Tôi đến gặp ngay Bí thư tỉnh ủy. Tôi nói, tức tối, to tiếng. Anh Trần Hòa ủy viên Trung ương, Bí thư tỉnh ủy chăm chú nghe tôi nói Làm gì có chuyện đó. Chính anh Lê Công Minh đi duyệt vở, khen, cho phép ra quyết định công diễn sao lại… Để đó anh. Tội nói, tối nay em cứ cho diễn nhé . Muốn  hoãn  diễn, các anh phải làm đúng trình tự, phải rút giấy phép,. Giấy phép chưa rút em cứ diễn. Anh Trần Hòa biết tính tôi, cười cười, diễn đi. Việc anh Minh để đó anh.

Tôi về. Hữu Phương hỏi dồn: Sao? Diễn chứ sao. Không hoãn à? Thế chẳng lẽ cấp trên nói hoãn là anh nghe theo ngay à? Đúng thế không? Hữu Phương lúng túng nói…

Không biết.

Diễn.

10 đêm đông nghẹt khách.

Chị Thủy chủ tịch công đoàn nhà hát gặp tôi sau đợt diễn: Ui chầu Vinh ơi, 10 đêm giữ xe, bọn chi thu được mấy triệu, tết này tha hồ ăn tết.

Anh Liệu, trưởng đoàn nghệ thuật Quảng Bình ôm tôi: Kỷ niệm nhớ đời. Vở diễn quá hay Vinh ạ.

Anh Bổng: Anh ra đường, ai cũng gọi. Đại ca  đại ca…mời bia mệt nghỉ

Ca sỹ Thùy Linh đong đưa: Em diễn vai cô chủ quán, váy ngắn, đi đâu cũng nghe khen, ui chầu, cái đùi Thùy Linh ngon ngon

Vở diễn được giải A Lưu Trọng Lư.

Tôi mặc nhiên được công nhận là đạo diễn sân khấu.

Sau này, kịch bản Điếu văn của rừng được 8 đoàn dựng. Kịch nói Quân đội được đạo diễn Xuân Huyền dàn dựng. Anh Xuân Huyền dựng tuyệt với. Bộ Nông nghiệp xem khen. Hai anh em được ông Lê Huy Ngọ Bộ trưởng trao tặng 2 bằng khen. Anh Xuân Huyền thắc mắc: Trong kịch, Vinh viết cái câu rất đểu: Nếu không có lực lượng kiểm lâm, rừng đã tan hoang từ lâu. Từ ngày có lực lượng kiểm lâm, rừng vẫn tan hoang mà tan hoang từ từ. Rứa mà họ cũng tặng bằng khen. Vinh biết vì răng không? Rứa anh biêt vì răng không. Xuân Huyền cười khùng khục.

Không biết.

Hôm đoàn kịch Quân Đội diễn ở Trường Đảng cao cấp Nguyễn Ấi Quốc. Vỗ tay ầm ầm. Nhưng một số cán bộ Quảng Bình đã xem vở kịch này do tôi dựng tại Quảng Bình thì nói: Không hay, không hấp dẫn bằng hồi diễn ở mình Vinh ạ. Tôi nói với anh Xuân Huyền điều đó. Anh Xuân Huyền hỏi tôi, Vinh biết vì răng không? Tôi lại hỏi, anh biết vì răng không? Anh Xuân Huyền cười khùng khục.

Không biết.

Phiên tòa phúc thẩm tổ chức sau đợt diễn vở Điếu Văn của rừng của tôi.

Kiểm lâm viên Hoàng Minh Hụê trắng án.

Hữu Phương hỏi, có phải nhờ tác động mạnh của vở diễn Điếu văn của rừng không Vinh hè?

Tôi lắc đầu.

Không biết.

CÁ TRẮM

Quán Thì thầm phá sản, con sông nhỏ bên nhà bắt đầu vào mùa nước dâng. Nước trong vắt. Cả một vùng nước ngay sau hồi nhà mệnh mông, lội tới ngực. Chiều, tôi ngồi co gối nhìn dòng sông, chợt nhớ Đức cụt. Hắn vẫn không biết tôi phá sản quán xá. Và vẫn đang ngày đêm mong ngóng tự do để được ra nhà tôi, ngồi banh càng ở ghế: Ê…Anh Vinh một cà phê nhé.

Nhớ Đức cụt về những chuyện hắn kể thời ở làng, thả lưới bắt cá mùa lũ.

Lũ về là nhà Đức cụt có tiền. Cái thuyền thúng bé tý, Đức cụt mang tấm lưới chèo thuyền ra đồng trong đêm. Hắn cười. Trong làng ai cũng bảo em mát tay bắt cá, đêm mô cũng đầy một chậu cá ruộng. Nhưng đéo đâu, em thì cá mú chi, người ta thả lưới, về ngủ, mình chèo thuyền đi gỡ cá về bán, Hì hì. Nhưng đừng nói em ăn trộm. Nhân cách đàng hoàng như em ăn trộm thì còn ra gì. Em chèo thuyền qua lưới của họ thả trên đồng, thấy cá mắc lưới chẳng lẽ không cúi xuống gỡ cá, gỡ rồi chẳng lẽ vứt đi nên phải cho vào thuyền, cho vào thuyền chẳng lẽ để thế cho chết nên sáng mai đi chợ bán. Hì hì.

Tôi cười và nhìn cái mặt cười như cái mặt thú nhồi bông của Đức.

Và tôi bật cười khi nhìn dòng sông cạnh nhà mình.

Nhớ dến Đức cụt lại nảy ra một kế hoạch kiếm sống.

Tối, hội ý mấy thằng bạn. Thống nhất. Lại mượn tiền mua nứa, tre, lưới, vây con sông lại thành một cái hồ cá.

 Nuôi cá trắm.

Tôi chở thằng con trai vào trại giống.

Mua 50.000 con giống. Tôi nói với con trai: 50.000 con này 6 tháng sau mỗi con nặng 1kg, bán rẻ 20 ngàn/ con, vị chi là…Con trai tôi nhanh nhảu: 100 triệu ba ạ, trừ 500 ngàn tiền giống, lời 99,5 triệu. Tôi gật đầu. Mùa sau mở rộng nuôi 100.000 con…Thằng con tôi nhanh nhảu: 6 tháng bán được 200 triệu, lời 199,5 triệu ba ạ. Tôi gật gù. Vài năm sau nhà ta sẽ giàu. Thằng con tôi hỏi, nếu nhà mình giàu thì lúc ấy ra sao hả ba? Tôi nói con hỏi gì ba không hiểu. Thằng con nói con không biết người giàu ra sao. Tôi giải thích: Khi ta giàu, ta ra phố, ta nhìn cái gì cũng rẻ.

Mấy ngày làm hồ cá tưng bừng. Nhóm người làm thuê đến ngâm trong nước lạnh mấy ngày, đóng cọc, giăng lưới, áp thêm phên nứa, trông rất thích mắt.

Vợ tôi nói, đầu tư hết 50 triệu rồi đấy anh ạ. Tôi vác mặt lên trời: Làm ăn lớn là phải thế.

Thằng cu nhà tôi cười: hôm nay nhìn ba như triệu phú.

Con Bẹp nhà tôi gật gù: Con thích chèo thuyền trên hồ cá nhà mình…

Cả nhà hoan hỉ nhìn đàn cá bé xíu tung tăng, xúm lại ăn cám.

Tôi nói: Cứ hình dung khi đàn cá này lớn, con nào cũng bằng bắp chân, sợ đêm cá quẫy cả nhà mình mất ngủ.

Thằng cu nhắc: Khi nào giàu, ba với con đi thành phố xem có cái gì rẻ không ba nhé.

Tôi gật đầu.

Mây anh chị  tôi cảm động: Thằng cu Vinh lâu nay không làm cái chi động chân động tay, nay lặn ngụp cả ngày dưới hồ cá như nông dân. 300 ngày trong tù đáng sợ thiệt. Ai ngờ như cu Vinh nhà mình mà tù nó cũng dạy thành nông dân.

Thằng cu tôi đột ngột nói: Vô tù, trí thức thành nông dân còn nông dân sẽ thành tiến sỹ

Ai cũng ngơ ngác. Thằng cu giải thích: Ba thành nông dân, còn chú Đức cụt thành tiến sỹ…Con vô với ba thăm  chú ấy, chú ấy hỏi: Cu biết vi mô, vĩ mô không. Con nói không. Thế thì không được,. Chú biết vi mô vĩ mô. Chú là tiến sỹ đấy.

3 tháng sau.

Cá lớn bằng bắp tay. Vứt cỏ xuống hàng đàn cá lao tới, cướp nhau thức ăn, tung cả nước. Cả nhà tôi reo vui.

Hôm đó, anh Mỹ- anh cả tôi ( giáo sư tiến sỹ địa mạo Nguyễn Quang Mỹ) từ Hà Nôi vào đưa theo một “: thằng Liên Xô”. Anh tôi nói, thằng này là giáo sư tiến sỹ địa chất. Anh Mỹ tôi đưa thằng giáo sư ấy ra tham quan hồ cá nhà tôi. Hắn rú lên sung sướng như chưa bao giờ được nhìn đàn cá trăm cỏ đang tung nước ăn cỏ. Hắn chụp ảnh. Hắn ôm vai anh Mỹ: Khalaso. Hắn cầm tay tôi: Khalasô. Hắn ngắm đàn cá, hứng thú ghi ghi chép. Rồi chụp ảnh tôi đang cho cá ăn. Thằng cu hỏi, chú ấy là nhà báo hả ba. Anh Mỹ giải thích: Chú ấy là giáo sư, nhưng chú ấy thích viết báo. Rồi báo Liên Xô sẽ in ảnh và bài về việc ba cháu nuối cá. Một nhà văn nuôi cá trắm.

Tôi nhìn mơ màng ra xa, lâng lâng, vinh dự tự hào. Bỏ mẹ, khéo rồi mình nổi tiếng toàn thế giới. Viết văn cả đời, may lắm bà con xóm Bánh tét còn biết, tên tuổi chưa mon men ra ngoài huyện, nhưng nuôi cá, khéo cả thế giới sẽ rú lên: nhà văn Nguyễn Quang Vinh- kiện tướng  cá trắm cỏ…Chết thật…Sắp nổi tiếng đến nơi rồi.

Tôi có việc ra Hà Nội.

Sau lưng mưa to.

Rồi Quảng Bình lũ lớn.

Thằng Dũng, em cọc chèo gọi: Ạnh Vinh về ngay. Về làm gì? Cá trắm …Có người mua sỹ à? Về cứu cá trắm. Hả? Lũ. Tôi gọi điện thoại ngay vào cho vợ tôi, chỉ đạo lên kế hoạch huy động anh em bạn bè cứu cá. Tất cả đều lao ra sông. Hai tiếng sau, vợ tôi hoan hỉ: anh yên tâm, lưới đã được kéo lên cao rồi, không can chi.

Lũ hết.

Gia đình tôi họp.

Vợ tôi nói: Bán hết cá đi anh ạ, thôi thì kế hoạch thu vài trăm triệu, nay chỉ cần khoảng trăm triệu cũng được.

Thằng cu có ý kiến: trăm triệu chưa giàu đâu mẹ ạ.

Con Bẹp cười: Con có 1 triệu là con giàu nhất trường.

Tôi vân vê mấy sợi râu cằm: Nói chung, bán giờ lãi khoảng 70%. Cũng được. Mình bán hết, củng cố lại, mùa tới nuôi quy mô gấp đôi.

Cả nhà đồng ý.

Vợ tôi gọi ba bà mua cá sĩ đến nhà. Ui chầu chầu. Nhà anh hồ cá to thiệt. Bọn em chuẩn bị tiền rồi, cân lên bao nhiêu, mua hết.

Thằng cu bỏ học ở nhà tham quan việc nhà tôi sắp thu tiền trăm triệu.

Con Bẹp giờ giải lao cũng chạy về xem mẹ đã đếm tiền chưa.

Tôi chỉ huy 5 thanh niên kéo lưới. Cẩn thận nhé, thế, kéo từ từ thôi, các em cẩn thận khỏi làm cá mệt…

Tôi nhắc vợ: Mấy anh em trong nhà, biếu chúng nó mỗi nhà một con to. Biếu giáo viên thằng cu một con, giáo viên con Bẹp một con. Làm thịt con thật to làm bữa rượu mừng thắng lợi.

Không khí tưng bừng như không khí bầu trưởng thôn.

Tôi đưa máy catxet ra sát hồ,  mở bản cải lương Lan và Điệp phục vụ theo yêu cầu của mấy thanh niên thuê kéo lưới.

“Điệp ơi mai anh lên chốn thành đô nhà cao cửa rông…”

Anh Vinh ơi.

Tiếng mấy thanh niên gọi thất thanh.

Cái gì?

Anh xem này.

Tôi hỏi ngạo: Kéo vào hết rồi hả,..cẩn thận…bắt con to trước, con nhỏ sau, nếu hai cái thùng lớn ấy đựng không hết thì đựng thêm cái thùng kia nữa…Chắc là cũng khoảng 1 tấn cá ấy nhẩy.

Anh Vinh ơi.

Cái gì?

Anh xem này.

Tôi bước lại. Lưới kéo đến, gọn gàng,. Nhưng  trong lưới không có một con cá nào. Tôi nhăn mặt: Chúng mày kéo lưới thế à. Dạ thưa anh, tụi em kéo  lưới chuyên nghiệp. Nhưng thực sự là trong hồ anh không có con cá nào nữa…

Nguyên nhân: Trận lũ vừa qua, trước khi kéo lưới cao lên chặn cá thì cá đã đi hết. Không còn một con.

Hai ngày sau, người ta tháo nước tưới ruông, sông cạn xuống. Ào ào đám thanh niên thả lưới, kéo chài lao xuống sông.

Ồn ào, náo nhiệt, gào thét, cười. reo vui.

Tôi hờ hững bước ra nhìn.

Toàn cá trắm cỏ. Ai cũng ì ạch xách vài chục con cá trắm cỏ.

Tôi bặm miệng: Cá tôi nuôi đấy.

Điên tiết, tôi cũng lao lên chợ, mua tay lưới thả xuống.

Bắt được hai con cá trăm cỏ.

Điên tiết, tôi quật ngay một con to nhất nấu thành hai cái lẩu.

Cà nha ăn liên hoan. Mời thêm mấy ông bà và mấy anh chị em bên vợ.

Lần đầu tiên tôi đứng bếp.

Lẩu đưa ra.

Mời mời mời.

Tất cả hứng thú ăn lẩu cá trắm.

Đồng loạt gắp, múc, đánh chén

Đồng loạt buông bát.

Đồng loạt chạy ra sân súc miệng.

Nguyên nhân: Tôi làm cá nhưng quên không lấy mật. Mật cá làm nồi lẩu đắng nghét như thuốc ký ninh.

Tôi ăn thử một miếng. Đắng muốn chết.

Thằng cu nói: cả trắm đắng thế này thì không cần nuôi nữa ba ạ.

Tôi chống nạnh: Đúng. Nuôi làm gì mấy loại cá vớ vẩn này.

Ai cũng im lặng rút.

Ngoài kia, mặt sông bị hàng trăm người đang đánh lưới, nước đục ngầu.

Và vang vang tiếng hô hoán sung sướng: Ui chầu chầu. Sao năm nay trời thương bà con mình, trời cho bắt được nhiều trắm cỏ thế không biết. Ơn trời.

Tôi định ngoạc miệng ra nói: Ơn tao đây này.

Nhưng không nói.

Lại vác lứới xuống sông nhập vào đoàn người cùng hồ hởi bắt cá…của mình.

HÌNH NHƯ LÀ NGƯỜI

Sau một lúc hát hò tưng bừng cho đỡ buồn vắng, tôi và Đức cụt gác chân gác tay lên nhau ngủ.

Đột ngột nghe tiếng mở khoá. Đức cụt vùng dậy: có phạm anh Vinh. Sao mày biết? Khuya thế này mà mở khoá hộp thì nhập phạm chứ gì. Anh Vinh? Gì? Anh nghe em nói này. Mình ở hộp lâu, mình là chủ, chúng nó vô, mình phải xử lý cho đã. Em thèm đánh nhau lắm rồi. Đánh ai. Ui giời, anh đần độn thế, đánh phạm mới chứ ai. Tầm bậy. Tầm bậy chi, hồi em mới nhập phòng cũng bị đánh đấy, rồi phải tẩm quất một lượt cho mấy đứa trong hộp, rồi còn giặt khăn lau mặt cho mấy đứa, đến bữa ăn phải nhìn chúng nó ăn xong, còn thừa mới được ăn. Răng tao vào không bị? Anh ngu, anh vào, em đã rú lên anh Vinh anh Vinh, tự hào, tự hào , thằng nào dám đánh. Nhưng đừng làm thế. Kệ em, em thèm được một lần đánh người lắm rồi, ngứa tay ngứa chân lắm rồi, không sợ đâu, anh cứ đứng yên quan sát nghe chưa? Thấy gương mặt đầy hưng phấn, máu me và sung sướng của Đức cụt , tôi im lăng quan sát xem hắn làm gì.

Bóng điện bên ngoài bật sáng. Trong hộp không tối đen nữa nhờ nhờ sáng.

Cửa thứ nhất mở. Cửa thứ 2 mở.

Nghe tiếng Ninh hói: Vô hết đi.

Tôi nhìn ra. Một, hai, ba, bốn,năm, sáu , bảy, tám. Ui trời tám phạm nhân lò dò bước vô, đen thui, co rúm lại như tám con ốc. Hai cánh cửa sắt đóng sập sau lưng.

Tôi liếc qua Đức cụt. Đức đứng ở trong, cái chân cụt gác lên nạng gỗ, hai tay chống nạnh,. nhìn như một tên đại ca gian ác. Tiếng Đức gằm xuống: Xếp hai hàng ngang. Tám bóng đen xếp hai hàng ngang. Đức cụt nói to: Khai tên. Dạ thưa hai anh..Em là Lai, em là Trung,. Em là Hoàng…Tội gì? Dạ chúng em đi trầm, không may sang bên Lào, bị bắt, rồi áp giải về đây. Sao chúng mày thối thế? Nghe Đức hỏi tôi mới giật mình, đúng là từ khi có 8 bóng đen này vô, không khí trong phòng ngột ngat, thối đến ngạt thở. Ngồi xuống. Cởi hết áo quần ra đi. Địt mẹ chúng mày, thối quá- tiếng Đức càu nhàu. Sao thối thế? Một bóng đen nói: Dạ 10 ngày nay tụi em bị lùa như chó từ bên kia biên giới về, rồi vào giam hết chỗ này đến chỗ khác đến hôm nay về đây, không tắm rửa, không quần áo thay…

8 bóng đen cởi trần còn lại trên người cái quần đùi.

Vẫn thối quá. Thối từ da thịt chúng mày. Đéo mẹ, có nước đâu ra mà tắm.

Anh Vinh, mần răng.

Tôi im lặng. 

Đức cụt hét: Hát. Thằng nào cũng phải hát. Biết  bài chi hát bài đó. Tao là trưởng ban giám khảo. Thằng nào không hát, tao …giết. Hát. Chúng mày có biết tao là ai không? Đức cụt đây. Đại ca Đức cụt. đã từng phạm tôi giết 680 người không run tay đây. Hát. Tao gõ nhịp, Một hai ba…Thằng này.

Đức dùng cái nạng gỗ đập chan chát xuống sàn ximăng.

Tôi nhìn Đức, sùng sục máu lửa vừa buồn cười vừa thương.

Thằng này hát đầu tiên. Hát đi.

Đức cụt vẫn la hét, tựa như không phải Đức la hét mấy thằng phạm mới mà chính hắn đang xả ra bao sự dồn nén điên loạn ức chế trong người mình. Nhìn Đức cụt rất hầm hổ, như là hắn đang chăn dắt một đàn cừu.

Thằng tên là Hoàng ú ớ, ngọng ngiụ, rồi hát: Vì nhân dân quên mình – Vì nhân dân hy sinh- Anh em ơi- Vì nhân dân quên mình.

Mày đi bộ đội về à?

Dạ. Em chỉ thuộc bài này.

Được. Còn thằng này?

“Bé bé bằng bông. Hai má hồng hồng. Bé đi sơ tán,. Bế em theo cùng”…

Thằng này?

“Con cò bé bé. Nó đậu cành tre, đi không hỏi mẹ, biết đi đằng nào…”

Ơ kìa, thằng kia sao cúi mặt xuống, đéo mẹ, hát.

“Năm anh em trên một chiếc xe tăng…”
Hai thằng kia, sao thế? Hả? Sao không hát?…

Cả hai quỵ xuống. Tôi lao đến đỡ. Chúng mày sao? Tụi em…

Thằng Hoàng khẩn khoản: Tụi em…đói.

Đức cụt gào lên: Đói cũng phái hát.

Tôi ấn Đức cụt ngồi xuống. Thôi Đức.

Tôi đưa cho Đức mấy phong lương khô..

Đức hỏi: Thằng nào đói?

8 cánh tay  chìa đến. Và 8 cái miệng đồng loạt nhét những mẫu lương khô vào. 8 cái miệng nhai vội. Nuốt. Thêm 2 phong nữa. Hai phong nữa. Tất cả hết 6 phong lương khô. Rồi cả tám cái bóng cùng lao tới bể nước xí, vục miệng vào uống. sau mới ồ ồ tiếng nói.

Ui các anh ơi, 10 ngày nay em mới được một bữa no.

Ui các anh ơi, mỗi ngày bọn em chỉ được 2 vắt cơm với muối, đói lắm.

Tôi xé bao thuốc đưa cho họ. Chúng lao tới cướp. Đức cụt lấy cái chân nạng lùa mạnh: đéo mẹ, ngu thế, trong hộp cấm thuốc nghe chưa. Thằng nào hút, cúi sấp xuống, phả khói từ từ thôi, bên ngoài cán bộ ngửi thấy mùi khói thuốc, chúng mày bị cùm hết.

Dạ.Dạ.Dạ.

8 thằng úp người xuống, hít, phả khói. Nhìn như 8 con rái cá Bắc cực

Khói sặc sụa. Nhưng đứa nào cũng ngẩn ngơ rít thuốc.

Tiếng cảnh vệ: Đức cụt. Dạ. Còn dám hút thuốc hả? Dạ cán bộ….Cán bộ cầm gói thuốc này tha cho bọn em. Đức cụt vứt chéo gói thuốc qua khe cửa gió. Im lặng.

Đức cụt ngồi trên bệ xi măng, nhìn cả nhóm: Bây chừ kể tau nghe, làm sao mà thành lũ người thân tàn ma dại như vậy.

Thằng tên là Hoàng lên tiếng: Dạ, bọn em đi tìm trầm…Rừng rú như rứa, bọn em có biết biên giới là đâu. Vượt biên giới. Họ bắt. Họ nhốt ba ngày, mỗi ngày chi có hai nắm xôi nhỏ như viến cuội. Rồi công an mình chuyển về. Họ nói bọn em phạm tội vượt biên trái phép. Rừng bạt ngàn, nông dân đói rách bọn em cả ngày cứ chúi mặt đi tìm trầm, có biết biên giới là đâu hả anh.

Mấy thằng? Dạ đông lắm. Gần trăm thằng.

Tôi nhìn qua ánh sáng mờ mờ. Tóc tai chúng nó phủ chụp xuống xuống dựng ngược lởm chởm. Thân thể gày gò, chân tay khẳng khiu, tám đứa ngồi bên nhau như tám con thú bị trọng thương, nhìn thảm hại và xót xa. Tôi bật lên trong đầu một ý nghĩ đau nhói: hình như đấy là người.

Tôi  và Đức cụt ép với nhau một góc ngủ. Còn lại, tám con người chen cứng, ngủ chồng lên nhau. Đêm, tiếng nói mớ, tiếng thét, tiếng gào khóc và trong hộp nồng nặc mùi hôi thối, cái mùi hôi thối tựa như mùi xác người đang thối rửa. Đến nửa đêm, tôi phải len lén đứng lên, treo người lên ô gió, hít thở không khí bên ngoài đến gần nửa giờ mới thấy đỡ đau ngực.

Sáng hôm sau mới khủng khiếp. Ánh sáng rõ ràng. Tám con người kia nếu không nhìn kỹ thì đúng là tám con thú hoang dại. Da vàng ệch, đen xám, lồi đôi mắt đói ngủ, đói ăn, trắng nhợt. Những thân người da bọc xương, tóc tai rễ tre. Nhưng bàn chân xước máu, đen xỉn.

Ninh hói mở của, lùa cả tám thằng xuống hồ cá, vứt cho mỗi thằng một nắm bột giặt để tẩy sạch hôi hám trên người.

Đóng quần áo cũng bị vứt xuống hồ.

Tôi nhìn. Trên mặt hồ đục ngầu bùn, những thân người ngụp lặn, chốc lát, cả vùng nước đã đen kịt như vũng trâu đằm. Rồi họ lên bờ ngồi phơi nắng.

Đức cụt đứng cạnh tôi. Răng cực rứa anh hè. Người ta đi làm ăn cứu đói chứ có làm chi mô mà coi người ta như tội phạm cả rứa anh? Anh coi, nếu ai không biết, có thấy đó là con người không?

Tôi chua chát: ừ…hình như là con người.

THẰNG TOÀN

Khi tôi từ phòng hỏi cùng trở vào hộp thì ngạc nhiên thấy một thằng thanh niên to kệch, nằm sấp khóc rống. Thằng Đức cụt ngồi bên kia, bức bối nhìn bất lực. Mỗi khi Đức cụt bất lực, hắn thường dùng cái chân cụt cà cà ở cằm, kiểu như ai đó có thói quen nhổ râu.

Thấy tôi, Đức cụt dùng cái nạng vụt một cái rất mạnh vào đít thằng thanh niên: Đại ca về. Dậy chào.

Thằng Thanh niên hoảng hốt vùng dậy,nước mắt đầm đìa, khuôn mặt u tối. Thân thể hắn đen xạm, cường tráng. Chân tay dài ngoằng và to đùng. Đôi bàn chân hắn như người tiền sử, to, bẹt, ngón xoè, nham nhở vết sẹo và vết chân chim. Thằng này chắc chắn là dân rừng, đi chân đất leo trèo cả ngày. Hắn là lâm tặc? Nhưng tiếng thằng Đức báo cáo: Dạ hắn tên Toàn, người cùng huyện với anh, phạm tội sử dụng vũ khí trái phép gây chết người. Anh đoán  coi, án này nhẹ cũng tử hình.

Hư hư hư…Khư khư khư…Ui trời ơi cha ơi, mẹ ơi, con bị tử hình …Khư khư khư…

Thằng Toàn đập đầu vào bệ xi măng rú lên.

Đức cụt hét: Thằng điên. Mày không chào đại ca Vinh lại rú lên hả?

Thằng Toàn vẫn chổng mông đập đầu gào lên: Đã là tử hình thì cần đéo gì sợ thằng nào với thằng nào. Rồi hắn nhảy sang Đức cụt bóp cổ: Địt mẹ mày, đằng nào cũng chết, tao giết thêm mạng người nữa luôn…Giết này…Đức cụt trợn tròn mắt, thở khè khè.

Tôi không biết làm cách nào. Thằng kia thì to khoẻ như voi có giằng nó ra cũng chẳng được. Thôi đành chơi võ cùn. Tôi lấy cái bật lửa ra, nhào tới, bật lửa, nhúi ngọn lửa vào dái thằngToàn. Thằng Toàn giật bắn người buông thằng Đức cụt.

Thằng Toàn ngồi im. Đức cụt làu bàu: Đời tao hai lần bị người khác bóp cổ. Lần đầu là vợ tao bóp cổ tao vì ghen tao với cái con bán bánh ướt ở làng bên cạnh. Lần này là mày. Anh Vinh, để em lấy cái nạng làm một nhát cho bể dái hắn.

Tôi vứt cho Toàn điếu thuốc.

Thằng Đức thấy thái độ tôi như vậy, im lặng, tay xoa xoa vào cổ.

Toàn kể: Toàn quê xã Quảng Kim, cùng huyện tôi, là một xã miền núi. Nhiều nhà trong xã vẫn bí mật tích trữ súng có từ thời chiến tranh để săn bắn thú rừng. Toàn cũng có một khẩu. Toàn có một vợ 3 đứa con.

Đức cụt nói mi vẫn không nghèo bằng tau.

Thằng Toàn nói, em nghèo hơn anh.

Hai thằng cãi nhau. Lấy tết ra so sánh: Đức cụt nói tết, con mi ăn thịt mấy bữa? Toàn nói không có bữa nào. Còn mi? Đức cụt lúng túng: Được một bữa. Tôi dàn hoà: hai thằng nghèo bằng nhau.

Hôm đó phát hiện thấy dấu chân lợn rừng, Toàn và cậu ruột của mình xách súng lên rừng. Nửa ngày lùng sục, Toàn nhìn thấy con lợn rừng đang ủi đất. Toàn hí húi đặt chân trên những viên đá trơn nhẫy để lựa chọn thế bóp cò. Toàn không biết, góc rừng kia, cậu Toàn cũng nhìn thấy con lợn rừng này và cũng đang im lặng chọn thế bóp cò. Toàn vươn người tới, tập trung nhắm vào đầu con lợn rừng. Đột ngột, bàn chân phải trượt dài trên đá. Toàn ngả nhúi xuống đá. Súng cướp cò. Nghe tiếng kêu thất thanh: Toàn ơi, cháu bắn chết cậu rồi.

Toàn lao xuống.

Cậu Toàn đang giãy đành đạch trên vũng máu .

Rồi chết.

Nghe tiếng súng, những người dân ở đó chạy đến.

Rồi họ vội vã vác xác cậu Toàn ra khỏi rừng. Còn lại Toàn. Vô cùng bế tắc và đau đớn, Toàn nằm xuống bãi cỏ. Nòng súng dí vào cổ, ngón chân cho vào vòng cò. Chỉ cần ngón chân động cựa, đời Toàn kết thúc. Rồi Toàn tính toán: Mình 23 tuổi, nếu xử tù, án chung thân. Coi như 20 năm về, lúc đó mới hơn 40 tuổi.

Toàn lau nước mắt, lùi lũi về, lùi lũi bước thẳng vô uỷ ban xã tự thú.

Đức cụt đập tay vào bệ xi măng: Hay.

Tôi nhìn: Hay cái gì?

Đức cụt lúng túng: Nói chung em nghe chuyện hay.Toàn vặc lại: Thế chuyện vào tù của anh hay hay dở. Đức cụt lúng túng, thằng này hỏi cứ như cán bộ điều tra. Toàn tấn tới: Cái mặt anh thế này chắc tội giết người thật. Đức cụt rú lên: Không bao giờ. Cái tội của tao ngang với cứt. Tôi xua tay: Thôi im đi chúng mày. Đức cụt dựa lưng vào tôi: Tối nay mày tẩm quất cho anh Vinh. Toàn cười, em không biết tẩm quất. Hay tối nay anh tẩm quất cho hai anh em. Tôi cười. Đức cụt làu bàu: Nằm xuống cả hai. Tôi và Toàn nằm. Đức cụt ngồi trên mông tôi, gác chân lên mông Toàn và đưa hai tay đấm lưng đồng thời cả hai, rất nhịp nhàng.

Hai ngày sau Toàn kết thúc hỏi cung. Đức cụt hỏi: Răng nhanh rứa. Em nhận hết. Ngu. Nhận hết là răng? Thì có răng em nhận rứa. Ngu. Mày nhận thế mày chết. Nhưng em không nói dối được anh ạ. Ui trời. Rồi mày sẽ biết, nói dối còn quan trọng hơn nói thật. Vô đây  hỏi cung mà nói thật là chết. Rứa ngày mai em nói dối nhé. Ngu lắm, kết thúc điều tra nói với ai. Thôi được, việc này để tao lo. Toàn chồm tới: Anh lo cho em? Tôi cũng ngạc nhiên nhìn. Đức cụt xoa xoa tay: Tao sẽ tẩm quất cho mày ngày 2 lần, để nếu bị tử hình, mày vẫn nhớ tao. Ui trời ơi, anh Đức, cái miệng thối của anh…Tôi nói: không sao đâu, án mày nhẹ, vì vô tình sẩy chân làm súng cướp cò giết người chứ không cố ý, với lại người bị chết là cậu ruột nên gia đình sẽ có đơn bãi nại. Căng nhất là tội sử dụng súng trái phép. Toàn cãi: Nhưng cả làng em ai mà không có súng. Đức cụt kéo tai Toàn: Nhưng đồng chí nào lộ thì đồng chí ấy chết. Đồng chí nào chưa lộ thì tiếp tục đi săn để phục vụ thịt rừng cho các nhà hàng. Hiểu chưa?

Toàn bị tam giam cả tháng mà người nhà vẫn không thấy thăm nuôi. Toàn thanh minh: nhà em không có chi vô thăm em đâu. Hay em bảo vợ em mang ít gạo. Đức cụt: Từ ngày mày vô đây, hộp mình nghèo hẳn. Hai thằng mình bám lấy suất ăn anh Vinh. Thêm mày, tao không còn ăn no như trước. Tôi nhìn Đức: Nói lung tung. Đức cụt cãi: Anh coi, hồi mới vô hộp, thằng Toàn như thằng ma xó, chừ anh coi, béo trắng ra. Toàn ôm đầu: Thôi anh. Em có muốn vậy đâu. Đức nhìn Toàn: Suốt ngày mày kêu đau khổ, lo sợ, mà bữa nào mày ăn cũng ngon, ăn hết, ăn như kiểu mày là đặc phái viên chống ôi thiu ngoài đời phái vô. Đêm thì mày ngủ từ khi nằm xuống đến sáng. Điên tiết lắm rồi đấy. Bây chừ, đến bữa, tao và mày vật tay, thằng nào thắng, thằng đó được ăn thêm một bát. Hai thằng vật tay. Trận nào thằng Toàn cũng thắng. Đức cụt làu bàu: Đúng là em ngu thật, nghèo là phải.

Có đêm tôi nghe hai thằng thì thào hỏi nhau, vợ mày ra răng, vú to bằng cái này không? Đức cụt thì thào: Mỗi tháng mày mần mấy nhát? Toàn nói: Dạ, nói chung em không nhớ. Thằng này, có một tháng mấy nhát mà không nhớ. Đúng là đầu óc ngu si, văn hoá lùn. Rứa anh mấy nhát? Đức tự hào: Ngoại trừ một số nhát lúc say không nhớ rõ, tính toán chi li khoảng 25 nhát/ tháng. Toàn bĩu môi: em tính qua qua khoảng 35 nhát. Ui trời. Tao thua à.
Rồi Đức nói nhỏ: Vợ mày đẹp hơn vợ tau, nên số lượng nhát của mày hơn tao là phải thôi.
Hai đứa toàn nói chuyện tình dục. Đêm nào cũng như đêm nào. Tôi nghe phát chán.
Thằng Đức nói: anh Vinh bí ẩn lắm nha, bọn em khai hết, anh thì cười cười.

Như vậy là không chân thành.

CŨNG CÓ THỂ….

Lão ấy đứng lênh khênh trước cửa hộp giam. Bóng lão che khuất gần nửa lối ra. Khi cánh cửa đóng sập lại, Đức cụt đưa cái chân gỗ ra khuơ khuơ như gậy người mù:

-Vô đi ( Hôm nay Đức cụt đón phạm mới rất nhã nhặn. Sau này hỏi sao không dọa dẫm đánh đập, Đức cười: lão này già)

Lão phạm này nhiều tuổi hơn tôi và Đức cụt.

Lão tên Tạm.

Tôi ghét lão này. Đức cụt cũng bĩu môi. Nhưng cái tội của lão khiến hai đứa tôi tò mò. Nói như Đức cụt, em rất mê những thằng tù phạm tội …ấy.

Tôi thì làm ra vẻ người lớn, coi như không quan tâm, nhưng câu chuyện của lão phạm này vừa làm tôi dỏng cả hai tai ra nghe vừa khỉnh bỉ.

Thằng đàn ông khi yêu không ai như thế.

Thằng đàn ông đi yêu vợ người khác càng không bao giờ như thế.

Một thằng đàn ông như thế vừa bệnh hoạn vừa bỉ ổi.

Đức cụt thì thào: Sau này em sẽ viết một bài  tiểu thuyết: Tình yêu bỉ ổi.

Trong hộp giam 6 mét vuông, ưa nhau hay không ưa nhau cũng phải sống chung.

Chỉ khác là, vì không ưa, nên lão Tạm ngủ riêng một bệ xi măng. Tôi và Đức cụt ngủ chung một bệ.

Lão Tạm phạm tội cố ý giết người.

Đêm đầu tiên, lão không nói gì, chỉ xuýt xoa đau đớn vì bị bắt giam. Trông lão đau khổ. Trông lão rất dằn vặt. Trông lão như muốn tự sát. Tôi lo. Đức cụt thì thào.  Lão này mà tự sát thì anh cứ cắt chim em. Lão tiếc. Tiếc gì mày? Tiếc vì bị bắt không được tiếp tục ấy con bồ của lão. Mày thì…

Đức cụt véo mông tôi. Nhìn sang. Bên kia, lão Tạm đang se sẽ cho tay vào cái túi của lão, lôi ra một thanh lương khô. Rồi lão cho mặt vào cái chăn chiên, úp miệng xuống, tay cầm thanh lương khô cho vào miệng, cắn, âm thanh rất nhỏ, nghe như tiếng đánh rắm, tinh ý lắm mới nghe được. Lão ăn lương khô nhưng sợ ăn công khai thì phải mời hai chúng tôi. Đức cụt nhìn lão, căm giận, tay cầm cái nạng như thể muốn phang vào miệng lão Tạm. Tôi giữ tay Đức ra hiệu im lặng. Đức cụt cựa mình khó chịu. Bên kia lão Tạm lại thò tay vào túi, lấy ra thanh lương khô thứ hai, lại cúi sấp mặt xuống chăn, lại đút thanh lương khô vào miệng, cắn, tiếng cắn vẫn như cũ, kêu như tiếng đánh rắm.

Đức cụt với tay lấy nửa phong lương khô còn lại của hai chúng tôi. Hắn ngồi, e hèm e hèm cốt để lão Tạm để ý. Hắn nói to: Mời hai bác dùng lương khô nào. Im lặng. Hắn kêu: Anh Tạm, ăn lương khô với em. Lão Tạm giật mình ho sặc sụa, văng ra trên bục xi măng cả miếng lương khô.

Lão Tạm ngồi lên: Tưởng hai chú ngủ rồi. Đức cụt cười như không có chuyện gì: Ngủ rồi nhưng vì anh ăn lương khô trong chăn, em lại tưởng anh đánh rắm, sợ thối nên dậy.

Lão Tạm im lặng.

Sáng hôm sau.

Tôi xuống hồ xách nước vệ sinh :” chuồng trại”. Đức cụt rửa bệ xí. Lão Tạm vọt ra cửa xin một ô nước sôi pha mì tôm. Khi tôi và Đức cụt xong việc thì lão Tạm cũng húp xong bát mì tôm của lão. Đức cụt hỏi lão: Anh ăn mì tôm một mình à? Lão cười: Không..Không…Nói chung vì còn một gói nên anh ăn…Đức cụt bước tới, dốc ngược cái túi của lão: một chục gói mỳ tôm văng ra nền xi măng. Đức cụt dùng cái nạng gỗ đập chan chát chan chát lên mấy gói mì tôm cho văng tung toé, rồi điệu đàng dùng cái nạng gỗ gạt một cái, mì tôm rơi xuống đất. Lão Tạm đứng sững, lệnh khênh, câm lặng, thậm chí thái độ lão thấy sợ. Đức cụt lấy ra 3 gói mì tôm ở túi của tôi pha vào 3 cái ô nhựa lớn. Đức cụt nói lớn. Thân chó má đã vô đây, cơm ăn chung, cứt liếm chung. Anh sống như rứa, anh vô tù không oan.

Tôi tiếp lời: Anh Tạm. Mình là người lớn, đừng để đưa ít tuổi coi thường.

Lão Tạm cắm mặt vào bát mì tôm Đức cụt đưa, húp xoàn xoạp.

Rồi lão tự thú: Lão cặp bồ với một em. Nhưng cứ thậm thà thậm thụt mãi không thích, lão mang thuốc có độc tố cho vào bình rượu của chồng em để thuốc cho chồng em phải ốm vật ốm vã cả tuần dưới viện để lão được chiếm hữu em suốt ngày đêm. Không ngờ chính em lại tố cáo lão. Chứng cứ rõ ràng. Bắt.

Đức cụt hắt một sợi mỳ tôm vào lão: Anh là con chó.

Lão Tạm nhìn Đức: Thằng cụt, láo, nếu mày biết vùng tao ai cũng gọi tao bằng anh vì tao nhiều tiền thì mày không dám hỗn thế. Tao nể anh Vinh, không thì tao đâm nát mặt mày ra. Đồ thằng cụt.

Tôi không can dự.

Lại đêm.

Nghe tiếng lão Tạm: Đức. Tao dấu được mấy trăm ngàn đây. Tao cho mày mỗi đêm một ngàn tẩm quất cho tao. Giá này ngang giá với lũ đánh tẩm quất ở bến xe đấy.

Đữc cụt: Cặc

Lão Tạm: Thế anh Vinh cho mày bao nhiêu một đêm mà mày tẩm quất cho anh Vinh đều thế.

Đức cụt: Giá tẩm quất trong này cao

Bao nhiêu?

Cao

Bao nhiêu?

Con cặc tui tẩm quất cho anh,. Anh thử trả 1 triệu coi

Lão Tạm thấy Đức cụt văng tục, im lặng.

Đức cụt thì thầm với tôi, nhưng cốt cho lão Tạm nghe: Tội ông này em nghe anh Ninh hói nói, thấp nhất 20 năm tù.

Lão Tạm vùng dậy: Nói láo. Tao không giết người

Tôi ôn tồn: Hành vi của anh rất  bỉ ổi. Đã ngoại tình lại còn muốn hại chồng người ta, rất bỉ ổi.

Đức cụt: Em sẽ đề nghị chuyển anh về phòng biệt giam. Không thăm nuôi.  Không ánh sáng.Cùm chân ngày đêm.

Lão Tạm chửi: đéo mẹ mày. Mày là cái thằng gì mà có quyền…

Đức cụt không vừa: Em là một thằng tù đứng đắn.

Lão Tạm cười khẩy: Mẹ…đã tù còn đứng đắn.

Tôi phụ họa: Cùng ở tù, nhưng có loại tù là con sâu bọ, có loại vẫn là con người, thậm chí người tốt.

Lão Tạm nhếch mép: Tiền là xong hết. Tao sẽ bị án treo,. Tao chồng 200 triệu đấy.

Đức cụt: Đáng ra anh nên xin cho anh 30 năm tù chứ không phải chạy tiền để được giảm án.

Lão Tạm ớ ra không hiểu.

Đức cụt: Anh là thằng đàn ông chó má. Thàng đàn ông như anh so với cái chân cụt của tui không xứng.

Lão Tạm vùng sang. Tôi bước tới dằn lão xuống.

Đức cụt úp cái miệng chân giả vào mặt lão, làm lão nghẹt thở. Lão sợ quá lùi lại.

Ngủ.

Đức cụt ngáy đều đều. Tôi nghe thấy lão Tạm cựa mình.

Tôi he hé mắt.

Lão Tạm ngồi dậy. Tôi cũng giả vờ khò.

Tay lão Tạm nhè nhẹ cầm cái chân cụt. Lão Tạm đưa lên cao. Tay Đức cụt véo vào sườn tôi ra ý im lặng. Đức cụt se sẽ đưa cái chân cụt ra thốc mạnh một cái vào bộ hạ của lão Tạm. Lão Tạm kêu rú lên.

Hai ngày sau, bộ hạ lão Tạm vẫn sưng.

Lão được chuyển đi buồng giam riêng để điều trị. Lão không hé răng việc Đức cụt làm lão đau.

Tôi hỏi Đức cụt:

Mày cũng biết là lão sẽ đập chết mày à?

Đức cụt ôm ghì lấy tôi: Cũng có thể.