Cún cưng
Â
Mục Lục
CHÄM SÃ"C
Sức khá»e & dinh dưỡng
Lá»±a chá»n má»t chú chó tá»'t nhất
Phương pháp Campbell xác Ä'á»nh tÃnh cách cÄn bản
Xác Ä'á»nh tuá»i cá»§a chó
Các giai Ä'oạn cá»§a sá»± phát triá»n
Hãy chÄm sóc chú chó cá»§a bạn
Phương pháp nuôi chó con và chó trưá»ng thà nh
Vá» sinh: má»t và i lá»i khuyên
Giai Ä'oạn tÄng trưá»ng & khẩu phần thức Än
Phải là m gì Ä'á» nuôi chó Ãt bá»nh
Tắm chó như thế nà o ?
Tắm chó
Nuôi chó con bằng sữa bò
Má»t sá»' vấn Ä'á» cần thiết Ä'á»'i vá»i cún con
Chó muá»'n gìâ¦.. ???
HUẤN LUYá»N
Những bà i táºp nhá» giúp cún cưng
Dạy chó ” Ä'i vá» sinh “
TRá» Bá»NH
Vấn Ä'á» thú y
Bá»nh thiếu Canxi
Bá»nh Carré (ca-rê)
Tiêu chảy cấp tÃnh
Tiêu chảy – bá»nh thưá»ng gặp trên chó
Các loại ngoại ký sinh trên chó
Sơ cứu khi chó gặp nạn
Phòng bá»nh bằng VACCIN
Bá»nh da liên quan Ä'ến dinh dưỡng
Lá»i Nói Äầu
Tôi vừa Ä'ược ngưá»i bạn tặng cho chú cún nhá». Mấy ngà y Ä'ầu Ä'em vá» da chú ná»i Ä'ầy mẩn Ä'á», khiến chú cứ lÄn, chà mình xuá»'ng sà n nhà cho Ä'ỡ ngứa, trông thương quá, chẵng biết xoay sá» là m sao. Tìm  gặp trang web yeuthucung.com, Ä'á»c má»i biết hóa ra ra do lấy sữa tắm cá»§a ngưá»i tắm cho chú. Ngoà i ra trang web còn có những bà i hưá»ng dẫn cách chÄm sóc, cách ngừa trá» má»t sá»' bá»nh, cả cách táºp cho chú Ä'i tiêu tiá»u Ä'úng nÆ¡i, vấn Ä'á» Ä'ang là m cả nhà Ä'iên Ä'ầu ! .. tháºt là buá»"n ngá»§ gặp chiếu manh, mừng quá, bèn copy má»t sá»' bà i vá» rá»"i chuyá»n thà nh ebook Ä'á» tiá»n lưu trữ, tham khảo khi cần.
Nay xin chia sẻ bạn táºp ebook vá»i các bạn còn nhiá»u lá» ngá» trong viá»c chÄm sóc chú cún cưng cá»§a mình như tôi. DÄ© nhiên Ä'ây chá» là những hiá»u biêt tá»'i thiá»u ban Ä'ầu. Bạn nà o muá»'n hiá»u sâu hÆ¡n tất phải tìm Ä'á»c nhiá»u hÆ¡n, chẵng hạn trên www.yeuthucung.com . Nhân Ä'ây cÅ©ng xin cảm Æ¡n chá»§ nhân trang web hữu Ãch ấy.
noikhongduoc4″>
lockquote width=”24″>Royal Canin  Â
21/03/2007
Dinh dưỡng trong thú y là môn khoa há»c vá»i mục Ä'Ãch nháºn biết, xác Ä'á»nh vai trò và liá»u hữu hiá»u cá»§a các dưỡng chất thiết yếu ảnh hưá»ng Ä'ến sức khá»e và thá» trạng cá»§a chó. Äây là lãnh vá»±c Ä'òi há»i ta phải thưá»ng xuyên cáºp nháºt nhiá»u kiến thức má»i.
Hằng nÄm, thưá»ng có hà ng loạt thức Än vá»i công thức dinh dưỡng hoà n toà n má»i xuất hiá»n trên thá» trưá»ng, bao gá»"m những dưỡng chất thiết yếu giúp duy trì sức khá»e, các yếu tá»' tá»± nhiên nhằm ngÄn ngừa nguy cÆ¡ gây bá»nh và bảo vá» cÆ¡ thá».
Trong 30 nÄm gần Ä'ây, các nhà sản xuất thức Än Ä'ã là m ra nhiá»u loại thức Än có ảnh hưá»ng tÃch cá»±c Ä'ến Ä'iá»u kiá»n sá»'ng cá»§a chó. Tuá»i thá» trung bình cá»§a chó ưá»c Ä'oán tÄng Ä'ược 3 nÄm trong vòng 15 nÄm qua.
Từ âsá»'ng sótâ có nghÄ©a là cho thấy nhu cầu thức Än tá»'i thiá»u Ä'á» sá»'ng, khái niá»m âkhẩu phần Änâ Ä'ược phát triá»n giúp chó thêm Ä'ẹp và nÄng Ä'á»ng hÆ¡n. Chúng ta có khái niá»m âdinh dưỡngâ nhá» và o kiến thức vá» các chức nÄng cá»§a cÆ¡ thá» và các lợi Ãch cá»§a viá»c nghiên cứu và môi trưá»ng thiên nhiên góp phần cho sức khá»e (chất chiết xuất từ thá»±c váºt, khoáng, các loại chất Ä'ạm khác nhau).
Ngà y nay, khẩu phần Än cá»§a chó Ä'ược sản xuất theo nhu cầu Ä'ặc biá»t, viá»c nháºn biết tá»'t vá» sá»± thiếu hụt dinh dưỡng giúp ngÄn ngừa hoặc phát hiá»n những Ä'iá»m Ä'ặc trưng khác Ä'ang Ä'ược tiếp tục nghiên cứu.
Các nhà khoa há»c và các nhà máy sản xuất thức Än Ä'ã nháºn thấy rằng â chó nên Ä'ược cho Än dá»±a và o Ä'á» tuá»i cá»§a nó (là chó con, chó trưá»ng thà nh hay chó già ), và còn phải dá»±a và o trá»ng lượng và kÃch cỡ từng giá»'ng (nhá», trung bình, lá»n hay rất lá»n) cá»§a chó â.
Nhá» và o sá»± phát triá»n liên tục trong khoa há»c gần Ä'ây, khái niá»m khẩu phần Ä'ã Ä'ược phát triá»n thà nh dinh dưỡng – phòng bá»nh và khi cần thiết, dinh dưỡng â" sức khá»e hoặc dinh dưỡng â" Ä'iá»u trá» Ä'á» ngÄn ngừa hay chữa trá» những bá»nh nà o Ä'ó.
Quan Ä'iá»m chó Ä'ược nuôi bằng thức Än thừa Ä'ã quá lá»i thá»i. Cà ng gần gÅ©i, chúng ta cà ng cảm thấy giữa những ngưá»i bạn bá»'n chân và chúng ta cà ng có tình cảm khắng khÃt, chúng ta cÅ©ng thấy rằng cần phải yêu thương và chÄm sóc chúng như thế nà o cho Ä'úng cách và tháºt xứng Ä'áng. Phần lá»n chúng ta yêu thương và xem chó như chúng ta, tá»± chúng ta áp Ä'ặt rằng chúng ta thÃch gì thì chó cÅ©ng thÃch thứ ấy. Äiá»u nà y rất dá» dẫn Ä'ến những cách chÄm sóc sai lầm và gây ra những háºu quả xấu. Chúng ta áp Ä'ặt những lá»'i sá»'ng và ưá»c muá»'n cá»§a chúng ta lên những chú chó mà không nghÄ© Ä'ến sá»± khác biá»t lá»n thế nà o vá»i chúng.
Con ngưá»i là loà i Än tạp, có vá» giác và có sá»± thưá»ng thức Ä'a dạng và quan tâm nhiá»u Ä'ến thức Än. Tá»± nhiên chúng ta nghÄ© rằng Ä'ang là m Ä'úng bằng cách cho chó Än khẩu phần giá»'ng khẩu phần cá»§a chúng ta.
Trải qua gần má»t ngà n nÄm thuần hóa, nhưng vẫn không thá» thay Ä'á»i loà i Än thá»t thà nh loà i Än tạp. KÃch cỡ và hình dạng các cÆ¡ quan cá»§a loà i Än thá»t rất khác so vá»i chúng ta. Hà m cá»§a loà i Än thá»t rất khá»e, dùng Ä'á» cắt thức Än nhưng không nhai, không tiêu hóa trưá»c bằng nưá»c bá»t mà nuá»'t chá»ng con má»"i, ruá»t rất ngắn (con thú cà ng to thì ruá»t cà ng ngắn) không phù hợp Ä'á» tiêu hóa ngÅ© cá»'c, Ä'ó là những Ä'ặc Ä'iá»m trong tiêu hóa cá»§a chó.
Nguyên thá»§y các loà i váºt nà y rất nÄng Ä'á»ng, chúng lấy nÄng lượng từ mỡ và không bá» những vấn Ä'á» có liên quan Ä'ến âcholesteronâ, nhưng chúng có thá» bá» béo phì (có thỠảnh hưá»ng Ä'ến tim, khá»p, tiá»u Ä'ưá»ng) nếu chúng ta không cung cấp cho chúng những khẩu phần Än thÃch hợp.
Má»t miếng chocolat là thuá»'c Ä'á»c cho chó, má»t miếng Ä'ưá»ng, má»t miếng phó mát⦠tất cả những miếng ngon dù nhá» nhưng sẽ phá há»§y khẩu phần cân bằng dinh dưỡng. Má»t khẩu phần mất cân Ä'á»'i có thá» dẫn Ä'ến rá»'i loạn tiêu hóa và dần dần ảnh hưá»ng Ä'ến sức khá»e cá»§a chó.
Vì váºy, Royal Canin khuyên bạn nên chú ý Ä'ến chó cưng và chÄm sóc chó Ä'úng vá»i những gì chó cần tháºt sá»± Ä'á» chú chó cá»§a bạn luôn khá»e.
Â
Royal Canin
(trÃch tà i liá»u GS.DOMINIQUE GRANDJEAN)
Lá»±a chá»n má»t chú chó tá»'t nhất         Â
 Bá Phong  Â
21/03/2007
Hãy lá»±a chá»n tháºt kỹ cà ng, cân nhắc nó vá»i cách sá»'ng, nÆ¡i á» và hoà n cảnh gia Ä'ình cá»§a bạn.
Thông thưá»ng, má»t con chó Ä'ược chá»n vá»i rất Ãt sá»± cân nhắc, vì váºy nó thưá»ng không Ä'ược như những thứ mà ngưá»i chá»§ mong Ä'ợi – vá»i những háºu quả chẳng hay ho gì. Chìa khóa Ä'á» có Ä'ựơc má»t tình bạn tá»'t giữa bạn và thú nuôi chÃnh là má»t sá»± lá»±a chá»n Ä'úng Ä'ắn ngay từ lúc Ä'ầu tiên.
Những vấn Ä'á» từ gia Ä'ình:
Trưá»c khi nháºn trách nhiá»m vá»i má»t con chó, phải chắc chắn rằng cả nhà bạn Ä'á»u sẵn sà ng chÄm sóc cho nó. Viá»c cho Än, chÆ¡i Ä'ùa, các bà i táºp, huấn luyá»n cÅ©ng như là m Ä'ẹp Ä'á»u là những nhu cầu cá»§a chúng và mất khá nhiá»u thá»i gian. Nếu bạn không có nhiá»u thá»i gian, có lẽ mèo hoặc má»t con thú nhá» hÆ¡n sẽ là sá»± lá»±a chá»n tá»'t hÆ¡n. Ngoà i ra, phải chắc rằng trong gia Ä'ình bạn không ai dỠứng vá»i chó. Hằng nÄm rất nhiá»u con chó Ä'ã Ä'ược cho Ä'i nÆ¡i khác vì chá»§ chúng bá» dỠứng mà lúc mua Ä'ã không xem trá»ng vấn Ä'á» nà y.
Â
Phải cân nhắc kỹ má»i chi phà khi sỡ hữu má»t con chó. Hãy ưá»c lượng giá thức Än, vòng cá» dây xÃch, Ä'á»" chÆ¡i, chÄm sóc thú y – và cả tiá»n thay thế những váºt dụng trong nhà khi bá» chó cắn phá. Bạn cÅ©ng cần là m má»t hà ng rà o, thuê ngưá»i dắt chó Ä'i dạo hoặc thá»nh thoảng bá» nó trong chuá»"ng.
Má»t lần nữa, bạn phải chắc rằng ngưá»i trông nhà sẽ chÄm sóc chú chó cá»§a mình. Lúc nà y thì bạn Ä'ã có thá» xem xét giá»'ng chó nà o mình tháºt sá»± muá»'n nuôi.
Suy nghĩ kĩ và cân nhắc
Há»c cà ng nhiá»u cà ng tá»'t vá» Ä'ặc Ä'iá»m cá»§a các giá»'ng chó khác nhau Ä'á» bạn có thá» thu hẹp dần sá»± lá»±a chá»n cá»§a mình xem giá»'ng chó nà o thÃch hợp vá»i nhu cầu cá»§a bạn nhất. Mặc dù có sá»± khác nhau giữa cá thá» nà y vá»i cá thá» khác, nhưng các giá»'ng chó vẫn có những biá»u hiá»n vá» hình dáng cÅ©ng như cách cư xá» rất Ä'ặc trưng. Và dụ, giá»'ng chó thá» thao có thá» chạy nhảy hà ng giá» ngoà i và có xu hưá»ng cần rất nhiá»u sá»± luyá»n táºp. Bá»i váºy, giá»'ng retriever (chó nhặt má»"i) sẽ không là sá»± lá»±a chá»n tá»'t nhất nếu bạn sá»'ng trong cÄn há». Tuy nhiên, nếu bạn sá»'ng á» ngoại thà nh và má»t khoảng sân rá»ng có hà ng rà o, cùng má»t lÅ© trẻ nÄng Ä'á»ng thì giá»'ng retriever sẽ rất hoà n hảo.
Golden Retriever
Äá»'i vá»i những ngưá»i sá»'ng á» môi trưá»ng cÄn há», giá»'ng chó Ãt nÄng Ä'á»ng có lẽ sẽ tá»'t hÆ¡n. Tuy nhiên, bạn Ä'ừng nghÄ© kÃch cá» giá»'ng chó sẽ tá» lá» vá»i nhu cầu táºp luyá»n. Giá»'ng Beagle là giá»'ng nhá», tuy nhiên rất hiếu Ä'á»ng và cần Ä'ược táºp luyá»n nhiá»u và Ä'á»u Ä'ặn. Giá»'ng chó khá»ng lá»" (Giant) như Great Danes và Newfoundlands, chá» Ä'òi há»i cưá»ng Ä'á» luyá»n táºp vừa Ä'á»§, và cần Ãt không gian hÆ¡n so vá»i kÃch thưá»c cá»§a nó. Giá»'ng chó cảnh có thá» váºn Ä'á»ng ngay trong nhà . Nhưng hãy cẩn tháºn vì chúng khá á»"n à o.
Chiá»u dà i cá»§a lông cÅ©ng là 1má»t Ä'iá»u cần phải xem xét kỹ. Chó lông dà i, như Chow Chow và Keeshonds, có má»t bá» lông dà y rất Ä'ẹp, nhưng chúng Ä'òi há»i chế Ä'á» chÄm sóc kÄ© cà ng. Chó lông ngắn, như Labrador và Dalmatian ( chó Ä'á»'m ), Ä'òi há»i chÄm sóc Ãt hÆ¡n nhưng lại hay rụng lông thưá»ng xuyên. Giá»'ng chó không rụng lông, như Bichon Frise và Poodle, cần Ä'ược cắt lông thưá»ng xuyên và sẽ tá»'n thêm chi phà nếu muá»'n cắt tháºt chuyên nghiá»p.
NghÄ© vá» thá»i tiết mà con chó bạn sẽ sinh sá»'ng. Giá»'ng Arctic, như Husky và Samoyed, có bá» lông dà y và sẽ không thoải mái á» khà háºu nóng, ẩm. Ngược lại, Whippet và Greyhound sẽ cảm thấy cóng á» những vùng khà háºu lạnh. Nếu nÆ¡i bạn á» thá»i tiết quá khắc nghiá»t, hãy chá»n chú chó có bá» lông có khả nÄng thÃch nghi.
Bạn cÅ©ng nên xem xét vá» giá»i tÃnh cá»§a má»t con chó. Nhìn chung, chó Ä'á»±c thưá»ng có những vấn Ä'á» vá» cách cư xá» và hay tấn công hÆ¡n con cái. Mặc dù cả hai giá»i Ä'á»u có thá» là m ngưá»i bạn tá»'t cá»§a chúng ta, nhưng những gia Ä'ình có trẻ con lần Ä'ầu tiên mua chó có thá» mua chá»n chó cái. Chó cái thưá»ng dá» huấn luyá»n hÆ¡n, tuy nhiên nó Ä'òi há»i thá»i gian và sá»± chú ý cá»§a bạn nhiá»u hÆ¡n là chó Ä'á»±c. Chó Ä'á»±c cÅ©ng thưá»ng lá»n hÆ¡n chó cái ( trong cùng 1 giá»'ng ). Äiá»m khác nhau nà y sẽ Ä'áng ká» hÆ¡n á» giá»'ng chó lá»n- và dụ á» giá»'ng Newfoundland chó Ä'á»±c có thá» cân nặng 68kg, trong khi chó cái chá» chừng 18kg. Ngoà i ra những thứ khác chó Ä'á»±c và cái Ä'á»u giá»'ng
Äừng quên rằng chó lại thưá»ng rất thông minh và Ä'áng yêu. Sá»± di truyá»n cá»§a những con cùng giá»'ng có thá» sẽ cho kết quả thái hoá, như bá»nh loạn sản do u uất, những vấn Ä'á» vá» cách cư xá», như hay gây hấn, tấn công. Nháºn nuôi má»t con chó lai sẽ là má»t trong những cách tá»'t nhất Ä'á» tránh những thái hoá duy truyá»n. Mặc dù không dá» Ä'á» Ä'oán trưá»c Ä'ược hình dáng, kÃch cỡ hay thái Ä'á» cá»§a 1 con chó lai, chúng vẫn rất Ä'áng yêu và Ä'ược nhiá»u gia Ä'ình ưa chuá»ng.
Â
Các giá»'ng chó phù hợp vá»i trẻ em
Nếu bạn có trẻ con trong nhà , bạn có thá»Â xem xét những giá»'ng chó khôi hà i và thân thiá»n sau:
Bearded Collie                         Shetland Sheepdog
West Highland White Terrier   Miniature Schnauxer
Golden Retriever                      Labrador Retriever
Cavalier King Charles Spaniel  Beagle
Hãy biết rằng, tuy nhiên trẻ em dưá»i 3 tuá»i thưá»ng vô ý có những hà nh Ä'á»ng lá» mãng vá»i thú nuôi, ngược lại chó cÅ©ng Ä'ôi khi có những hà nh vi mạnh tay vá»i những Ä'ứa trẻ. Ngay cả danh sách những giá»'ng chó nêu á» trên cÅ©ng Ä'òi há»i Ä'ược huấn luyá»n và sá»m có những kinh nghiá»m vá»i trẻ con thì má»i có thá» tin cáºy Ä'ược.
Trưá»c khi nháºn nuôi má»t con chó, hãy tìm hiá»u:
* Vì sao nó Ä'ược cho Ä'i?
* Nó Ä'ến từ Ä'âu?
* Nó Ä'ã á» vá»i bao nhiêu gia Ä'ình rá»"i?
* Nó có Ä'ược huấn luyá»n Ä'á» sá»'ng trong nhà không?
* Nó có chấp nháºn trẻ em
* Nó có chấp nháºn những váºt nuôi khác?
* Nó có thân thiá»n vá»i má»i ngưá»i?
* Nó có thÃch Ä'ược vuá»'t ve không?
* Khả nÄng sinh sản?
* Nó có phục tùng má»nh lá»nh?
* Nó trông có khoẻ mạnh không?
Bá Phong
Phương pháp Campbell xác Ä'á»nh tÃnh cách cÄn bản                            /blockquote>
Cát Tiên  Â
29/03/2007
Phương pháp Campbell dùng Ä'á» xác Ä'á»nh những tÃnh cách cÄn bản cá»§a chú chó con. Hãy nhá» rằng, ngay cả những tÃnh cách chá»§ Ä'ạo là bẩm sinh Ä'i chÄng nữa, ngưá»i chá»§ má»i cÅ©ng có thá» thay Ä'á»i nó theo cách mà anh ta Ä'á»'i xá» vá»i nó. Má»t ngưá»i chá»§ trên thá»±c tế có thá» thúc Ä'ẩy má»t và i tÃnh cách và là m mất Ä'i những tÃnh cách khác.
Kiá»m tra tÃnh thu hút
Phương pháp nà y có thá» thá»±c hiá»n trên chó con khoảng 7 tuần tuá»i.
Sau khi nhẹ nhà ng Ä'ặt chú chó con trên mặt Ä'ất, bưá»c lui ra sau và i bưá»c, vá» tay nhẹ và quan sát kỹ thái Ä'á» cá»§a chú chó con:
1.  Chú láºp tức chạy Ä'ến bên bạn vá»i Ä'uôi giÆ¡ cao lên, nhảy và o bạn và liếm tay bạn
2.  Chú láºp tức chạy Ä'ến bên bạn vá»i Ä'uôi giÆ¡ cao lên và dùng chân cà o và o tay bạn.
3.  Chú láºp tức chạy Ä'ến bên bạn, Ä'uôi quẫy liên tục.
4.  Chú tiến tá»i bạn má»t cách dè dặt, Ä'uôi cụp xuá»'ng.
5.  Chú không Ä'ến gần bạn.
                           Â
Â
Kiá»m tra xem chú chó con chấp nháºn sá»± là m chá»§ cá»§a bạn như thế nà o?
Má»t ngưá»i chá»§ chưa hiá»u gì vá» con chó cá»§a mình có thá» tiến hà nh phương pháp nà y.
Äặt chú chó con nằm vá»i vá» trà cá»§a má»t con nhân sư, vuá»'t ve nó, nhấn xuá»'ng Ä'ầu và lưng:
1. Chú chó con vùng lên bằng cách cà o dưá»i Ä'ất, láºt ngược lại, gầm gừ và cắn.
2. Chú chó con vùng lên, láºt ngược lại Ä'á» cà o tay bạn.
3. Äầu tiên, chú chó vùng lên, sau Ä'ó nằm im xuá»'ng và liếm tay bạn.
4. Chú chó quay Ä'ầu lại và liếm và o tay bạn.
5. Chú chó chạy trá»'n.
                          Â
Â
Kiá»m tra chú chó con có tÃnh hay Ä'i theo ngưá»i hay không
Phương pháp kiá»m tra nà y thá»±c hiá»n trên chó con mà không dùng bất cứ câu lá»nh nà o hay nói bất cứ lá»i nà o.
Äứng dáºy và di chuyá»n cháºm rãi ra xa, không nhìn và o chú chó:
1.  Chú chó theo bạn ngay láºp tức vá»i Ä'uôi giÆ¡ cao, cắn và o chân bạn.
2.  Chú chó cũng là m như thế nhưng không cắn.
3.  Chú chó theo bạn ngay láºp tức nhưng Ä'uôi Ä'á» thấp.
4.  Chú chó theo bạn má»t cách do dá»± vá»i Ä'uôi cụp xuá»'ng.
5.  Chú chó không theo bạn và bá» Ä'i nÆ¡i khác.
                   Â
Â
Kiá»m tra tÃnh phục tùng
Má»t ngưá»i chá»§ chưa hiá»u vá» con chó cá»§a mình có thá» tiến hà nh phương pháp nà y.
Äặt hai tay cá»§a bạn dưá»i ngá»±c chú chó con và dá»±ng nó lên. Giữ chú chó á» tư thế nà y trong vòng 30giây:
1.  Chú chó vùng vẫy mạnh, gừ và cắn.
2.  Chú chó vùng vẫy mạnh
3.  Äầu tiên, chú chó vùng vẫy mạnh, sau Ä'ó Ä'ứng yên và liếm và o tay bạn.
4.  Chú chó không vùng vẫy và liếm và o tay bạn.
5.
              Â
Â
Kiá»m tra xem chú chó con chấp nháºn sá»± ép buá»c như thế nà o?
Má»t ngưá»i chá»§ chưa hiá»u vá» con chó cá»§a mình có thá» tiến hà nh phương pháp nà y.
Äá» chú chó nằm ngá»a, lưng tá»±a trên Ä'ất và giữ yên á» vá» trà nà y trong 30giây bằng cách Ä'ặt tay lên trên lá»"ng ngá»±c chú chó:
1.  Chú chó vùng vẫy mạnh và cắn.
2.  Chú chó vùng vẫy mãi cho Ä'ến khi Ä'ược tá»± do.
3.  Äầu tiên, chú chó vùng vẫy nưhng sau Ä'ó lại nằm yên.
4.  Chú chó không hỠvùng vẫy và liếm tay bạn.
5.  Chú chó không vùng vẫy.
          Â
Â
KẾT QUẢ
Äa sá»' các câu trả lá»i là 1:
TÃnh cách chú chó cá»§a bạn là thÃch là m chá»§, tÃnh khà hung hÄng. Chú chó nà y không khuyến khÃch nuôi trong gia Ä'ình như má»t váºt cưng. Chú chó Ä'ó có thá» trá» thà nh má»t chú chó là m viá»c hay chú chó gác cá»a tá»'t nếu Ä'ược huấn luyá»n tá»'t.
Äa sá»' các câu trả lá»i là 2:
Chú chó cá»§a bạn rấtâ¦âcứng Ä'ầuâ. Sau nà y có thá» trá» thà nh chó là m viá»c nhưng cần phải có má»t chế Ä'á» táºp luyá»n tháºt nghiêm khắc
Äa sá»' các câu trả lá»i là 3:
TÃnh cách chó á»n Ä'á»nh và rất thÃch hợp.
Äa sá»' các câu trả lá»i là 4:
TÃnh cách chó dá» phục tùng. Chú chó không thÃch hợp cho là m viá»c.
Äa sá»' các câu trả lá»i là 5:
Chú chó có tÃnh tình rất rụt rè, tÃnh cách xả há»i hoá rất yếu, phản ứng rất khó, không thá» Ä'oán trưá»c.
Kết quả có thá» xuất hiá»n trái ngược nhau, vì váºy lá»i khuyên là nên lặp lại các phương pháp kiá»m tra nà y vì có thá» lúc thá»±c hiá»n chưa Ä'ược chÃnh xác cho lắm (chó con quá nhá», Ä'ang bá» stress, má»i vừa ngá»§ dáºyâ¦).
                                                                                                                                                                                               CátTiên
(theo Royal Canin Dog Encyclopaedia)
Xác Ä'á»nh tuá»i cá»§a chó                         Â
e=”Times New Roman” color=”#4F81BD”>Administrator  Â
15/03/2007
Thông thưá»ng, tuá»i thá» trung bình cá»§a chó khoảng mưá»i hai nÄm, cho Ä'ến nay, tuá»i thá» tá»'i Ä'a ghi nháºn Ä'ược là 34 nÄm, chúng ta cÅ©ng không thá» nói Ä'ây là trưá»ng hợp ngoại lá» duy nhất.
 Má»t chú chó trưá»ng thà nh thưá»ng á» khoảng mưá»i hai Ä'ến mưá»i bá»'n tháng tuá»i, giai Ä'oạn nà y tương ứng vá»i má»t ngưá»i khoảng hai mươi tuá»i. Do váºy cÅ©ng không hoà n t chÃnh xác như chúng ta thưá»ng hay nói là tuá»i cá»§a chó luôn gấp bảy lần tuá»i cá»§a ngưá»i.
 Tiêu chuẩn tá»'t nhất Ä'á» xác Ä'á»nh tuá»i cá»§a chó chÃnh là bá» rÄng. Äá» có cÆ¡ sá» quan sát bá» rÄng cá»§a chó, chúng ta nên biết má»i con chó có sáu rÄng cá»a trên (á» hà m trên) và 6 rÄng cá»a dưá»I (á» hà m dưá»i), các rÄng nà y má»c Ä'á»'i xứng nhau. Trên má»i hà m, từ trưá»c ra sau chúng ta có ba cặp rÄng : 2 rÄng kẹp, 2 rÄng giữa và 2 rÄng góc. Bá» rÄng sữa rụng và o khoảng tuần lá» thứ tư và sẽ Ä'ược thay thế bằng bá» rÄng vÄ©nh viá» n.
 Äiá»u nà y cÅ©ng chá» chÃnh xác má»t phần mà thôi, bá» rÄng phát triá»n như thế nà o còn phải phụ thuá»c và o thức Än, Ä'iá»u kiá»n dinh dưỡng, chế Ä'á» chÄm sóc, phụ thuá»c và o thói quen vui chÆ¡i cá»§a chú chó khi chÆ¡i vá»i những váºt dá» nhai gặm.
Và o khoảng má»t tuá»i, chó có bá» rÄng cá»a hoà n toà n trắng và nguyên vẹn không bá» sứt mẻ, má»i rÄng xếp dạng cánh hoa huá» tây má»t cách hoà n hảo vá»i ba thùy hoa. Lúc mưá»i lÄm tháng, thùy giữa cá»§a Ä'oá hoa nà y bá» cắt Ä'i. Từ mưá»i tám tháng Ä'ến hai nÄm tuá»i thì 2 rÄng kẹp cá»§a hà m dưá»i bá» mà i mòn Ä'i, sau Ä'ó Ä'ến các rÄng giữa á» hà m dưá»i. Từ hai Ä'ến ba nÄm tuá»i, hình dạng hoa huá» tây á» rÄng kẹp hà m trên từ từ biến mất. Và o lúc nÄm tuá»i, các rÄng kẹp và rÄng giữa, hoà n toà n bá» mòn bằng, không còn thùy, nhưng vẫn còn dÃnh vá»i nhau. Thế nhưng ká» từ khi 5 nÄm tuá»i trá» Ä'i, các rÄng cá»a dần dần cách xa nhau ra, và cÅ©ng từ Ä'ó bá» rÄng dần dần chuyá»n mà u và ng.
Sau 7 nÄm tuá»i, viá»c khảo sát bá» rÄng không còn Ä'á»§ Ä'á» chÃnh xác Ä'á» xác Ä'á»nh tuá»i cá»§a chó nữa; chúng ta phải dá»±a và o những chá» tiêu khác. Những sợi lông trắng bắt Ä'ầu xuất hiá»n trên mép, trên mặt và trên chân mà y. Và o khoảng nÄm tuá»i thứ chÃn, chó có nguy cÆ¡ mắc chứng bá»nh viêm kết mạc do tuá»i già , thá»§y tinh thá» trá» nên Ä'ục dần và có sắc thái hÆ¡i xanh tái hoặc hÆ¡i trắng. Hoạt Ä'á»ng tình dục cá»§a chó dần dần giảm sút, cÅ©ng như sức khá»e, sức Ä'á» kháng cÅ©ng Ä'á»u giảm thấp, chó trá» nên dá» má»t má»i, hÆ¡i thá» gấp gáp, tháºn, phá»i hay gan Ä'á»u giảm thấp hoạt Ä'á»ng.
á» tuá»i già , bá»nh thấp khá»p có thá» gây khó khÄn cho viá»c Ä'i lại. Chó hay ngá»§ gà ngá»§ gáºt và tÃnh cách trá» nên khó chá»u. Cần phải cho chó váºn Ä'á»ng trong giai Ä'oạn nà y, giảm lượng thá»t trong khẩu phần và tÄng lượng rau tươi.
lor=”#92CDDC”>Bá Phong  Â
16/03/2007
Giai Ä'oạn sÆ¡ sinh
Chó con hoà n toà n phụ thuá»c và o mẹ và sữa mẹ trong 3 tuần Ä'ầu tiên. Sau Ä'ó chúng sẽ bắt Ä'ược Ä'ầu thá» nghiá»m vá»i viá»c Än thức Än mà chó mẹ mang vá», hoặc do ngưá»i chÄm sóc cung cấp. Chó mẹ cần giữ cho con mình luôn sạch sẽ, nếu không chúng dá» chết vì bá»nh táºt. Chó mẹ tiếp tục là m sạch con cho Ä'ến khi chúng há»c Ä'ược cách tá»± là m 1 mình, nó cÅ©ng thúc Ä'ẩy chó con Ä'i tiêu, tiá»u bằng cách liếm và o cÆ¡ quan sinh dụcÂ
Giai Ä'oạn 2-3 tuần Ä'ầu:
Bắt Ä'ầu chÄm sóc chó con từ 2 tuần tuá»i, Ä'iá»u nà y quan trá»ng Ä'á»'i vá»i quá trình xã há»i hoá chúng gần gÅ©i vá»i con ngưá»i. Thá»i kì nà y chó mẹ cÅ©ng không lo lắng khi những ngưá»i quen thuá»c chạm Ä'ến con nó. RÄng sữa má»c và o giai Ä'oạn nà y, và cún con bắt Ä'ầu táºp Ä'i và Än những thức Än dạng lá»ng như sữa, cháo. Chúng có thá» tá»± Ä'i tiêu, tiá»u mà không cần Ä'ến sá»± giúp Ä'ỡ cá»§a chó mẹ, và các giác quan ngá»i và nghe cÅ©ng bắt Ä'ầu hoạt Ä'á»ng.
Giai Ä'oạn 4-5 tuần tuá»i:
Lúc nà y, chó mẹ bắt Ä'ầu âgiáo dụcâ cho những Ä'ứa con mình bằng những tiếng gầm gừ, thưá»ng là khi chúng Ä'òi Än. Và o khoảng 4 tuần tuá»i, mắt cá»§a cún con Ä'ã nhìn thấy rõ rà ng hÆ¡n, chúng có thá» Ä'ứng khá vững, Ä'i cháºp chững trên 4 chân tuy ngắn và vẫn còn loạng choạng. Giai Ä'oạn nà y, chúng thưá»ng lÄn qua lÄn lại, chÆ¡i Ä'ùa vá»i anh chá» em, gầm gừ và cắn nhẹ nhau, chúng cÅ©ng hay ngáºm những váºt lạ. Các giác quan phát triá»n hÆ¡n, biết quẫy Ä'uôi và Ä'ã bắt Ä'ầu táºp sá»§a.
Và o cuá»'i tuần thứ 4, cún con rất hiếu kì vá» môi trưá»ng chung quanh, chúng di chuyá»n khá tá»± tin, chúng Ä'ã có thá» chạy và giữ thÄng bằng khá tá»'t và o khoảng cuá»'i tuần thứ 5. Tuy nhiên, phải thêm 5-6 tuần nữa, chúng má»i có thá» chạy nhảy tá»'t Ä'ược. Thá»i gian nà y, chúng sẽ Ä'ược Än thêm thức Än từ bên ngoà i, chúng ta cÅ©ng nên tiếp xúc, và chÆ¡i Ä'ùa nhẹ nhà ng, Ä'á»u Ä'ặn vá»i chúng từ giá» trá» Ä'i. Cún con lúc cÅ©ng có thá» rá»i khá»i chá» ngá»§ Ä'á» tá»± Ä'i vá» sinh.
Giai Ä'oạn 6 tuần tuá»i:
Sá»± biá»u cảm bằng mặt và tai Ä'ã rõ rá»t, giác quan mắt và tai Ä'ã phát triá»n hoà n thiá»n. Những trò chÆ¡i thá» hiá»n Ä'á»a vá», thứ báºc Ä'ược thấy trong sá»' những con cùng lứa vá»i nhau. Chúng ta nên táºp cho chúng Än riêng và o lúc nà y Ä'á» là bưá»c khá»i Ä'ầu táºp cho chúng không còn hoà n toà n phụ thuá»c và o sữa mẹ nữa, khi các rÄng sữa Ä'ã trá» nên bén và nhá»n hÆ¡n, chó mẹ cÅ©ng giảm bá»t sá»' lần cho con Än. Thá»i Ä'iá»m nà y cÅ©ng thÃch hợp Ä'á» tiêm mÅ©i chá»§ng ngừa Ä'ầu tiên.
Giai Ä'oạn 7-19 tuần tuá»i:
Và o tuần thứ 7, chúng ta có thá» xác Ä'á»nh tÃnh cách cá»§a các chú cún sau nà y bằng phương pháp Cambell (xin xem ấn phẩm Ngưá»i Nuôi Chó â" táºp 6) Ä'á» có thá» chá»n lá»±a những chú cún thÃch hợp vá»i gia Ä'ình mình.
Tiêm mÅ©i chá»§ng ngừa lần 2 và o lúc cún khoảng 10 tuần tuá»i, cún con Ä'ã Ä'ược cai sữa hoà n toà n và có thá» hòa nháºp khá tá»'t vá»i con ngưá»i, tá»'t nhất là vá»i những con thú khác, Ä'ã sẵn sà ng vá» nhà má»i Ä'á» viá»c dạy dá» phục tùng và hòa nháºp xã há»i Ä'ược tiếp diá» n. Äây là thá»i Ä'iá»m nên bắt Ä'ầu kế hoạch huấn luyá»n, cÅ©ng nên Ä'ặt tên và bắt Ä'ầu huấn luyá»n và o ká»· luáºt vá»i dây dắt.
Giai Ä'oạn phát triá»n ( 12 tuần Ä'ến 6 tháng tuá»i )
Cún con háo hức Ä'ược là m vừa lòng chá»§ nhân. Giai Ä'oạn nà y, các chú cún thưá»ng là m phiá»n chá»§ vì viá»c nhai gặm, cắn phá những váºt dụng cá»§a chá»§, vì giai Ä'oạn nà y cún má»c rÄng, cần cho chúng những món Ä'á»" chÆ¡i thÃch hợp (Ä'á»" chÆ¡i, xương da má»m và dẻo dà nh riêng cho cún con) Ä'á» cún có thá» gặm. Cún cần há»c Ä'á» không giỡn và ngoạm và o tay ngưá»i, cún phải biết rằng viá»c Ä'ó không Ä'ược phép. á» giai Ä'oạn nà y nó cần há»c Ä'á» biết vá» trà cá»§a mình trong gia Ä'ình, Ä'ó là vá» trà thấp nhất trong Ä'à n, nếu không nó sẽ cá»' gắng thá» hiá»n vá» trà thá»'ng trá» lên ngưá»i chá»§. Viá»c huấn luyá»n cách cư xá» và sá»± phục tùng nên Ä'ược thá»±c hiá»n Ä'á»u Ä'ặn. cún cà ng lá»n thì khả nÄng tiếp thu và sá»± táºp trung cà ng tá»'t hÆ¡n.
Giai Ä'oạn phát triá»n tiếp theo ( 6 tháng Ä'ến 18 tháng tuá»i )
Suá»'t thá»i kì nà y, cún con trá» nên Ä'á»c láºp hÆ¡n và có vẻ như Ä'òi há»i quyá»n lá»±c. Äã trưá»ng thà nh vá» giá»i tÃnh. Chó cái khi Ä'ến mùa chá»u Ä'á»±c, vá»i những thay Ä'á»i vá» thái Ä'á» kết bạn, và vá»i con Ä'á»±c thưá»ng có những thay Ä'á»i liên tục cá»§a cảm xúc do hormone gây ra. Quan niá»m vá» lãnh thá» bắt Ä'ầu phát triá»n, Ä'ây là lúc khó khÄn nhất Ä'á» ngưá»i chá»§ có thá» Ä'iá»u chá»nh các tráºt tá»± cho chú chó, nhất là xác Ä'á»nh chá» Ä'ược phép tiá»u tiá»n, trên thá»±c tế Ä'ã có nhiá»u ngưá»i phải Ä'ầu hà ng chú chó cá»§a mình. Nếu bạn có thái Ä'á» cứng rắn và dạy chúng cách cư xá» tá»'t và o lúc nà y, bạn sẽ tránh Ä'ược những má»t má»i phiá»n phức vá» sau.
Giai Ä'oạn trưá»ng thà nh ( trên 18 tháng tuá»i)
Chú chó Ä'ã phát triá»n Ä'ầy Ä'á»§ và hoà n thiá»n. cá tÃnh cÅ©ng Ä'ã hình thà nh mặc dù vẫn còn có thá» thay Ä'á»i, tÃnh cách sẽ tiếp tục thay Ä'á»i cho tá»i khoảng 3 nÄm tuá»i. Viá»c chá»n lá»c và phát triá»n những tÃnh tá»'t là Ä'iá»u cần thiết, Ä'ây là viá»c cá»§a ngưá»i chá»§ cần là m, và nếu là m tá»'t, bạn có thá» thoải mái và vui vẻ sá»'ng bên cạnh âanhâ (cô) bạn 4 chân thân thiá»n, biết nghe lá»i và khôn ngoan cá»§a mình.
Â
Bá Phong
Â
Hãy chÄm sóc chú chó cá»§a bạn                           Â
w Roman” color=”#4F81BD”>Quỳnh Như  Â
15/03/2007
Viá»c chÄm sóc cho chú chó không chá» Ä'Æ¡n giản và gói gá»n trong viá»c tắm và chải lông. Ngoà i ra, gương mặt, Ä'ôi mắt, Ä'ôi tai, chân và cả rÄng cá»§a chú chó cá»§a bạn cÅ©ng cần Ä'ược chÄm sóc cẩn tháºn.      Â
Và i nÆ¡i chắc chắn cần chÄm sóc là những vùng da nhạy cảm cá»§a chúng, nhất là những chá» có bá» lông Ä'ặc biá»t ráºm hÆ¡n, hay những vết nhÄn trên mặt và khu vá»±c quanh Ä'ôi mắt ẩm ưá»t. Dù cho chú chó cá»§a bạn thuá»c giá»'ng chó nà o hay lai tạo từ Ä'âu thì cÅ©ng cần phải chÄm sóc tá»'t Ä'ôi tai và những Ä'ôi chân.
Äầu tiên là khuôn mặt
Nếu bạn có má»t chú chó vá»i nhiá»u lông trên mặt thì bạn phải chắc rằng gương mặt cá»§a chúng luôn sạch. Sá»± tÃch tụ thức Än hoặc nưá»c bá»t sẽ là m dÆ¡ bá» lông trên mặt và có thá» là nguyên nhân gây kÃch ứng da, vì thế bạn cần phải rá»a mặt và sấy khô phần lông dưá»i cằm và ria mép quanh miá»ng sau má»i bữa Än.
Äá»'i vá»i bất cứ loại chó nà o có da mặt nhÄn, và dụ như loà i Pug, Boxer hay loà i Shar-Pei, bạn cần Ä'á» phòng nghiêm ngặt hÆ¡n. Những vết nhÄn trên mặt cần phải Ä'ược là m sạch kỹ lưỡng và Ä'ược sấy khô Ãt nhất má»i tuần má»t lần Ä'á» ngÄn ngừa sá»± kÃch ứng da hoặc má»t sá»' cÄn bá»nh, chẳng hạn bá»nh chà m Ä'a bá»i, phát triá»n bên trong các rãnh cá»§a nếp nhÄn. Äá» vá» sinh, ta nhúng má»t phần khÄn tắm (hoặc khÄn giấy) hay má»t cái giẻ nhá» bằng cotton và o trong dung dá»ch Oxy già ( Hydrogen Peroxide) và lau sạch bên trong các nếp nhÄn. Sau Ä'ó rá»a sạch bằng nưá»c, sấy khô hay lau khô phần nưá»c ẩm Ä'á»ng lại bên trong nếp nhÄn.
Trong lúc bạn Ä'ang chÄm sóc cho gương mặt cá»§a chú chó, Ä'ừng quên kiá»m tra cái mÅ©i cá»§a nó. MÅ©i phải luôn Ä'ược giữ ẩm ưá»t, không bá» khô và nứt nẽ. Nếu có má»t chút má»§ chảy ra, hay má»t phần da bá» mất là má»t Ä'iá»u không bình thưá»ng và nên Ä'ược kiá»m tra Ä'á» ká»p thá»i chữa trá».
                         Â
Vá» sinh Ä'ôi tai
Má»t Ä'ôi tai khoẻ có mà u há»"ng, nhìn tươi tắn và không có mùi lạ nà o Ä'áng chú ý, nhất là phần bên trong cá»§a tai. Khi Ä'ôi tai trông có vẻ dÆ¡ bẩn hay Ä'á» tấy hoặc có mùi khó chá»u phát ra từ trong tai, bạn có thá» mạnh dạn kết luáºn nó có vấn Ä'á».
Tai cà ng nhiá»u lông má»c trong tai thì cà ng dá» có vấn Ä'á», dá» bỠẩm ưá»t và có khả nÄng bá» nhiá» m trùng. Những giá»'ng chó má»c nhiá»u lông trong khoang tai có thá» ká» Ä'ến là giá»'ng Poodles và Lhasa Apsos, cần phải loại bá» bá»t sá»' lông Ä'ó trong lá» tai bằng cách dùng tay ngoáy, nhá» hoặc lôi nhẹ. Äiá»u thú vá» là , những chùm lông Ä'ó có thá» nhá» ra má»t cách dá» dà ng bằng má»t loại phấn Ä'ặc biá»tá» dụng cho mục Ä'Ãch thương mại tại các phòng chÄm sóc là m Ä'ẹp chó chuyên nghiá»p trên các nưá»c.
Äây là má»t cách cho bạn, bạn có thá» cắt sá»' lông trong tai bằng má»t cái kéo có âmÅ©i cùnâ (Ä'á» tránh là m chú chó bá» lá»§ng trầy trong tai). Cá»' gắng giữ không cho những cá»ng lông bá» cắt ra rÆ¡i và o trong lá» tai vì sẽ gây kÃch ứng. Nếu chú chó cá»§a bạn không chá»u ngá»"i yên trong má»t thá»i gian Ä'á»§ Ä'á» bạn cắt xong thì hãy nhá» ngưá»i thân quen vá»i chú chó giữ giùm, hoặc cá»t chú chó lại Ä'á» bạn không là m Ä'au chú chó cá»§a mình bằng cái kéo Ä'ó trong khi cắt.
Bạn nên là m vá» sinh Ä'ôi tai cho chú chó cá»§a mình Ãt nhất má»i tuần má»t lần, dù cho bạn không tắm cho chú ta thưá»ng xuyên. Những chú chó có Ä'ôi tai má»m thì có xu hưá»ng Ä'ặc biá»t thiên vá» vấn Ä'á» cá»§a tai bá»i vì hình dạng cá»§a và nh tai hạn chế nhiá»u sá»± lưu thông cá»§a không khÃ. Nếu bạn có má»t chú chó như thế, bạn cần quan tâm Ä'ặc biá»t Ä'ến viá»c kiá»m tra và là m sạch bên trong lá» tai nhiá»u hÆ¡n. Tuy nhiên, má»t sá»' ráy tai cần Ä'ược duy trì trong tai, vì thế không nên là m sạch hết chúng, không nên ngoáy vô quá kỹ và sâu trong tai. Nếu tai chú chó cá»§a bạn trông có vẻ dÆ¡ bẩn kỳ lạ, hãy lấy má»t miếng vải má»m vá»i dung dá»ch dầu (dầu vô cÆ¡, có thá» là dầu dùng massage) hoặc dùng má»t tÄm bông, hoặc dụng cụ ráy tai Ä'á» là m sạch bên trong lá» tai. Nếu những vết bẩn xuất hiá»n trá» lại trong vòng 1 tuần thì có lẽ chú chó cá»§a bạn Ä'ã bá» nhiá» m trùng và cần khám Ä'á» chữa trá».
Nếu chú chó cá»§a bạn có má»t Ä'ôi tai má»m và dà i thì chắc chắn bạn sẽ thấy Ä'ược cảnh tượng Ä'ôi tai Ä'ong Ä'ưa và nhúng và o Ä'Ä©a thức Än khi chúng Ä'ang Än. Má»t sá»' chá»§ nhân cá»§a các giá»'ng chó nà y lá»±a chá»n má»t sá»' giải pháp Ä'á» giải quyết vấn Ä'á» nà y bằng cách cho chúng Än trong những khay thức nhá», có miá»ng hẹp. Hoặc dùng má»t cái má»§ chụp lên Ä'ầu và phần cá» cá»§a chú chó, hay chế má»t cái khÄn quấn tay cá»§a chú chó lên trên Ä'ầu trong khi cho chú ta Än Ä'á» hạn chế bá» tai quá»t và o trong thức Än. Nó chá» là má»t dụng cụ Ä'á»§ chắc Ä'á» giữ Ä'ược Ä'ôi tai, và bạn có thá» tá»± chế dụng cụ Ä'ó nếu bạn có má»t chú chó tai dà i như cocker, basset-hound…
Cocker- cần Ä'ược vá» sinh tai thưá»ng xuyên
Vá» sinh Ä'ôi mắt
Äá» giữ Ä'ôi mắt chú chó cá»§a bạn lanh và sạch sẽ, hãy lau chúng bằng bông cotton, hoặc bông gòn Ä'ược nhúng và o nưá»c ấm (nưá»c phải sạch). Äiá»u nà y có thá» giúp giải thoát bất cứ mảng bám Ä'ang hình thà nh từ từ trong há»'c mắt. Nếu chú chó cá»§a bạn có má»t Ä'ôi mắt ẩm ưá»t hay có mà ng má» (có viá»n nhạt) thì rất dá» bá» vấy bẩn, bạn cần rá»a mắt cho chúng thưá»ng xuyên, không chá» khi tắm.
Hầu như chá» cần vá» sinh mắt vá»i nưá»c là Ä'ã có thá» loại bá» hầu hết các mảnh cặn Ä'óng dưá»i há»'c mắt. Nhưng Ä'á» lấy những mảnh bụi lá»n ra khá»i mắt, bạn phải là m khô bá» lông quanh mắt, sá» dụng má»t bà n chải nhá» Ä'á»§ má»m Ä'á» không là m tá»n thương chó nếu bạn vô tình chạm tay và o mắt cá»§a chú chó, lúc nà y những chiếc lông trên bà n chải sẽ kéo bụi bẩn ra ngoà i tá»'t hÆ¡n là vải cotton và bạn có thá» lấy Ä'ược những mảnh vụn á» sâu bên trong.
Nếu chú chó cá»§a bạn có lông phá»§ xuá»'ng mặt và rÆ¡i và o mắt, hãy sá» dụng má»t cái gim, kẹp tóc Ä'á» giữ sá»' tóc Ä'ó khá»i vươn khu vá»±c quanh mắt. Cách tá»'t hÆ¡n là bạn nên cắt tá»a nó gá»n gà ng bằng má»t cái kéo mÅ©i cùn và cẩn tháºn không Ä'á» những phần tóc bá» cắt ra rÆ¡i và o mắt. Khi bạn vá» sinh Ä'ôi mắt cho chú chó, cá»' gắng quan sát tháºt tá» má» Ä'á» kiá»m tra bất cứ Ä'iá»u gì bất thưá»ng. Nếu bạn thấy bất cứ vết Ä'á», vết ngả mà u, vết sưng lên hay nưá»c mắt chảy quá nhiá»u, hãy Ä'ưa chú chó cá»§a bạn Ä'i khám ngay.
Bà n chân sạch sẽ
ChÄm sóc móng vuá»'t cÆ¡ bản là má»t phần rất quan trá»ng trong viá»c chÄm sóc sức khoẻ hà ng ngà y chú chó cá»§a bạn. Bà n chân là chá» dá» bá» tá»n thương hÆ¡n bất kỳ bá» pháºn nà o khác trong cÆ¡ thá» chú chó cá»§a bạn, vì ná»n nhà , vá»a hè bằng bê tông cứng, nóng bá»ng, hoặc Ä'á lạnh lá»m chá»m, các mảnh gá» sắc nhá»n và nhiá»u váºt khác trên Ä'ưá»ng chú Ä'i.Â
Các chuyên gia cá»§a Mỹ khuyên ta nên bôi vitamin E và nưá»c ép từ cây nha Ä'am và o móng vuá»'t cá»§a chú, cả trưá»c và sau khi Ä'ưa chú chó cá»§a bạn Ä'i dạo, viá»c nà y sẽ ngÄn Ä'ược má»t sá»' tá»n thương. Hãy kiá»m tra bà n chân sau má»i lần Ä'i dạo; kiá»m tra xem móng vuá»'t có bá» phá»"ng rá»p, lòng bà n chân có bá» nứt nẻ, kẽ chân có bá» Ä'á» hay có váºt gì giắt á» kẽ chân hay không. Nếu bạn thấy bất kỳ váºt gì, hãy dùng má»t cái nhÃp gắp nó ra. Hãy Ä'ặc biá»t chú ý, nếu chú chó cá»§a bạn có bá» lông dà i phá»§ xuá»'ng mặt, chẳng hạn như chú chó Briard, bạn nên cắt bá»t Ä'á» chúng không chá»c và o mắt hoặc cản trá» tầm nhìn cá»§a chú. Bạn có lẽ cÅ©ng cần là m sạch râu và ria cá»§a chú sau má»i bữa Än. Äôi tai dà i và má»m cá»§a chú cÅ©ng cần Ä'ược kiá»m tra và là m sạch bên trong thưá»ng xuyên.
Móng chân sạch sẽ
Những chú chó Ä'i nhiá»u trên Ä'ưá»ng bê tông hoặc những bá» mặt cứng khác sẽ Ãt cần tá»a tót móng thưá»ng xuyên hÆ¡n những chú chó nuôi trong nhà có móng không bá» mòn má»t cách tá»± nhiên.
Nếu chú chó cá»§a bạn cứ chú ý tá»i má»t chân thì có thá» là có má»t móng Ä'ang bá» Ä'au. Nếu vấn Ä'á» kéo dà i hoặc chú chó cá»§a bạn Ä'au quá, hãy Ä'ưa nó Ä'ến bác sÄ© thú y. Vấn Ä'á» Ä'ó có thá» chá» Ä'Æ¡n giản là má»t mảnh Ä'á nhá» hoặc là má»t cái gai á» kẽ chân, hoặc cÅ©ng có thá» là cái gì Ä'ó nghiêm trá»ng hÆ¡n.
Móng cÅ©ng rất dá» bá» thương. Khi móng cá»§a má»t chú chó quá dà i, chúng có thá» bá» nứt, xưá»c hoặc dá» vưá»ng và o Ä'á»", và dá» bá» gãy. Móng bá» gãy cÅ©ng có thá» là m cho nó rất Ä'au.
Cắt tá»a lông giữa các ngón chân :
Vá»i những chú chó lông dà i hoặc khá dà i thì viá»c cắt tá»a lông giữa các ngón chân thưá»ng xuyên là rất quan trá»ng, vì nÆ¡i Ä'ây thưá»ng ẩn chứa bụi bẩn, bá» chét hoặc các mảnh vải nhá». Chó cá»§a bạn có thá» sẽ gặm ngón chân, Ä'iá»u nà y sẽ sá»m trá» thà nh thói quen mà rất khó bá» Ä'ược.
Chó cÅ©ng có lông giữa các gan bà n chân. Chá» nà y khó cắt hÆ¡n nhiá»u, nhưng nếu bạn giữ cho nó Ä'ược gá»n gà ng thì rất tá»'t.
Hãy dùng loại kéo cắt móng tay em bé có Ä'ầu cùn. Cầm chân chú chó cá»§a bạn lên và banh gan bà n chân ra bằng má»t tay trong khi cẩn tháºn cắt lông cà ng sát lòng bà n chân cà ng tá»'t.
Cắt tá»a móng :
Viá»c cắt tá»a móng rất quan trá»ng Ä'á»'i vá»i sức khoẻ và sá»± thoải mái cá»§a má»t chú chó; chú chó sẽ cảm thấy rất Ä'au khi Ä'i dạo vá»i bá» móng lôi thôi. Cắt móng ngay chá» nó bắt Ä'ầu cong xuá»'ng. Bạn cần tránh cắt và o chá» thá»t má»m, nÆ¡i có nhiá»u dây thần kinh và mạch máu vì như thế sẽ rất Ä'au.
Nếu chó cá»§a bạn có móng mà u trắng, hãy tìm cái Ä'ưá»ng mà u há»"ng ná»'i giữa phần thá»t và móng. Khi cắt, bạn hãy cắt dưá»i Ä'ưá»ng mà u há»"ng Ä'á» không phạm và o phần thá»t. Äá»'i vá»i loại chó có móng mà u sẫm thì viá»c tìm phần thá»t có phần khó khÄn hÆ¡n. Hãy chiếu Ä'èn và o móng Ä'á» nháºn ra Ä'âu là Ä'á»nh cá»§a phần thá»t rá»"i tiếp tục cắt. Nhìn bên dưá»i móng chân bạn sẽ thấy má»t Ä'uá»ng rãnh chạy từ Ä'á»nh lên tá»i bà n chân. Äiá»m cuá»'i cá»§a Ä'ưá»ng rãnh nà y thưá»ng là nÆ¡i phần thá»t bắt Ä'ầu. Nếu bạn không cắt sâu hÆ¡n thế thì bạn sẽ không cắt và o phần thá»t. Hãy tháºn trá»ng khi bạn cắt tá»a. Cắt từng Ãt má»t, và hãy Ä'á» sẵn thuá»'c cầm máu phòng trưá»ng hợp bạn cắt và o phần thá»t. Äá» sẵn thuá»'c sát trùng và bông gòn Ä'á» ká»p thá»i sÆ¡ cứu.
Giữ rÄng sạch sẽ
Má»t viá»c quan trá»ng nhưng dá» bá» bá» sót trong viá»c vá» sinh hà ng ngà y cho chú chó cá»§a bạn là Ä'ánh rÄng cho nó. Viá»c vá» sinh rÄng miá»ng kém có thá» dẫn Ä'ến hà ng loạt các bá»nh khác nhau.
Nếu bạn không Ä'ánh rÄng cho chú chó cá»§a bạn thưá»ng xuyên, mảng bám sẽ hình thà nh trên rÄng và dưá»i lợi cá»§a nó, từ Ä'ó vi khuẩn sẽ tấn công mạnh mẽ hÆ¡n và dẫn tá»i sâu rÄng. Nếu không Ä'ược chữa trá», nó sẽ tấn công và o máu và có khả nÄng lan sang các bá» pháºn khác cá»§a chú chó như tháºn, gan, tim hoặc não. Những vấn Ä'á» khác như là bá»nh lá» miá»ng và rÄng bá» lung lay cÅ©ng có thá» xảy ra vá»i những chú chó không Ä'ược vá» sinh rÄng miá»ng tá»'t. Những chú chó có rÄng dÆ¡ hoặc bá» sâu rÄng sẽ có hÆ¡i thá» rất hôi. Má»t cách Ä'á» tránh Ä'iá»u nà y là hãy Ä'ánh rÄng cho chú chó cá»§a bạn hà ng ngà y. Bạn cÅ©ng nên Ä'ưa chó Ä'ến bác sÄ© Ä'á» kiá»m tra má»t nÄm má»t lần vì bác sÄ© có thá» Ä'ưa ra cách chÄm sóc chuyên nghiá»p nhất.
Ngoà i ra, có rất nhiá»u dạng Ä'á»" chÆ¡i dùng Ä'á» nhai giúp là m giảm mảng bám trên rÄng cá»§a chó.
Má»i ngà y, bạn hãy dà nh chút thá»i gian Ä'á» chÄm sóc cho chú chó cá»§a bạn, như thế bạn sẽ có chú chó khá»e mạnh, xinh Ä'ẹp. Qua thá»i gian chÄm sóc và gần gÅ©i cá»§a bạn, chú chó cá»§a bạn sẽ quyến luyến bạn hÆ¡n, hiá»u bạn hÆ¡n.
Â
Quỳnh Như
Nuô chó và dạy chó , Ä'ấy là cả má»t nghá» thuáºt . Vá»i những ai sắp sá»a nuôi và Ä'ã nuôi hãy dà nh thá»i gian chÄm sóc chó và tham khảo má»t sá»' kinh nghiá»m nuôi cá»§a những ngưòi Ä'i trứơc Ä'á» có thá» nuôi Ä'ược con chó như ý .
1) Nuôi chó con
Má»i ngưá»i khi Ä'i mua chó cần lưu ý , chá» nên mua chó con từ 2 Ä'ến 2,5 tháng tuá»i trá» nên , như váºy má»i Ä'ảm bảo vá» thá» lá»±c tá»'i thiá»u khi ta chÄm sóc .
Chó con từ 2 tháng tuá»i Ä'ến 6 tháng tuá»i cho Än 3 bữa má»t ngà y , thá»i gian chia Ä'á»u trong ngà y cho hợp lý . Các bữa Än cần có má»t khoảng thá»i gian nhất Ä'á»nh Ä'á» cho chó tiêu hóa hết thức Än (Không nhất thiết ngưá»i Än lúc nà o thì cho chó Än luc Ä'ó , sẽ không hợp lý vá» thá»i gian vì ).
Sau bữa Än nên cho chó chạy tá»± do và vá» sinh 5 , 10 phút và cÅ©ng Ä'á» tiêu hóa thức Än . Bữa chiá»u tá»'i Än nhiá»u hÆ¡n má»t chút và chá»§ chó dà nh thá»i gian thả chó nhiá»u hÆ¡n .
Thức Än cho chó bao gá»"m : bá»t gạo , bá»t ngô , thá»t bÄm nhá» hoặc các lục phá»§ ngÅ© tạng cá»§a gia súc ( Trâu , bò , ngá»±a , hạn chế thá»t lợn vì khó tiêu ) . Thức Än Ä'á»u phải nấu chÃn và loãng như cháo Ä'ừng cho Än khô sẽ không tá»'t . Äá»nh lựơng bao nhiêu là tùy và o giá»'ng chó to hay nhá» mà ưá»c lượng vì không có cụ thá» .
Bữa Än cá»§a chó thưá»ng kéo dà i không quá 5 phút , nếu chó Än hết sạch và còn hÆ¡i thòm thèm là Ä'á»§ , sau khi Än láºp tức phải mang bát Ä'i rá»a ngay cho sạch sẽ . Nếu chó Än xong mà còn thừa thúc Än , Ä'em Ä'á» Ä'i và bữa sau phải giảm Ä'á»nh lượng xuá»'ng cho phù hợp ( Má»t sá»' ngưá»i nuôi chó có thói quen hay Ä'á» thừa thúc Än Ä'á» khi nà o Ä'ói chó tá»± Än , như váºy là hại chó vì thức Än thừa dỠôi thiu chó sẽ bá» Ä'i á»a rất dá» chết ) . Äến bữa Än khi nghe thấy bưá»c chân cá»§a chá»§ chó Ä'ã rÃt lên ầm ầm vì bá» mùi thức Än kÃch thÃch . Có thá» má»t tuần cho chó Än má»t bữa Än no hÆ¡n bình thưá»ng và Än thêm má»t quả trứng gà nhưng phải nấu chÃn sau Ä'ó cho Än tái dần cho Ä'ến khi có thá» Än sá»'ng không sao cả . Sẽ rất rá»'t cho sá»± phát triá»n cá»§a chó và bá» lông sẽ rất mượt mặc du chúng ta à lông . Sau khi Ä'i dạo buá»i tá»'i có thá» cho uá»'ng má»t Ãt sữa hoặc nưá»c Ä'ưá»ng pha loãng .
Sau 5 tháng có thá» bá» xung hà ng tuần má»t Ãt thá» bò , ngá»±a sá»'ng nhưng phải tháºt tươi vá»i cưá»ng Ä'á» từ Ãt Ä'ến nhiá»u sau nà y ( Äá»'i vá»i chó to , canh gác và là m nghiá»p vụ ) . Äừng sợ chó bá» Ä'i á»a khi Än thá»t sá»'ng , vì bản nÄng hoang dã chó vẫn Än thá» sá»'ng từ các con thú trong rừng , sau khi á» vá»i ngưá»i chó má»i thuần hóa Än các thức Än khác cá»§a ngưá»i ,.
2) Nuôi chó trưá»ng thà nh
Từ 6 tháng Ä'ến 1nÄm tuá»i chúng ta cho chó Än 2 bữa má»t ngà y là Ä'á»§ . Và o thá»i kỳ nà y chó Ä'ã bắt Ä'ầu luyá»n táºp thá» lá»±c nên Ä'òi há»i lượng chất tÄng nên ( Äá»nh lượng không tÄng , nếu không chó sẽ bá» béo và lưá»i váºn Ä'á»ng sinh ra á»§ dÅ© , Ä'ừng vì thương chó mà cho Än nhá»"i nhét vô cùng tai hại . ) á» nưá»c ngoà i có bán sẫn thá»t há»p cho chó khoảng 1kg Ä'ến 1,2kg vá»i giá phải chÄng . á» Vn Tùy thuá»c và o kinh tế cá»§a chá»§ nuôi mà cung cấp ; Bạc nhạc , phá»i , lòng và các Ä'á»" rẻ tiên á» lò má» nếu không Ä'ược tươi thì phải nấu chÃn vì trong Ä'ó có nhiá»u sán . Tẩy giun , sán thưá»ng xuyên thì chó má»i lá»n Ä'ược, và thức Än sẽ Ä'ược hấp thụ toà n bá».
Chế Ä'á» dinh dưỡng hợp lý kết hợp vá»i luyá»n táºp và chạy nhảy hợp lý sẽ cho ta má»t con chó Ä'ẹp vá» hình thá» , thông minh và cưá»ng tráng . Sá»± phát triá»n cá»§a chó mãnh liá»t nhất là Ä'ến má»t nÄm tuá»i , má»i hình dáng ,thá» chất phụ thuá»c và o thá»i kỳ nà y rất nhiá»u . Nhiá»u con bá» há»ng chân sau , phom dáng không Ä'ạt là do cáh nuôi dưỡng cá»§a chá»§ chưa Ä'úng chứ nhiá»u khi không phải do giá»'ng .
ChÄm sóc hợp lý và khoa há»c sẽ cho ta má»t con chó trưá»ng thà nh như ý và vô giá .
Chó trá»Æ¡ng thà nh sau má»t nÄm tuá»i chá» cần Än má»t bÅ©a má»t ngà y là Ä'á»§ , nhưng vẫn phải Ä'á»§ vá» chất lá»±ong ( Thá»t nhiá»u rau it , va thá»nh thoảng cho gặm á»'ng xương bò hoặc xương Ä'ùi bò ) . Chó nuôi và o các mục Ä'Ãch khác nhau , và các giá»'ng to , nhá» thì Ä'á»nh lượng và chất lượng
Chó vá» già thì giảm trá»ng lượng và chá» nên duy trì không Ä'ược Ä'á» chó béo sẽ sinh nhiá»u bá»nh vá» chó già .
Tuá»i thá» trung bình cá»§a chó và o khoảng 12 Ä'ến 14 nÄm .
Thức Än cho Chó
- Nhãn hiá»u: FABI
- Giá thà nh: 180.000Ä'/bao/15kg (15kg/1 con/1 tháng)
Äặc biá»t mua 10 bao tặng 01 bao.
- Công nghá»: EXTRUDER Äà i Loan.
- ÄÆ°á»£c sản xuất bằng nguyên liá»u chất lượng cao vá»i dinh dưỡng phù hợp cho chó á» môi trưá»ng và khà háºu Viá»t Nam bao gá»"m: ngÅ© cá»'c, thá»t và cá, mỡ Ä'á»ng váºt hoặc dầu thá»±c váºt, muá»'i khoáng và vitamin tá»ng hợp không dùng mà u và hóa chất há»n hợp. Thức Än Ä'ược sản xuất dá»±a trên các nhu cầu vá» nÄng lượng cần dùng, các nhu cầu vá» dinh dưỡng cho từng loại chó. Có thá» chá» dùng riêng thức Än loại nà y hoặc trá»n lẫn vá»i các thức Än khác hà ng ngà y Ä'á» bá» sung nhu cầu vá» vitamin, Ä'ạm, Ä'ưá»ng, bá»t,â¦.Vá»i các loại chó á» Viá»t nam, nhu cầu hà ng ngà y chá» khoảng 450g là Ä'á»§.
- Lợi Ãch: giảm công chÄm sóc, giảm chi phà nấu nưá»ng, an toà n vá» sinh thá»±c phẩm, giảm chi phà thú y, cân Ä'á»'i Ä'ầy Ä'á»§ vitamin cần thiết khoáng vi luợng không có trong thá»±c phẩm tươi sá»'ng.
Huấn luyá»n Chó
Viá»c huấn luyá»n Ä'ược thá»±c hiá»n theo nhiá»u cấp Ä'á» và trải qua nhiá»u khóa há»c. Trưá»c hết là huấn luyá»n chó biết vâng lá»i, biết bảo vá» Ä'á»" Ä'ạc, nhà cá»a,â¦.. Má»t khóa huấn luyá»n kéo dà i trung bình từ 3 â" 4 tháng (hoặc Ä'ưa Ä'ón hoặc á» ná»i trú).
Vá»i các khóa há»c nâng cao từ 6 â" 8 tháng, ná»i dung há»c Ä'ươck chuyên sâu hÆ¡n. Äá» tuá»i cho Ä'i há»c không giá»i hạn, tuy nhiên tá»'t nhất là khoảng từ 6 tháng Ä'ến 2 nÄm tuá»i. Nếu há»c sá»m quá chó sẽ mải chÆ¡i, tá»'n thá»i gian, trá» quá chó sẽ tiếp thu cháºm.
+ Giá huấn luyá»n: 1.400.000Ä'/tháng/ná»i trú
+ Thá»i gian: khoảng 3 Ä'ến 6 tháng tùy yêu cầu cá»§a khách hà ng.
CHÃ" NGHIá»P VỤ
- Vá»i bản nÄng trung thà nh và chức nÄng bảo vá» là hai thuá»c tÃnh cá»§a loà i chó Ä'ược con ngưá»i Ä'ánh giá rất cao. Tuy nhiên, nếu như không thông qua tuyá»n chá»n và huấn luyá»n thì hai thuá»c tÃnh trên cÅ©ng không thá» phát huy Ä'ược hiá»u quả á» mức tá»'i ưu. Công tác huấn luyá»n vá»i Ä'á»i ngÅ© huấn luyá»n viá»n yêu nghá», siêng nÄng và bá» dà y kinh nghiá»m Ä'ã biến những con chó bình thưá»ng trá» thà nh má»t công cụ Ä'ắc lá»±c phục vụ cho con ngưá»i trong công tác bảo vá».
- Bảo vá» kho tà ng, bến bãi, bảo vá» chá»§, canh gác nhà cá»a
CHÃ" GIá»® NHÃ: Biết nghe lá»i chá»§, là m Ä'ược các trò vui, giữ nhÃ
ChÄm sóc, chữa bá»nh
Hiá»n nay, ngoà i các cÆ¡ sá» khám chữa bá»nh chÃch ngừa thuá»c há» thá»'ng thú y, Ä'ã xuất hiá»n nhiá»u cÆ¡ sá» y tế tư nhân dà nh cho chó.
Thức Än cho chó
Thà nh phần nguyên liá»u sá» dụng trong chế biến thức Än cho chó
Thá»t, mỡ Ä'á»ng váºt, lúa, khoai tây, rau, muá»'i là những thá»±c phẩm tá»'t nhất Ä'á» nuôi chó. Khi cần thiết có thá» nuôi chó bằng bánh mì, lương khô, thá»t há»p, thá»t Ä'á»ng váºt Ä'óng há»p, những thức Än thừa.
Những thức Än lấy từ mỡ Ä'á»ng váºt (thá»t, mỡ sá»a) có nhiá»u chất Ä'ạm mỡ, cÆ¡ thá» dá» hấp thụ. Nuôi bằng thức Än lấy từ nguá»"n Ä'á»ng váºt là những vấn Ä'á» không khó khÄn nhưng không hợp lý vì thức Än Ä'ó không Ä'á»§ chất (thiếu vitamin) và mặt khác giá lại cao.
Những thức Än lấy từ nguá»"n thá»±c váºt (hạt cá»'c, khoai tây, rau) già u glucôxit,muá»'i khoáng và sau khi Ä'ã nấu, cÆ¡ thá» cho dá» hấp thụ. Ngoà i ra, những thức Än nà y là nguá»"n vitamin chÃnh.
Thá»t là loại thá»±c phẩm có giá trá» cao nhất dùng Ä'á» nuôi chó nghiá»p vụ. Trong thá»t có chứa nhiá»u chất Ä'ạm(trung bình 18-20%), mỡ ( 2-5%) và cÆ¡ thá» dá» hấp thụ. Thá»t ngá»±a, thá»t bò loại Ãt ngon hoặc thá»t cừu cÅ©ng Ä'ược dùng Ä'á» nuôi chó. Thá»t lợn và các loại thá»t khác Ãt Ä'ược dùng. CÅ©ng có thá» dùng thá»t cá»§a các loà i thú biá»n (như cá voi, hải cẩu ) Ä'á» nuôi chó.
Nhiá»u nÆ¡i, thá»±c phẩm loại kém chất lượng thu nhặt sau khi giết thá»t các Ä'á»ng váºt nông nghiá»p (như Ä'ầu,chân,dạ dà y) Ä'á» là m thức Än thay thá»t nuôi chó. Cho phép nuôi chó bằng thá»t những Ä'á»ng váºt bá» chết những bá»nh không truyá»n nhiá» m nhưng chá» Ä'ược là m thá»t những con váºt Ä'ó khi Ä'ược phép cá»§a bác sÄ©.
NHá»®NG QUI Äá»NH TIÃU CHUẨN Vá» NUÃ"I CHÃ"
Nên cho chó Än má»i ngà y 3 bữa. cÅ©ng có thá» cho chó Än má»i ngà y hai bữa. Chó dá» mau quen chế Ä'á» Än uá»'ng qui Ä'á»nh, là m sai qui Ä'á»nh là m cho chó bÄn khoÄn lo lắng. Chó Ä'ói quá vá»i Än thức Än là m cho chó bá» mắc bá»nh.
Trưá»c khi cho chó Än, má»i mút ra bát Ä'á» nguá»i như nhiá»t Ä'á» trong phòng 25 Ä'á», không cho chó Än thức Än nóng quá, nguá»i quá thức Än Ä'ông cứng. Nên chó Än trưá»c khi là m nhiá»m vụ Ãt nhất môt giá» và sau khi chó là m viá»c 30 phút. Cần bá»' trà cá»' Ä'á»nh ngưá»i cho Än riêng, sau khi Än xong thu dá»n bát Ä'á»±ng thứ Än cá»§a chó, phần thức Än thừa và rá»a bát bắng nưá»c nóng.
Má»i tuần nên cho chó Än 2-3 thá»t sá»'ng loại chất lượng cao vá»i tiêu chuẩn Ä'ược qui Ä'á»nh 100-150g.
Trong khi chó Än không nên là m công viá»c thu dá»n chuá»"ng, hiá»n nay á» nhiá»u nÆ¡i Ä'ã áp dụng tiêu chuẩn thức Än cho chó như sau(chó có trá»ng lượng 25-35kg: Thá»t 400g,hạt cá»'c 425g, khoai tây 200g, mỡ Ä'á»ng váºt 20g, muá»'i Än 20g.
Äá» sá» dụng hợp lý hÆ¡n nữa tức Än cho chó, nên láºp bảng cung cấp thá»±c phẩm hà nh tuần, bảng nà y cho phép giảm hoặc thêm khẩu phần Än cho chó.
Äá»'i vá»i chó mẹ nuôi con ngà y cho Än Ãt nhất là 3 bữa, nếu chó mẹ nhiá»u sữa thì ngà y Ä'ầu tiên má»i Ä'ẻ con Ä'áp ứng Ä'ầy Ä'á»§ sữa mẹ cho chó con, trong sữa Ä'ó Ä'ã có Ä'ầy Ä'á»§ chất dinh dưỡng cần thiết cho chó con. Ngưá»i ta thưá»ng xác Ä'á»nh bằng cách quan sát hoạt Ä'á»ng cá»§a chó con, thấy chúng Än no ngá»§ nhiá»u nghÄ©a là chúng Ä'ược Än no, chúng quáºy nhiá»u nghÄ©a là chúng Ä'ói.
Sau khi Ä'ẻ Ä'ược 10 ngà y (nếu chó mẹ từ 6 con trá» lên thì sau khi Ä'ẻ 5-6 ngà y). Cho chó con Än thêm sữa bò nguyên chất hâm nóng lúc Ä'ầu bú bằng vú cao su, vá» sau nà y cho sữa và o Ä'Ä©a, chó con sẽ bắt Ä'ầu liếm sữa trong Ä'Ä©a, bắt Ä'ầu cho chó Än sữa vá»i lượng ¼ cá»'c cho má»i chó con và cứ như thế lương sữa tÄng lên dần, khi chó Ä'ược 1 tháng tuá»i thì cho chó má»i con 0.5 lÃt/ngà y. Nên cho chó Än Ä'ến 6 tháng tuá»i.
Chó con Ä'ược hai tuần tuá»i trá» Ä'i ngưá»i ta cho Än cháo loãng má»i ngà y 2lần/ngà y.
Từ tuần tuá»i thứ 3 trá» Ä'i, trong khẩu phần thức Än cá»§a chó con có pha thêm cháo Ä'ại mạch loãng nấu vá»i thá»t, thá»t chÃn nghiá»n nhá» hoặc thá»t nạc sá»'ng xay nát. Bắt Ä'ầu cho má»i chó con Än 20g thá»t má»i ngà y, khi Ä'ược má»t tháng tuá»i,tÄng lượng thá»t Ä'ó lên Ä'ến 100g, khi Ä'ược hai tháng tuá»i cho Än 200g, khi Ä'ược 3 tháng tuá»i cho Än 300g và Ä'ược 4 tháng tuá»i cho Än 400g. Má»i tuần cho chó con Än 3 bữa thá»t sá»'ng xay nát thay thá»t, chÃn khoảng 3-4 bữa.
Từ 4 tuần tuá»i trá» Ä'i, trong khẩu phần thức Än cá»§a chó con có thêm khoai tây, rau cá»§ và rau xanh.Lượng rau và khoai Ä'ược tÄng dần. Má»i chó con, mức trung bình má»t ngà y tiêu thụ lượng khoai và rau như sau:
Dưá»i hai tháng tuá»i-từ 50 Ä'ên100g.
Dưá»i 3 tháng tuá»i-từ 100 Ä'ến 200g.
Dưá»i 4 tháng tuá»i-từ 200 Ä'ến 300g
Từ 4 tháng tuá»i trá» lên â" 300g.
Khoai tây và rau ( bắp cải, cá»§ cải, cà rá»'t ) tươi, gá»t sạch, rá»a kỹ bá» và o nấu cùng vá»i xúp trong nưá»c thá»t. Sau khi nấu xong phải nghiá»n cho nát hết khoai tây.
Xúp nấu chÃn, Ä'á» nguá»i múc ra xô và sau Ä'ó cho thêm má»t lượng nhá» (nhúm bằng tay), cà rá»'t sá»'ng xát nhá» hoặc rau xanh bÄm nát (xa lách), chú ý là trong cà rá»'t và rau sá»'ng vitamin giữ Ä'ược tá»'t hÆ¡n. Ngoà i ra, ngưá»i ta còn dùng dầu cá Ä'á» nuôi lượng vitamin, dầu cá Ä'ược trá»n vá»i cháo, bắt Ä'ầu cho má»ion 5 giá»t trong má»t ngà y. Lượng dầu cá nuôi Ä'ược tÄng dần, và cho Ä'ến khi chó con Ä'ược 2 tháng tuá»i, má»i ngà y cho Än Ä'ến 2 thìa cà phê, khi Ä'ược 3 tháng tuá»i cho Än Ä'ến 1 thìa xúp (canh), khi Ä'ược 4 tháng tuá»i và lá»n hÆ¡n, cho Än Ä'ến 2 thìa xúp.
Má»i thà nh phần thức Än cá»§a chó con là má»t há»n hợp gá»"m những phần bằng nhau cá»§a các chất như glinxêrô phá»'t phát can xi và bá»t xương, lúc Ä'ầu má»i ngà y cho má»t chó con Än 1g, khá»'i lượng nà y Ä'ược tÄng dần Ä'ến 2g cho chó Ä'ã Ä'ược hai tháng tuá»i, 3g cho chó Ä'ã Ä'ược 3 tháng tuá»i và 4g cho chó Ä'ã Ä'ược 4 tháng tuá»i và to hÆ¡n nữa. Muá»'i Än dùng Ä'á» nuôi chó Ä'ược tra và o xúp ( má»i chó con từ 1-2 tháng tuá»i má»i ngà y cho Än 5-10g từ 2-3 tháng tuá»i từ 10-15g từ 3-4 tháng tuá»i và to hÆ¡n nữa).
Chó con dưá»i 4 tháng tuá»i má»i ngà y cho Än 5 bữa, từ 4 Ä'ến 6 tháng tuá»i má»i ngà y cho Än 4 bữa, từ 6 tháng tuá»i trá» lên má»i ngà y cho Än 3 bữa. Lượng thức Än Ä'ược tÄng dần theo mức Ä'á» phát triá»n cÆ¡ thá» cá»§a chó con Ä'á» bảo Ä'ảm chó Än Ä'á»§ no. Cần theo dõi xem tất cả sá»' chó con Än no Ä'á»u không.
Lượng thức Än cung cấp cho má»i chó con thá» khác nhau tùy theo Ä'á» lá»n và sức Än cá»§a chó. Song, lượng thức Än má»i bữa cho má»t chó con Ä'ược xác Ä'á»nh bằng nhiá»u bữa Än thá»±c tế. Và dụ, chó con từ 1-2 tháng tuá»i má»i bữa cho Än 1-2 cá»'c, từ 2-4 tháng tuá»i má»i bữa cho Än từ 2 cá»'c Ä'ến 1 lÃt; từ 4-6 tháng Ä'ến 11 tháng tuá»i má»i bữa cho Än từ 1,5 â"2 lÃt.
Nếu các bạn áp dụng chế Ä'á» cho chó Än như vây chắc chắn chó nhà bạn sẽ rất khá»e mạnh và thông minh Ä'ấy! chúc các bạn thà nh công!
Vá» sinh: má»t và i lá»i khuyên                         Â
Administrator[1]
16/06/2007
Chó cần Ä'ược chÄm sóc má»i ngà y nhằm Ä'ảm bảo cho chúng luôn trong tình trạng tá»'t.
1/ Chải chuá»'t:
- Cho dù chó cá»§a bạn có bất cứ loại lông nà o thì lông cÅ©ng sẽ chết, rụng xuá»'ng và lông má»i sẽ má»c lên. Chó thay lông suá»'t nÄm và nhiá»u nhất là mùa xuân và mùa thu, chó sá»'ng trong nhà thưá»ng rụng lông nhiá»u hÆ¡n. Chải lông và tắm rá»a má»i ngà y Ä'á» loại bá» lông chết.
- Nên táºp cho chó quen vá»i viá»c chải lông từ khi còn nhá». Khi trưá»ng thà nh nó Ä'ã quen Ä'ược chải lông và tắm rá»a từ lúc bé.
2/ Tắm rá»a:
Tất cả các giá»'ng chó Ä'á»u có thá» tắm nhưng sau khi tắm xong cần phải sấy lông tháºt khô. Sá»' lần tắm thay Ä'á»i phụ thuá»c và o kết cấu cá»§a bá» lông. Chó có bá» lông mượt chá» cần tắm khi nó dÆ¡, chó lông ngắn nên tắm trung bình 2lần/nÄm và má»i 3tháng/1lần dà nh cho chó lông dà i.
Lưu ý: không Ä'ược dùng dầu gá»i cho ngưá»i mà chá» sá» dụng loại dầu gá»i Ä'ặc biá»t dà nh cho chó. Các sản phẩm dà nh cho ngưá»i chứa nhiá»u axÃt sẽ là m rát da chó.
3/ Rá»a mắt:
Bạn nên lau mắt cho chó bằng nưá»c rá»a mắt má»i ngà y, bất cứ khi nà o Ä'ược sá»± chá» Ä'á»nh cá»§a bác sÄ© thú y. Bạn nên Ä'ặt Ä'ầu chó ngẩng lên, má» mà mắt trên ra và nhá» và o má»t lượng nhá» dung dá»ch nưá»c rá»a mắt.
Â
4/ Vê sinh tai:
Có ba kiá»u tai á» chó:
â¢Â    Tai rá»§ xuá»'ng
â¢Â    Rá»§ ½ (tai ngắn)
â¢Â    Tai Ä'ứng
- Äá»'i vá»i giá»'ng chó tai Ä'ứng khi trưá»ng thà nh thì tai bắt Ä'ầu Ä'ứng và o lúc 5 tháng tuá»i. Nhưng thá»i gian nà y bỠảnh hưá»ng rất nhiá»u do chó má»c rÄng. Trong suá»'t giai Ä'oạn nà y, ta thưá»ng thấy chó con vá»i má»t tai cụp xuá»'ng và má»t tai Ä'ứng lên â" Ä'iá»u nà y hoà n toà n bình thưá»ng.
- Lá» tai phải luôn Ä'ược giữ sạch sẽ và khô ráo, Ä'ặc biá»t trên giá»'ng chó tai cụp nhằm tránh bá» viêm tai. Nên thưá»ng xuyên lau sạch tai vá»i loại thuá»'c rá»a thÃch hợp. Dùng má»t cái á»'ng chèn và o lá» tai và phun thuá»'c và o, sau khi lấy á»'ng ra ta nên dùng tay xoa Ä'á»u vùng gá»'c tai trong khoảng 30giây. Không Ä'ược sá» dụng tÄm bông vì như thế Ä'ôi khi bạn có thá» là m rá»t thứ gì Ä'ó và o trong lá» tai.
             Â
Â
5/ Vá» sinh rÄng:
ChÄm sóc rÄng cho chó con là Ä'iá»u cần thiết. Äừng Ä'ợi Ä'ến khi chó con thá» có mùi hôi hay rÄng Ä'ã hình thà nh mảng bám cao rÄng. Cao rÄng có thá» gây Ä'au nhức do viêm nưá»u và Än không ngon miá»ng. RÄng phải Ä'ược Ä'ánh thưá»ng xuyên, ngoà i ra cách giải quyết duy nhất là mang chó Ä'ến bác sÄ© thú y Ä'á» lấy cao rÄng.
             Â
Cao rÄng sẽ là m viêm nưá»u và là m giảm tÃnh thèm Än cá»§a chó
Â
Quá trình má»c rÄng trên chó:
Chó trưá»ng thà nh có 42 cái rÄng và chó con chá» có 32 cái.
Äây là quá trình má»c rÄng trên chó:
â¢Â    Má»c rÄng cá»a:                                    1tháng
â¢Â    Thay rÄng cá»a:                                   3tháng
â¢Â    Má»c rÄng cá»a sau cùng:                     4tháng
â¢Â    Má»c rÄng nanh:                                   5tháng                  Â
- Lúc 07 tháng tuá»i, chó con thay rÄng lần cuá»'i: chúng ta gá»i Ä'ó là âhà m rÄng hoà n chá»nhâ.
- RÄng sữa rất dá» rụng: bạn không cần quan tâm vá» Ä'iá»u Ä'ó và cÅ©ng Ä'ừng quá lo lắng vì không tìm Ä'ược chúng (vì chó nuá»'t rá»"i).
- Äôi khi chúng ta chú ý Ä'ến sá»± tá»"n tại dai dẵng cá»§a những cái rÄng sữa và rÄng trưá»ng thà nh, nhưng sau Ä'ó chúng Ä'á»u rụng hết.
Royal Canin
Giai Ä'oạn tÄng trưá»ng & khẩu phần thức Än                       Â
Administrator   > 05/06/2007
size=”3″ face=”Times New Roman” color=”windowtext”>Â
05/06/2007
size=”3″ face=”Times New Roman” color=”windowtext”>Â
1/ TÄng trưá»ng: giai Ä'oạn then chá»'t
TÄng trưá»ng là giai Ä'oạn quan trá»ng nhất trong cuá»c Ä'á»i cá»§a chó. Nó quyết Ä'á»nh cả vá» Ä'ặc Ä'iá»m, tầm vóc, hình dáng và kÃch cỡ khi chó trưá»ng thà nh. Äá» chó phát triá»n tá»'t, chó con cần má»t khẩu phần phù hợp vá»i nhu cầu dinh dưỡng cá»§a nó.
                         Â
Â
Chó con thuá»c các giá»'ng chó nhá», trung bình và giá»'ng lá»n không giá»'ng nhau vá» quá trình tÄng trưá»ng. Bá»i vì có các khác biá»t cÆ¡ bản liên quan Ä'ến tầm vóc và trá»ng lượng cá»§a chó.
Dá»±a trên tầm vóc và trá»ng lượng cá»§a chó trưá»ng thà nh có thá» phân biá»t 04 nhóm chÃnh:
â¢Â    Giá»'ng chó có tầm vóc nhá»: trá»ng lượng trưá»ng thà nh từ 1 â" 10kg.
â¢Â    Giá»'ng chó có tầm vóc trung bình: trá»ng lượng trưá»ng thà nh từ 11 â" 25kg
â¢Â    Giá»'ng chó có tầm vóc lá»n: trá»ng lượng trưá»ng thà nh từ 26 â" 45kg
â¢Â    Giá»'ng chó có tầm vóc khá»ng lá»": trá»ng lượng trưá»ng thà nh trên 45kg
a/ Thá»i gian tÄng trưá»ng:
Thá»i gian tÄng trưá»ng khoảng 08 tháng Ä'á»'i vá»i giá»'ng chó nhá» – 12 tháng Ä'á»'i vá»i các giá»'ng chó có tầm vóc trung bình và từ 15 â" 18 tháng á» những giá»'ng chó lá»n và lên Ä'ến 24 tháng á» những con chó khá»ng lá»"
b/ Tá»· lá» tÄng trưá»ng:
Lúc 1 tuá»i, trá»ng lượng cá»§a giá»'ng chó Dachshund tÄng 25 lần so vá»i trá»ng lượng sÆ¡ sinh trong khi giá»'ng chó Mastiff tÄng gấp 100 lần.
c/ Biến Ä'á»ng vá» trá»ng lượng trưá»ng thà nh:
Trá»ng lượng trưá»ng thà nh biến Ä'á»ng từ 1kg á» chó Chihuahua Ä'ến 80kg á» chó Mastiff. Äiá»u nà y cho thấy tá»· lá» 1:80 trong khi Ä'ó á» ngưá»i tá»· lá» nà y chá» là 1:2
                                             Â
Â
2/ Khẩu phần Än riêng biá»t cho từng kÃch cỡ:
Những quy luáºt chung vá» khẩu phần Än cho chó con cần phải tuân theo:
TÃnh Ä'a dạng cá»§a tầm vóc & tá»· lá» tÄng trưá»ng.
Khả nÄng tiêu hoá thức Än.
a/ Sá»± tÄng trưá»ng cá»§a các giá»'ng chó nhá»:
- Giai Ä'oạn tÄng trưá»ng nhanh và ngắn: chó con giá»'ng nhá» cần Ä'ược cung cấp Ä'á»§ chất Ä'ạm, bá»t Ä'ưá»ng và chất béo giúp cho sá»± phát triá»n cá»§a xương và cÆ¡ trong thá»i gian ngắn.
- Há» tiêu hóa nhạy cảm: chó giá»'ng nhá» Ä'òi há»i thức Än có khả nÄng tiêu hóa cao Ä'á» ngÄn ngừa các rá»'i loạn như: phân lá»ng hay bá» tiêu chảy là m ảnh hưá»ng Ä'ến thá» trạng và sức khá»e cá»§a chó. Nên cho chó Än khẩu phần Ä'ặc biá»t phù hợp vá»i tuá»i cá»§a chúng. Äiá»u nà y sẽ Ä'ảm bảo cho viá»c váºn Ä'á»ng á» ruá»t Ä'á»u Ä'ặn và tiêu hóa các dưỡng chất Ä'ược tá»'t hÆ¡n.
Â
- RÄng nhá»: kÃch cá» và cấu trúc cá»§a thức Än phải thÃch hợp vá»i rÄng và hà m còn nhá» cá»§a chó. Có má»t và i loại thức Än Ä'ược thiết kế theo kÃch cỡ và mùi vá» Ä'ặc biá»t cho những con biếng Än và Ä'ặc biá»t dà nh riêng cho những con vừa cai sữa
Â
b/ Sá»± tÄng trưá»ng cá»§a chó con giá»'ng trung bình:
- Giai Ä'oạn tÄng trưá»ng cá»§a chó con giá»'ng trung bình tÄng từ 40 â" 60 lần so vá»i trá»ng lượng sÆ¡ sinh. Trong giai Ä'oạn nà y, chó cần rất nhiá»u nÄng lượng và dưỡng chất cÅ©ng như hà m lượng canxi và phá»'t-pho cân bằng trong quá trình hình thà nh xương rắn chắc và phát triá»n cân Ä'á»'i.
- Äây cÅ©ng là lúc há» tiêu hoá nhạy cảm nhất. Äiá»u quan trá»ng là phải chá»n thức Än có khả nÄng tiêu hoá cao Ä'á» cân bằng há» vi sinh Ä'ưá»ng ruá»t và há» trợ viá»c lưu thông trong ruá»t á»n Ä'á»nh.
c/ Sá»± tÄng trưá»ng cá»§a chó con giá»'ng lá»n:
- Trá»ng lương cá»§a chó con giá»'ng lá»n từ 70 â" 90 lần so vá»i lúc má»i sinh, giai Ä'oạn tÄng trưá»ng từ 15 â" 18 tháng. Thá»i kỳ tÄng trưá»ng kéo dà i vì váºy nên kiá»m soát mức nÄng lượng và hà m lượng chất béo có trong thức Än nhằm Ä'ảm bảo cho xương phát triá»n tá»'t mà thú vẫn không bá» thừa cân.
- Äây cÅ©ng là lúc há» tiêu hoá nhạy cảm nhất. Äiá»u quan trá»ng là phải chá»n thức Än có khả nÄng tiêu hoá cao Ä'á» cân bằng há» vi sinh Ä'ưá»ng ruá»t và há» trợ viá»c lưu thông trong ruá»t á»n Ä'á»nh.
Â
Â
d/ Sá»± tÄng trưá»ng cá»§a chó con giá»'ng khá»ng lá»" (giá»'ng Ä'ại):
- Giai Ä'oạn tÄng trưá»ng từ 18 â" 24tháng: Ä'á» Ä'ạt Ä'ược sá»± phát triá»n hoà n hảo, chó con giá»'ng Ä'ại (Leonberger, Great dane, Saint Bernardâ¦) cần từ 18 â" 24tháng. Trá»ng lượng sÆ¡ sinh cá»§a chúng Ä'ược nhân lên khoảng 80 â" 100lần. Trong suá»'t giai Ä'oạn tÄng trưá»ng nà y, bạn pải theo dõi sá»± tÄng trá»ng Ä'á» thúc Ä'ẩy quá trình phát triá»n xương má»t cách tá»'i ưu và cÅ©ng là bưá»c phát triá»n quan trá»ng trong viá»c tạo khá»p xương. Chó giá»'ng khá»ng lá»" cần phải có khá»p xương khá»e mạnh á» giai Ä'oạn trưá»ng thà nh.
- Há» tiêu hóa nhạy cảm: trong suá»'t quá trình tÄng trưá»ng, tiêu hóa vẫn chưa phát triá»n hoà n toà n. Thức Än dà nh cho giai Ä'oạn nà y phải Ä'ảm bảo an toà n tiêu hóa. Thức Än không Ä'ược tiêu hóa hết có thá» gây nên tình trạng thiếu dưỡng chất là m ảnh hưá»ng Ä'ến sá»± phát triá»n cá»§a chó con.
Â
Â
3/ Sá»± chá»n lá»±a thức Än:
Äá» Ä'áp ứng như cầu dinh dưỡng cho chó, bạn có rất nhiá»u loại thức Än Ä'á» lá»±a chá»n: thức Än Ä'ược chế biến tại nhà , thức Än công nghiá»p dùng liá»n á» dạng viên hay Ä'óng há»pâ¦
a/ Thức Än Ä'ược chế biến tại nhà :
Äây là loại thức Än tá»± chế biến từ các nguyên liá»u như: gạo, thá»t, rau cá»§. Nhược Ä'iá»m là Ä'ắt tiá»n, mất thá»i gian nấu và vấn Ä'á» Ä'ặc biá»t khó là bạn phải chế biến ra má»t há»n hợp thức Än cân bằng và Ä'ầy Ä'á»§ dưỡng chất như: chất Ä'ạm, chất béo, canxi, phá»'t-pho, hà m lượng chất xÆ¡, Vitamin và khoáng vi lượng Ä'úng vá»i lượng khuyên dùng hằng ngà y. Nếu khẩu phần Än không Ä'áp ứng Ä'á»§ sá»' lượng các chất dinh dưỡng theo nhu cầu cá»§a chó con thì có thá» dẫn Ä'ến tình trạng thiếu dưỡng chất.
b/ Thức Än Ä'ược chế biến sẵn:
Loại thức Än công nghiá»p nà y hoà n chá»nh, cân Ä'á»'i và chứa Ä'ầy Ä'á»§ các dưỡng chất cần thiết Ä'áp ứng cho giai Ä'oạn tÄng trưá»ng cá»§a chó con. Nó cÅ©ng Ä'ược tuân theo quy luáºt vá» sinh an toà n thá»±c phẩm như á» trên thá»±c phẩm cá»§a ngưá»i.
- Thức Än khô: chứa Ãt hÆ¡n 14% nưá»c (hà m lượng nưá»c từ 8 â" 10% Ä'á»'i vá»i các sản phẩm Ä'ắt tiá»n). Äây là loại thức Än cân Ä'á»'i hoà n hảo cung cấp Ä'ầy Ä'á»§ tất cả các dưỡng chất theo nhu cầu cá»§a chó (chất Ä'ạm, chất béo, nÄng lượng, chất khoáng và vitamin).
Chất lượng cá»§a nguyên liá»u thô và quy trình sản xuất Ä'ược kiá»m tra cẩn tháºn Ä'á» tạo ra thức Än có khả nÄng tiêu hóa cao vá»i Ä'ầy Ä'á»§ dưỡng chất, sá» dụng ngay và dá» phân chia.
Â
Â
- Thức Än Ä'óng há»p: ẩm Ä'á» trong bình 80%. Không dùng Ä'ược lâu khi má» nắp và giá mắc gấp Ä'ôi giá thức Än khô.
4/ Cách cho chó con Än:
a/ Cho Än nhiá»u bữa nhá»: từ nhá» Ä'ến 6 tháng tuá»i nên cho chó con Än 03 bữa má»t ngà y. Nếu chó cá»§a bạn không Än hết má»t lúc, sau và i phút hãy mang tô Ä'á»±ng thức Än Ä'i chá» khác. Nếu bạn sá» dụng viê thức Än Ä'á» trá» bá»nh cho chó thì phải giãm sá»' lượng thức Än trong ngà y.
b/ Sá»' bữa Än trong ngà y:
Giá»'ng chó nhá»Â   Â
Ä'ến 4tháng tuá»i 3 bữa/ngà y
từ 4 â" 10tháng tuá»i 2 bữa/ngà y
Giá»'ng chó trung bình    Â
Ä'ến 6tháng tuá»i: 3 bữa/ngà y
trên 6tháng tuá»i: 2 bữa/ngà y
Giá»'ng chó khá»ng lá»"       Â
Ä'ến 8tháng tuá»i: 3 bữa/ngà y
trên 8tháng tuá»i: 2bữa/ngà y
c/ Hãy cho chó Än sau khi bạn Än xong: chó là loà i Ä'á»ng váºt sá»'ng theo Ä'à n và chúng biết Ä'ược vá» trà thứ hạng trong Ä'à n cá»§a chúng. Bạn nên cho chó Än sau khi bạn Än xong Ä'á» cho chúng biết vá» trà quan trá»ng cá»§a bạn và các thà nh viên trong gia Ä'ình cá»§a bạn. Không nên Ä'á» sẵn thức Än vì Ä'iá»u nà y sẽ khó kiá»m soát chế Ä'á» Än cá»§a chó.
d/ Không cho Än quá nhiá»u: chá» cho Än theo lượng khuyên dùng ghi trên bao bì, nên kiá»m tra trá»ng lượng chó má»t tuần/lần. Tránh cho chó Än thức Än thừa nó sẽ không phù hợp vá»i nhu cầu dưỡng chất cá»§a không Ä'ược cho Än thức Än ngá»t như sôcôlaâ¦Äiá»u nà y sẽ giúp ngÄn ngừa vấn Ä'á» phát triá»n cá»§a xương và chứng béo phì, có thỠảnh hưá»ng Ä'ến Ä'á»i sá»'ng cá»§a chó sau nà y.
e/ Phải Ä'ảm bảo nưá»c uá»'ng luôn sẵn có: chó cá»§a bạn phải luôn có nưá»c bên cạnh, thưá»ng xuyên thay nưá»c vì chúng hay nghá»ch phá vá»i nưá»c.
f/ Cân chó thưá»ng xuyên: Ä'á» biết trá»ng lượng chó con cá»§a bạn có tÄng theo tá»· lá» hay không? Bạn nên cân nó thưá»ng xuyên. Äá» là m Ä'iá»u nà y, bạn cân bạn trưá»c, sau Ä'ó giữ con chó cân chung vá»i bạn. Sá»± khác biá»t giữa hai lần cân chÃnh là trá»ng lượng cá»§a chó con.
g/ Dạy cho chó thói quen tá»'t: bạn nên táºp cho nó quen vá»i viá»c mang tô Ä'i chá» khác hoặc là nắm cái tô trong suá»'t buá»i Än mà nó không gầm gừ.
Royal Canin
Phải là m gì Ä'á» nuôi chó Ãt bá»nh                            Â
TS.Lê VÄn Thá»Â  Â
25/05/2007
e=”Times New Roman” color=”windowtext”>
Má»t con chó nuôi á» trong nhà luôn Ä'ược xem như là má»t món Ä'á»" chÆ¡i hấp dẫn cá»§a các em nhá», vì thế các em rất thÃch vui Ä'ùa và ẳm chó con. Viá»c tiếp xúc cá»§a các em nhá» vá»i chó con nảy sinh ba vấn Ä'á» mà chúng ta cần phải quan tâm:
1/ Tư thế ẳm chó con cá»§a các em nhá» là nhá»"i ép rất mạnh và o bụng, từ Ä'ó sẽ là m chèn ép các ná»i tạng trong xoang bụng vá»'n rất mong manh nÆ¡i chó con sẽ dẫn Ä'ến tình trạng rá»'i loạn tiêu hóa, từ Ä'ó chó con rất dá» bá» bá»nh.
2/ á» trên chó có má»t sá»' loại giun sán có thá» lây sang ngưá»i, mà những loại giun sán nà y bá» nhiá» m và o chó con từ rất sá»m.
3/ Bản nÄng cá»§a chó con là thÃch cắn xé, vì thế có thá» chúng cắn và o tay chân khi các em Ä'ưa tay và o miá»ng c
Äá» ngÄn ngừa tình trạng nà y, vá»i các chó nhá» nên hạn chế viá»c chÆ¡i Ä'ùa và ẳm bá»"ng cá»§a các em nhá». Phải xá» giun Ä'á»nh kỳ cho chó má»i nÄm 2â"3 lần, lần Ä'ầu tiên nên cho chó con uá»'ng thuá»'c tẩy giun lúc Ä'ược má»t tháng tuá»i. Có thá» dùng thuá»'c uá»'ng hoặc thuá»'c tiêm. Thuá»'c uá»'ng, có thá» dùng má»t trong các loại thuá»'c sau Ä'ây:
- BIAVERM : Ä'ây là loại thuá»'c kết hợp hai thà nh phần Niclosamide và Levamisole, có thá» tẩy Ä'ược sán dây, giun Ä'Å©a, giun móc, giun tim và giun phá»i.
Liá»u dùng:
chó, mèo dưá»i 2,5kg thá» trá»ng: cho uá»'ng ½ viên
chó, mèo từ 2,5kg â" 5kg thá» trá»ng: cho uá»'ng 01 viên
Chó, mèo trên 5kg thá» trá»ng, cho uá»'ng ½ viên/2,5kg thá» trá»ng. Lưu ý không Ä'ược dùng quá 06 viên cho má»t con. Cho uá»'ng và o buá»i sáng trưá»c khi Än, dùng má»t liá»u duy nhất.
- EXOTRAN: 01 viên/5kg thá» trá»ng . Cho uá»'ng thuá»'c trưá»c khi Än. Chó con rất dá» bá» nhiá» m giun sán nên Ä'ược cho uá»'ng má»i tháng má»t lần trong hai tháng Ä'ầu, chó lá»n má»i nÄm xá» hai lần.
Ngoà i ra Ä'á» ngÄn ngừa chó cắn trẻ em, ngưá»i ta có thá» dùng kiá»m cắt móng tay Ä'á» bấm bá» Ä'ầu nhá»n cá»§a các rÄng nanh và phải cắt cho bằng phẳng. Nên cắt khi rÄng còn non, Ä'ừng Ä'á» quá lá»n má»i cắt sẽ khó khÄn hÆ¡n. Mặt khác, móng chân cá»§a chó cÅ©ng phải Ä'ược theo dõi Ä'á» cắt ngắn, nếu Ä'á» móng chân má»c quá dà i, chó sẽ bá» Ä'au bà n chân và Ä'i lại khó khÄn. Äá»'i vá»i chó có lông dà i, thá»nh thoảng phải cắt bá»t lông á» vùng mắt và vùng chân cho chó.
Như phần trên Ä'ã trình bà y chó con rất dá» bá» bá»nh, nhất là sau những Ä'ợt phải váºn chuyá»n chó Ä'i xa. CÅ©ng như giá»'ng chó Phú Quá»'c khi du khách mang từ Ä'ảo vá» Ä'ất liá»n thưá»ng khó nuôi. Không riêng gì chó Phú Quá»'c mà ngay cả những giá»'ng chó khác Ä'á»u khó nuôi nhất là khi chó còn nhá». Chó con bá» nhiá» m giun sán cÅ©ng như những mần bá»nh khác rất sá»m từ chó mẹ. Äây chÃnh là nguy cÆ¡ tiá»m ẩn và chúng sẽ phát bá»nh khi cÆ¡ thá» chó con bá» suy yếu. Mặt khác, chó con rất dá» bá» stress do thay Ä'á»i môi trưá»ng sá»'ng, thay Ä'á»i vá» cách nuôi thả sang nuôi nhá»'t, thay Ä'á»i vá» khà háºu, do váºn chuyá»n Ä'i xa, do thay Ä'á»i vá» thức Än, cách tắm, thay Ä'á»i cách chÄm sócâ¦vv. Những thay Ä'á»i Ä'á»t ngá»t nà y là nguyên nhân là m cho cÆ¡ thá» suy yếu, từ Ä'ó mần bá»nh dá»á»c phát. Äá» khắc phục những Ä'iá»u nêu trên, chúng ta cần thá»±c hiá»n những Ä'iá»u sau:
Tiêm ngừa các bá»nh truyá»n nhiá» m theo lá»ch như Ä'ã trình bà y á» trên. Sau khi tiêm ngừa phải ngừng tắm cho chó từ 5 -7 ngà y. Sau khi vừa tiêm ngừa không Ä'ược váºn chuyá»n chó Ä'i xa, không Ä'ược thiến, má».
Äừng tắm nhiá»u cho chó con vì chó con chá»u lạnh kém. Nếu cần tắm thì phải tắm nhanh bằng nưá»c ấm và sau khi tắm phải sấy khô lông ngay (không Ä'ược Ä'em phÆ¡i nắng chó con Ä'á» khô lông). Phải dùng xà phòng và dầu tắm riêng cho loà i chó, Ä'ừng sá» dụng dầu tắm cá»§a ngưá»i cho chó.
Phải biết phân biá»t chó bá»nh và chó khá»e Ä'á» có hưá»ng can thiá»p ká»p thá»i.
Äá»'i vá»i chó nhá» nên xay nhuyá» n thức Än Ä'á» thức Än dá» tiêu hóa. Cho chó Än Ä'ầy Ä'á»§ và phải cân Ä'á»'i vá» các chất dinh dưỡng. Có nhiá»u ngưá»i chá»§ Ä'ôi khi quá cưng chó mà chá» cho Än toà n chất Ä'ạm mà thiếu Ä'i những chất khác cÅ©ng không tá»'t.
Äừng cho trẻ em ẳm bá»"ng và nô Ä'ùa vá»i chó con quá mức sẽ là m chó con má»t Ä'ưa Ä'ến giảm Än và xáo trá»n tiêu hóa.
Trưá»c khi muá»'n váºn chuyá»n chó Ä'i xa nên cấp trưá»c VitaminC 1 â" 2 ngà y Ä'á» tÄng sức Ä'á» kháng, giảm stress cho thú.
Äá»'i vá»i chó Phú Quá»'c có nguá»"n gá»'c á» Ä'ảo, do Ä'ược nuôi á» má»t môi trưá»ng tương Ä'á»'i thoáng hÆ¡n so vá»i Ä'ất liá»n, Ä'a sá»' là nuôi thả, thức Än quen thuá»c vá»i cá biá»n và có thá» chưa Ä'ược tiêm ngừa những bá»nh truyá»n nhiá» m (bá»nh Carré, bá»nh do Parvovirusâ¦). Vì thế khi muá»'n Ä'em chó từ Ä'ảo vá» Ä'ất liá»n nếu khách du lá»ch Ä'i chÆ¡i và i ngà y thì tá»'t nhất là nhá» nhân viên thú y tiêm ngừa những bá»nh truyá»n nhiá» m cho chó tá»'i thiá»u 10 ngà y trưá»c khi Ä'em chó vá» và cÅ©ng phải cấp VitaminC trưá»c khi váºn chuyá»n như Ä'ã nói á» trên. Ngược lại nếu không ká»p tiêm ngừa vaccin thì khi mang vá» nhá» cho chó Än thức Än gần giá»'ng vá»i thức Än trưá»c Ä'ó Ä'á» chó quen dần và trong vòng 7 ngà y sau nếu chó vẫn bình thưá»ng thì nên tiêm ngừa cho chó nếu Ä'ã Ä'ến tuá»i tiêm ngừa. Không Ä'ược nuôi nhá»'t liên tục mà thá»nh thoảng phải dẫn chó ra ngoà i váºn Ä'á»ng.
(Những Ä'iá»u ngưá»i nuôi chó cần biết)
Tưá»ng chừng Ä'Æ¡n giản, nhưng chúng ta cần lưu ý những vấn Ä'á» sau:
1. Có nên tắm cho chó không?
- Khác vá»i ngưá»i, chó không có tuyến má»" hôi trên da do Ä'ó mức Ä'á» trao Ä'á»i khà và Ä'Ỡẩm Ä'á» tá»a nhiá»t trên da cá»±c nhá». á» vùng khà háºu khô, lạnh viá»c tắm cho chó là rất hạn chế, tháºm chà ngưá»i ta không tắm cho chó.
- Ngược lại khà háºu nhiá»t Ä'á»i nóng ẩm Viá»t nam, rất nhiá»u yếu tá»' cấu thà nh chất bẩn bám và o da là m chó rất khó chá»u : Ä'Ỡẩm cao+ bụi bẩn dá» là m bết, dÃnh lông thà nh cục. Ký sinh trùng da: Ve. mòng, ghẻ, nấm Ä'ược Ä'à tấn công gây rụng lông, viêm, nhiá» m Ä'á»c da, hoại tá» bong vảy, chảy nưá»c bá»'c mùi hôi…Tắm là biá»n pháp rất cần thiết Ä'á» chÄm sóc bá» da, lông- vẻ Ä'ẹp Ä'ặc trưng ÄẶC BIá»T cá»§a các giá»'ng chó lông dà i : Cocker Spaniel, Shetter, Poodle, Golden, St. Bernard, Phá»'c Sóc, Bắc Kinh, Thần khuyá»n Tây Tạng…
- Các giá»'ng chó lông ngắn : Boxer, Rottweiler, Labrador, dachshund… cÅ©ng nên tắm sạch sẽ và o mùa nóng ẩm.
- Thân nhiá»t chó cao hÆ¡n ngưá»i : 38o5 +/- O,5oC chá»u nóng rất kém. Mùa hè cần tắm cho chó cảm giác thoải mái, dá» chá»u, giúp Ä'iá»u hòa thân nhiá»t, tránh Ä'ược bá»mh cảm nóng ( heat strock ).
2. Khi nà o thì không nên tắm cho chó ?
- Thá»i tiết quá lạnh, nhất là Ä'á»i gió mùa á» miá»n Bắc, khi nhiá»t Ä'á» ngoà i trá»i xuá»'ng tá»i dưá»i 18oC.
- Chó non Ä'ang bú mẹ hoặc má»i tách mẹ.
- Chó á»'m hoặc có dấu hiá»u nghi á»'m.
- Chó cái Ä'ang kỳ Ä'á»ng dục chuẩn bá» phá»'i giá»'ng, nếu tắm sẽ giảm mùi “Ä'ặc trưng hấp dẫn chó Ä'á»±c” sẽ giảm hưng phấn tÃnh Ä'á»±c khi giao phá»'i.
- Chó cái sau giao phá»'i trong vòng 15 ngà y.
- Chó má»i sinh con.
- Chó má»i mua vá» nuôi.
- Chó má»i tiêm chÃch ngừa dá»ch bá»nh.
- Chó váºn chuyá»n.
3. Cách tắm chó như thế nà o?
- Nưá»c tắm chó : ấm vá» mùa Ä'ông, nưá»c sạch, không tắm á» sông, há»" ao tù ô nhiá» m.
- Shampoo : có thá» dùng các loại chuyên dụng cho chó bán tại các cá»a hà ng thuá»'c Thú y hoặc siêu thá». Hoặc má»t sá»' loại shampoo cá»§a ngưá»i có Ä'Ỡẩm và dưá»ng da tá»'t. Các loại shampoo trá» ve, ráºn, nấm phải cá»chi Ä'á»nh cá»§a BSTY. Chó bá» bá»nh ngoà i da, viá»c tắm chó phải có ý kiến và chá» dẫn cá»§a BSTY.
- Tắm bằng nưá»c lá cây, hoa quả : Có thá» dùng quả chanh vắt nưá»c lên bá» lông chó sau khi tắm bằng shampoo Ä'á» là m tÆ¡i lông, tránh vón cục và trung hòa Ä'á» Kiá»m cá»§a shampoo. Sau khi vắt và i quả chanh lên lông, lại phải xả sạch ngay bằng nưá»c. các loại lá: Khế, bưá»i, chè xanh, xà – cừ, xoan hoặc các loại lá chua, chát khác (Phải chắc chắn không Ä'á»c) có thá» dùng tắm chó có viêm nhiá» m, lá» loét hoặc ký sinh trùng ngoà i da.
- Thao tác tắm chó: Không Ä'ược Ä'á» nưá»c hoặc xà phòng và o tai, mắt chó. Sau khi tắm cần lau và sấy khô bá» lông, dùng que bông cotton ngoáy sâu thấm khô vá» sin tai, nhất là vá»i giá»'ng chó tai cụp, dà i như : Cocker Spaniel, Shetter, Poodle, Golden, St. Bernard, Labrador… Không tắm chó á» thế nằm ngá»a.
- Nên tắm chó lúc Ä'ói, sau khi Ä'ã Ä'i toilet.
- Vá»i những con chó má»i tắm lần Ä'áºu, chưa quen, nên nhẹ nhà ng và tắm nhanh bằng nưá»c ấm. Không xá»'i nưá»c và o phần Ä'ầu ngay.
4. Bao lâu tắm chó má»t lần?
- Tùy thuá»c và o mùa khà háºu, giá»'ng chó , tuá»i chó. Äiá»u nà y do chá»§ chó tá»± xác Ä'á»nh.
5. Sau tắm có dấu hiá»u gì bất thưá»ng :
bá» Än, run rẩy, tiêu chảy… cần khám BSTY
Sưu tầm
Tắm chó                    Â
Cát Tiên  Â
16/03/2007
Viá»c tắm rữa cho chó có tác dụng kÃch thÃch da, loại bò chất nhá»n, chất dÆ¡ và vi khuẩn; là m trôi những sợi lông chết và ngoại ký sinh trùng; giữ cho chó có vẽ ngoà i tươi Ä'ẹp và mùi thÆ¡m dá» chá»u.
Viá»c tắm chó rất Ä'Æ¡n giản và dá» dà ng nhưng lại có rất nhiá»u ý kiến khác nhau vá» viá»c nà y. Má»t sá»' ngưá»i cho rằng những chất nhá»n tá»± nhiên trên da và lông sẽ mất Ä'i khi tắm là m khô da và lông. Má»t sá»' khác cho rằng chó cÅ©ng có thá» tắm thưá»ng xuyên như ngưá»i. DÄ© nhiên nên tránh tÄm chó quá nhiá»u, song cần chú ý viá»c chá»n các sản phẩm dầu tắm và kỹ thuáºt tắm. Những dầu tắm thông thưá»ng hiá»n nay không là m hại Ä'ến da và lông chó mà còn tÄng Ä'Ỡẩm da và mượt lông.
Trên thá»±c tế, viá»c tắm chó nhiá»u hay Ãt còn tùy thuá»c và o bá» lông từng con chó, mà u lông (dá» dÆ¡ hay không), nhiá»t Ä'á», Ä'Ỡẩm trong vùng⦠Và dụ, Ä'á»'i vá»i má»t con Pooddle chuẩn thưá»ng tắm 2 tuần má»t lần là Ä'ược, nhưng nếu dùng dầu tắm có Ä'á» cân bằng pH tá»'t, bạn có thá» tắm khi nà o bạn muá»'n. Vì váºy, câu trả lá»i cho câu há»i: âTôi có nên tắm cho chó thưá»ng xuyên không?â là âBất cứ khi nà o bạn thấy cần thiếtâ.
              Â
Chá»n Ä'úng loại dầu tắm
Viá»c chá»n cho Ä'úng loại dầu tắm cho chó có thá» gây khó khÄn ngay cả vá»i những ngưá»i thưá»ng xuyên sá» dụng. Vá»i hà ng chục sản phẩm trên thá» trưá»ng thì khó có thá» biết chÃnh xác ta nên dùng loại nà o. Quan tâm hà ng Ä'ầu là dầu tắm phải cân bằng Ä'á» pH cho chó, không phải giá»'ng Ä'á» pH Ä'á»'i vá»i ngưá»i. Viá»c xác Ä'á»nh pH là má»t yếu tá»' quan trá»ng Ä'á»'i vá»i da và lông (tóc) trên ngưá»i cÅ©ng như trên chó. Giải thÃch má»t cách ngắn gá»n, tất cả các chất hoá há»c nằm á» ba dạng acid (toan), kiá»m và trung tÃnh. Mức Ä'á» acid hay kiá»m trong má»t sản phẩm Ä'ược Ä'o bằng thang pH Ä'i từ 0 Ä'ến 14, vá»i 7 là trung tÃnh; từ 0 Ä'ến 7 là acid và từ 7 Ä'ến 14 là kiá»m. Tóc và da cá»§a ngưá»i có tÃnh acid nhẹ, ngược lại vá»i da và lông cá»§a chó lại có tÃnh kiá»m nhẹ, không giá»'ng ngưá»i. Do Ä'ó, cá»' gắng tránh sá» dụng dầu gá»i cá»§a bạn tắm cho chó. Chó cần dầu gá»i có tÃnh kiá»m Ä'á» giữ cho lông và da á» trạng thái khá»e mạnh nhất.
Tất cả dầu gá»i Ä'á»u có chung mục Ä'Ãch cÆ¡ bản: là m sạch bá» lông và giúp cho bá» lông luôn á» trạng thái bình thưá»ng và khá»e mạnh. Có rất nhiá»u công thức dầu gá»i khác nhau, tạo ra những hiá»u quả khác nhau trên lông chó. Tuy nhiên, bạn phải chá»n ưu tiên cho giá»i hạn Ä'á» pH Ä'úng, sau Ä'ó bạn sẽ chá»n tuỳ theo sá» thÃch cá»§a mình vá» mùi vá các tÃnh nÄng.
Các loại dầu tắm Ä'a nÄng
Các loại dầu tắm nà y có công thức thÃch hợp cho tất cả các loại lông và mà u sắc khác nhau. Má»t và i loại có chứa những thà nh phần Ä'ặc biá»t như Protein; lô há»i; các chất chiết xuất từ thảo dược, dầu dừaâ¦Các loại dầu Ä'a nÄng giúp là m sạch và bảo dưỡng da, lông. Má»t và i loại dầu vá»i thà nh phần dưỡng lông Ä'ặc biá»t giúp bá» lông bóng mượt, tái tạo phần lông bá» hư tá»n.
              Â
Các loại dầu tắm không là m cay mắt
Loại nà y Ä'ược Ä'iá»u chế vá»i những công thức rất nhẹ nhà ng và Ä'ược khuyến khÃch dùng cho chó con và những con chó trưá»ng thà nh có da nhạy cảm. Dầu gá»i không là m cay mắt là loại tá»'t nhất Ä'á» tắm phần Ä'ầu cho chó.
Các loại dầu tắm Ä'ặc trá»
Loại nà y có chứa các chất chá»'ng nấm, chá»'ng vi khuẩn hoặc các thà nh phần chá»'ng ngứa, Ä'ược láºp công thức giúp loại bá» ghẻ, vảy nến, nấm da, da khô gây ra do dỠứng, những hình thức viêm da không rõ nguyên nhân và các trưá»ng hợp kÃch ứng da nhẹ.
Dầu tắm dà nh cho da nhạy cảm
Äây là những công thức Ä'ặc biá»t nhẹ, không chứa nưá»c hoa, thuá»'c nhuá»m và Ä'ược Ä'iá»u chế Ä'ặc biá»t dà nh riêng cho chó có da cá»±c kỳ nhạy cảm thưá»ng xuyên bá» dỠứng.
Dầu gá»i tạo mà u
Loại nà y dùng cho những bá» lông có mà u sắc Ä'ặc biá»t. Không phải luôn có thuá»'c nhuá»m hoặc chất tạo mà u trong dầu gá»i mà sản phẩm nà y táºp trung và o viá»c kÃch thÃch những mà u sắc tá»± nhiên cá»§a bá» lông thông qua viá»c sá» dụng những chất là m sáng quang há»c, và dụ dầu tắm là m trắng lông thì giúp loại bá» mà u và ng và mà u xám trên bá» lông. Dầu gá»i dà nh cho chó lông nâu và Ä'en thì giúp loại bá» sá»± oxy hóa (hoặc Ä'Æ¡n giản hÆ¡n là loại bá» mà u Ä'á» và mà u cam) là m cho bá» lông có mà u tá»± nhiên hÆ¡n.
Dầu tắm tạo nếp bỠlông
ÄÆ°á»£c Ä'iá»u chế Ä'ặc biá»t cho những bá» lông má»m và tạo nếp như mong muá»'n. Những sản phẩm nà y chá» có kết quả tạm thá»i, vì không có gì có thá» thay Ä'á»i kết cấu tá»± nhiên cá»§a bá» lông.
Dầu tắm diá»t ký sinh trùng (ve, bá» chét)
Loại nà y Ä'ược Ä'iá»u chế Ä'á» diá»t má»t cách an toà n ve và bá» chét, là m sạch và dưỡng lông. Nếu dùng Ä'úng cách thì cÅ©ng an toà n vá»i chó con. Bạn nên Ä'á»c kỹ và thá»±c hiá»n nghiêm ngặt các hưá»ng dẫn sá» dụng khi dùng loại dầu nà y.
Dầu tắm Ä'áºm Ä'ặc
Nói chung, Ä'ây là những loại dầu Ä'a nÄng. Có 2 loại trên thá» trưá»ng: loại gel hoặc kem và loại cô Ä'ặc. Thưá»ng pha vá»i tá» lá» 12 Ä'ến 16 phần nưá»c vá»i 1 phần dầu. Vì giá bán thấp nên loại nà y thưá»ng Ä'ược dùng trong các salon cho chó.
Ngoà i ra, còn có má»t sá»' loại dầu tắm Ä'ặc biá»t khác, và dụ như dầu tắm chứa bá»t ngÅ© cá»'c, chứa tảo, chứa tinh dầu chanh, tinh dầu sảâ¦
05 Bưá»c tắm cho chó:
Bưá»c 1: Chuẩn bá» chó
Trưá»c khi tắm, cần chải sạch những lông chết và lông rá»'i. Viá»c chải lông cÅ©ng giúp loại bá» bụi bẩn. Phải chắc chắn rằng chó không còn lông rá»'i trưá»c khi cho và o bá»"n tắm, vì khi Ä'ang tắm mà có lông rá»'i sẽ rất phức tạp. Các chùm lông rá»'i có khuynh hưá»ng kết dÃnh vá»i nhau khi tiếp xúc vá»i nưá»c và rất khó xá» lý sau khi Ä'ã bôi dầu tắm. Ngoà i ra sau khi bôi dầu tắm thì viá»c rá»a sạch á» những vùng lông ưá»t cÅ©ng vô cùng khó khÄn. Chải lông trưá»c khi tắm cÅ©ng là thá»i gian lý tưá»ng Ä'á» kiá»m tra ve, bá» chét trên mình chó.
Bưá»c 2: Chuẩn bá» dụng cụ
Sau khi chải lông chó cẩn tháºn, chúng ta hảy Ä'á» chú chó tá»± do má»t thá»i gian Ä'á» rÅ© sạch lông. Trong lúc Ä'ó, hãy chuẩn bá» tất cả các dụng cụ cần thiết:
Nếu chó tắm trong bá»"n tắm, cần lót tấm Ä'á»m cao su dưá»i Ä'áy Ä'á» tránh trượt chân.
Cháºu tắm
Dầu tắm
KhÄn lông
Kem dưỡng lông
       Â
Äừng bao giá» Ä'á» chó ưá»t má»t mình trong bá»"n tắm mà Ä'i tìm dầu tắm hay những món khác. Nên mang má»t tạp dá» không thấm nưá»c khi tắm cho chó, Ä'iá»u nà y giúp chúng ta kiá»m soát tá»'t hÆ¡n con chó khi á» trong bá»"n tắm, nhất là Ä'á»'i vá»i các chú chó hiếu Ä'á»ng. Tùy theo kÃch cá» chú chó muá»'n tắm là to hay nhá» mà chúng ta sẽ chá»n lá»±a là tắm trong bá»"n rá»a chén, trong thau cháºu hay phải tắm ngoà i sân.
Nhét lá» tai chó bằng miếng vải trưá»c khi Ä'ặt và o bá»"n tắm Ä'á» tránh nưá»c và o tai. Chúng ta cÅ©ng có thá» bôi má»t chút Vaseline trên vải nếu chú chó Ä'ang có những vấn Ä'á» vá» bá»nh mãn tÃnh trên tai. Viá»c nà y giúp chúng ta chắc chắn là không có nưá»c và o kÃch thÃch gây ngứa tai. Dùng dầu tắm không cay Ä'á» tắm Ä'ầu, nên nhá» thêm nưá»c muá»'i và o mắt (tránh xót mắt có thá» xảy ra). Nếu chú chó cá»§a chúng ta Ä'ã Ä'ược huấn luyá»n và thÃch thú Ä'á»'i vá»i quá trình tắm, chúng ta có thá» bá» qua những bưá»c nà y. Nhưng nếu chú chó chá»'ng cá»± lại hay có bất kỳ hà nh Ä'á»ng nà o gây khó khÄn cho viá»c thao tác thì tai và mắt phải luôn Ä'ược bảo vá».
Bưá»c 3: Bôi dầu tắm
Có hai cách Ä'á» xát xà bông, chá»n cách nà o là do chúng ta thấy thuáºn tiá»n hÆ¡n và dá» thao tác hÆ¡n. Cách nà o cÅ©ng giúp là m sạch chú chó cưng.
Phương pháp Ä'ầu tiên là Ä'á» và o bá»"n má»t Ãt nưá»c ấm (má»±c nưá»c cao khoảng 10cm), sau Ä'ó thêm và o khoảng ½ nắp dầu tắm, quáºy lên Ä'á» tạo bá»t xà phòng và Ä'ưa chú chó Ä'ứng và o trong nưá»c. Má»t sá»' chú chó trá» nên êm dá»u khi Ä'ược ngâm và o trong nưá»c ấm, nhưng không Ä'ược nâng nhiá»t Ä'á» nưá»c quá cao sẽ gây sá»'c cho chú chó.
Phương pháp thứ hai là phương pháp Ä'ược nhiá»u ngưá»i sá» dụng nhất là Ä'ặt chú chó Ä'ứng trong bá»"n tắm. Dùng nưá»c ấm rá»a nhẹ từ từ bằng vòi phun nhẹ hoặc gà u múc nưá»c. á» giai Ä'oạn nà y, tránh là m ưá»t Ä'ầu và tai. Dùng tháºt nhiá»u nưá»c, phải chắc chắn là toà n bá» bá» lông Ä'ã Ä'ược là m ưá»t trưá»c khi bôi dầu tắm. Nếu chúng ta thá»±c hiá»n từ sau ra trưá»c và là m ưá»t phần Ä'ầu và tai sau cùng thì sẽ là m chú chó Ä'ỡ sợ hÆ¡n. Nhưng nếu có vấn Ä'á» vá» ve hay bá» chét thì bắt Ä'ầu á» phần Ä'ầu và cá» rá»"i Ä'i vá» phÃa sau. Äiá»u nà y giúp cắt Ä'ưá»ng chạy trá»'n cá»§a ve và bá» chét chạy vá» phần Ä'ầu và tai. Nói nhẹ nhà ng và trấn an chú chó cá»§a bạn khi là m ưá»t. Nếu chúng ta dùng phun xá»t thì Ä'ưa Ä'ầu vòi cà ng gần cÆ¡ thá» chú chó cà ng tá»'t, Ä'iá»u Ä'ó sẽ Ä'ẩy nưá»c mạnh và o da và rá»a trôi hết các chất dÆ¡ và da chết. Quan trá»ng hÆ¡n là nưá»c sẽ không bắn tung tóe ra ngoà i bá» lông và là m chú chó bá» giáºt mình.
Sau khi là m ưá»t chú chó, xá»t dầu tắm lên tay và nhẹ nhà ng mátxa vá»i những ngón tay hay miếng bá»t biá»n cho Ä'ến khi dầu tắm Ä'i và o táºn trong da. Bôi dầu lần lượt á» Ä'uôi, chân sau, thân, bụng, chân trưá»c, vai và ngá»±c; mátxa trên da má»t cách nhẹ nhà ng theo kiá»u xoa bóp. Nếu chú chó có lông hÆ¡i dà i thì Ä'ừng nên vắt sát lông và o ngưá»i mà nên vuá»'t kéo lông ra. Chú ý Ä'ến những vùng khó chạm tá»i á» chân trưá»c, chân sau và những vết dÆ¡ khó cá» rá»a, có thá» dùng bà n chải hoặc miếng bá»t biá»n.
Bây giá», phần còn lại phải bôi dầu là phần Ä'ầu và tai, vá»i mục tiêu là luôn tránh cho chó những sợ hãi không Ä'áng có. Äặt tay ngay dưá»i cằm chú chó và nâng nhẹ Ä'ầu lên Ä'á» nưá»c chảy qua hai bên cánh mÅ©i. Là m ưá»t phần Ä'ầu và tai, rá»a phần nà y hết sức cẩn tháºn, tránh không cho dầu tắm và o tai hay quá nhiá»u nưá»c chảy và o trong tai. Là m tháºt cẩn tháºn và không Ä'á» nưá»c chảy và o mÅ©i. Nếu lo sợ dầu tắm và o mắt chó có thá» dùng khÄn Ä'á» lau cho sạch mặt và như trên Ä'ã Ä'á» cáºp cách tá»'t nhất là sá» dụng dầu tắm không cay mắt.
Bưá»c 4: Xả nưá»c
 Xả nưá»c sÆ¡ qua bá» lông và bôi dầu tắm má»t lần nữa, cần phải bôi dầu hai lần Ä'á» là m sách bá» lông. Sau khi bôi dầu hai lần, cần phải rá»a sạch hết xà bông từ bá» lông. Bắt Ä'ầu từ phần Ä'ầu, phá»§ tay che mắt chó, giữ và nh tai cụp xuá»'ng Ä'á» nưá»c không và o. Dùng nưá»c ấm phun từ cá» cho Ä'ến Ä'uôi, sau Ä'ó qua hai bên rá»"i Ä'ến chân, cứ xá»t nưá»c từ từ cho Ä'ến khi thấy nưá»c sạch chảy ra từ thân cá»§a chú chó. Nếu chú chó Ä'ang Ä'ứng trong nưá»c, hãy rút nưá»c và các bá»t xà bông chảy hết trưá»c khi rá»a. Rất quan trá»ng khi chúng ta rá»a sạch hoà n toà n xà bông từ bá» lông vì những bá»t xà bông còn lại trên da dá» gây kÃch ứng và là m chú chó gãi nhiá»u.
Bưá»c 5: Bôi kem hoặc chất dưỡng lông
Chúng ta nên bôi dầu dưỡng lông sau khi tắm cho chó, vì dầu tắm là m sạch bá» lông nhưng cÅ©ng Ä'ôi lúc lại là m rá»'i gây hư lông. Các chất dưỡng lông sẽ giúp giảm Ä'á» tÄ©nh Ä'iá»n trên lông,cho bá» lông má»m mại và Ãt bá» gãy. Ngoà i ra các dầu dưỡng lông còn là m tÄng Ä'Ỡẩm cá»§a lông và da, là m trÆ¡n lá»p biá»u bì, tái tạo cấu trúc những vùng lông gãy, tÄng Ä'á» Ä'à n há»"i và tạo mà u sắc Ä'ẹp. Sau Ä'ó, cần phải rá»a lại bằng nưá»c sạch trong và i phút. Tuy nhiên cÅ©ng có má»t sá»' chất dưỡng lông có thá» Ä'á» lại Ä'á» bảo vá», nên Ä'á»c kỹ hưá»ng dẫn Ä'á» biết cách dùng thÃch hợp
Â
Cát Tiên
Â
Nuôi chó con bằng sữa bò                          Â
Cát Tiên  Â
22/03/2007
Nếu chó cái â vú nuôi â thì chúng ta phải cho chó con bú bằng sữa há»p.
Trong Ä'iá»u kiá»n nuôi bình thưá»ng, chó con bú sữa mẹ. Khoảng 15 ngà y cuá»'i cá»§a thai kỳ, bầu vù cá»§a chó cái mang thai sẽ to ra và khi lâm bá»"n thì sữa sẽ Ä'ược tiết ra. Trong 02 ngà y Ä'ầu tiên, bầu vú sẽ tiết ra chất lá»ng, hÆ¡i sánh, mà u và ng Ä'ến nâu gá»i là sữa Ä'ầu. Äợt sữa Ä'ầu tiên nà y rất già u kháng thá», cung cấp cho chó con má»t công cụ miá» n dá»ch vá»i các loại bá»nh táºt trong giai Ä'oạn khá»i Ä'ầu sá»± sá»'ng. Äá»ng tác bú cá»§a chó con là má»t yếu tá»' kÃch thÃch sá»± tiết sữa nhiá»u hÆ¡n, do váºy ngay sau khi sanh thì viá»c quan trá»ng là cho chó con bú mẹ cà ng sá»m cà ng tá»'t. Má»t con chó con cần bú Ãt nhất 2giá»/lần, khi Ä'ã bú lượng sữa cần thiết nó sẽ tá»± nhả vú và ngá»§.
Chó con cần bù trong khoảng từ 6 Ä'ến 8 tuần tuá»i. Khoảng 01 tháng, chó con bắt Ä'ầu cà o và day mạnh vú mẹ khi bú, do váºy nó tạo phản xạ cai sữa má»t cách tá»± nhiên trên chó mẹ. á» giai Ä'oạn nà y, nên cung cấp cho chó con thức Än dặm ngay cả má»t chút thá»t bằm. Viá»c cung cấp thức Än dặm sẽ giúp chó mẹ cai sữa nhanh hÆ¡n, dá» dà ng hÆ¡n và an toà n hÆ¡n cho chó con. Khi chó con tách ra khá»i mẹ, khoảng 6 tuần tuá»i, nó Ä'ã có thói quen sá» dụng thức Än. Bầu vú cá»§a chó mẹ lúc nà y vẫn còn Ãt sữa và sẽ hÆ¡i cÄng cứng trong và i ngà y, sau Ä'ó sẽ ngưng tiết sữa và trá» lại bình thưá»ng.
cần phải theo dõi chó mẹ trong thá»i gian cho con bú
Â
Trong suá»'t thá»i gian bú sữa, cần theo dõi chó mẹ (sức khá»e tá»ng quan; thức Än; sá»± tiết sữa) và cả chó con (sá»± tÄng trưá»ng; Ä'á» linh hoạt). Chó mẹ Ä'ang cho sữa phải trong tình trạng sức khá»e tá»'t, bất kỳ má»t sá»± nhiá» m bá»nh, hay sá»'t, hoặc những rá»'i loạn nà o Ä'ó, Ä'á»u ảnh hưá»ng Ä'ến sá»± tiết sữa. Sản lượng sữa sản xuất ra rất lá»n, Ä'á»'i vá»i chó Pointer là 33kg sữa trong 8 tuần Ä'ầu, do Ä'ó cần phải bù Ä'ắp cho chó mẹ bằng khẩu phần Än nhiá»u hÆ¡n bình thưá»ng (khoảng 2.5 lần bình thưá»ng).
Má»t tuần sau khi sanh, chó con tÄng gấp Ä'ôi trá»ng lượng lúc sanh, do váºy cần phải bảo Ä'ảm chó mẹ sản xuất Ä'á»§ sữa và chó con bú Ä'á»§ sữa. Má»t chó con Ä'ói sẽ trá» gầy yếu và rên la bất thưá»ng. Nếu chó mẹ chết hoặc không Ä'á»§ sữa Ä'á» nuôi bầy con (má»t và i con cái chá» có thá» nuôi 3 â" 4 con, má»t sá»' khác có thá» nuôi Ä'ến 7 con), chúng ta có thá» dùng â vú nuôi â là má»t con chó cái khác Ä'ã Ä'ược tách con.
Nếu không có sẵn con chó cai â vú nuôi â, thì chúng ta phải nghÄ© Ä'ến chuyá»n cho bú bằng sữa há»p. Nếu cho chó con bú thêm sữa há»p song song vá»i sữa chó mẹ thì có thá» cho bú 02lần/ngà y, viá»c chó bú rất cần sá»± kiên nhẫn. Nếu sá» dụng sữa bò thì hà m lượng dinh dưỡng trong sữa bò thấp hÆ¡n sữa chó mẹ, nên chúng ta phải bá» sung thêm 01 lòng Ä'á» trứng gà và 04 muá»ng café Ä'ưá»ng cho 250ml/sữa. Khẩu phần hằng ngà y cá»§a chó con từ khi má»i sanh cho Ä'ến 2 tuần tuá»i là 40 â" 80ml/sữa (tùy thuá»c và o giá»'ng chó). Trong trưá»ng hợp cho bú sữa nhân tạo thì nên cai sữa sá»m (khoảng 01 tháng tuá»i) và nên táºp cho chó con Än dặm sá»m (khoảng 03 tuần tuá»i).
CátTiên
Â
                                                                                                             Â
Â
Má»t sá»' vấn Ä'á» cần thiết Ä'á»'i vá»i cún con                      Â
Thanh Ngân  Â
15/03/2007
 n>
Bạn Ä'ã sẵn sà ng Ä'á»Â nuôi má»t chú cún con? Sau khi bạn Ä'ã chuẩn bá» tinh thần, lên kế hoạch và suy nghÄ©, chá»n lá»±a xem giá»'ng nà o phù hợp vá»i mình… Và sau Ä'ây là má»t sá»' lá»i khuyên vá» các váºt dụng cần âsắmâ cho chú cún cá»§a bạn:
Vòng cá»
Ngay bây giá», chú cún con cá»§a bạn cần có 1 vòng Ä'eo cá». Má»t ngà y nà o Ä'ó, chú cún con cá»§a bạn sẽ trưá»ng thà nh, sẽ lá»n lên, nhưng không có nghÄ©a là bạn sẽ tiết kiá»m tiá»n Ä'á» mua má»t cái vòng Ä'eo cá» lá»n hÆ¡n trưá»c. Bạn nên chá»n vòng cá» cho chú cún, Ä'o vòng cá» bằng cách Ä'ặt vừa hai ngón tay dưá»i vòng cá» sau khi buá»c chặt chiếc vòng lại. Chiếc vòng có thá» là m cho nó khó chá»u,nhưng nếu cá»i nó ra, Ä'ương nhiên nó sẽ chạy ra ngoà i hay tá» hÆ¡n là nó có thá» tè lên má»t chiếc xe nà o Ä'ó. Cho dù bạn là má»t váºn Ä'á»ng viên Ä'iá»n kinh thì cÅ©ng không thá» nà o chạy theo sau nó. ÄÆ¡n giản là vì nó có tá»i bá»'n chân trong khi bạn chá» có hai chân mà thôi.
Â
Dây xÃch
Lấy má»t sợi dây nilông, hoặc dây dù, dà i khoảng 1.5 – 2 mét. Äừng buá»c chú cún bằng dây xÃch, mặc dù trông dây xÃch có vẻ sang trá»ng, nhưng bạn sẽ khó nắm giữ và có thá» là m cho chú chó cá»§a bạn bá» Ä'au.
Â
Nôi
Äó là má»t cái âphòngâ cho chú cún con. Giá»'ng như tá» tiên cá»§a chúng â" sói sá»'ng trong hang â" chú chó cần má»t cái phòng cho riêng nó. Äây là nÆ¡i Ä'á» nó ngá»§ và nghá» ngÆ¡i. Bạn có thá» dùng cái thùng giấy, Ä'ặt má»t và i cái ná»m và o trong Ä'á» tạo cảm giác êm ái, thoải mái cho chú cún. Hoặc bạn có thá» dùng những loại âgiưá»ngâ (hay nôi) dà nh riêng cho chó có bán trên thá» trưá»ng, chá»n cái có kÃch thưá»c vừa vặn vá»i nó hay lá»n hÆ¡n má»t chút Ä'á»§ Ä'á» chú cún thoải mái, và dá» dà ng xoay trá» bên trong.
Thá»' nưá»c
Lấy má»t cái thá»' bằng kim loại hay nhá»±a, khó vỡ và dá» rá»a sạch. Luôn Ä'á» nưá»c cho chú cún cá»§a bạn, hãy nhá» rằng nếu chú cún cá»§a bạn nhá»n Än 3 ngà y sẽ không chết, nhưng nếu chú cún nhá»n uá»'ng 3ngà y thì chết chắc.
                Â
Thức Än
Thức Än là má»t yếu tá»' quan trá»ng trong tất cả những món Ä'á»" mà bạn cần mua. Có thá» Ä'ó là thứ cuá»'i cùng bạn cần mua sau khi có sá»± tư vấn cá»§a bác sÄ© thú y.
Lá»"ng
Bạn nên Ä'ầu tư loại chuá»"ng rá»ng rãi, thoáng mát, có sà n lót vững, ráoâ¦mục Ä'Ãch là Ä'á» chú cún có không gian rá»ng rãi chÆ¡i Ä'ùa và nghá» ngÆ¡i.
Â
Cái khay Ä'i tiá»u/Túi giấy và túi nhá»±a (cần rất nhiá»u)
Nếu bạn muá»'n huấn luyá»n cho chú chó vá» vấn Ä'á» tiá»u tiá»n, hãy Ä'ặt cái khay từ lúc Ä'ầu và cần nhiá»u tá» báo cÅ© và túi nhá»±a. Bạn cần báo Ä'á» là m âcông viá»c vá» sinhâ cho chú cún, khi xong, bạn dùng nó Ä'á» dá»n dẹp. (Ngoà i ra có nhiá»u loại giấy thấm Ä'ược bán trên thá» trưá»ng, bạn có thá» dùng nó thay cho những tá» báo).
Tắm và chải
Hãy sắm má»t cái bà n chải và lược, nhất là Ä'á»'i vá»i chú chó có bá» lông dà i. Viá»c chải hằng ngà y giúp loại bá» những sợi lông rụng. Ngoà i ra nó còn loại bá» cả rá»p và bá» chét.
Vui chơi
Má»t Ä'iá»u quan trá»ng khi bạn huấn luyá»n chó là Ä'ừng cho nó nhai hay cà o xé những Ä'á»" Ä'ạc dùng trong bà i huấn luyá»n, nó sẽ không táºp trung và không nhá» Ä'iá»u bạn muá»'n táºp cho nó. Bạn có thá» Ä'ưa cho chú chó má»t và i thứ khác Ä'á» chÆ¡i, Ä'iá»u nà y cÅ©ng giúp chú nhóc bá»t chạy nhảy và phá phách. Hãy cho chú cún cá»§a bạn chÆ¡i ngoà i trá»i vá»i những váºt có thá» di Ä'á»ng như cái thùng có bánh xe. Äiá»u nà y sẽ là m cho chú chó cảm thấy thÃch thú hÆ¡n.
Thá»i gian
Äiá»u quan trá»ng nhất là thá»i gian. Hãy dà nh má»t chút thá»i gian vá»i chú khuyá»n cá»§a bạn. Hãy cho chú chó thá»i gian cùng bạn tìm hiá»u vá» ngôi nhà má»i cá»§a mình và Ä'ặt ra những quy Ä'á»nh buá»c chú phải là m ngay từ lúc Ä'ầu. Bạn nên dạy cho chú chó cá»§a bạn cà ng sá»m cà ng tá»'t.
ThanhNgân
Â
Chó muá»'n gìâ¦.. ???                            Â
Administrator  Â
15/03/2007
Có những cá» chá» cá»§a bạn, kéo theo những biá»u hiá»n cá»§a chú chó, váºy chú chó cá»§a bạn nghÄ© gì và muá»'n gì???
Äây là Ä'á»" Än cá»§a tôi.
Trong hoang dã, má»t con thú phải tranh già nh vá»i những con khác Ä'á» có Ä'ược miếng Än. Má»t khi chúng già nh Ä'ược má»t miếng thá»t thì Ä'iá»u quan trá»ng là phải giữ Ä'ược miếng thá»t Ä'ó. Nếu Ä'á» mất miếng má»"i thì cÅ©ng Ä'á»"ng nghÄ©a vá»i viá»c nhá»n Ä'ói. ChÃnh vì thế, Ä'á»ng lá»±c thúc Ä'ẩy viá»c canh giữ miếng má»"i là rất mãnh liá»t. Sá»± chiếm hữu dưá»ng như Ä'ã trá» thà nh tá»'i quan trá»ng và những con chó nhá» thì thưá»ng phải canh chừng miếng thá»t cá»§a mình trưá»c ánh mắt thèm thuá»"ng cá»§a những con chó khác bá»± hÆ¡n, mạnh hÆ¡n hay có tiếng sá»§a lá»n hÆ¡n.
Không Ä'ược Ä'ụng chạm Ä'ến cục xương cá»§a tôi.
Má»t cục xương lá»n vá»i tháºt nhiá»u thá»t bao quanh chÃnh là má»t phần thưá»ng lá»n dà nh cho những chú chó nhá» thưá»ng xuyên có má»t khẩu phần Än kiêng. Chú nhóc phải có rất nhiá»u bản lÄ©nh Ä'á» có thá» bảo vá» Ä'ược tà i sản cá»§a mình giá»'ng như những cuá»c chạm trán Ä'ã từng diá» n ra trong quá khứ. Thân hình cá»§a chú trá» nên cứng hÆ¡n và sẵn sà ng Ä'á» cắn. Môi cá»§a chú nhÄn lại Ä'á» lá» hà m rÄng như cảnh báo vá» mục Ä'Ãch cá»§a mình kèm theo những tiếng gầm gừ liên tục trong há»ng.
Bạn có biết?
Ganh ghét, tranh già nh Ä'á» có Ä'ược nhiá»u thức Än trong ngà y, nhiá»u chú chó sẽ phải bảo vá» giá trá» cá»§a từng món thức Än, chẳng hạn, má»t món Ä'á»" nhắm, những cục xương, những buá»i tiá»c thá»nh soạn hay tháºm chà những thức Än thưá»ng nháºt trên Ä'Ä©a
Sá»± chiếm hữu thưá»ng Ä'ược bắt Ä'ầu từ khi còn nhá», khi những chú chó con Ä'ùa giỡn, già nh giáºt nhau Ä'á» có Ä'á»§ thức Än hoặc Ä'á» già nh nhau những Ä'á»" chÆ¡i có giá trá».
Äá» giữ Ä'iá»u nà y không xảy ra, những chú chó cần phải há»c cách nháºn lấy những thứ Ä'ược cho, không già nh giáºt. Nếu Ä'ược dạy dá» Ä'iá»u nà y ngay từ bé, chúng sẽ không còn cảm giác cần chiếm Ä'oạt những thứ cá»§a ngưá»i khác mà mình có.
             Â
Tôi sẽ lấy nó ra khá»i chá» bạn
  Má»t con chó lá»n hÆ¡n thì hiá»n nhiên là sẽ bá»± con hÆ¡n và khoẻ hÆ¡n những con chó nhá», mặc dù váºy gã vẫn lo sợ những chú chó nhá» hÆ¡n sẽ cá»' gắng âcuá»mâ cục xương cá»§a gã Ä'i mất. Có ba chú chó sá»'ng trong má»t bầy hiá»n là nh, dá» tÃnh và Ä'á» hạn chế những cuá»c chạm trán nguy hiá»m, con chó lá»n quyết Ä'á»nh di chuyá»n cục xương cá»§a mình Ä'ến má»t nÆ¡i an toà n hÆ¡n trưá»c khi nhấm nháp nó. Những chú chó chá»n giải pháp nà y là khá an toà n Ä'á» quan sát những gì xung quanh hÆ¡n là bá» những con chó khác tấn công tá»ng lá»±c Ä'á» khắng Ä'á»nh lại giá trá» chiếm hữu.
Má»t giấc ngá»§ ngắn
  Những chú chó trông có vẻ thoải mái khi chúng ngá»§ và chúng sẽ tìm kiếm má»t nÆ¡i an toà n vá»i nhiá»t Ä'á» phù hợp. Những chú chó bá» ra má»t Ãt thá»i gian Ä'á» ngá»§, Ä'ặc biá»t là khi chúng vá» già , nhưng không cần phải ngá»§ nguyên cả Ä'êm như chúng ta.
Lẽ ra tôi không nên á» Ä'ây
  Ghế Sofas, những cái ghế ná»m êm ái vá»i những tiá»n nghi cá»§a chúng thì tháºt là má»t nÆ¡i nghá» ngÆ¡i tuyá»t vá»i cho những chú chó. Nhưng tháºt Ä'áng tiếc cho chúng, những ngưá»i chá»§ nhân thưá»ng có những ý tưá»ng khác vá» nÆ¡i mà chúng nên ngá»§. Những chú chó thì không Ä'ược ngá»§ á» Ä'ó, mặt chú chó hiá»n rõ sá»± mong Ä'ợi chá»§ cho phép Ä'á» chú Ä'ược nằm xuá»'ng. Thưá»ng thì chúng Ä'ược cho phép là m như váºy trong nhà chúng ta vá»i Ä'iá»u kiá»n, chú chó không Ä'ược là m những viá»c khiến chúng ta hoặc ngưá»i trong nhà phải thức giấc Ä'á» xá» lý
Má»t sá»' chú chó thÃch Ä'ược ngá»§ dưá»i những thứ có tÃnh bảo vá» như má»t cái bà n hay má»t cái giưá»ng hoặc Ä'ằng sau bá» sofa. Äiá»u nà y có thá» liên tưá»ng Ä'ến Ä'ặc Ä'iá»m sá»'ng trong hang cá»§a tá» tiên chó.
Tìm Ä'ến sá»± tiá»n nghi
Chú chó cá»§a bạn thÃch cảm thấy thoải mái khi ngá»§ và Ä'iá»u nà y sẽ không thá» thá»±c hiá»n Ä'ược nếu chiếc giưá»ng cá»§a chú bá» dÃnh chắc và o má»t nÆ¡i nà o Ä'ó. Trưá»c khi Ä'ặt lưng xuá»'ng, những chú chó thưá»ng Ä'i vòng vòng quanh chá» ngá»§ cá»§a mình Ä'á» là m bằng phẳng bá» mặt và loại bá» các váºt cứng.
âTôi ưá»c cái chÄn nà y sẽ phẳngâ
Hà nh Ä'á»ng nà y sẽ có Ãch khi chá» ngá»§ là chá» quá khô hay có mặt Ä'ất gá»" ghá». Nhưng sẽ có vô Ãch hÆ¡n khi chú chó cứ Ä'i Ä'i lại lại trên má»t cái má»n hoặc má»t cái giưá»ng thú cưng mà ngà y nay chúng ta dà nh chú. Chú ta cứ kéo và trải cái chÄn, sau Ä'ó má»i nằm lên cái chÄn dù nó Ä'ã bá» gấp lung tung. Bạn có thá» dùng cái chÄn trải trên ná»n Ä'á» chú chó cá»§a bạn có thá» Ä'i trên Ä'ó và chế tác ra má»t chá» ngá»§ cho chÃnh chú ấy theo cách cá» xưa cá»§a tá» tiên.
Cuá»'i cùng!
Cuá»'i cùng thì chú ta cÅ©ng Ä'ã nằm xuá»'ng má»t cách thoải mái, nhưng chú ta vẫn chưa Ä'á»§ thư giản Ä'á» ngá»§. Chú ta vẫn má» to mắt nhìn vá» phÃa xa xÄm.
Â
Những bà n tay tỠtế.
Những chú chó thưá»ng dùng miá»ng cá»§a chúng Ä'á» giữ hay lấy má»t thứ gì Ä'ó, nhưng ngược lại chúng ta thì dùng tay. Những chú chó cưng cá»§a chúng ta cần quen vá»i Ä'iá»u nà y và há»c cách hiá»u rõ giá trá» cá»§a Ä'iá»u Ä'ó. Hầu hết những chú chó há»c cách thưá»ng thức những cái vá» nhẹ tay lên Ä'ầu chúng và cảm thấy hạnh phúc, biết Æ¡n ngưá»i chá»§ cá»§a mình. Äiá»u nà y Ä'ặc biá»t Ä'úng nếu những con chó lá»n lên trong vòng tay hiá»n diu và tá»'t bụng cá»§a những ngưá»i không Ä'ánh Ä'áºp hay lôi chúng Ä'i vòng vòng vá»i những bà n tay cá»§a há» khi chúng còn là chó con. Những chú chó Ä'ược há»c cách tiếp xúc vá»i con ngưá»i theo cách dùng tay yêu thương, có thá» trá» nên dá» dà ng Ä'á» ngưá»i khác chÄm sóc và không còn phải lo lắng khi có bà n tay ngưá»i lạ tiến Ä'ến mặt cá»§a chúng.
Tôi thÃch bạn
Giá»'ng chó Collie cho phép chúng ta chạm lên ngưá»i chúng má»t cách thân thiá»n và chấp nháºn trò chuyá»n vá»i bạn. Từ những biá»u hiá»n, chúng ta có thá» biết lúc nà o là thÃch hợp Ä'á» vuá»'t ve chú chó. Chú ý không nên Ä'ưa tay phá»§ lấy bất kỳ cÆ¡ quan cảm giác nà o cá»§a chúng vì sẽ là m chúng giáºt mình và bà n tay di chuyá»n xuá»'ng phải tháºt cháºm khi tiếp xúc Ä'á» không trông giá»'ng như Ä'ang Ä'ánh hay chụp lấy chú chó. Như váºy chú chó sẽ hoà nháºp vá»i ngưá»i Ä'ang tiếp xúc và tá» vẻ hạnh phúc trên ánh mắt. Lúc nà y chú chó cảm thấy thÃch thú Ä'ược vuá»'t ve trên cÆ¡ thá» và cÅ©ng sẽ di chuyá»n Ä'ến gần hÆ¡n.
Vuá»'t ve chá» nà y thì Ä'ược!!!!
Loà i chó sÄn thá» là má»t loà i Ãt có cÆ¡ há»i tiếp xúc vá»i con ngưá»i do lá»n lên trong trưá»ng Ä'ua. Nhưng ká» từ khi chúng không còn Ä'ược trá»ng dụng cho những cuá»c Ä'ua tá»'c Ä'á» nữa và bá» bá» rÆ¡i, thì lúc nà y chúng má»i bắt Ä'ầu tiếp nháºn những Ä'ụng chạm, tiếp xúc cá»§a con ngưá»i lần Ä'ầu vá»i sá»± gượng ép. Do bản tÃnh lạ ngưá»i nên khi nà o cÅ©ng cảm thấy bất an và biá»u hiá»n ra mặt vá»i Ä'ôi tai kéo ngược lui sau, cÆ¡ thá» co cứng lại và cái Ä'ầu luôn Ä'ứng thẳng cảnh giác những cuá»c chạm tránh trá»±c diá»n bất ngá» vá»i kinh nghiá»m bản thân.
Lại Ä'ây!
Chú chó con cà o bà n chân cá»§a mình lên thân má»t chú chó khác tá»±a như Ä'ang Ä'ùa giỡn. Nhưng chú chó lá»n hÆ¡n có vẻ bá» bất ngá» và di chuyá»n ra xa như có vẻ không quen vá»i cách Ä'ùa giỡn bất ngá» thế nà y. Chú chó con có lẽ muá»'n cá»' gắng lặp lại Ä'iá»u Ä'ó bằng cả hai chân Ä'ặt lên lưng chú chó lá»n và nâng ngưá»i Ä'ứng hẳn dáºy bằng hai chân sau, má»t tư thế thưá»ng thấy khi Ä'ùa giỡn, nhưng chú ta vẫn chá» nháºn Ä'ược má»t kết qá»§a tương tá»± từ chú chó lá»n như má»t quy tắc bất biến và cạnh tranh. Những con chó thưá»ng dùng bà n chân cá»§a mình trong khi chiến Ä'ấu, trong giao phá»'i và trong khi chÆ¡i Ä'ùa, thá»i gian nghá» ngÆ¡i cá»§a Ä'ôi bà n chân thì dùng Ä'á» chạy.
Là m Æ¡n nhẹ nhà ng hÆ¡n má»t chút.
Loà i Collie thì có lẽ thÃch thú hÆ¡n khi Ä'ược vá» nhẹ, Ä'ánh và o phần ngá»±c cá»§a chú ta, má»t khu vá»±c an toà n, và nên nhấc chân cá»§a chú ta lên, Ä'ưa bà n chân ra Ä'á» cho chú biết dấu hiá»u thương yêu vuá»'t ve cá»§a chá»§. Má»t sá»' ngưá»i thì cho là dá» dà nh chú bằng viá»c Ä'ánh và o chân sau, phần kế bên bụng và những nhạy cảm khác thì tiá»n hÆ¡n. Từ Ä'ó chú ta không thá» nà o nghá» giải lao nếu không thấy ông chá»§ cá»§a mình di chuyá»n cánh tay cá»§a ông ta, chú ta ngóc Ä'ầu lên nhìn ông chá»§ Ä'á» kiá»m tra xem mục Ä'Ãch cá»§a ông ta là an toà n hay nguy hiá»m. Vá»i bản chất gắn bó vá»i con ngưá»i, chú ta tiếp tục nằm im trong khi vẫn giám sát tình hình cẩn tháºn và chá» Ä'ợi ông chá»§ tiếp tục vuá»'t ve cầu kỳ hÆ¡n.
                 Â
Những cánh tay kinh hoà ng
Má»t sá»' chú chó sẽ không có Ä'á»§ những kinh nghiá»m vui vẻ vá»i những cánh tay cá»§a con ngưá»i khi còn là những chú chó con, và còn tá» hại hÆ¡n khi má»t sá»' khác sẽ nháºn biết Ä'ược rằng những cánh tay thưá»ng sá» dụng Ä'á» Ä'ánh Ä'áºp hay là nguyên nhân cá»§a sá»± lo lắng, bá»±c dá»c. Viá»c chó cắn thưá»ng có nguyên do từ những cánh tay gây ra những bá»±c tức trên. Cẩn tháºn vá»i những cánh tay cá»§a bạn và di chuyá»n chúng cháºm rãi có thá» giúp chú chó hiá»u ra rằng những cánh tay cá»§a chúng ta thì an toà n và dùng Ä'á» vá» vá» và mang thức Än Ä'ến chứ không phải gây ra sá»± nguy hiá»m.
Tôi không thỠnhìn thấy
Chúng ta thưá»ng vá» nhẹ tay lên Ä'ầu cá»§a những chú chó, Ä'ó thưá»ng là má»t vùng dá» tiếp xúc. CÅ©ng như váºy, chúng ta thưá»ng dùng tay che Ä'i má»t giác quan nà o Ä'ó cá»§a chúng, những giác quan giúp chúng giám sát môi trưá»ng sá»'ng cá»§a mình. Chẳng hạn, che mắt, nhẹ nhà ng vuá»'t ve chùm râu cứng quanh mõm, ria mép quanh mặt và chùm lông mi quanh mắt. Äiá»u nà y tạm thá»i là m gián Ä'oạn những tÃn hiá»u cá»§a thế giá»i xung quanh mà chú chó Ä'ang cảm nháºn và có thá» trá» thà nh Ä'iá»u Ä'áng lo, Ä'ặc biá»t là những chú chó dá» bá» kÃch Ä'á»ng. Viá»c vá» nhẹ lên Ä'ầu chúng có thá» là m hạn chế khả nÄng quan sát vì Ä'ầu bá» rung và lắc.
Tôi không thỠnghe
Äùa giỡn và vá» và o tai chúng có thá» tạm thá»i ngắt thÃnh giác cá»§a chúng. Äiá»u nà y là m cho những chú chó tin tưá»ng và thư giản vá»i ngưá»i tiếp xúc mà không cần báºn tâm Ä'iá»u gì nhưng má»t sá»' khác thì cảm thấy lo lắng vì trong Ä'iá»u kiá»n Ä'ó khó mà có thá» kiá»m soát tình hình xung quanh. Vì loà i chó luôn tiếp nháºn thông tin cá»§a môi trưá»ng xung quanh nhá» và o các giác quan cá»§a chúng. Tá»'t nhất nên chừa phần Ä'ầu ra khi ná»±ng chúng. Vá»i những chú chó lạ như váºy, bạn nên nhẹ nhà ng vuá»'t ve phần ngá»±c cá»§a chúng (giữa phần cá» và 2 chân trưá»c) và tránh không bá»t, che các giác quan, những cÆ¡ quan giúp chú chó tiếp thu thông tin từ thế giá»i
Có phải bạn sẽ tấn công tôi không?
Äây không phải là má»t kiá»u chà o Ä'ón Ä'úng má»±c nhưng Ä'ã có nhiá»u ngưá»i tiếp xúc vá»i những chú chó như thế. Chú chó nà y có má»t chá»§ nhân tá»'t bụng nhưng buá»i sÆ¡ khai cá»§a chú Ä'ã là m cho chú ta cảm thấy ngại tiếp xúc ngưá»i lạ. Vì váºy, sá»± chà o Ä'ón cá»i má» có thá» là m cho chú ta lo lắng và chú ta cá»' gắng thu mình lại. Äôi tai chú ta cúp ngược lui sau, Ä'ôi mắt má» rá»ng, cái Ä'uôi ép sát giữa hai chân và trông chú như có vẻ như Ä'ang lưỡng lá»± giữa quyết Ä'á»nh tiếp nháºn hay bá» Ä'i nÆ¡i khác.
á»' bạn trông có vẻ sợ hãi
Từ biá»u hiá»n cá»§a những con chó cho thấy, những cánh tay ngưá»i tiếp cáºn phần Ä'ầu cá»§a chúng có thá» xem là má»t Ä'iá»u khá khá»§ng khiếp. Thêm và o Ä'ó, những ngưá»i Ä'ã Ä'ược há»c cách tiến lên thì tạo ra má»'i liên há» bằng Ä'ôi mắt và tạo Ä'ược tiếng nói chung Ä'ến chú chó. Nhưng chú chó thì không chắc chắn vỠý Ä'á»nh cá»§a mình vì thế nó quay Ä'ầu vá» phÃa khác Ä'á» cá»' gắng tạo thêm khoảng cách và kết thúc chạm trán.
Bạn có biết?
Những chú chó con cần phải Ä'ược há»c cách là m quen vá»i bà n tay cá»§a con ngưá»i Ä'ưa tá»i là Ä'á» vá» vá» và tạo thêm niá»m vui hÆ¡n là Ä'á» trừng phạt. Nếu tất cả những chú chó há»c Ä'ược Ä'iá»u nà y sá»m trong trong cuá»c sá»'ng cá»§a chúng thì sẽ có Ãt ngưá»i Ä'ánh Ä'áºp chú chó cá»§a mình khi há» cá»' gắng tá»± vá».
Cù lén thoải mái
Hầu hết những chú chó rất thÃch thú khi bá» cù và tẩm quất, gãi trên những khu vá»±c mà chúng thÃch. Äó có thá» là những nÆ¡i mà chúng không thá» gãi má»t cách dá» dà ng. Äặc biá»t là những chú chó Ä'ã vá» già hoặc khó nhá»c trong váºn Ä'á»ng hay chá» Ä'Æ¡n giản chá» là sá» thÃch quen thuá»c má»i khi Ä'ược gãi hay vá» nhẹ và o những chá» Ä'ó Ä'á» có Ä'ược sá»± thÃch thú. Những tiếp xúc thưá»ng nháºt như chải lông, vá» vá» và gãi trên những khu vá»±c nhạc cảm giúp thiết láºp lòng tin và cá»§ng cá»' má»'i quan há» thân thiết giữa những con chó và chá»§ nhân.
ChỠcần thế là hoà n hảo
Ngá»±c và khu vá»±c quanh vòng cá» thưá»ng là những khu vá»±c gãi ngứa tuyá»t vá»i. Äó thưá»ng là những khu vá»±c mà chú chó khó gãi hoặc không thá» gãi ngứa, giá»'ng như khi ta Ä'eo vòng cá» và o cho chú chó thì khu vá»±c quanh vòng cá» sẽ bó và chà sát lên cá» nên gây khó chá»u và ngứa ngáy. Nếu ta gãi á» Ä'ây sẽ mang Ä'ến cho chú chó má»t cảm giác tháºt là sảng khoái, kèm theo là những cú giáºt chân theo nhá»p cá»§a chú chó như thá» chú ta cá»' gắng giúp bạn tìm ra chá» ngứa chÃnh xác, Ä'iá»u Ä'ó giúp chú ta giảm bá»t cÆ¡n ngứa.
Là m Æ¡n dá»ch lên trên má»t tÃ
PhÃa sau tai là má»t khu vá»±c ưa thÃch Ä'ược gãi khác, Ä'ó là nÆ¡i khó gãi Ä'ến, trừ khi chú chó còn trẻ và khéo léo. Chú chó nà y khẽ nghiêng Ä'ầu vá» má»t bên Ä'á» có má»t vá» trà dá» gãi hÆ¡n và sẽ thÃch hÆ¡n nếu chúng ta gãi cao hÆ¡n má»t chút. Những chú chó thưá»ng nhắm lìm mắt lại khi tá» vẻ hà i lòng ra mặt và dưá»ng như quên cả thế giá»i trong giấc ngá»§.
Dưá»i nà y nè, là m Æ¡nâ¦.
Chú chó nà y nâng chân trưá»c cá»§a mình lên như khuyến khÃch chá»§ cá»§a nó chà sát và o ngá»±c cá»§a chú ta, má»t nÆ¡i gãi cá»±c kỳ Ä'ã ngứa cá»§a loà i chó. Chú chó nà y nằm không thư giản khi Ä'ược gải ngứa mà khẽ nâng nhẹ Ä'ầu và trá»ng tâm ngưá»i lên cho chá»§ nhân dá» thá»±c hiá»n. Viá»c gãi ngứa cho chú chó cưng cÅ©ng là má»t cách thư giản cá»§a ngưá»i chá»§ nhân và chú chó thì á» trạng thái cân bằng, nó sẵn sà ng nhảy lên nô Ä'ùa nếu Ä'ược kÃch thÃch.
Äiá»u Ä'ó tá»'t
Massage nhẹ nhà ng là má»t khoảng thá»i gian thÃch thú hÆ¡n là gãi và chú chó nà y thì Ä'ang táºn hưá»ng sá»± quan tâm chÄm sóc cá»§a chá»§ nhân. Chú ta nghiêng Ä'ầu vá» má»t bên, khuôn mặt và Ä'ôi mắt Ä'á» Ä'ẫn, miá»ng thì nhếch má»t cái môi lên tạo ra má»t nét mặt rất lạ. Toà n thân chú ta thư giản, cái Ä'uôi không bá» cúp lại và không há» tá» vẻ cÄng thẳng. Massage cho chú chó cá»§a bạn theo kiá»u nà y không chá» có lợi cho chú ta mà còn cho cả bạn nữa Ä'ấy, giá»'ng như, tháºt khó Ä'á» có Ä'ược sá»± thoải mái cao Ä'á» khi mà bạn không thư giản.
Bạn có biết?
Nhiá»u ngưá»i Ä'ánh và o chân cá»§a những chú chó hÆ¡n những bá» pháºn khác trên cÆ¡ thá». Trẻ em dùng những bà n tay cá»§a chúng Ä'á» khám phá thế giá»i cá»§a chúng trong khi những chú chó con thì sá» dụng miá»ng cá»§a chúng Ä'á» tìm hiá»u vá» những chú chó con như mình.
Những bà i táºp nhá» giúp cún cưng vâng lá»i                         Â
Äằng Vân  Â
21/03/2007
ockquote>Huấn luyá»n cún cưng âNGá»'I YÃNâ
Äôi khi ta muá»'n chú cún cưng cá»§a chúng ta vâng lá»i nhưng dù ta có nói thế nà o chú ta cÅ©ng ngây ngô nhìn chúng ta và ⦠không vâng lá»i. ÄÆ¡n giản là vì chúng không hiá»u Ä'ược ngôn ngữ cá»§a ta. Chúng ta cÅ©ng không muá»'n Ä'ưa chó Ä'i huấn luyá»n á» các trưá»ng nghiá»p vụ vì Ä'iá»u kiá»n không cho phép. Váºy xin giá»i thiá»u và i phương pháp có thá» giúp bạn huấn luyá»n chú cún cưng cá»§a mình ngoan ngoãn nghe lá»i. Lá»nhâNGá»'I YÃNâ rất có hiá»u quả Ä'á» Ä'iá»u khiá»n chú chó cưng cá»§a bạn khi bạn muá»'n chú cún cá»§a mình ngá»"i yên 1 chá». Nên bắt Ä'ầu táºp luyá»n á» nÆ¡i yên tÄ©nh á» trong nhà và giá»i hạn thá»i gian má»i lần táºp khoảng 15 phút. Tuyá»t Ä'á»'i không ép cún cưng táºp nếu cún không thÃch.
Phương pháp:
Cần chuẩn bá» má»t Ãt thức Än ngon mà chú cún cưng ưa thÃch là m phần thưá»ng má»i khi chú vâng lá»i. Chú ý khẩu lá»nh phải dứt khoát, ngắn gá»n và rõ rà ng.
1. Äá» chó ngá»"i bên trái ngưá»i huấn luyá»n, cầm sợi dây cá»t chó ngang vá»i thắt lưng.
2. Kéo cÄng sợi dây cá»t chó, bưá»c chân phải lên trưá»c 1 bưá»c. Ra lá»nh cho chó âNGá»'I YÃNâ khi ngưá»i huyấn luyá»n tiến lên.
3. Nhìn và o mắt cá»§a chó ( không Ä'ược nhìn Ä'i chá» khác), bưá»c chân trái lên ngang vá»i chân
4. Kéo cÄng nhẹ sợi dây cá»t và giữ ngang Ä'ầu cá»§a chó. Dùng phần thưá»ng thức Än giÆ¡ cao ngang Ä'ầu chó Ä'á» thu hút sá»± chú ý cá»§a con váºt.
5. Thưá»ng cho chó nếu nó vẫn ngá»"i yên(luôn luôn thưá»ng nếu chó là m tá»'t yêu cầu). Bây giá» tiếp tục Ä'i cháºm, vòng quanh nhưng tay vẫn giữ sợi dây ngang Ä'ầu con váºt.
6. Sau má»t và i lần, chó sẽ ngá»"i và ngá»"i yên khá tá»'t. Bây giá» cá»i dây cá»t ra và lặp lại nÄm bưá»c vừa rá»"i. Nhá» khen ngợi khi chó thá»±c hiá»n Ä'úng.
7. Khi chó ngoan ngoãn ngá»"i và ngá»"i yên mà không có dây cá»t, thưá»ng Ä'á»" Än cho nó. Nên nhá» rằng rất quan trá»ng khi thưá»ng Ä'á»" Än khi chó Ä'ang thá»±c hiá»n Ä'úng yêu cầu chứ không phải lúc nó Ä'ã là m rá»"i.
8. Sau khi thưá»ng nếu chó là m tá»'t, nhá» Ä'ến gần và xoa Ä'ầu kèm theo lá»i khen âGIá»I, Tá»Tâ. Nếu chó không nghe lá»i khi Ä'ang dạy, Ä'iá»u Ä'ó có nghÄ©a là ngưá»i huấn luyá»n Ä'ang dạy 1 ngôn ngữ hoà n toà n má»i cho chó. Äừng mong con váºt hiá»u hoà n toà n ngay láºp tức, hãy cho nó thá»i gian.
Â
ngá»"i yên
Lá»i khuyên:
Nếu chó không chá»u thá»±c hiá»n lá»nh âNGá»'I YÃNâ mà cứ ngá»"i rá»"i Ä'ứng chá» Ä'ược thưá»ng, dùng tay trái nắm chặt vòng Ä'eo cá», dùng tay phải ấn chân cá»§a chó xuá»'ng và miá»ng hô to âNgá»"i Yênâ .
Hy vá»ng thá»§ thuáºt nhá» nà y sẽ giúp bạn Ä'iá»u khiá»n Ä'ược chú cún cưng theo ý mình.
Â
Äằng Vân
Â
Dạy chó ” Ä'i vá» sinh “                          Â
Vinh SÆ¡n  Â
21/03/2007
Viá»c huấn luyá»n luôn bắt Ä'ầu cà ng sá»m cà ng tá»'t. Má»t chú chó con sẽ dá» dà ng tiếp nháºn những bà i táºp luyá»n và dá» dà ng tạo thà nh thói quen tá»'t hÆ¡n, chó lá»n Ä'ã hình thà nh những thói quen vá» má»i hoạt Ä'á»ng sinh lý cá»§a cÆ¡ thá», và thói quen Ä'ã Än sâu khá lâu trong âtiá»m thứcâ cá»§a chó nên rất khó Ä'á» luyá»n táºp lại.
Và sau Ä'ây là má»t trong những bà i huấn luyá»n cÆ¡ bản nhất cho chú chó con cá»§a bạn trá» nên âvÄn minhâ hÆ¡n.
Huấn luyá»n chó Ä'i vá» sinh trên giấy
Mục tiêu cá»§a bà i huấn luyá»n nà y là giúp chú chó con cá»§a bạn quen vá»i viá»c Ä'i tiêu và tiá»u trên tá» giấy (hoặc tá» báo) mà bạn Ä'ã trải nÆ¡i bạn muá»'n chó cá»§a bạn âÄ'iâ. Tá»'t nhất là bạn nên trải giấy á» nÆ¡i dá» dá»n dẹp và lau chùi như nhà bếp, phòng tắm. NÆ¡i bạn chá»n không nên quá gần nÆ¡i Än-ngá»§ cá»§a chó, vì theo bản nÄng, chó có xu hưá»ng giữ gìn sạch sẽ khu vá»±c Än á» cá»§a mình.
Äầu tiên, bạn nên giữ chó á» nÆ¡i bạn Ä'ã chá»n, rải và i tá» giấy á» Ä'ó (nên Ä'á» các tá» giấy lên nhau), chá» cho tá»i khi chó chá»u tiêu tiá»u. Khi chó Ä'ã Ä'i lên giấy, mùi âchất thảiâ Ä'ã thấm xuá»'ng những tá» giấy dưá»i, bạn bá» tá» giấy á» trên Ä'ã dÆ¡ và thay má»t tá» giấy sạch, nhưng Ä'ặt dưá»i tá» giấy Ä'ã thấm mùi. Lần sau, chó sẽ dá» dà ng âÄ'ánh hÆ¡iâ và sẽ âÄ'iâ lại Ä'úng chá» Ä'ó.
Nếu chú chó con cá»§a bạn Ä'ã quên bà i táºp trên giấy mà nó Ä'ã Ä'ược há»c lần Ä'ầu. Hãy kiên nhẫn, lấy tá» giấy có mùi nưá»c tiá»u cá»§a nó và Ä'ặt trên những tá» giấy khác. Nếu chó cá»§a bạn âlỡâ tiêu tiá»u sai chá», bạn nên tẩy mùi ngay vì nếu lần sau, khi chó âÄ'ánh hÆ¡iâ và nháºn ra có hai chá» khác nhau phải lá»±a chá»n Ä'á» âhà nh Ä'á»ngâ thì chó sẽ bá» lúng túng.
Bạn nên nhá» rằng chó con sau khi Än, uá»'ng nưá»c, hay sau khi thức dáºy, chó cần Ä'i vá» sinh. Vá»i má»t con chó còn nhá» thì cần phải Ä'i vá» sinh nhiá»u lần trong ngà y, khoảng 3-4 giá» Ä'á»"ng há»". Thưá»ng thì dấu hiá»u Ä'á» bạn nháºn biết chó cá»§a bạn muá»'n Ä'i vá» sinh là chó khá»t mÅ©i ngá»i xung quanh, cá»' gắng tìm Ä'úng chá» Ä'á» âhà nh Ä'á»ngâ. Có những chú chó con sẽ ngá»i quanh Ä'á»"ng thá»i chạy vòng vòng (có lúc chạy cách Ä'iên cuá»"ng). Khi Ä'ó, bạn hãy nhanh chóng Ä'ặt chó và o tá» giấy trải nÆ¡i bạn muá»'n, nhẹ nhà ng kiếm chế những cá» Ä'á»ng cá»§a nó, cho tá»i khi chó tiêu tiá»u lên giấy. Nhá» khen chú chó cá»§a bạn sau khi nó Ä'ã âÄ'iâ lên giấy.
Huấn luyá»n chó không là m “báºy” trong chuá»"ng
Bà i huấn luyá»n nà y sẽ nhanh chóng và dá» dà ng hÆ¡n so vá»i bà i huấn luyá»n trên, bạn sẽ táºp cho chú chó cá»§a bạn biết giữ gìn chá» ngá»§ sạch sẽ. Äá» chó con bắt Ä'ầu là m quen vá»i chuá»"ng, bạn nên là m cho chuá»"ng hấp dẫn hÆ¡n bằng cách Ä'á» và o chuá»"ng và i món Ä'á»" chÆ¡i. Nếu chó bá» á» trong chuá»"ng và i lần vá»i chất thải cá»§a nó, nó sẽ tá»± há»c rất nhanh cách kiá»m nén Ä'ợi Ä'ến lúc bạn cho chó ra chuá»"ng. Bạn hãy cho chú chó ra khá»i chuá»"ng cà ng sá»m cà ng tá»'t, Ä'iá»u nà y giúp chú chó hiá»u rằng bạn sẽ sá»m cho nó ra, và lòng tin cá»§a chú chó Ä'á»'i vá»i bạn sẽ lá»n dần, bạn hãy cho chó ra và táºp cho nó tá»± vô chuá»"ng trá» lại. Bạn nên láºp lá»ch Ä'á» cho chó ra, và thá»±c hiá»n Ä'úng theo lá»ch, Ä'iá»u nà y rất quan trá»ng. Sau khi chú chó có thá» tá»± vô chuá»"ng cách tá»± nhiên, bạn có thá» an tâm, sẽ không có âsá»± cá»'â nữa, nhưng bạn hãy nhá», chú chó cá»§a bạn sẽ Ä'ợi bạn cho nó ra. CÅ©ng bà i huấn luyá»n nà y, bạn có thá» dùng Ä'á» dạy chú chó cá»§a bạn biết phân biá»t nÆ¡i ngá»§ (chuá»"ng, nhà dà nh riêng) Ä'á» giữ gìn vá» sinh và nÆ¡i có thá» tiêu tiá»u. Khi Ä'ã thà nh công bà i huấn luyá»n, bá�! �¡n có thá» không cần Ä'óng cá»a chuá»"ng mà vẫn an tâm. Khi cần ngá»§, chú chó cá»§a bạn sẽ tá»± biết vô chuá»"ng. Ngược lại, khi cần Ä'i vá» sinh, chú chó cá»§a bạn sẽ ra ngoà i và Ä'i Ä'úng chá» qui Ä'á»nh.
Huấn luyá»n Ä'i vá» sinh ngoà i trá»i
Bạn hãy dẫn chó Ä'i quanh khu vá»±c bạn chá»n cho chó tiêu tiá»u. Kiên nhẫn cho chó nhiá»u thá»i gian Ä'á» chó có thá» âhà nh Ä'á»ngâ, nhá» khen nó khi nó là m xong. Viá»c khen thưá»ng bằng lá»i và hà nh Ä'á»ng, sẽ giúp chú chó cá»§a bạn khẳng Ä'á»nh hà nh Ä'á»ng cá»§a nó là Ä'úng và nó sẽ cá»' gắng thá»±c hiá»n trong những lần sau.
Hầu hết, chó con thưá»ng phải Ä'i vá» sinh khoảng 6 lần trong 1 ngà y, nên khoảng 3-4 giá» Ä'á»"ng há»", bạn nên dẫn chó ra ngoà i. Rất tá»'t nếu bạn có thá» dẫn chó ra ngoà i sau má»i bữa Än. Chó con khi no, bao tá» cá»§a nó sẽ ép bà ng quang và nó không thá» nhá»n lâu. Nên dẫn chó cá»§a bạn ra ngoà i vá» sinh và o buá»i chiá»u tá»'i, như thế không phải cá»' gắng kiá»m chế suá»'t Ä'êm. Nếu bạn lặp Ä'i lặp lại viá»c dẫn chó ra ngoà i Ä'i tiêu tiá»u má»t chá» nhất Ä'á»nh, và khen thưá»ng má»i khi nó âhà nh Ä'á»ngâ Ä'úng, chú chó cá»§a bạn sẽ hiá»u chá» vá» sinh cá»§a nó và sẽ thá»±c hiá»n Ä'úng như bạn muá»'n.
Dá»n vá» sinh
Tháºt sá»±, sẽ không hay chút nà o nếu bạn dẫn chó ra ngoà i và Ä'á» phân lại ngoà i Ä'ưá»ng. Trách nhiá»m cá»§a bạn là dá»n sạch những âphế phẩmâ từ chú chó cá»§a bạn. âPhế phẩmâ cá»§a chó còn là má»t vấn Ä'á» cá»§a môi trưá»ng chung, và Ãt nhiá»u nó có khả nÄng gây hại sức khá»e cá»§a má»i ngưá»i. Tại má»t sá»' thà nh phá»' á» các quá»'c gia trên Thế giá»i, viá»c bạn Ä'á» chó âphóng uếâ và không dá»n vá» sinh là bạn phạm luáºt và sẽ bá» phạt.
Bạn nên dá»n phân chó bằng cách dùng bao ny-long, bá» và o và cá»t chặt lại, sau Ä'ó má»i bá» và o thùng rác. Không nên chôn vùi xuá»'ng Ä'ất vì trong phân có thá» có giun Ä'Å©a và sán dây rất dá» truyá»n sang ngưá»i và con váºt khác. Nếu chó Ä'ã âhà nh Ä'á»ngâ trong nhà , bạn nên chà sạch chá» dÆ¡ bằng thuá»'c sát trùng có mùi thÆ¡m.
Tai nạn sẽ xảy ra
Không phải vấn Ä'á» nằm á» viá»c bạn chá»n cách táºp cho chó Ä'i vá» sinh. Nhưng vẫn khó tránh khá»i những lúc có âtai nạnâ, nhất là trong lúc tá»'i, khi bạn Ä'ang ngá»§, chú chó con cá»§a bạn không thá» nhá»n ná»i trong má»t thá»i gian dà i. Lúc Ä'ó, bạn hãy nhá» nó chá» là tai nạn. Sau Ä'ó dù chá» má»i 1 phút, bạn cÅ©ng không nên la mắng hay Ä'ánh phạt chú chó cá»§a bạn. Chú chó con cá»§a bạn rất mau quên, nó sẽ không thá» hiá»u vì sao bạn giáºn. Nếu bạn bắt gặp nó Ä'ang âlà m báºyâ, bạn hãy la dứt khoát âkhôngâ và nhanh chóng Ä'ưa nó Ä'ến nÆ¡i bạn muá»'n nó âhà nh Ä'á»ngâ. Äừng bao giá» bạn Ä'ánh và o Ä'Ãt nó hoặc dà miá»ng nó và o phân cá»§a nó, chẳng những Ä'iá»u nà y ảnh hưá»ng Ä'ến sức khá»e mà nó còn tạo cho chú chó cá»§a bạn hiá»u lầm rằng bạn muá»'n nó âÄ'iâ lại chá» Ä'ó và o lần sau.
Â
Vinh Sơn
Vấn Ä'á» thú y                       Â
TS.Lê VÄn Thá»Â  Â
06/06/2007
oman” color=”windowtext”>Â
Con chó luôn gần gÅ©i vá»i các thà nh viên trong gia Ä'ình, nhất là các em nhá», vì thế bá»nh táºt cá»§a chó rất Ä'ược má»i ngưá»i Ä'ặc biá»t quan tâm. CÅ©ng như những loà i váºt khác, trên chó cÅ©ng bá» nhiá»u bá»nh. Trong quá trình chÄm sóc Ä'iá»u trá» bá»nh chó, mèo chúng ta ghi nháºn má»t sá»' bá»nh rất thưá»ng xảy ra trên chó mèo vá»i má»t tá» lá» khá cao.
Äá» giúp cho ngưá»i chÄn nuôi có má»t sá»' cÆ¡ sá» vá» bá»nh lý nhằm theo dõi tình trạng sức khá»e con thú cưng cá»§a mình thông qua các triá»u chứng lâm sà ng Ä'á» phát hiá»n bá»nh sá»m. Chúng tôi xin giá»i thiá»u má»t sá»' bá»nh thưá»ng gặp á» chó và cách Ä'iá»u trá» có hiá»u quả cao vá»i những thuá»'c hiá»n có trên thá» trưá»ng.
1/ Phân biá»t chó khá»e và chó bá»nh:
- Äá» phân biá»t chó khá»e và chó bá»nh, chúng ta phải quan sát và ghi nháºn má»t sá»' biá»u hiá»n bất thưá»ng liên quan Ä'ến mÅ©i, mắt, miá»ng, bá» lông, tình trạng Ä'ùa giỡn, Än uá»'ng, tình trạng phân, nưá»c tiá»u, thân nhiá»tâ¦
- Vá»i những chó khá»e mạnh, mÅ©i không khô, không có mÅ©i Ä'ặc dÃnh quanh khóe mÅ©i, không sá» mÅ©i, không ho, không hắt hÆ¡i. Gương mÅ©i hÆ¡i ẩm ưá»t, không bá» sừng hoá. Ngược lại là biá»u hiá»n cá»§a má»t tình trạng sức khá»e không bình thưá»ng.
- Chó khá»e mạnh có mắt sáng long lanh, không chảy nưá»c mắt, không Ä'á» mắt, không bá» rụng lông chung quanh mắt, mắt không bá» kéo mà ng. Äôi khi chó bá» Ä'au mắt là do lông mi Ä'âm và o mắt.
- Niêm mạc miá»ng chó bình thưá»ng há»"ng hà o, không lá» loét, không bá» Ä'au rÄng, không chảy nhiá»u nưá»c dãi. HÆ¡i thá» cá»§a chó bình thưá»ng, không hôi.
- Tình trạng cá»§a bá» lông cÅ©ng nói lên tình trạng cá»§a chó. Chó khá»e mạnh có bá» lông bóng mượt, lông không khô cứng, không xù lông, không bá» rụng lông từng vùng quanh cÆ¡ thá». Chó hay Ä'ùa giỡn và rất hiếu Ä'á»ng. Chó Än uá»'ng bình thưá»ng, không táo bón, không tiêu chảy, không có máu trong phân. Nưá»c tiá»u bình thưá»ng có mà u và ng nhạt, không bá» bà tiá»u, không Ä'i tiá»u gắt, trong nưá»c tiá»u không có máu. Nếu có những biá»u hiá»n bất thưá»ng vừa nêu thì nên kiá»m tra nhiá»t Ä'á» trá»±c trà ng.
2/ Nôn má»a:
- á» chó và mèo thưá»ng xảy ra tình trạng nôn má»a, phần lá»n liên quan Ä'ến Ä'ưá»ng tiêu hóa (bá»nh Carré, bá»nh do Parvovirus, bá»nh do Leptospira), bá» ngá» Ä'á»c, do ná»i ký sinh trùng hoặc do tắc nghẽn ruá»t. Ngưá»i nuôi cần phân biá»t nôn má»a và khạc nhá» do mắc xương. Trong nôn má»a chó bá»"n chá»"n và có sá»± co thắt mạnh á» vùng bụng, còn mắc xương thì chó hay dùng chân cà o cấu và o vùng cá» và khạc nhá».
- Sá»± nôn má»a Ä'ôi khi là biá»u hiá»n cá»§a má»t bá»nh lý cấp tÃnh, nếu chó nôn má»a liên tục, cho uá»'ng nưá»c cÅ©ng nôn má»a kết hợp vá»i vùng bụng cÄng cứng, sá» và o có cảm giác Ä'au Ä'á»n là phải nghi ngá» Ä'ến trưá»ng hợp tắc ruá»t. Tắc ruá»t có thá» do xoắn ruá»t (xảy ra khi thú váºn Ä'á»ng quá sức), lá»"ng ruá»t (là má»t Ä'oạn ruá»t nà y chui và o má»t Ä'oạn ruá»t khác), do sán lãi hoặc do búi lông. Trong trưá»ng hợp nà y phải Ä'ưa chó Ä'ến các phòng Ä'iá»u trá» Ä'á» Ä'ược chẩn Ä'oán ká»p thá»i và có biá»n pháp Ä'iá»u trá» thÃch hợp nhất là phẩu thuáºt sá»m Ä'á» tránh bá» hoại tá» ruá»t.
- Nôn má»a luôn là m cho chó mất nưá»c trong cÆ¡ thá», vì thế phải cấp nưá»c cho thú, tá»'t nhất là truyá»n dá»ch Lactate Ringerâs vá»i liá»u 50ml/kg thá» trá»ng/24giá». Â
3/ Các vá» trà tiêm thuá»'c á» chó:
- Äá» Ä'ưa thuá»'c và o cÆ¡ thá» chó bằng Ä'ưá»ng tiêm, ngưá»i ta dùng á»'ng tiêm và kim vô trùng Ä'á» tiêm. Dùng á»'ng tiêm có phân chia dung lượng, có thá» dùng á»'ng tiêm nhá»±a hoặc á»'ng tiêm bằng thuá»· tinh. Truá»ng hợp cần tiêm má»t lượng lá»n thuá»'c thì phải dùng bá» dây truyá»n dá»ch. Äá» lá»n cá»§a kim tiêm phải phù hợp vá»i cỡ chó và tùy và o Ä'ưá»ng tiêm (tiêm tÄ©nh mạch, tiêm bắp). MÅ©i kim phải bén, không rá». Trưá»c khi dùng phải thá» kim Ä'á» Ä'ảm bảo kim không bá» nghẹt. Nếu tiêm má»t lượng thuá»'c nhiá»u và o cÆ¡ thá», nếu chai thuá»'c Ä'ược Ä'á» trong tá»§ lạnh thì trưá»c khi sá» dụng nên nâng nhiá»t Ä'á» cá»§a thuá»'c lên ngang bằng vá»i nhiá»t Ä'á» cá»§a cÆ¡ thá» chó.
- Trưá»c má»i lần tiêm thuá»'c, da á» chá» tiêm phải Ä'ược sát trùng. Trưá»ng hợp tiêm và o bắp thá»t, nếu sá»' lượng thuá»'c cần tiêm nhiá»u thì phải phân ra tiêm nhiá»u chá», má»i chá» không nên vượt quá 2,5ml hoặc 5ml tùy loại thuá»'c. Äiá»u lưu ý nà y Ä'ôi khi sẽ Ä'ược ghi chú cụ thá» trên toa thuá»'c.
â¢Â    Tiêm dưá»i da (Subcutaneous, viết tắt là SC)
á» trên chó rất thưá»ng dùng Ä'ưá»ng tiêm nà y. Dùng tay kéo da lên rá»"i Ä'âm kim thẳng góc và o mô dưá»i da, lưu ý Ä'ừng Ä'á» mÅ©i kim Ä'âm và o trong da á» mép Ä'á»'i diá»n. MÅ©i kim vẩn còn tá»± do chuyá»n Ä'á»ng, nếu mÅ©i kim không chuyá»n Ä'á»ng Ä'ược là kim Ä'ã và o sâu tá»i mà ng bao cÆ¡, phải rút kim lùi lại má»t Ãt Ä'á» kim nằm Ä'úng và o khoảng mô dưá»i da.
Vá» trà tiêm: dưá»i da vùng da hai bên thân chó, vùng da cá».
â¢Â    Tiêm bắp (Intramuscular, viết tắt là IM)
Äá» Ä'ưa kim và o sâu bắp thá»t, kim phải Ä'ược Ä'âm thẳng góc vá»i da cho sâu tá»i lá»p cÆ¡. Những vùng cÆ¡ thưá»ng Ä'ược áp dụng là vùng cÆ¡ thÄng hông, cÆ¡ vai. Mặc dù á» Ä'ùi sau cÅ©ng có những lá»p cÆ¡ khá dà y, nhưng không nên tiêm á» Ä'ùi sau vì có dây thần kinh tá»a nằm ngay dưá»i cÆ¡ nhá» Ä'ầu Ä'ùi. Nếu lỡ bá» abcesses hoặc bá» viêm khi tiêm rất dá» bá» liá»t chân sau.
â¢Â    Tiêm và o xoang bụng (Intraperitoneal, viết tắt là IP)
Tiêm và o xoang bụng thưá»ng thưá»ng Ä'ược áp dụng trong trưá»ng hợp cần cung cấp má»t sá»' lượng lá»n thuá»'c, thá»i gian hấp thu thuá»'c tương Ä'á»'i nhanh hoặc sá» dụng trong trưá»ng hợp Ä'á» thoát dá»ch trong xoang bụng khi bá» trưá»ng nưá»c.
Vá» trà tiêm: Ä'âm kim thẳng góc xuyên qua da bụng á» giữa hà ng vú chót và áp chót á» hai bên Ä'ưá»ng giữa bụng (Ä'ưá»ng trắng). Kim phải vô trùng Ä'á» tránh gây viêm phúc mạc. Dùng kim sá»' 7 phù hợp vá»i chó.
â¢Â    Tiêm và o tÄ©nh mạch (Intravenous, viết tắt là IV)
Tiêm thuá»'c và o tÄ©nh mạch Ä'ược dùng trong trưá»ng hợp Ä'á» tiêm những loại thuá»'c gây xót mô, và dụ Calcium gluconate hoặc Ä'á» truyá»n máu hay truyá»n dá»ch. CÅ©ng có thá» cấp những thuá»'c khác và o Ä'ưá»ng tÄ©nh mạch khi muá»'n thuá»'c tác dụng nhanh, nhưng phải bÆ¡m thuá»'c tháºt cháºm và loại bá» hết bá»t khà trong á»'ng tiêm ra Ä'á» Ä'ừng gây xá»'c (shock) cho
Vá» trà tiêm: tiêm á» tÄ©nh mạch tay (cephalic vein) hoặc tÄ©nh mạch á» mặt ngoà i cá»§a chân sau chạy ngang qua khá»p mắt cá (saphenous vein). Nếu truyá»n dá»ch thì nên truyá»n và o tÄ©nh mạch tay, vì tÄ©nh mạch nà y khá lá»n và thẳng nên dá» dà ng cá»' Ä'á»nh kim truyá»n dá»ch và o trong tÄ©nh mạch. Äá»'i vá»i chó nhá» nên sá» dụng loại kim bưá»m sẽ gặp rất nhiá»u thuáºn lợi và cho kết quả tá»'t.
           Â
(Những Ä'iá»u ngưá»i nuôi chó cần biết)
Bá»nh thiếu Canxi                        Â
BS.Nguyá»
n Ngá»c Bình  Â
02/04/2007
Hiá»n tượng thiếu Canxin trên chó thưá»ng biá»u hiá»n dưá»i hai dạng bá»nh khác nhau : thiếu Canxi trong xương thưá»ng gây ra bá»nh còi xương trên chó con và thiếu Canxi trong máu thưá»ng gặp trên chó mẹ Ä'ang cho con bú .p height=”0″ width=”24″>
Â
Còi xương
Äây là má»t loại bá»nh dinh dưỡng xảy ra trên xương , Ä'ặc biá»t trên chó con trong giai Ä'oạn tÄng trưá»ng và rất thưá»ng gặp trên những loại chó thuá»c giá»'ng lá»n con (Berger ; Dobermann ; Danoisâ¦) . Bá»nh gây ra do 1 sá»± thiếu hụt trong quá trình khoáng hóa , có thá» là do thiếu canxi trong thức Än hằng ngà y hoặc do thiếu vitaminD gây ảnh hưá»ng Ä'ến sá»± chuyá»n hóa canxi từ máu và o trong xương .
Chó bá» bá»nh còi xương có biá»u hiá»n má»t mõi , bụng to , thưá»ng Ä'i tiêu chảy . Xương chân bá» biến dạng , các Ä'ầu khá»p sưng Ä'au . Nhìn chung , bá»nh biá»u hiá»n qua 03 nhóm triá»u chứng chÃnh :
1/ cháºm lá»n , thấy rõ nhất trong giai Ä'oạn 5 tháng tuá»i.
2/ Äáºu các khá»p sưng Ä'au , Ä'ặc biá»t là các khá»p cá» chân và khá»p xương ức â" sưá»n.
3/ Có khuynh hưá»ng â hạ bà n â (Ä'i trên cả bà n chân trong khi chó khá»e phải Ä'i trên các ngón chân).
Ngoà i ra , chó mắc bá»nh thưá»ng có khung xương cháºu hẹp là m cho dáng Ä'i bất thưá»ng (hai cân sau túm lại khi di chuyá»n) , vì váºy không thá» Ä'á» là m giá»'ng. Do yếu chân sau , nên con Ä'á»±c thì không thá» nhảy giá»'ng, con cái thì không thá» dỡ ná»i con Ä'á»±c.
Trên phim chụp xương , có thá» thấy sụn khá»p sưng to . Tuy váºy , khó có thá» phát hiá»n bá»nh bằng phương pháp xét nghiá»m máu vì hà m lượng canxi huyết vẫn á» mức bình thưá»ng , lý do là nếu thiếu canxi trong máu thì há» thá»'ng Ä'á»m cá»§a cÆ¡ thá» sẽ huy Ä'á»ng canxi trong xương Ä'á» bù Ä'ắp cho phần thiếu hụt trong máu là m mất Ä'i lượng canxi trong xương.
Nguyên tắc cá»§a viá»c Ä'iá»u trá» là bù Ä'ắp phần canxi và phần vitaminD thiếu hụt. Trong thức Än công nghiá»p (thức Än khô) và các loại thức Än tá»± trá»n có bá» sung vitamin khoáng thì thông thưá»ng Ä'ã cung cấp Ä'ầy Ä'á»§ nhu cầu canxi và vitamin D cần thiết. Äá»'i vá»i các giá»'ng chó lá»n và những trưá»ng hợp nghi ngá» có khả nÄng mắc bá»nh, cần bá» sung vitamin D và canxi, nhưng lưu ý cẩn tháºn khi sá» dụng dạng vitamin D dà nh cho ngưá»i (hà m lượng ; liá»u dùng ; cách dùngâ¦)
Äá» Ä'á» phòng, thông thưá»ng sá» dụng canxivá»i liá»u 0,5/kg thá» trá»ng/ngà y. Dùng vitaminD vá»i liá»u 20UI/kg thá» trá»ng/ngà y. Cung cấp thuá»'c qua Ä'ưá»ng miá»ng thÃch hợp hÆ¡n so vá»i chÃch trá»±c tiếp và o cÆ¡ thá» vì có thá» tránh tình trạng dùng quá liá»u vitamin. Viá»c trá» bá»nh chá» có hiá»u quả trong giai Ä'oạn chá»m bá»nh (má»i ghi ngá» mắc bá»nh) vì khi xương Ä'ã biến dạng thì khả nÄng phục há»"i rất thấp.
Hạ canxi huyết
             Khác vá»i bá»nh còi xương thưá»ng không thá» xác Ä'á»nh bằng xét nghiá»m máu thì hạ canxi huyết là má»t triá»u chứng xảy ra khi hà m kượng canxi trong máu giảm từ 80mg/lÃt xuá»'ng dưá»i 65mg/lÃt.
Con chó bá» hạ canxi huyết thưá»ng có biá»u hiá»n Ä'ầu tiên là bá»"n chá»"n, lo lắng, ngứa ngáy trên mặt và nhay Ä'ầu ngón chân (có thá» là do cảm giác tê chân hay kiến bò); sao Ä'ó con váºt có cảm giác khó thá» nên thá» gấp và nhiá»u. Triá»u chứng tiếp theo chúng ta sẽ thấy con chó bá» rung cÆ¡, yếu hẳn Ä'i, tháºm chà tê liá»t. Cuá»'i cùng cÆ¡ co giáºt sẽ Ä'ến, Ä'ôi khi thân nhiá»t hạ thấp dưá»i 37,5ËC.
Trưá»ng hợp hạ canxi huyết thưá»ng gặp nhất là trên chó mẹ Ä'ang cho sữa khoảng và i ngà y tÃnh từ lúc bắt Ä'ầu tiết sữa nhất là khi có quá nhiá»u chó con trong má»t lứa. Tuy nhiên, trong má»t và i trưá»ng hợp triá»u chứng hạ canxi huyết trên chó mẹ có thá» thấy trưá»c khi sanh hoặc ngay sau khi sanh. Nguyên nhân là do lượng canxi từ trong máu Ä'ược cÆ¡ thá» dùng tạo sữa quá lá»n và quá Ä'á»t ngá»t nên cÆ¡ thá» không ká»p huy Ä'á»ng canxi từ trong xương gây ra tình trạng thiếu canxi cấp tÃnh trong máu. Ngoà i ra còn má»t sá»' nguyên nhân khác gây hạ canxi huyết trên chó như suy tháºn hay thiá»u nÄng tuyến giáp, tuy nhiên các nguyên nhân nà y thưá»ng hiếm khi gặp trên thá»±c tế.
Äá» Ä'iá»u trá» hạ canxi huyết thưá»ng qua hai giai Ä'oạn :
1/ Cung cấp canxi ngay tức khắc :
Tiêm ngay canxi (thưá»ng dùng dưá»i dạng muá»'i gluconate 10% do có tÃnh an toà n cao có thá» chÃch dưá»i da sau khi hòa tan vá»i dung dá»ch muá»'i Ä'ẳng trương theo tá» lá» 1:1) là biá»n pháp Ä'ầu tiên. Liá»u trung bình trong 15phút Ä'ầu khoảng 1ml/kg thá» trá»ng bằng Ä'ưá»ng tiêm tÄ©nh mạch và nếu cần thiết 1,5ml/kg thá» trá»ng/giá» trong những giá» kế tiếp (theo R.Moraillo).
2/ Cung cấp canxi và vitamin D thưá»ng xuyên :
Bá» sung canxi vá»i liá»u 20mg/kg thá» trá»ng/ngà y và chia là m hai Ä'ến bá»'n lần trong ngà y Ä'á» tránh tiêu chảy, sá»± cung cấp canxi Ä'ược tÃnh theo bảng dưá»i (bảng Ä'iá»u trá» canxi) . Bá» sung vitamin D vá»i liá»u 20UI/kg thá» trá»ng/ngà y.
BẢNG ÄIá»U TRá» CANXI
Â
Dạng muá»'i canxi | % canxi hoạt hóa có thá» sá» dụng |
Carbonate | 40 |
Gluconate | 10 |
Lactate | 13 |
Phosphate tricalcique | 40 |
Â
Bá»nh Carré (ca-rê)                      Â
BS.Nguyá»
n Ngá»c Bình  Â
29/03/2007
Là ná»i ám ảnh lá»n nhất cá»§a tất cả những ngưá»i nuôi chó con, bá»nh ca-rê ảnh hưá»ng Ä'ặc biá»t nghiêm trá»ng trên chó con dưá»i sáu tháng tuá»i và tá» lá» chết rất cao, cho Ä'ến nay vẫn chưa có thuá»'c Ä'iá»u trá» Ä'ặc hiá»u.t=”0″>
Äá»nh nghÄ©aÄây là má»t loại bá»nh truyá»n nhiá» m rất mạnh, gây ra do má»t loại siêu vi trùng (virus) tên là Paramyxovirus, chuyên tấn công trên chó và má»t và i loà i thú Än thá»t khác. Trên lâm sà ng, bá»nh biá»u hiá»n ra những triá»u chứng vô cùng Ä'a dạng thá» hiá»n á» ná»i quan con váºt và lá»p biá»u mô. Bá»nh rất nguy hiá»m, vì nếu tiến triá»n thì phần lá»n là gây chết.
Triá»u chứng
Bá»nh carré có thá»i gian á»§ bá»nh từ 3 â" 7 ngà y. Trong thá»i gian nà y, bá»nh không thá» hiá»n bất kỳ triá»u chứng nà o cả. Khi phát bá»nh, có tất cả sáu triá»u chứng Ä'ược ghi nháºn. Những triá»u chứng nà y có thá» riêng rẽ hay thá» hiá»n cùng lúc. Viá»c chẩn Ä'oán bá»nh có khả nÄng cao nếu phát hiá»n những triá»u chứng sau Ä'ây:
Sá»'t cao liên tục, kéo dà i.
Viêm catarrhe vùng mắt, mÅ©i (mắt chảy nhiá»u ghèn, mÅ©i chảy dá»ch xanh).
Triá»u chứng trên há» tiêu hóa: ói má»a, tiêu chảy.
Triá»u chứng trên há» hô hấp: ho, khạc, nhiá»u Ä'à m.
Triá»u chứng thần kinh: co giáºt, nhai giả (miá»ng cứ nhai như Ä'ang Än), chảy nưá»c bá»t nhiá»u, tru sá»§a mất ý thức.
Triá»u chứng trên da: viêm da, lá»p biá»u bì hóa sừng.
Bá»nh tiến triá»n tá»'i Ä'a trong vòng nÄm tuần, kết quả theo ba hưá»ng khác nhau: là nh bá»nh; là nh bá»nh kèm vá»i di chứng (co cÆ¡, giáºt cÆ¡, viêm phá»i, mất men rÄng, hư tháºn) và chết.
Còn má»t dạng nữa là dạng không Ä'iá»n hình, thưá»ng thấy trên những con chó có tuá»i nhưng không Ä'ược chÃch lại vaccin Ä'ầy Ä'á»§. Triá»u chứng thưá»ng thấy là viêm não trên chó già thá» hiá»n những triá»u chứng thần kinh (liá»t, co giáºt), hiếm hÆ¡n là triá»u chứng viêm da và thần kinh kết hợp.
Â
Bá»nh ca-rê ảnh hưá»ng Ä'ặc biá»t nghiêm trá»ng trên chó con dưá»i sáu tháng tuá»i và tá»· lá» chết rất cao.
Chẩn Ä'oán
Các chẩn Ä'oán lâm sà ng dá»±a chá»§ yếu và o triá»u chứng, ngoà i ra có thá» có những phương pháp chẩn Ä'oán phòng thà nghiá»m Ä'á» chắc chắn hÆ¡n:
Xét nghiá»m tế bà o Ä'á» phát hiá»n sá»± hiá»n diá»n cá»§a thá» vùi trong nguyên sinh chất, chá»§ yếu trên lá»p tế bà o biá»u mô (thá» Lentz). Äá»'i vá»i con váºt sá»'ng, lấy lá»p mà ng nhầy biá»u mô Ä'ưá»ng sinh dục hay niá»u Ä'ạo. Äá»'i vá»i con váºt chết thì lấy mẫu cà ng nhanh cà ng tá»'t sau khi chết má»t trong những cÆ¡ quan sau Ä'ây: phá»i, bà ng quang (bá»ng Ä'ái), tháºn, tiá»u não, não.
Xét nghiá»m kháng nguyên virus trong tế bà o biá»u mô bằng phương pháp miá» n dá»ch huỳnh quang.
Tìm virus bằng phương pháp á»§ bá»nh trên chá»"n furet, trên thú chết lấy lách Ä'á» xét nghiá»m.
Các phương pháp chẩn Ä'oán huyết thanh há»c không cho hiá»u quả cao, vì bá»nh tiến triá»n Ä'ôi lúc quá nhanh không tìm thấy kháng thá».
Vá» mặt dá»ch tá» há»c, loà i nhiá» m bá»nh là các loà i há» chó. Chó nhạy cảm tùy và o Ä'á» tuá»i. Virus rất dá» chết, sá»'ng Ä'ược 20phút trong môi trưá»ng chất nhà y lá» mÅ©i á» 20ËC. Bá»nh truyá»n nhiá» m trá»±c tiếp, virus thâm nháºp qua Ä'ưá»ng mÅ©i hay mô liên kết.
Äiá»u trá»
Äiá»u trá» bằng huyết thanh: huyết thanh Ä'ặc trá» dùng vá»i liá»u 2ml/kg thá» trá»ng bằng Ä'ưá»ng dưá»i da hoặc bằng Ä'ưá»ng tÄ©nh mạch, liá»u tá»i thiá»u phải là 10ml. lặp lại liá»u nà y 2 Ä'ến 4 ngà y sau. Äiá»u trá» bằng huyết thanh chá» có hiá»u quả á» giai Ä'oạn Ä'ầu má»i phát bá»nh. Hiá»n nay,loại huyết thanh nà y dưá»ng như không còn hiá»n diá»n nữa. Äây gá»i là huyết thanh ngá»±a chá»a nghÄ©a là dùng mầm bá»nh tiêm và o ngá»±a cái Ä'ang mang thai, sau Ä'ó giết Ä'i Ä'á» trÃch máu lấy huyết thanh, có lẽ vì lý do nhân Ä'ạo mà loại huyết thanh nà y không còn hiá»n diá»n nữa.
Äiá»u trá» bằng phương pháp không Ä'ặc hiá»u: Ä'ây là phương pháp thưá»ng Ä'ược sá» dụng nhất. Äầu tiên là phải chá»'ng lại những bá»nh phụ nhiá» m, sá» dụng các loại kháng sinh , sulfamid Ä'á» tiêu diá»t những vi trùng cÆ¡ há»i gây ná»nh cho chó. Äiá»u trá» các triá»u chứng thần kinh co giáºt , liá»t cÆ¡. Äiá»u trá» các triá»u chứng vá» dạ dà y, ruá»t như chá»'ng óá»'ng tiêu chảy. Äiá»u trá» các triá»u chứng khà phế quản và phá»i, mà ng phá»i.
Phòng bá»nh
Cách ly các cá thá» khá»e mạnh và cá thá» mắc bá»nh. Các chó con má»i Ä'ưa vá» phải cách ly tá»'i thiá»u 12 ngà y má»i nháºp chung và o cùng bầy Ä'á»±oc và trong thá»i gian cách ly phải theo dõi sát sao thân nhiá»t cá»§a con váºt. Sát trùng khu vá»±c nhiá» m bá»nh bằng nưá»c Javel, Formol hay Phenol.
Khi phát hiá»n có cá thá» trong bầy mắc bá»nh, láºp tức tiêm ngừa huyết thanh cho cả bầy. Huyết thanh sẽ có hiá»u lá»±c trong vòng hai tuần lá» . Nhưng như Ä'ã Ä'á» cáºp á» trên, huyết thanh nà y có lẽ không còn nữa trên thá» trưá»ng.
Viá»c phòng bá»nh hiá»u quả nhất là sá» dụng vaccin Ä'á» tiêm phòng cho cả bầy. Lần chÃch vaccin Ä'ầu tiên bao gá»"m từ hai Ä'ến ba mÅ©i. Nếu hai mÅ©i thì tiêm và o tuần thứ 8 và tuần thứ 12. Nếu ba mÅ©i thì tiêm và o tuần thứ 6, tuần thứ 9 và tuần thứ 12. Vaccin nà y sẽ Ä'ược tiêm lặp lại má»i nÄm má»t lần trong suá»'t cuá»c Ä'á»i con váºt.
Viá»c sá» dụng các dạng vaccin kết hợp phải rất tháºn trá»ng theo hưá»ng dẫn cá»§a bác sÄ©.
Â
BS.Nguyá» n Ngá»c BìnhÂ
Â
Tiêu chảy cấp tÃnh                      Â
BS.Nguyá»
n Ngá»c Bình  Â
23/03/2007
Â
Äây là bá»nh tiêu chảy xuất hiá»n nhanh, Ä'a phần là xuất hiá»n từ khu vá»±c ruá»t non. Nguyên nhân rất Ä'a dạng và thưá»ng khó có thá» xác Ä'á»nh trong Ä'iá»u kiá»n thá»±c tế. Loại tiêu chảy thẩm thấu thưá»ng chiếm Ä'a sá»'Â>
Triá»u chứng
Các triá»u chứng rất Ä'a dạng và thưá»ng thấy nhất là sá»'t, Ä'á» Ä'ẫn và má»t má»i. Chó thưá»ng Än Ãt hoặc bá» Än nhưng rất khát nưá»c, nguyên nhân là do mất nưá»c ngoại bà o (lá»p nưá»c á» giữa các tế bà o bá» thất thoát Ä'i là m cho chó khát nưá»c). Äặc biá»t là triá»u chứng sá»'c gây suy sụp chó rất nhanh khi mắc tiêu chảy cấp tÃnh.
Chúng ta cÅ©ng có thá» quan sát tình trạng phân (xem bảng) Ä'á» xác Ä'á»nh vá» trà rá»'i loạn nằm tại Ä'âu: tại ruá»t non hay tại ruá»t già . Ngoà i ra, má»t sá»' triá»u chứng tiêu hoá như ói má»a cÅ©ng xảy ra, vùng bụng sôi ùng ục, xoang bụng phá»"ng lên và Ä'au khi nhấn và o vùng bụng.
=”0″>
Äã tiêu hóa Tươi Thá» tÃch phân Luôn luôn nhiá»u Bình thưá»ng Ä'ến nhiá»u Triá»u chứng kèm theo Ã"i má»a, khát rất nặng, sôi ùng ục trong bụng, bụng cÄng phá»"ng lên Viêm trá»±c trà ng, són phân, Ä'ầy hÆ¡i (ói má»a)ÂXét nghiá»mThông thưá»ng, Ä'á» chẩn Ä'oán chÃnh xác hÆ¡n thì xét nghiá»m phân là xét nghiá»m có giá trá» chẩn Ä'oán tá»'t nhất. Còn nếu là m các xét nghiá»m vá» vi sinh thì không có giá trá» cao, lý do là sá»± kết hợp cá»§a rất nhiá»u loại vi sinh có thá» gây bá»nh. Ngoà i ra, cÅ©ng có thá» yêu cầu thêm má»t sá»' xét nghiá»m máu là protein huyết tương hoặc các xét nghiá»m vá» Ä'iá»n giải Ä'á»u có giá trá» trong chẩn Ä'oán.Nguyên tắc Ä'iá»u trá»Äiá»u trá» Ä'ặc hiá»u nếu chúng ta biết Ä'ược chÃnh xác nguyên nhân.Cho nhá»n Än nghiêm ngặt trong vòng 24 Ä'ến 48 giá» (Ä'ặc biá»t khi tiêu chảy xuất phát tại ruá»t non). Nếu cho Än lại cÅ©ng tháºt dè dặt và từ từ. Thức Än phải Ä'ược nấÃn (gạo nấu tháºt chÃn, thá»t cÅ©ng phải tháºt chÃn), Ä'ược phân ra nhiá»u bữa Än tháºt nhá», nhằm mục Ä'Ãch tránh sá»± tái phát tiêu chảy thẩm thấu. Chế Ä'á» thức Än nà y vẫn tiếp tục cho Ä'ến khi phân trá» lại tình trạng bình thưá»ng , sau Ä'ó sá» dụng chế Ä'á» Än hằng ngà y nhưng cÅ©ng phải từ từ.Vá» Ä'iá»u trá» thuá»'c thì cần phải có sá»± tham khảo vá»i các nhà chuyên môn, nhưng nói chung tránh dùng những chất chá»'ng tiêu chảy theo cÆ¡ chế chá»'ng nhu Ä'á»ng ruá»t, vì những chất nà y giữ lại những chất Ä'á»c trong Ä'ưá»ng ruá»t không tá»'t cho chó. Sau Ä'ó có thá» dùng những chất hấp thu Ä'ưa và o trong ruá»t như: muá»'i nhôm; than hoạt tÃnh; những chất rá»a có gá»'c permanganate. Viá»c dùng kháng sinh là cần thiết Ä'á»'i vá»i tiêu chảy cấp tÃnh. Äặc biá»t rất quan trá»ng là bù Ä'ắp phần rá»'i loạn trong cân bằng nưá»c và các chất Ä'iá»n giải. Có thá» sá» dụng dung dá»ch Ringer và muá»'i kali trong trưá»ng hợp tiêu chảy kéo dà i.ÂBS.Nguyá» n Ngá»c BìnhÂ
BS.Nguyá» n Ngá»c Bình  Â23/03/2007Tiêu chảy Ä'ược Ä'á»nh nghÄ©a là sá»± gia tÄng sá»' lần Ä'i phân ra ngoà i, gia tÄng hà m lượng nưá»c trong phân và gia tÄng thá» tÃch cá»§a phân. Tiêu chảy là má»t trong những há»i chứng thưá»ng xảy ra, thế nhưng sá»± Ä'iá»u trá» lại Ãt Ä'ược há» thá»'ng hóa và Ãt khi Ä'ạt kết quả mong muá»'n.Äầu tiên, chúng ta phải khẳng Ä'á»nh rằng, vá» mặt sinh lý cÆ¡ thá», tình trạng cá»§a phân chá»u ảnh hưá»ng rất lá»n bá»i chất lượng và sá»' lượng thức Än mà chúng ta cung cấp cho chó.Khi nói Ä'ến bá»nh tiêu chảy, chúng ta phải hiá»u má»t Ä'iá»u là triá»u chứng bá»ng rất khác nhau tùy thuá»c và o diá» n tiến cá»§a bá»nh là nhanh hay cháºm và nguyên nhân gây bá»nh Ä'á»nh vá» (khu trú) tại ruá»t non hay ruá»t già .Trên thá»±c tế, khi Ä'ến má»t phòng khám thú y, viá»c quan trá»ng phải xác Ä'á»nh trên cÆ¡ sá» lâm sà ng là trả lá»i Ä'ược hai câu há»i1/ CÆ¡n tiêu chảy Ä'ang á» mức Ä'á» nà o?Cấp tÃnh hay mãn tÃnh? Tiêu chảy mãn tÃnh tức là cÆ¡n tiêu chảy kéo dà i trên má»t tháng vá»i cưá»ng Ä'á» có thá» liên tục, có thá» ngắt quãng. Tiêu chảy cấp tÃnh là cÆ¡n tiêu chảy vá»i cưá»ng Ä'á» cao, là m cho chó suy nhược nhanh chóng và có thá» gây chết nếu không chữa trá» ká»p thá»i. CÆ¡n tiêu chảy mãn tÃnh có thá» gây ra do những nguyên nhân không phải từ trong há» tiêu hóa, có thá» từ há» hô hấp, há» tim mạch, há» thần kinhâ¦2/ NÆ¡i xuất phát cá»§a bá»nh từ Ä'âu? (xem bảng)ÂÄã tiêu hóa Tươi Thá» tÃch phân Luôn luôn nhiá»u Bình thưá»ng Ä'ến nhiá»u Triá»u chứng kèm theo Ã"i má»a, khát rất nặng, sôi ùng ục trong bụng, bụng cÄng phá»"ng lênalign=”top”> Viêm trá»±c trà ng, són phân, Ä'ầy hÆ¡i (ói má»a)
á» Ä'ây, chúng ta cần phân biá»t hai thuáºt ngữ: Tiêu chảy cấp tÃnh và tiêu chảy mãn tÃnh. Vá» mặt há» thá»'ng, nÆ¡i tiết những dá»ch tiêu hóa là những phần Ä'ầu cá»§a á»'ng tiêu hóa và ruá»t non; sá»± hấp thụ dưỡng chất xảy ra á» phần ruá»t non. Sá»± tái hấp thụ nưá»c xảy ra á» ruá»t non sau Ä'ó á» kết trà ng thông qua quá trình giữ phân trong ruá»t già .
Có 4 loại cÆ¡ chế tiêu chảy khác nhau, có thá» kết hợp vá»i nhau Ãt hay nhiá»u và là nguyên nhân gây ra tiêu chảy:
Tiêu chảy thẩm thấu (tiêu chảy do giảm hấp thu nưá»c):
Äây là cÆ¡ chế thưá»ng xảy ra nhất và là nguá»"n gá»'c cá»§a Ä'a sá»' các ca tiêu chảy. Sá»± tái hấp thu nưá»c bá» hạn chế bá»i sá»± hiá»n diá»n cá»§a các chất gây ra rá»'i loạn hấp thu tại khu vá»±c ruá»t già . Những chất nà y có thá» là những nguyên liá»u không tiêu hóa Ä'ược (khẩu phần sai lá»ch, dùng thuá»'c); cÅ©ng có thá» là những chất dinh dưỡng không tiêu hóa Ä'ược (khó tiêu hóa hoặc không tiêu hóa Ä'ược, thay Ä'á»i Ä'á»t ngá»t khẩu phần Än) cÅ©ng có thá» gây ra sá»± lên men các vi khuẩn trong Ä'ưá»ng ruá»t gây ra sá»± sình hÆ¡i trong ruá»t và những chất Ä'á»c gây trầm trá»ng thêm các triá»u chứng và là m giảm khả nÄng hấp thu. Các chất gây rá»'i loạn hấp thu cÅ©ng có thá» là các chất thông thưá»ng tiêu hóa Ä'ược nhưng hiá»n nay lại không tiêu hóa Ä'ược là do sá»± biến Ä'á»i chức nÄng hấp thu cá»§a thà nh ruá»t (viêm ruá»t cấp tÃnh hay mãn tÃnh). Nhá»n Än là phương pháp Ä'iá»u trá» Ä'ầu tiên cá»§a dạng tiêu chảy nà y và là phương thuá»'c bảo Ä'ảm cho các cách Ä'iá»u trá»Â khác có hiá»u quả.
Tiêu chảy tiết dá»ch:
ÄÆ°á»£c Ä'á»nh nghÄ©a là sá»± trà n ra trong lòng á»'ng tiêu hoá các chất sau: các protein, máu, mà ng nhầy gây ra bá»i má»t hay nhiá»u vết thương trong ruá»t như loét, viêm các loại. á» loại nà y, chúng ta sẽ thấy bao gá»"m tất cả các loại viêm ruá»t, cấp tÃnh hay mãn tÃnh do bất kỳ nguyên nhân nà o gây ra do ký sinh trùng hay các loại vi khuẩn. Khác vá»i tiêu chảy thẩm thấu á» trên, sá»± rá»'i loạn vẫn còn ngay cả sau khi thá»±c hiá»n chế Ä'á» nhá»n Än. Äá»'i vá»i loại tiêu chảy nà y cần có sá»± can thiá»p Ä'ặc hiá»u cá»§a các bác sÄ© thú y.
Tiêu chảy bá»i tiết (tiết dá»ch quá nhiá»u):
Loại tiêu chảy nà y gây ra do chảy quá nhiá»u nưá»c và các chất Ä'iá»n giải, Ä'ặc biá»t là trong ruá»t non, cùng vá»i sá»± tiết nhiá»u chất nhầy. Loại tiêu chảy nà y rất Ãt xảy ra, và cÅ©ng giá»'ng loại tiêu chảy á» trên, sá»± rá»'i loạn vẫn tiếp tục ngay cả sau khi nhá»n Än. Äặc biá»t có sá»± tham gia cá»§a các loại vi khuẩn tiết Ä'á»c tá»' khác nhau.
Tiêu chảy do rá»'i loạn các chức nÄng váºn Ä'á»ng:
Sá»± gia tÄng nhu Ä'á»ng ruá»t là nguyên nhân Ä'ầu tiên gây ra tiêu chảy trên Ä'á»ng váºt Än thá»t. Ngoà i ra còn có thá» do vấn Ä'á» tại trá»±c trà ng Ä'ặc biá»t gây ra bá»i sá»± Ä'iá»u trá» thuá»'c lâu dà i, Ä'ây thưá»ng là nguyên nhân phát sinh ra bá»nh
Bằng LÄng  Â
22/03/2007
Những loà i ký sinh ngoà i cÆ¡ thá» sẽ gây ngứa và là m suy nhược váºt chá»§ (sinh váºt mà con ký sinh hút máu). Chúng phát triá»n và sinh sản rất nhanh, và chúng sẽ mau chóng trá» thà nh vấn Ä'á» nghiêm trá»ng cho sức khá»e cá»§a váºt chá»§.
CÅ©ng tương tá»± váºy, các loà i ký sinh trên chó, nếu chúng ta sao lãng và không tuân theo các bưá»c Ä'á» diá»t trừ, thì loà i ký sinh sẽ nhanh chóng phát triá»n và gây cho chó những chứng bá»nh nghiêm trá»ng vì Ä'iá»u kiá»n sinh lý cá»§a chó Ä'ã bá» phá há»ng. Äá» bảo vá» chó cá»§a bạn, tá»'t nhất bạn nên kiá»m tra Ä'á»nh kỳ. Bạn hãy dùng bà n chải hoặc lược, chải ngược lông lên Ä'á» kiá»m tra da. Xem kỹ từ Ä'ầu Ä'ến Ä'uôi chó, chú ý các vùng : khu vá»±c Ä'ầu và tai, vùng ngá»±c và bụng, lưng, chân (nhất là chân sau), giữa các ngón chân, dưá»I bà n chân và Ä'uôi.
BỠchét
Bá» chét là loà i ký sinh rất thưá»ng gặp trên chó. á» má»t sá»' vùng, bá» chét thưá»ng phát triá»n và o mùa hè. Äặc biá»t á» các vùng có khà háºu nóng và ẩm, bá» chét phát triá»n quanh nÄm.
Bá» chét rất nhá», mà u nâu, có bá» pháºn sắc nhá»n á» miá»ng chuyên dùng Ä'á» hút máu váºt chá»§. Chúng có chân dà i và có thá» nhảy từ con chó nà y sang con chó khác, từ chó sang mèo, Ä'ôi khi có thá» nhảy từ chó sang ngưá»i Ä'á» tìm âthức Änâ.
Rất khó Ä'á» thấy con bá» chét trên mình chó, nhất là chó lông dà i. Bá» chét ẩn dưá»i lông và phóng rất nhanh khi thấy Ä'á»ng. Chúng ta có thá» cÄn cứ và o sá»' dấu hiá»u Ä'á» biết có bá» chét hiá»n diá»n. Äầu tiên ta thoạt trông thấy má»t con ráºn, con bá» rất nhá» bò nhanh qua lông. Hoặc có thá» thấy trên da có những Ä'á»'m nhá» mà u Ä'en (trông như bá» rắc tiêu), những Ä'á»'m nà y là phân cá»§a bá» chét, do máu cá»§a váºt chá»§ Ä'ược hút và o cÆ¡ thá» bá» chét, qua há» tiêu hóa và bà i tiết ra, trông như mà u cá»§a máu khô.
Bá» chét dùng má»t bá» pháºn á» miá»ng nó, trông như cây kim, Ä'á» cắm xuyên qua da v hút máu váºt chá»§. Trong khi hút máu, bá» chét Ä'á» nưá»c bá»t lại dưá»i da chó là m chó bá» ngứa.
Khi thấy dấu hiá»u cá»§a bá» chét, chúng ta cần phải có kế hoạch diá»t ngay, vì nó là nguá»"n truyá»n lây các bá»nh do virus và vi khuẩn, và bá» chét còn là váºt trung gian truyá»n bá»nh sán chó.
Â
Là m thế nà o Ä'á» diá»t bá» chét?
Trưá»c Ä'ây, ngưá»i ta diá»t bá» chét bằng cách kết hợp các sản phẩm như : dầu tắm, vòng Ä'eo cá»â¦ Ngà y nay, ngưá»i ta có nhiá»u kỹ thuáºt má»i, vá»i các công nghá» má»i và nhiá»u Ä'á» ngưá»i dùng có thá» lá»±a chá»n. Những sản phẩm bôi, uá»'ng, chÃch, xá»t trên da cÅ©ng rất hiá»u quả hiá»n có trên thá» trưá»ng như Frontline, Program, Advantage, AndStopSpot,⦠những sản phẩm má»i có khả nÄng tiêu diá»t nhanh cả bá» chét, trứng và cả ấu trùng, tháºm chà còn có thá» ngÄn ngừa cả muá»i (vì muá»i là váºt trung gian truyá»n bá»nh giun tim trên chó).
Cách diá»t bá» chét hiá»u quả nhất là kết hợp viá»c diá»t bá» chét trên chó và xá» lý cả môi trưá»ng xung quanh (nhất là nÆ¡i chó á»).
Bưá»c 1: Dùng lược Ä'ặc biá»t, có rÄng khÃt dùng Ä'á» chải các ký sinh trên mình chó.
Bưá»c 2: Tắm bằng loại dầu trá» bá» chét. Phần lá»n các sản phẩm nà y là chất pyrethrin, má»t thà nh phần tá»± nhiên chiết xuất từ hoa cúc á» Châu Phi, rất an toà n và hiá»u quả cao, sản phẩm loại nà y có thá» dùng cho chó con. Dùng dầu tắm xoa lên Ä'ầu và tai rá»"i tắm dần vá» Ä'uôi. Nếu bạn bắt Ä'ầu tắm từ Ä'uôi lên phÃa Ä'ầu là bạn Ä'ang tạo Ä'iá»u kiá»n cho các váºt ký sinh chạy lên Ä'ầu Ä'á» tránh và rất có khả nÄng chui và o tai chó.
Bưá»c 3: Sau khi tắm chó và sấy lông khô, chúng hãy bắt tay và o viá»c cắt âÄ'ưá»ng sá»'ngâ cá»§a các loà i ký sinh. Chúng ta cần dá»n sạch và phát quang khu vá»±c chó thưá»ng ngá»§, chÆ¡i, Än⦠Cần giặt sạch mà n, mùng, thảm (nếu có),⦠Quét và lau sạch gần giưá»ng, gầm tá»§, ká»,⦠Cá»' gắng dá»n cho khu vá»±c chó thưá»ng lui tá»i cà ng Ãt Ä'á»" Ä'ạc, cà ng thoáng cà ng tá»'t, như váºy bá» chét sẽ hết chỠẩn núp và âchá» thá»iâ.
Bưá»c 4: Sau khi Ä'ã tắm sạch chó, là m sạch khu vá»±c ânhà â cá»§a chó, chúng ta nên Ä'eo và o cá» chó trá» ký sinh. Hoặc có thá» dùng thuá»'c bá»t (loạI Ä'ặc biá»t Ä'á» trá» bá» chét) rắc lên lông chó, hoặc dùng thuá»'c bôi. Là m như thế ta có thá» diá»t trứng và ấu trùng còn lạI trên chó, ngÄn chặn viá»c chúng phát triá»n trá» lại.
Lưu ý: Thuá»'c diá»t ký sinh hiá»u quả thưá»ng Ä'i song vá»i Ãt nhiá»u những tác hại. Vì thế, chúng ta nên luôn Ä'á»c kỹ những hưá»ng dẫn trên sản phẩm và tuân thá»§ các bưá»c thá»±c hiá»n và phòng bá» tá»'t cho sức khá»e cá»§a chúng ta cÅ©ng như cho chó cưng.
Ve
Ve là má»t loà i Ä'á»ng váºt thuá»c há» chân nhá»n. Là loà i tương Ä'á»'I khó diá»t và hầu như nó là loà i ngoạI ký sinh hút máu nguy hiá»m. Loà i ve Ä'ã có rất lâu Ä'á»i, tá» tiên cá»§a nó Ä'ược phát hiá»n từ ká»· Cenozoic, cách Ä'ây 65-70 triá»u nÄm. Ve chó á» các vùng Ä'á»a lý khác nhau thì có mà u sắc và hình thái cÅ©ng như Ä'ặc tÃnh và Ä'á» nguy hiá»m khác nhau.
Chó bá» nhiá» m ve từ ná»n nhà , trong Ä'ất cát, trong bụi cá»,⦠Ve bám và o da chó Ä'á» hút máu. Ve dùng lá»±c cắm sâu ngạnh nÆ¡i miá»ng nó và o da chó, vì váºy nó gây cho chó rất Ä'au và rất ngứa.
ve chó
Â
Sau khi giao phá»'i, con ve cái sẽ á» trên da và hút máu trong và i ngà y, nó sẽ phình to ra gấp khoảng 10 lần kÃch thưá»c bình thưá»ng cá»§a nó. Sau Ä'ó ve rá»t xuá»'ng khá»i mình chó, ve bò Ä'i kiếm chá» tÄ©nh và vắng Ä'á» Ä'ẻ trứng.
Má»i con ve cái có thá» Ä'ẻ khoảng 1000 Ä'ến 1500 trứng 1 lần. Trứng ná» thà nh ấu trùng sau 3-8 tuần, tùy thuá»c nhiá»t Ä'á» và Ä'Ỡẩm cá»§a môi trưá»ng. Ấu trùng sẽ lá»t xác thà nh nhá»ng, sau Ä'ó lá»t xác thà nh ve trưá»ng thà nh. Con ve nà y sẽ Ä'i tìm váºt chá»§ Ä'á» âÄnâ. Nhưng nếu không có thức Än, nó có thá» sá»'ng trong nhà chúng ta Ä'ến 2 nÄm.
Là m cách nà o Ä'á» diá»t ve ?
Nếu bạn thấy ve xuất hiá»n trên chó cá»§a bạn, hãy theo những bưá»c sau Ä'á» tiêu diá»t chúng.
1.  Kiá»m tra trên cÆ¡ thá» chó Ä'á» xác Ä'á»nh nÆ¡i cư trú cá»§a ve trên cÆ¡ thá». Kiá»m tra bất cứ chá» nà o thấy gá»" lên trên da : chúng rất có thá» là ve. Kiá»m tra giữa các ngón chân, bên trong tai và trong những vùng khó chạm tá»i nÆ¡i ve thÃch trá»'n trong Ä'ó.
2.  Bôi lên tất cả những con ve thấy Ä'ược rượu cá»"n hoặc dầu há»a. Äiá»u nà y gây tê liá»t và là m ngạt thá» những con ve.
Â
1.  Cá»' gắng lấy ve ra mà không Ä'á» phát tán mầm bá»nh. Tất cả các phần cá»§a ve phải Ä'ược lấy Ä'i; không Ä'ược nghiá»n nát con ve, và ngưá»i mà lấy ve Ä'i không Ä'ược dùng tay trần vì sá»± truyá»n nhiá» m có thá» xảy ra qua những vết thương trên da hoặc qua lá»p niêm mạc nhầy.
2.  Cẩn tháºn gắp từng con ve ra bằng nhÃp. Dùng gÄng cao su bao tay bạn lại. Kéo ve thẳng ra ngoà i, không vặn xoắn ve, Ä'á» lấy ra khá»i mình chó. Vặn xoắn có thá» là m cho phần ngạnh nÆ¡i miá»ng ve bá» Ä'ứt và còn bám lại trên da gây viêm da chó.
3.  Lau bá» mặt da vá»i oxi già , cá»"n hoặc chất kháng khuẩn sau khi ve bá» lấy Ä'i.
4.  Ngay khi tất cả ve bá» loại ra khá»i mình chó, Ä'á»'t chúng hoặc giáºt nưá»c chúng trong nhà vá» sinh, Ä'ừng giết chúng.
5.  Rá»a tay kỹ sau khi diá»t hết ve.
6.  Tắm cho chó bằng dầu Ä'ặc trá» và theo cách Ä'ã nói trên.
7.  Sát trùng khu vá»±c chó ngá»§, và phun xá»t á» khắp các chân tưá»ng, thảm, … bằng thuá»'c diá»t côn trùng không gây ngá» Ä'á»c. Những trưá»ng hợp quá khó khÄn hãy nhá» Ä'ến chuyên gia vá» kiá»m soát côn trùng, há» có cả kinh nghiá»m lẫn những thuá»'c diá»t côn trùng Ä'ặc hiá»u Ä'á» là m viá»c nà y.
8.  Äá» há» trợ cho viá»c bảo vá» chú chó sau nà y không bá» ve, hãy cho chó Ä'eo vòng cá» diá»t ve vá»i các tác nhân bay hÆ¡i dùng Ä'á» giết ngoại ký sinh trùng trong nhiá»u tháng liá»n. Äá»c kỹ hưá»ng dẫn sá» dụng trưá»c khi dùng loại dây cá» n
cẩn tháºn gắp từng con ve bằng nhÃp
Â
Riêng bạn, khi Ä'i ngang qua những khu bụi ráºm, rừng cây, những khu vá»±c ẩm ưá»t, hãy mang quần dà i và áo tay dà i, tay áo bá» và o túi quần và á»'ng quần bá» và o trong già y. Tá»± phun xá»t thuá»'c diá»t côn trùng (Ä'ặc biá»t xung quanh khu vá»±c mắt cá) sẽ bảo vá» bạn tránh sá»± bám và o cá»§a ve.
BằngLÄng
Â
Â
Â
Â
    Â
BS.Nguyá»
n Ngá»c Bình  Â
22/03/2007
1/ Bưá»u máu
Äó là sá»± chảy máu bên trong mô, thưá»ng là Ỡdưá»i da, gây ra do sá»± Ä'ứt vỡ cá»§a má»t và i mạch máu. Bá» mặt da có mà u hÆ¡i tÃm, sau Ä'ó chuyá»n và ng, dưá»i lá»p lông, bưá»u máu như má»t khá»'i má»m và dao Ä'á»ng Ä'ược. Nếu chúng ta chÃch và o má»t bưá»u máu còn má»i, sẽ thấy chảy ra là máu có lợn cợn nhưng hạt máu Ä'ông. Chúng ta có thá» dùng những loại pommade giúp là m tan c viêm (alphachymotrysine).
Bưá»u máu thưá»ng chảy ra trên và nh tai cá»§a chó, Ä'ặc biá»t là trên những con chó tai cụp. Nguyên nhân là do chó gãi tai hay lắc Ä'ầu mạnh khi thấy ngứa ngáy. Bưá»u máu phải Ä'ược chÃch lá» bá»i bác sÄ© thú y.
2/ Cảm lạnh
Thưá»ng xuất hiá»n sau má»t thá»i gian dà i chó bá» nhá»'t ngoà i mưa hay chạy nhảy ngoà i mưa. Có biá»u hiá»n run rẩy, không Än gì cả, húng hắng ho.
Cần phải nhanh chóng Ä'ưa chó Ä'ến nÆ¡i ấm áp, chà xát mạnh khắp cÆ¡ thá» và theo dõi trong nhiá»u ngà y sau Ä'ó.
3/ Cảm nóng
Má»t chú chó bá» cảm nóng sẽ có triá»u chứng thá» há»n há»n, lá» mÅ©i phá»"ng to lên, niêm mạc tÃm tái. Các triá»u chứng biá»u hiá»n giá»'ng như má»t con váºt bỠép là m viá»c nặng nhá»c dưá»i trá»i nóng. Äó chÃnh là cÆ¡n cảm nóng, có khả nÄng sản sinh Ä'á»c tá»' cÆ¡ thá» và có thá» ngay ngưng tim.
Cần Ä'ặt chó á» nÆ¡i thoáng mát, cho uá»'ng nưá»c từng chút má»t nhưng nhiá»u lần, rẩy nưá»c lên trên mình chó và cho nó nghÄ© ngÆ¡i nhiá»u ngà y liá»n. Trong má»t sá»' trưá»ng hợp nghiêm trá»ng có thá» Ä'ưa Ä'ến bác sÄ© Ä'á» chÃch thuá»'c trợ tim và corticoide.
4/ Côn trùng chÃch
Vết chÃch côntrùng nói chung thưá»ng là do ong vò vẽ, ong bầu hay ong máºt. Chó biá»u hiá»n sá»± há»'t hoảng và sưng cục bá». Vết chÃch côn trùng nói chung tương Ä'á»'i là nh tÃnh trừ trưá»ng hợp có quá nhiá»u vết chÃch. Có thá» Ä'iá»u trá» bằng pommade, Ä'ặc biá»t trưá»ng hợp vết chÃch bên trong miá»ng cần phải xá» lý ngay láºp tức vì có thá» sưng lên gây ngạt thá».
5/ Äiá»n giáºt
Thưá»ng xảy ra khi chú chó con nhai sợi dây Ä'iá»n. Háºu quả thưá»ng thấy nhất là chá» gây ra má»t vết phá»ng nhẹ trên lưỡi và môi, viá»c Ä'ầu tiên phải là m là ngắt ngay dòng Ä'iá»n, sau Ä'ó có thá» dùng nưá»c oxy già .
6/ Gãy xươngÂ
Gãy xương á» chó thưá»ng xảy ra á» các chân, thá»nh thoảng á» xương cháºu, hiếm khi á» xương Ä'ầu và xương cá»t sá»'ng. Nó có thá» là háºu quả cá»§a má»t chấn thương, hay do xương quá mếm (loãng xương).
Cho dù vết thương là má» (xương gãy Ä'âm ra ngoà i da) hay kÃn, cách Ä'iá»u trá» duy nhất là mang Ä'ến bác sÄ© thú y. Thao tác phải tháºt cẩn tháºn, chó phải Ä'ược váºn chuyá»n trên má»t tấm ván, có thá» dùng má»t cái nẹp sÆ¡ Ä'ẳng trên cái chân bá» tai nạn.
7/ Ngưng thá» Ä'á»t ngá»tÂ
Thưá»ng gây ra do tắt nghẽn Ä'ưá»ng hô hấp trên (mắc xương, nuá»'t lá»'n, áp-xe) hoặc do hÃt phải khà Ä'á»c (khà oxÃt carbon, các chất gây mê). Con chó mất ý thức, niên mạc vùng miá»ng vá mắt tái lại, có thá» chết rất nhanh trong vòng và i phút. Biá»n pháp trưá»c tiên phải là m là loại trừ nguyên nhân và là m cho Ä'ưá»ng thá» Ä'ược thông thương. Sau Ä'ó Ä'ặt con váºt á» má»t khu vá»±c thông thoáng khÃ. Thá»nh thoảng trong má»t sá»' trưá»ng hợp nặng chúng ta cÅ©ng cần phải tiêm chất kÃch thÃch há» hô hấp tuần hoà n vá là m hô hấp nhân tạo.
8/ Phá»ng
Vết phá»ng gây ra bá»i hai tác nhân: phá»ng nhiá»t là do chó tiếp xúc vá»i má»t nguá»"n nhiá»t và phá»ng hóa chất là do chó tiếp xúc vá»i má»t hóa chất có tÃnh Än mòn cao (axÃt hoặc kiá»m). Vết phá»ng Ä'ược chia là m Ä'á» má»t hay Ä'á» hai hay Ä'á» ba là tùy theo mức Ä'á» là má»t vết Ä'á» trên da hay là má»t phản ứng vá»i lá»p biá»u bì hình thà nh những mụn nưá»c hay là sá»± phá há»§y các mô sâu bên trong. á» bất kỳ mức Ä'á» phá»ng nà o, vùng bá» phá»ng cÅ©ng phải Ä'ược Ä'ưa dưá»i má»t vòi nưá»c lạnh trong vòng 15phút, mục Ä'Ãch là Ä'á» giảm bá»t các chất Ä'á»c , giảm nhẹ cÆ¡n Ä'au và hạn chế phản ứng viêm. Nếu vết phá»ng gây ra do axÃt, chúng ta sẽ xá» dụng má»t chất kiá»m (nưá»c soda), nếu vết phá»ng gây ra bá»i chất kiá»m, chúng ta xá» dụng má»t dung dá»ch axÃt (dấm). Vết thương phải Ä'ược là m sạch, lấy hết phần lông bá» cháy, bá» rụng. Sau Ä'ó bôi thuá»'c mỡ lên vết phá»ng, Ä'áºy vết thương bằng má»t miếng gạc, thay gạc thương xuyên cho thông thoáng vết thương.
9/ Rắn cắn
Chó bá» rắn cắn thương run lẩy bẩy và cất tiếng hú dà i. Vá» trà vết cắn bá» sưng phù lên vá»i hai chấm tÃm ngay trung tâm, sá»± phù ná» trá» nên rất trầm trá»ng nếu vết cắn nằm á» phần Ä'ầu. Con chó suy sụp rất nhanh chóng. Cần phải má» vết thương Ä'á» gây chảy máu và chùi rá»a vết thương vá»i dung dá»ch sát khuẩn. Chúng ta kÃch thÃch tim bằng cách cho con váºt uá»'ng cà phê Ä'áºm, sau Ä'ó giữ bằng túi chưá»m nóng. huyết thanh kháng Ä'á»c thà nh nhiá»u mÅ©i xung quanh vết cắn, phần huyết thanh còn lại chÃch dưá»i da khu vá»±c cạnh sưá»n.
font size=”4″ face=”Times New Roman” color=”#943634″>10/ Say nắng
Sá»± say nắng gây ra sá»± xung huyết trên não (máu dá»"n vá» não quá nhiá»u), là m cho con chó bá» kÃch thÃch má»t cách bất thưá»ng, gây ra các cÆ¡n co giáºt, con chó sá»§a vô thức và có khuynh hưá»ng hay cắn báºy hoặc chạy trá»'n, thá» há»n há»n.
Äặt con chó trong bóng râm và nÆ¡i mát, rẩy nưá»c lạnh và chưá»m khÄn lạnh trên Ä'ầu. Chúng ta cÅ©ng có thá» cho chó uá»'ng chút cà phê, nếu có sá»'t thì có thá» dùng thêm Aspirine.
11/ Trúng Ä'á»c
Thưá»ng là do hai nguyên nhân: thức Än hay hoá chất. Trúng Ä'á»c thức Än thưá»ng là do sá» dụng các loại thức Än bá» nhiá» m mầm bá»nh. Do Ä'ặc tÃnh có ná»"ng Ä'á» axÃt dạ dà y Ä'ặc trưng cá»§a loà i Än thá»t nên Ä'iá»u nà y hiếm xảy ra trên chó. Triá»u chứng thưá»ng thấy nhất là ói má»a, má»t sá»' trưá»ng hợp nặng hÆ¡n như bá» sá»'t, hôn mê. Viá»c Ä'iá»u trá» phải do bác sÄ© thú y thá»±c hiá»n.
        Trúng Ä'á»c hóa chất gây ra do nuá»'t phải chất Ä'á»c: thuá»'c diá»t côn trùng, thuá»'c tẩy hay các thuá»'c thú y vá»i liá»u lượng quá cao. Phải là m cho con váºt ói láºt tức bằng cách uá»'ng nưá»c muá»'i tháºt mạnh. Không dùng sữa, Ä'ặc biá»t dùng sữa rất nguy hiá»m khi trúng Ä'á»c thúôc diá»t côn trùng có gấc phospho. Nếu chất Ä'á»c là axÃt (axÃt chlohydric), cho uá»'ng nhiá»u nưá»c soda; nếu chất Ä'á»c là má»t chất ká»m (xút, ammoniac, nưá»c javel, dầu há»a), dùng chất hấp thu là chanh hay giấm. Trong khi chá» sá»± can thiá»p cá»§a thú y, chúng ta có thá» dùng nưá»c albumine (lòng trắng trứng Ä'ánh trong nưá»c hay than hoạt tÃnh).
Thuá»'c diá»t chuá»t bao gá»"m hoặc là arsenic, hoặc là strychnine, hoặc là coumarine. Arsenic gây tiêu chảy ra máu, hô hấp dá»"n dáºp, hÆ¡i thá» hôi mùi tá»i; thuá»'c giải Ä'á»c là Natri thiomalate tiêm và o tÄ©nh mạch. Strychnine là m cho cÆ¡ thá» cứng lại kèm theo cÆ¡n co giáºt; thúôc giải Ä'á»c là gardenal. Coumarine gấy xuất huyết; có thá» Ä'iá»u trá» bằng vitamin K.
Các chất Ä'á»c gây co giáºt thuá»c nhóm metaldehyde, dùng Ä'á» diá»t á»'c tạp có thá» Ä'ược Ä'iá»u trá» bằng các thuá»'c an thần. Các chất diá»t côn trùng (DDT, lindane) gây run rẩy, giãn Ä'á»"ng tá» và co giáºt; Ä'iá»u trá» vá»i gardenal kết hợp truyá»n Ä'ưá»ng glucose và o huyết thanh.
12/ Váº
Những chú chó con, thá»nh thoảng cả chó trưá»ng thà nh,có thá» nuá»'t những váºt khác nhau trong tầm vá»i cá»§a chúng(viên bi, Ä'á»"ng xu, kim may, vá» sòâ¦). Thông thưá»ng những váºt là nà y sau khi Ä'i qua Ä'ưá»ng tiêu hóa sẽ bá» thải ra ngoà i thoe phân. Nhưng nếu chúng bá» kẹt lại, hoặc trong xoang miá»ng, hoặc trong thá»±c quản sẽ là m cho con chó nuá»'t rất khó khÄn, chảy nhiá»u nưá»c dãi, Ä'ưa chân lên gảy miá»ng và có thá» ho.
Äầu tiên cần phải má» miá»ng con chó (nếu cần thiết Ä'ặt má»t miêng gá» giữa hai hà m rÄng Ä'á» giữ cho miá»ng luôn má») và sau Ä'ó tìm váºt lạ trong miá»ng. Nếu bạn nghÄ© rằng bạn có thá» lấy váºt lạ ra má»t cách dá» dà ng, hảy trang bá» má»t cái kẹp dà i và nhá» ai Ä'ó giữ yên chú chó. Äặc biá»t là không Ä'ược Ä'ẩy váºt lạ và o sâu thêm vì nếu như váºy chúng ta phải cần sá»± can thiá»p phẩu thuáºt. Nếu váºt là không thấy Ä'ược thì hảy Ä'ưa chú chó cá»§a bạn Ä'ến bác sÄ© thú y và khi Ä'ó viá»c can thiá»p luôn cần Ä'ến thuá»'c gây mê.
13/ Xuất huyết
Xuất huyết khác vá»i chảy máu, gây ra do sá»± Ä'ứt vỡ cá»§a má»t Ä'á»ng mạch hay tÄ©nh mạch. Mức Ä'á» trầm trá»ng tùy thuá»c và o kÃch cá» cá»§a mạch máu bá» Ä'ứt vỡ. Trong khi chá» Ä'ợi sá»± can thiá»p cá»§a thú y, có thá» nhanh chóng dùng dây garrot hay Ä'ắp lên vết thương má»t miếng bÄng dà y, dùng tay hay dùng dây Ä'á» xiết chặt vá»i thương .
       Sau má»t cú sá»'c, sá»± xuất huyết có thá» diá» n ra bên trong các xoang cá»§a cÆ¡ thá» (xoang ngá»±c, xoang bụng) gá»i là ná»i xuất huyết. Niên mạc bá» tái Ä'i, bá»'n cân lạnh, tim Ä'áºp nhanh. Sá»± can thiá»p phẩu thuáºt ngay láºp tức là giải pháp duy nhất.
      Xuất huyết thưá»ng Ä'ược Ä'iá»u trá» vá»i các chất kÃch thÃch sá»± Ä'ông máu hay tÄng cưá»ng sá»± co mạch. Trong má»t sá»' trưá»ng hợp Ä'ặc biá»t, rất trầm trá»ng, là xuất huyết xảy ra trên não. Chó bá» rá»'i loạn vá» váºn Ä'á»ng, tê liá»t hay mất ý thức.
BS.Nguyá» n Ngá»c Bình
Â
                                                                                                                                                                                               Â
Phòng bá»nh bằng VACCIN                          Â
BS.Nguyá»
n Ngá»c Bình  Â
17/03/2007
Trong những tháng Ä'ầu Ä'á»i, chó con rất nhạy cảm vá»i nhiá»u bá»nh truyá»n nhiá» m như bá»nh do parvovirus (bá»nh parvo), bá»nh carré, bá»nh viêm gan truyá»n nhiá» m. á» chó con, các bá»nh nà y gây ra những thương tá»n trầm trá»ng hÆ¡n so vá»i chó trưá»ng thà nh. Khi nuôi chó, viá»c phòng bá»nh bằng vaccin nhất thiết phải có trưá»c khi cai sữa hoặc trưá»c khi bán, Ä'ặc biá»t khi chó nuôi trong môi trưá»ng truyá»n nhiá» m cao.
Trên quan Ä'iá»m phòng bá»nh, vaccin chá» là má»t trong rất nhiá»u phương tiá»n khác nhau, sức khá»e cá»§a chó còn phụ thuá»c và o viá»c cho Än, và o chất lượng giá»'ng nòi, và o kỹ thuáºt cá»§a ngưá»i nuôi, và o há» vi sinh váºt trong môi trưá»ng nuôi (kỹ thuáºt vá» sinh chuá»"ng trại, kỹ thuáºt cách ly con bá»nhâ¦).     Tuy nhiên, sá»± phòng bá»nh bằng vaccin á» chó nhá» cÅ©ng gặp không Ãt khó khÄn ngay cả thất bại. Giai Ä'oạn từ khi sanh cho Ä'ến 3 tháng tuá»i là giai Ä'oạn rất nhạy cảm á» chó con vá» mặt Ä'áp ứng miá» n dá»ch vì các lý do:
1/ Há» thá»'ng miá» n dá»ch chưa hoà n chá»nh.
2/ Sá»± miá» n dá»ch chá»§ yếu dá»±a và o kháng thá» từ chó mẹ truyá»n sang.
Há» thá»'ng miá» n dá»ch á» chó con từ 0 Ä'ến 3 tháng tuá»i:
     Trong suá»'t Ä'á»i sá»'ng phôi thai, hiếm khi mầm bá»nh vượt qua Ä'ược hà ng rà o nhau thai Ä'á» gây bá»nh, do Ä'o rất Ãt khi chó con có cÆ¡ há»i tiếp xúc vá»i mầm bá»nh Ä'á» tạo phản ứng miá» n dá»ch trong bà o thai. Khi Ä'ược sanh ra, chó con cÅ©ng có khả nÄng miá» n dá»ch thụ Ä'á»ng (từ mẹ truyá»n sang khi còn trong bà o thai), nhưng tá»'c Ä'á» Ä'áp ứng vẫn còn rất cháºm so vá»i chó trưá»ng thà nh. Sá»± Ä'áp ứng miá» n dá»ch xảy ra tá»'t nhất và o khoảng 6 tuần tuá»i. Và o Ä'á» tuá»i nà y, khả nÄng Ä'áp ứng miá» n dá»ch Ä'ược xem như bằng lúc trưá»ng thà nh.
     Tùy theo tác nhân truyá»n nhiá» m và Ä'ưá»ng truyá»n nhiá» m mà có rất nhiá»u cÆ¡ chẠmiá» n dá»ch khác nhau xảy ra, nhưng Ä'óng vai trò trung tâm sẽ là các kháng thá» cá»§a cÆ¡ thá» và các tế bà o miá» n dá»ch.
     Khi mầm bá»nh xuất hiá»n lần Ä'ầu tiên trong cÆ¡ thá», sá»± Ä'áp ứng miá» n dá»ch Ä'ầu tiên sẽ xảy ra sau và i ngà y tiếp xúc vá»i mầm bá»nh. Sá»± Ä'áp ứng lần Ä'ầu nà y lại mất Ä'i rất nhanh chóng (chá» và i tuần). Thế nhưng khi mầm bá»nh nà y lại xuất hiá»n lần thứ hai thì sá»± Ä'áp ứng sẽ diá» n ra nhanh hÆ¡n, mạnh hÆ¡n và lâu hÆ¡n. Äó là lý do Ä'á» giải thÃch tại sao có má»t sá»' vaccin, nhằm là m cho hiá»u quả Ä'ạt Ä'ến mức tá»'i Ä'a và lâu dà i, khi chÃch lần Ä'ầu cho chó con thì chÃch gá»"m hai mÅ©i cách nhau má»t tháng. Hiá»u quả tá»'i Ä'a cá»§a Ä'ợt vaccin Ä'ầu tiên sẽ Ä'ược và i ngà y sau khi tiêm mÅ©i thứ hai. Sá»± Ä'áp ứng nhanh hay cháºm là tùy và o chá»§ng vaccin sá» dụng, Ä'ưá»ng tiêm và các yếu tá»' cá nhân trên chó (Ä'á» tuá»i; sức khá»eâ¦). Không có quy luáºt chung vá» sá»' lần tiêm trong Ä'ợt tiêm vaccin Ä'ầu tiên, tất cả Ä'á»u phải dá»±a và o xét nghiá»m thá»±c tế. Do váºy, lá»ch tiêm phòng vaccin nói chung sẽ phụ thuá»c và o nhà sản xuất và Ä'ược quy Ä'á»nh trong phần âchá» Ä'á»nhâ cá»§a lô thuá»'c.
     Vì lý do là hiếm có sá»± xâm nháºp cá»§a mầm bá»nh qua mà ng nhau và sá»± non yếu cá»§a há» thá»'ng miá» n dá»ch, á» chó con trong những tuần Ä'ầu tiên mang má»t há» miá» n dá»ch không phải do chÃnh cÆ¡ thá» sản xuất ra mà Ä'ược truyá»n từ mẹ gá»i là kháng thá». Lượng kháng thá» Ä'ược truyá»n rất Ãt qua mà ng nhau thai, chá»§ yếu là nhá» và o sữa Ä'ầu (lượng sữa Ä'ầu tiên tiết ra sau khi sanh trong vòng 48 giá»). Sữa Ä'ầu Ä'ược tÃch tụ trong bầu vú má»t và i tuần trưá»c khi chó mẹ lâm bá»"n và chứa má»t lượng khá»ng lá»" kháng thá», lượng kháng thá» chứa trong sữa Ä'ầu tương Ä'ương vá»i má»t ná»a tá»ng lượng kháng thá» mà chó mẹ tiết ra khi bá» nhiá» m trùng (theo S.Bastian và V.Gonon, 1996). Äặc biá»t lưu ý là có má»t sá»' thà nh phần quan trá»ng cá»§a kháng thá» (IgG) chá» có thá» Ä'ược hấp thụ qua ruá»t chó con chá» trong và i giá» sau khi sinh.
Những nguyên nhân là m cho viá»c tiêm Vaccin không hiá»u quả
1/ Tiêm vaccin quá sá»m (khi cÆ¡ thá» chó con còn kháng thá» từ chó mẹ). Sá»± hiá»n diá»n cá»§a kháng thá» từ mẹ truyá»n sang gây ức chế sá»± Ä'áp ứng miá» n dá»ch. Mục Ä'Ãch cá»§a viá»c Ä'ưa vaccin và o là kÃch thÃch há» miá» n dá»ch cá»§a chó con, tuy nhiên nếu có sá»± hiá»n diá»n cá»§a kháng thá» từ mẹ truyá»n sang trong huyết thanh thì lượng vaccin sẽ bá» trung hòa dẫn Ä'ến sá»± Ä'áp ứng miá» n dá»ch cá»§a cÆ¡ thá» bá» suy giảm.
2/ Tiêm vaccin Ä'á»"ng thá»i tiêm huyết thanh. CÅ©ng cùng má»t lý do như trên, cung cấp huyết thanh cÅ©ng là Ä'ưa má»t lượng kháng thá» từ bên ngoà i và o cÆ¡ thá» chó con và lượng kháng thá» nà y sẽ trung hò. Thông thưá»ng, thá»i gian lưu giữ cá»§a kháng thá» khi tiêm huyết thanh là 2 tuần Ä'ến 3 tuần.
3/ Tình trạng sức khá»e tá»ng quan cá»§a chó con. Chúng ta khó có thá» ká» hết tất cả các yếu tá»' ảnh hưá»ng Ä'ến khả nÄng Ä'áp ứng miá» n dá»ch cá»§a chó con, mà chá» có thá» ká» á» Ä'ây như: nhiá» m trùng; nhiá» m ký sinh trùng; dinh dưỡng kém⦠CÅ©ng có má»t sá»' nghiêm cứu ghi nháºn viá»c Ä'áp ứng miá» n dá»ch không tá»'t là do bẩm sinh, tuy nhiên những trưá»ng hợp Ä'ó rất hiếm và chuẩn Ä'oán rất khó khÄn.
4/ Sá» dụng sai vaccin. Viá»c dá»± trữ vaccin không Ä'úng cách cÅ©ng là má»t yếu tá»' Ä'áng quan tâm. Các vaccin chứa chá»§ yếu là các chất Ä'ạm và những vi sinh váºt á» dạng dung dá»ch, do váºy rất nhạy cảm vá»i nhiá»t Ä'á» (quá nóng hoặc quá lạnh).
Â
Những tai nạn khi dùng vaccin.
Phản ứng sá»'c ngay láºp tức sau khi tiêm vaccin là má»t hiá»n tượng khá phá» biến. Biá»u hiá»n là con chó yếu hẳn Ä'i, nhá»p tim Ä'áºp cháºm lại và thá»nh thoảng cÅ©ng có trưá»ng hợp chảy nhiá»u nưá»c dãi. Ngưá»i ta ghi nháºn Ä'ược tại bá»nh xá cá»§a trung tâm nghiêm cứu thú y Pháp, tá» lá» cá»§a tai nạn nà y và o khoảng 1/400 ca tiêm vaccin (chá» là sá»' liá»u quan sát, không dùng cho thá»'ng kê hay các nghiêm cứu sâu). Các trưá»ng hợp quan sát Ä'ược chá»§ yếu xảy ra trên các giá»'ng chó nhá» con, Yorkshire Terrier và Caniche. Trong hầu hết các trưá»ng hợp có thá» sá» dụng atropine sulfate vá»i liá»u 0,05 Ä'ến 0,1 mg/kg thá» trá»ng.
Hiá»n tượng quá mẫn láºp tức (sá»'c phản vá») cÅ©ng gây ra sau khi tiêm ngừa và triá»u chứng sẽ khác nhau tùy thuá»c và o Ä'á» nhạy cảm cá»§a từng cá thá», tùy thuá»c và o thà nh phần vaccin sá» dụng (vi khuẩn hay virus, thà nh phần bên trong hay bên ngoà i tế bà o). Thưá»ng sá» dụng glucocorticoid can thiá»p và o phản ứng miá» n dá»ch nên hiá»u quả cá»§a vaccin trong trưá»ng hợp nà y là không bảo Ä'ảm.
Vì váºy, trong tá»§ thuá»'c nên có dung dá»ch atropine sulfate và glucocorticoid Ä'á» phòng trưá»ng hợp tai nạn khi tiêm vaccin. Äá»"ng thá»i, nếu xảy ra tai nạn khi tiêm vaccin caần ghi lại sá»' lô cá»§a lá» thuá»'c Ä'á» báo vá» cho nhà sản xuất Ä'á» phòng trưá»ng hợp tai nạn xảy ra là do thuá»'c.
Chương trình vaccin
Má»t khi chúng ta Ä'ã xác Ä'á»nh Ä'ược tình trạng sức khá»e, các nguy cÆ¡ nhiá» m trong môi trưá»ng và các vacin hiá»n Ä'ang có trên thá» trưá»ng, chúng ta có thá» lên má»t chương trình vaccin cho Ä'à n chó cá»§a chúng ta nuôi.
Tiêm vaccin cho chó mẹ
Trong tất cả các trưá»ng hợp, bắt buá»c chúng ta phải tiêm vaccin cho tất cả các chó là m giá»'ng. Tá»'t nhất là nên tiêm vaccin 2 Ä'ến 4 tuần trưá»c khi nhảy giá»'ng, nếu ngưá»i nuôi bà o Ä'ảm tất cả các chó con Ä'ược bú sữa Ä'ầu Ä'ầy Ä'á»§Â thì chó con sẽ có Ä'ược miá» n dá»ch từ lúc má»i sinh Ä'ến và i tuần. Chó mẹ Ä'ược tiêm ngừa tá»'t cÅ©ng tiết kháng thá» liên tục á» trong sữa Ä'á» phòng các bá»nh gây viêm dạ dà y â" ruá»t.
Tuá»i cá»§a lần tiêm vaccin Ä'ầu tiên
Trên thá»±c tế thì lượng kháng thá» từ sữa Ä'ầu có thá» tá»"n tại Ä'ến 16 tuần, do váºy khả nÄng thất bại khi tiêm vaccin sá»m có thá» xảy ra. Tuy nhiên, khả nÄng thất bại nà y có thá» Ä'ược giảm thiá»u nếu chúng ta biết sá» dụng những loại vaccin thÃch hợp vá»i những kháng thá» hiá»n có trong sữa Ä'ầu.
Ngay lúc 4 tuần tuá»i, chó con sẽ thiếu má»t phần kháng thá» truyá»n từ mẹ. Äiá»u nà y sẽ trá» nên nguy hiá»m nếu chó con sá»'ng trong môi trưá»ng có nguy cÆ¡ truyá»n nhiá» m cao. Ngược lại, há» thá»'ng miá» n dá»ch chó con cÅ©ng gần trưá»ng thà nh. Trong môi trưá»ng truyá»n nhiá» m quá cao, chúng ta có thá» tiêm vaccin cho tất cả các chó con (không mắc bá»nh) á» Ä'á» tuá»i nà y. Chúng ta cÅ©ng cần biết rằng các nhà sản xuất vaccin chá» khuyến cáo nói chung là nên tiêm vaccin lúc 6 tuần tuá»i. Lúc 6 tuần tuá»i, há» thá»'ng miá» n dá»ch cá»§a chó con Ä'ược xem như Ä'ã trưá»ng thà nh. Các chó con mất phần lá»n các kháng thá» truyá»n từ mẹ. Hầu hết các nhà sản xuất vaccin Ä'á»u khuyến cáo mÅ©i Ä'ầu tiên á» Ä'á» tuá»i nà y trên tất cả các chó con.
Trong những môi trưá»ng có nguy cÆ¡ nhiá» m thấp (môi trưá»ng nuôi không có tiếp xúc á» bên ngoà i, vá»i má»t mức Ä'á» vá» sinh cao), chúng ta có thá» tiêm vaccin cho chó lúc 8 tuần tuá»i. Trong trưá»ng hợp nà y, nếu vá»i má»t vaccin thÃch hợp chó có thá» nháºn Ä'ược má»t lượng kháng thá» lá»n nhất ngay lần tiêm Ä'ầu tiên, thá»i gian tạo ra Ä'ầy Ä'á»§ kháng thá» xảy ra sau má»t tuần.
Lần tiêm thứ hai sẽ tùy thuá»c và o từng loại vaccin và Ä'ược quy Ä'á»nh bá»i nhà sản xuất. Tuy nhiên, thá»i gian giữa hai lần tiêm không bao giá» dưá»i 15 ngà y, nói chung trong những Ä'iá»u kiá»n bình thưá»ng thì mÅ©i lặp lại sẽ diá» n ra sau mÅ©i Ä'ầu tiên khoảng 3 Ä'ến 4 tuần
Tiêm vaccin sau khi mua chó
Trong phần lá»n các trưá»ng hợp, chó con Ä'ược mua á» khoảng 2 Ä'ến 3 tháng tuá»i. Ngay khi mua vá», chúng ta cần phải xác Ä'á»nh:
Chó con có Ä'ược bảo vá» chá»'ng lại các bá»nh parvo, bá»nh carré và bá»nh viêm gan hay chưa?
Chó con có nháºn Ä'ầy Ä'á»§ các mÅ©i tiêm cần thiết Ä'á» bảo vá» trong vòng má»t nÄm hay không ?
 Vaccin chá»'ng bá»nh dại tuyá»t Ä'á»'i cấm tiêm trưá»c 03 tháng tuá»i.
Các loại vaccin dù là loại nà o chÄng nữa cÅ©ng là các sản phẩm sinh há»c, thá»i hạn sá» dụng ghi trên nhãn chá» có giá trá» nếu nó Ä'ược cất giữ á» khoảng 4 – 8ËC. Tất cả các lần tiêm vaccin thì bắt buá»c nhãn phải Ä'ược lưu lại trên sá» tiêm ngừa cùng vá»i ngà y tiêm.
Thay lá»i kết luáºn, chúng ta nên ghi nhá»: dù cho chương trìng vaccin vá»i những loại vaccin tá»'t nhất cÅ©ng không cho phép chúng ta nuôi chó trong má»t môi trưá»ng vá» sinh không Ä'ầy Ä'á»§, chế Ä'á» dinh dưỡng không phù hợp hay môi trưá»ng có mức Ä'á» ký sinh trùng gây bá»nh quá cao.Â
Â
Â
BS.Nguyá» n Ngá»c Bình
Â
Â
Bs.Nguyá» n Ngá»c Bình  Â
03/05/2007
Bá» da gây ra do dinh dưỡng thưá»ng Ãt khi xảy ra, thế nhưng nếu như xảy ra thì rất khó phát hiá»n Ä'úng nguyên nhân Ä'á» Ä'iá»u trá» Ä'úng cách và dá» gây hoang mang cho chá»§ chó vì thưá»ng khó chá»a là nh.
Những chất dinh dưỡng có liên quan Ä'ến bá»nh da thưá»ng là những axÃt béo thiết yếu (axÃt béo mà cÆ¡ thá» không thá» tá»± tá»ng hợp Ä'ược, phải cung cấp qua Ä'ưá»ng thức Än), các chất Ä'ạm, má»t và i chất khoáng (Ä'á»"ng, kẽm) và các vitamin A, B, E. Sá»± thiếu hụt những chất nà y trong má»t thá»i gian dà i dá» dẫn Ä'ến những rá»'i loạn trên da; riêng vitamin A thì thiếu hay thừa cÅ©ng gây ra những ảnh hưá»ng á» vùng da.
Sá»± thiếu hụt axÃt béo
Trưá»ng hợp nà y thưá»ng gặp á» những con chó Än duy nhất loại thức Än Ä'óng há»p hay thức Än khô mà không Ä'ược bảo quản kỹ hoặc Ä'ã quá hạn sá» dụng. Sá»± ôi dầu, mỡ dá» dà ng xảy ra Ä'á»'i vá»i những loại thức Än Ä'óng há»p nếu dá»± trữ quá má»t nÄm, và dá» xảy ra Ä'á»'i vá»i những loại thức Än khô dá»± trữ quá sáu tháng trong môi trưá»ng nhiá»t Ä'á» cao, môi trưá»ng nà y sẽ phá há»§y các axÃt béo thiết yếu cÅ©ng như các vitamin D, E và biotin.
Ngưá»i ta cÅ©ng ghi nháºn sá»± thiếu hụt nà y trong những con chó có tình trạng không á»n Ä'á»nh Ä'ưá»ng ruá»t, Ä'ưá»ng ruá»t hấp thu yếu, thiá»u nÄng tuyến tụy hoặc suy gan mãn tÃnh. Sá»± thiếu hụt axÃt béo phải kéo dà i nhiá»u tháng trưá»c khi biá»u hiá»n thà nh bá»nh rõ rá»t trên da.
Lúc bắt Ä'ầu, bá» lông trá» nên khô và xấu Ä'i, thưá»ng xuất hiá»n á» những vùng da bá» dà y lên, xuất hiá»n vảy. Sao Ä'ó, sá»± chảy dá»ch trên da và lông gây ra sá»± viêm da có má»§, nhất là những vùng kẽ da.
Trong các axÃt béo thiết yếu, axÃt linolenic Ä'óng vai trò quan trá»ng nhất vì có thá» tham gia chuyá»n hóa vá»i các axÃt khác như linolenic, arachidonic. Nếu bá»nh da tháºt sá»± có liên quan Ä'ến viá»c thiếu hụt các axÃt béo nà y thì cần thiết phải bá» sung trong khẩu phần má»t lượng lá»n trong vòng má»t Ä'ến hai tháng. Chúng ta nên dùng các loại chất béo có nguá»"n gá»'c từ thá»±c váºt. Tuy nhiên, nếu thiếu axÃt arachidonic thì bắt buá»c phải dùng mỡ Ä'á»ng váºt, vì chá» có mỡ Ä'á»ng váºt má»i chứa axÃt nà y.
Sá»± bá» sung chất béo không nên quá lạm dụng Ä'á» không dẫn Ä'ến tình trạng béo phì (muá»ng cà phê dầu thá»±c váºt và má»t muá»ng cà phê mỡ Ä'á»ng váºt má»i ngà y là Ä'á»§). Trên thá»±c tế, trong những trưá»ng hợp lâm sà ng, viá»c thiếu axÃt béo có thá» kết hợp cùng má»t lúc vá»i sá»± thiếu kẽm, thiếu vitamin A hay vitamin B
Sá»± thiếu hụt chất Ä'ạm
Hầu hết các loại thức Än công nghiá»p dà nh cho chó Ä'á»u cân Ä'á»'i khẩu phần táºp trung nhiá»u và o hà m lượng Ä'ạm, nên nếu dùng những thức Än nà y thì sá»± thiếu hụt rất hiếm khi xảy ra. Tuy nhiên, thá»nh thoảng cÅ©ng có và i trưá»ng hợp xảy ra vì nhiá»u lý do, có thá» do ngưá»i chá»§ cung cấp không Ä'á»§ trong khẩu phần Än cho chú chó cá»§a mình. Sá»± phát triá»n bình thưá»ng cá»§a bá» lông và sá»± keratin hóa lá»p biá»u bì trên da cần sá»± cung cấp má»i ngà y 25% – 30% chất Ä'ạm. Sá»± thiếu hụt chất Ä'ạm nhanh chóng dẫn Ä'ến những vết thương trên da, nhất là trên những vùng da cần chất Ä'ạm Ä'á» phát triá»n. Những vết thương trên da thưá»ng biá»u hiá»n hiá»n tượng tÃch tụ nhiá»u keratin, tÃch tụ nhiá»u sắc tá»' nhưng trên lông lại mất sắc tá»'.
Ngưá»i ta cÅ©ng ghi nháºn hiá»n tượng rụng lông thà nh từng mảng vá»i những sợi lông má»ng hÆ¡n, sần sùi, khô, dá» gãy. Những vết thương nà y cÅ©ng tạo thà nh những vảy cứng, có thá» xuất hiá»n cùng má»t lúc khắp toà n thân như Ä'ầu, lưng, ngá»±c, bụng, chân, ngón.
Sá»± cung cấp má»t chế Ä'á» thức Än Ä'ầy Ä'á»§ chất Ä'ạm, khoảng 25% tá»ng khá»'i lượng khô có thá» giúp chữa là nh bá»nh rất nhanh chóng. Nhưng lưu ý nên dùng nguá»"n cung cấp Ä'ạm chất lượng cao như thá»t, trứng, sữa.
Sự thiếu hụt vitamin
Vitamin A: vitaminA Ä'ược gá»i là vitamin cá»§a lá»p biá»u bì. Do váºy, sá»± thiếu hụt hay dư thừa loại vitamin nà y Ä'á»u gây ra những ảnh hưá»ng trên da (biá»u hiá»n lâm sà ng cá»§a hiá»n tượng thiếu hay thừa cÅ©ng như nhau). Sá»± thiếu hụt sẽ tạo ra sá»± tÃch tụ keratin trên bá» mặt lá»p biá»u bì cùng vá»i sá»± keratin hoá tuyến bã nhá»n dưá»i da, gây tắc nghẽn và là m ngÄn cản sá»± tiết chất nhá»n. Tình trạng lông bá» mất sắc thái thông thưá»ng, vá»i những mảng rụng lông, rất dá» nhạy cảm vá»i nhiá» m trùng.
Äá» Ä'iá»u trá», chá» cần chÃch má»t lần duy nhất dung dá»ch cung cấp 6.000UI (UI-Ä'Æ¡n vá» quá»'c tế) vitamin A cho má»i kilogam thá» trá»ng là sẽ giải quyết Ä'ược vấn Ä'á».
Thế nhưng vì lý do cÆ¡ thá» dá»± trữ vitamin A rất dá» dà ng, nên ngưá»i ta thưá»ng quan tâm nhiá»u hÆ¡n Ä'ến hiá»n tượng dư thừa hÆ¡n là thiếu hụt. Rất nguy hiá»m khi chá» cho Än gan trong thá»i gian quá dà i. Liá»u dùng má»i ngà y bằng Ä'ưá»ng miá»ng không vượt quá 400UI/kg thá» trá»ng trong 10 ngà y liên tiếp.
VitaminE: vitaminE, selen và axÃt béo là táºp hợp các chất có má»'i quan há» cân bằng vá»i nhau. Sá»± dư thừa chất béo hay thiếu hụt vitamin E Ä'á»u gây ra trên lân sà ng má»t há»i chứng tiết dá»ch gá»'ng như là bá»nh nghẻ demodex trên chó (nhưng không có ký sinh trùng). Vá» mặt phòng thà nghiá»m, sá»± thiếu hụt sẽ dẫn Ä'ến sá»± rá»'i loạn trong sá»± trưá»ng thà nh cá»§a lympho bà o (tế bà o bạch cầu- thà nh phần chÃnh trong há» miá» n dá»ch). Há»i chứng nà y thưá»ng thấy trên những con chó Ä'ược nuôi hoà n toà n bằng những thức Än quá béo, và dụ như thá»t cá ngù há»p.
Sá»± bá» sung khoảng 10mg vitamin E má»i kilogam thá» trá»ng là tương Ä'á»'i Ä'á»§. á» liá»u mạnh hÆ¡n, khoảng 400UI chia là m hai lần má»i ngà y cÅ©ng cho kết quả tá»'t, Ä'ặc biá»t khi sá»± viêm nhiá» m sâu trong lá»p biá»u bì.quote>Vitamin B: các vitamin thuá»c nhóm B thưá»ng Ä'ược xem như là chung má»t nhóm. Sá»± thiếu hụt má»t trong các loại vitamin nà y rất hiếm và thưá»ng có những triá»u chứng rất giá»'ng nhau.Những vitamin B Ä'ược tá»ng hợp từ há» vi sinh Ä'ưá»ng ruá»t, thế nhưng do vitamin nhóm B là loại tan trong nưá»c và không dá»± trữ Ä'ược, nên cần phải cung cấp thưá»ng xuyên. Chưa từng ghi nháºn trưá»ng hợp nà o liên quan Ä'ến dư thừa vitamin B.Trong các vitamin nhóm B, lưu ý sá»± thiếu hụt vá» biotin, riboflavin và niacin có khả nÄng gây ra những rá»'i loạn vá» lâm sà ng.Biotin dá» dà ng bá» bất hoạt nếu khẩu phần chứa quá nhiá»u lòng trắng trứng sá»'ng, lý do là lòng trắng trứng sá»'ng chứa nhiá»u chất avidin có thá» kết hợp vá»i biotin và gây bất hoạt. CÅ©ng như váºy, nếu sữ dụng kháng sinh bằng Ä'ưá»ng uá»'ng Ä'á» Ä'iá»u trá» lâu dà i cÅ©ng gây thiếu biotin. Dấu hiá»u Ä'ặc trưng nhất cá»§a sá»± thiếu hụt biotin là những vết rụng lông hình tròn á» khu vá»±c xung quanh mặt và mắt, cần phải phân biá»t vá»i bá»nh gây ra do ghẻ demodex hay bá»nh viêm da mặt. Trong những trưá»ng hợp nặng hÆ¡n, có thá» xuất hiá»n những vết thương có vảy á» khắp nÆ¡i kèm theo hiá»n tượng dỠứng, tiêu chảy và gầy á»'m.Riboflavin rất hiếm khi thiếu trong khẩu phần vì chá» cần má»t mẩu thá»t hoặc chá» cần má»t lượng nhá» sản phẩm sữa là Ä'ã cung cấp Ä'á»§ riboflavin trong ngà y rá»"i. Tuy nhiên, sá»± thiếu hụt dá» gây ra viêm da tiết nhầy khu vá»±c xung quanh mắt, á» vùng bụng cÅ©ng như viêm á» vùng môi.Niacin chá» thiếu khi nà o trong khẩu phần chứa quá Ãt chất Ä'ạm nhưng lại nhiá»u phụ phẩm lúa mìúa mì, cÅ©ng như tất cả các loại ngÅ© cá»'c khác chứa rất Ãt tryptophan, là tiến chất cá»§a niacin (chất dùng Ä'á» tá»ng hợp ra niacin). Tất cả các sản phẩm thương mại Ä'á»u chứa má»t lượng lá»n Ä'ầy Ä'á»§ vitamin nà y. Sá»± thiếu hụt sẽ tạo thà nh những vết loét, gây tiêu chảy, gầy á»'m; Ä'ặc biá»t là viêm da gây ngứa á» vùng chân sau và vùng bụng.Nói chung, sá»± thiếu hụt vitamin nhóm B thưá»ng gây ra rụng lông, bá» Än và gầy á»'m. Sá»± bá» sung rất dá» dà ng bằng cách thêm và o khẩu phần men bia hoặc tiêm vitamin nhóm B.Sá»± thiếu hụt khoáng chấtKẽm, Ä'á»"ng và canxi là ba khoáng chất có tác Ä'á»ng hiá»p lá»±c vá»i nhau, trong Ä'ó nếu có bất kỳ tá» lá» nà o không cân Ä'á»'i giữa các chất sẽ gây những háºu quả trên da.Äá»"ngSá»± thiếu hụt Ä'á»"ng chá» biá»u hiá»n ra lâm sà ng khi dư thừa kẽm trong khẩu phần. Äá»"ng cần thiết cho men tham gia và o quá trình chuyá»n hoá melanin (sắc tá»' trên da) cÅ©ng như quá trình sản xuất từ chất tiá»n keratin tạo thà nh keratin á» lá»p ngoại bì.Sá»± thiếu hụt Ä'á»"ng biá»u lá» ra bằng triá»u chứng rá»'i loạn sắc tá»', hoạt Ä'á»ng keratin hoá kém thá» hiá»n trên da và lá»p biá»u bì vá»i bá» lông khô, mất mà u.Các loại thức Än thương mại thưá»ng chứa Ä'ầy Ä'á»§ lượng Ä'á»"ng cần thiết cho cÆ¡ thá».KẽmThưá»ng xảy ra hai há»i chứng Ä'ược ghi nháºn trên chó:Há»i chứng 1:Äó là bá»nh Ä'ặc biá»t thưá»ng ảnh hưá»ng trên các giá»'ng chó là m viá»c (chó Siberia, chó Alaska) và cả trên các giá»'ng chó Dobermann và Danois. Trên má»t và i giá»'ng chó con, há»i chứng phát triá»n trưá»c tuá»i dáºy thì, thá»nh thoảng cÅ©ng xuất hiá»n trên chó trưá»ng thà nh. Ban Ä'ầu sẽ là triá»u chứng Ä'á» da, tiếp sau Ä'ó sẽ là rụng lông, sau Ä'ó mưng má»§ á» vùng dưá»i cằm, chung quanh xoang miá»ng, mắt và lá» tai. Ãm há», da quy Ä'ầu và vùng háºu môn sinh dục cÅ©ng bỠảnh hưá»ng. Ghi nháºn Ä'ược luôn luôn có sá»± tiết nhiá»u chất nhá»n. Những lá»p vảy dà y xuất hiá»n á» cùi chá» v những khá»p khác. Ngoà i nguyên nhân dinh dưỡng, sá»± thiếu hụt cÅ©ng có thá» là do di truyá»n hoặc do thiá»u nÄng tuyến giáp. Những con chó mắc bá»nh thưá»ng là do khẩu phần quá nhiá»u canxi và ngÅ© cá»'c, hoặc Ä'ã bá» tiêu chảy mãn tÃnh nên hấp thu kém.Há»i chứng 2:Äầu tiên xuất hiá»n là viêm da có má»§, thưá»ng thấy trên những chú chó con tÄng trưá»ng nhanh chóng và Ä'ược cung cấp quá mức vitamin và muá»'i khoáng. Rất nhiá»u giá»'ng chó bỠảnh hưá»ng nhưng Ä'ặc biá»t hÆ¡n cả vẫn là các giá»'ng chó Danois, Dobermann, Berger Äức, Pointer và Poodle.Ngay trong cùng má»t Ä'à n chó thì mức Ä'á» cá»§a vết thương gây ra cÅ©ng khác nhau: má»t và i con không biá»u hiá»n gì cả, má»t và i con khác có thá» bá» Än và má»t má»i.Viá»c lấy mẫu xét nghiá»m hà m lượng kẽm xuá»'ng thấp rất bất thưá»ng, thế nhưng kỹ thuáºt nà y rất khó khÄn do mẫu xét nghiá»m dá» bá» nhiá» m tạp chất kẽm từ môi trưá»ng bên ngoà i.Viá»c Ä'iá»u trá» thưá»ng cho kết quả tá»'t nhất là Ä'á»'i vá»i há»i chứng 2. Thông thưá»ng, chúng ta cho uá»'ng kẽm sulfate vá»i liá»u 10 mg má»i ngà y. Tránh dùng quá liá»u vì sẻ ngÄn cản sá»± hấp thu cá»§a Ä'á»"ng và sắt và o cÆ¡ thá».Chúng ta cÅ©ng có thá» cung cấp kẽm dưá»i dạng kẽm â" methionin vá»i liá»u dùng má»i viên nén cho 10kg thá» trá»ng má»i ngà y. Äá»'i vá»i chó con, ngưng Ä'iá»u trá» khi Ä'ạt Ä'á» tuá»i trưá»ng thà nh. Khẩu phần thức Än già u Ä'ạm vá»i liá»u dùng chÃnh xác vitamin D sẽ giúp cho sá»± hấp thu kẽm tá»'t hÆ¡n.
Cách tá»ng quát Ä'á» Ä'iá»u trá» bá»nh da liên quan Ä'ến dinh dưỡngDùng má»t công thức bá» sung chung, và dụ cho giá»'ng chó từ 10 Ä'ến 15kg dùng má»i ngà y:Dầu thá»±c váºt: 1 muá»ng cà phêGan: 50 â" 75gKẽm sulfate: 100 mgCá»"n iod: 1 giá»tCông thức trên cho và o khẩu phần má»t lần trong ngà y. Theo có thá» bá» sung và o khẩu phần chất béo , chất Ä'ạm, vitamin A và E, Biotin,Riboflavin, Niacin, Lod và kẽm.
Nguá»"n: www.yeuthucung.comSưu tầm và chuyá»n thà nh ebook: nkd
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét