TẢN MẠN VỠCHIẾC CRAVAT
Mục lục:
CHIẾC Cà VẠT RA Äá»I THẾ NÃO?
Mua má»t chiếc Cravat chất lượng tá»'t
Chá»n mà u và hoa vÄn
Mẹo nhá»
4 QUY TẮC PHá»I HỢP SÆ -MI Và CRAVAT
Tương Ä'á»"ng
Tương phản
Äiá»m nhấn
Lá»n – Nhá»
Cá
Cách thắt nút bán Windsor
Cách thắt nút Windsor
Cách thắt nút Pratt (hay là nút Shelby)
Cách thắt nút chéo
Cách thắt nơ
Mánh và mẹo
an>CHIẾC Cà VẠT RA Äá»I THẾ NÃO?
600 triá»u ngưá»i ngà y nay Ä'eo biá»u tượng cá»§a ngưá»i
Ngưá»i ta Ä'ã và Ä'ang tranh cãi nhau rất nhiá»u vá» sá»± ra Ä'á»i cá»§a Cravat. Quá»'c gia nà o cÅ©ng muá»'n khẳng Ä'á»nh Ä'ất nưá»c mình là quê hương cá»§a cái dải bằng vải diá»u kỳ Ä'ó. Äiá»u nà y cÅ©ng rất dá» hiá»u bá»i Ä'ến nay Cravat Ä'ã trá» thà nh váºt bất ly thân cá»§a các yếu nhân trên toà n cầu, nó thá» hiá»n cho phép lá»ch sá»± tá»'i thiá»u cá»§a con ngưá»i khi tham dá»± và o các buá»i tiá»c tùng hay lá» nghi, là phụ tùng không thá» thiếu cho các bá» lá» phục cá»§a nhiá»u nưá»c trên toà n thế giá»i. Và nó là má»t trong những “phụ tùng” gây Ä'au Ä'ầu nhiá»u nhất, tiêu tá»'n thá»i gian nhiá»u nhất cho nhiá»u quý ông má»i khi Ä'ứng trưá»c gương soi và o buá»i sáng trưá»c khi bắt Ä'ầu má»t ngà y là m viá»c quan trá»ng.
Lá»ch sá» Ä'Ãch thá»±c hay sá»± lóa mắt cá»§a ông vua sà nh Ä'iá»u?
Cuá»c tranh cãi bất táºn: Cravat bắt nguá»"n từ Ä'âu?
Ná»i thá»'ng khá» cá»§a những kẻ chạy theo Cravat
Cravat 3 mảnh, sá»± khá»i nguá»"n cá»§a Cravat hiá»n Ä'ại?
Khá»i nguá»"n từ La Mã?

Trưá»c Ä'ây, ngưá»i ta cho rằng Cravat có xuất xứ từ La Mã, bắt nguá»"n từ những chiếc khÄn quấn cho ấm cá» cá»§a quân La Mã (gá»i là focalium). Chữ nà y bắt nguá»"n từ chữ fauces (cá» há»ng). Sau nà y có thêm khÄn sudarium nghÄ©a là má»t loại khÄn tay. Thế nhưng cá»i nguá»"n cá»§a những cái khÄn thì theo nhiá»u sá» gia lại chÃnh là sá»± biến thái cá»§a những vòng Ä'eo cá» bằng Ä'á quý hay vò sò, vá» á»'c cá»§a ngưá»i dân Ai Cáºp.
Các nhà nhân chá»§ng há»c cÅ©ng Ä'á»"ng ý như váºy khi tìm hiá»u cá»i nguá»"n vÄn minh cá»§a những bá» tá»c á» Nam Mỹ và Châu Phi. CÅ©ng giá»'ng như nhiá»u các loại phụ tùng khác cá»§a thá»i trang, khÄn cá» cÅ©ng là má»t cách Ä'á» phân chia giá trá» cá»§a c, giai cấp trong xã há»i và phân chia thứ báºc trong quân Ä'á»i. Ngưá»i nghèo khó thì quà ng khÄn cÅ©ng Ä'ược mà không có cÅ©ng chẳng sao, còn khÄn cá»§a giá»i hoà ng tá»c phải Ä'ược là m bằng tÆ¡ lụa. Mà u khÄn cÅ©ng là tiêu chuẩn Ä'á» phân thứ báºc trong xã há»i như khÄn mà u Ä'á» chá» Ä'á» dà nh riêng cho báºc thiên tá» hoặc hà ng “danh gia vá»ng tá»c”. Binh sÄ© La Mã xưa cÅ©ng phân chia giai tầng theo mà u sắc cá»§a những chiếc khÄn. Chẳng hạn như binh lÃnh quấn khÄn mà u xanh, “sÄ© quan” quấn khÄn và ng, còn khÄn Ä'á» là dà nh cho báºc tưá»ng lÄ©nh, Ä'ược quyá»n há»p bà n vá»i César Ä'ại Ä'ế. Äiá»u nà y Ä'ược thá» hiá»n rất rõ rà ng trong những bức phù Ä'iêu ná»i tiếng vá» y phục La Mã (nÄm 113 trưá»c công nguyên) cá»§a binh Ä'oà n Trajan.
Thá»i Trung cá», những ngưá»i nô lá» và ngưá»i lùn Ä'ừng bao mÆ¡ tưá»ng Ä'ến những chiếc khÄn. Ngưá»i ta không biết nguyên nhân tại sao những ngưá»i lùn lại bà Ä'á»'i xá» kinh bá» như váºy, nhưng có má»t giả thuyết cho rằng ngưá»i xưa coi những ngưá»i lùn là những kẻ Ä'á»c ác như quá»· sa tÄng, xấu xà và Ä'ần Ä'á»n nên không Ä'ược quyá»n Ä'eo khÄn quà ng cá», má»t váºt trang sức cao quý. Cho mãi Ä'ến táºn những nÄm 60 cá»§a thế ká»· 20, ngưá»i Châu Ãu vẫn cho rằng Cravat không phải là trang sức dà nh cho ngưá»i lùn. Ngay cả Ä'ến ngưá»i Trung Quá»'c cÅ©ng có má»t câu rất má»a mai, Ä'ầy khinh khi vá» ngưá»i lùn là “”oải nhân khán trưòng” (ngưá»i lùn xem hát – chả biết trên sân khấu có gì, chá» nghe ngưá»i ta ká» lại”. Có thá» vì hình dáng cá»§a ngưá»i lùn Ä'ã là m xấu Ä'i những chiếc khÄn lụa nên má»i có sá»± coi rẻ như váºy? Hay bá»i “ná»n vÄn minh trang Ä'iá»m” Ä'ã quá coi trá»ng cái dải lụa bé nhá» Ä'ó? Ngay cả tôn giáo cÅ©ng nhá» những chiếc khÄn dà i quá vai hoặc dà i quấn quanh vai Ä'á» chứng tá» quyá»n uy cá»§a giá»i tu sÄ©, giám má»�! �c, giáo sÄ©.
Ngay Ä'ến các nhà sư Tây Tạng má»t thá»i cÅ©ng có “cravater” hẳn hoi, y như nhiá»u tu sÄ© cá»§a cá»±c lục Ä'á»a. Vá»i ngưá»i Tây Tạng, và o dá»p hôn lá» , chá» có các nhà sư hay pháp sư má»i có quyá»n Ä'eo kata (dải lụa hay dải vải) quanh cá».
Hay Trung hoa Lục Ä'á»a?>

Thế nhưng, và o Ä'ến nÄm 1974, nhiá»u nhà sá» há»c Tây Ãu Ä'ã phải giáºt mình nhìn nháºn lại giả thuyết cá»§a mình khi ngôi má» Tần Thá»§y Hoà ng Ä'ược khám phá má»t cách tình cá» bá»i má»t sá»' công nhân Trung Quá»'c. Nhá» khám phá nà y, chÃnh các há»c giả uyên bác Trung Quá»'c má»i hiá»u ra rằng còn lắm chuyá»n kỳ lạ ngà y xưa, trong Ä'ó có “Cravat” cá»§a binh lÃnh. Khoảng 7.500 tượng binh lÃnh bằng Ä'ất nung Ä'ược dá»±ng quanh lÄng má» Ä'á»u Ä'ược quà ng quanh cá» má»t khÄn lụa Ä'ược thắt nÆ¡ cẩn tháºn. Và các sá» gia phương Tây Ä'á»u nhất loạt công nháºn rằng loại nÆ¡ lụa nà y hao hao giá»'ng như loại Cravat cá»§a cá»±u lục Ä'á»a khi xưa, và rõ rà ng nó xứng Ä'áng là má»t váºt trang sức.
Những pho tượng nà y có niên Ä'ại khoảng nÄm 221 trưá»c Công nguyên. Và giá»i sá» gia Trung Quá»'c Ä'ã rất hà o hứng khi láºt ngược lại vấn Ä'á» là : Phải chÄng Trung Quá»'c má»i Ä'Ãch thá»±c là quê hương cá»§a Cravat? Không má»t nhà sá» há»c nà o trên thế giá»i dám khẳng Ä'á»nh là ngoà i Ä'á»i binh lÃnh thá»i Tần có sá» dụng những chiếc khÄn lụa nà y như má»t kiá»u y phục bắt buá»c không.
Ngay cả há»c giả chuyên vá» y phục là Sarah Bibbings cÅ©ng chưa dám nói gì vá» Cravat cá»§a Trung Hoa, chá» dám dè dặt cho rằng những chiếc nÆ¡ lụa á» Trung Quá»'c có thá» là má»t trong những “phụ tùng quanh cá»” xa xưa nhất mà thôi.
Thế ká»· 16 Ä'ược xem như là má»t cuá»c cách mạng triá»t Ä'á» vá» y phục tại Châu Ãu, và Cravat không ngoà i vòng quay Ä'ó. Nếu như tại Pháp và Anh, giá»i quý tá»c Ä'á» xô theo trưá»ng phái má»'t cỠáo tháºt to, viá»n ren và há»a tiết diêm dúa thì á» má»t sá»' quá»'c gia ngưá»i ta lại chuá»ng cá» cá»"n áo tháºt nhá» gá»n, Ä'á» tôn báºt cái Cravat quanh cá». Khái niá»m “tông xẹt tông” (phá»'i mà u hòa hợp trong trang phục) há»"i Ä'ó chưa có nên nên ngưá»i ta chá»n những mà u chá»i nhau như nưá»c vá»i lá»a, chẳng hạn cỠáo xanh lè Ä'i vá»i Cravat Ä'á» choé.
Lá»ch sá» Ä'Ãch thá»±c hay sá»± lóa mắt cá»§a ông vua sà nh Ä'iá»u?

Và o khoảng nÄm 1635, khoảng 6 nghìn lÃnh và kỵ binh Ä'ã Ä'ến

Những chiếc khÄn nà y Ä'ược là m bằng nhiá»u loại vải khác nhau, phâhia theo thứ báºc, từ những chất liá»u vải thông thưá»ng dà nh cho ngưá»i lÃnh Ä'ến chất liá»u cotton Ä'ẹp và lụa dà nh cho giá»i sỹ quan. Ngưá»i Pháp luôn nhanh nhạy vá»i thá»i trang Ä'ã ngay láºp tức bắt chưá»c theo kiá»u dáng nà y, má»t kiá»u dáng cá»±c kỳ má»i mẻ Ä'á»'i vá»i các nưá»c Châu Ãu. Vá»i những sỹ quan dÅ©ng cảm ngưá»i Pháp Ä'ã kinh qua 30 nÄm chiến tranh thì sá»± tiá»n lợi cá»§a những chiếc khÄn cá»§a ngưá»i Croat là Ỡchá» nó khá là thá»±c dụng.
Trái ngược lại vá»i những chiếc cá» cá»"n thắt nÆ¡ phải luôn luôn giữ mà u trắng sạch tháºt cẩn tháºn, chiếc khÄn kiá»u nà y rất Ä'Æ¡n giản, chá» cần quà ng lá»ng lẻo vòng quanh cá» mà chẳng cần bất cứ sá»± chÄm sóc nà o thêm. Nó cÅ©ng thanh lá»ch tá»±a như má»t chiếc cá» cá»"n cao, Ä'ược há»" cứng, nhưng lại nhẹ nhà ng và dá» dà ng hÆ¡n khi sá» dụng mà vẫn tạo Ä'ược dáng Ä'ẹp bên dưá»i những bá» tóc dà i và dầy cá»§a những ngưá»i lÃnh.
Cuá»c tranh cãi bất táºn: Cravat bắt nguá»"n từ Ä'âu?
Và o những nÄm 1650, trong suá»'t giai Ä'oạn trá» vì cá»§a vua Louis XIV, chiếc khÄn cá»§a ngưá»i Croat Ä'ã Ä'ược chấp nháºn á» Pháp, tại triá»u Ä'ình, nÆ¡i mà bá» trang phục cá»§a ngưá»i lÃnh Ä'ã nháºn Ä'ược sá»± ngưỡng má» cá»§a rất nhiá»u ngưá»i. Thà nh ngữ thá»i trang, ‘a la croate’ ngay láºp tức trá» thà nh má»t từ tiếng Pháp má»i, và nó vẫn còn tá»"n tại Ä'ến ngà y nay “la cravate”. Rất nhiá»u nhà nghiên cứu Ä'ã cho rằng tiếng Pháp cho khÄn, Cravat là má»t cách nói lái từ từ “Croat”. Nhưng má»t sá»' nguá»"n tư liá»u khác lại nói rằng nguá»"n gá»'c cá»§a từ cravat là từ má»t tiếng thá» nhi kỳ “kyrabacs” hoặc tiếng Hungari “korbacs” cả hai Ä'á»u có nghÄ©a là “roi da” hoặc “má»t váºt má»ng, dà i” hay tiếng “Krawatte” cá»§a ngưá»i Äức, “Corbata” cá»§a ngưá»i “Tây Ban Nha”, hay “Gravata” cá»§a ngưá»i à và “Kravatt ” cá»§a ngưá»i Thụy Äiá»n.
 Các nhà nghiên cứu cÅ©ng Ä'ã chá» ra rằng cái từ Cravat Ä'ã có á» Pháp trưá»c khi những ngưá»i Croat Ä'ến> Há»c giả Eustache Deschamps Ä'ã dùng chữ Cravate từ thế ká»· 14, 15 rá»"i. Xa hÆ¡n nữa, nhà Ä'iêu khắc Cesare Vecellio Ä'ã viết hẳn má»t quyá»n sách, trong Ä'ó có nhắc chữ cravatta Ä'á» chá» những binh sÄ© La Mã thắt nÆ¡ quanh cá». Nhiá»u nhà nghiên cứu còn Ä'ưa ra giả thiết là “Cravat” là từ biến tấu cá»§a từ “rabats” tiếng Pháp có nghÄ©a là cái cá» cá»"n treo.
Dù ngưá»i ta có tranh cãi vá» cái tên Ä'ến Ä'âu Ä'i nữa, thì có má»t Ä'iá»u hết sức chắc chắn là : triá»u Ä'ình Pháp thanh lá»ch và các quân nhân Pháp Ä'ã bắt chưá»c những ngưá»i Croat. Những ngưá»i lÃnh thưá»ng thì bắt Ä'ầu trang trà cá» bằng má»t dải Ä'ây buá»c, trong khi sỹ quan thì dùng lụa hoặc muslin có những Ä'ưá»ng thêu tinh tế. Ngay những ngưá»i nghèo cÅ©ng Ä'eo những chiếc Cravat bằng vải cotton, thá»nh thoảng lại có viá»n bằng vải taffeta mà u Ä'en. Äến thế ká»· 17, Cravat chÃnh thức Ä'ược Châu Ãu xem như phụ tùng cho lá» phục.

Thá»i Phục Hưng Ä'ược xem như giai Ä'oạn khai sinh cho chiếc Cravat hiá»n Ä'ại, trong khuôn khá» là m dáng quá sức Ä'á» biá»u thá» già u sang. Äà n ông thá»i Phục Hưng thưá»ng khá»nh khạng, chải chuá»'i thà nh ra Cravat lại chá» m chá» trên cá» há», Vá»i mong muá»'n rách “cả Châu Ãu phải quay vá» Ä'iá»n Versailles mà trầm trá»"”, Vua Louis và Ä'ám cáºn thần Ä'ã vắt óc nghÄ© ra những Cravat kỳ khôi nhất, cầu kỳ nhất vá»i chi phà gần bằng thu nháºp cả nÄm ròng cá»§a má»t ngưá»i nông dân. Tuy nhiên, qua sá»± sà ng lá»c cá»§a thá»i gian, chá» còn những chiếc Cravat phù hợp nhất vá»i y phục tá»"n tại Ä'ược, còn những cái khác rÆ¡i ngay và o quên lãng. Nưá»c Pháp Ä'ã có Cravat riêng cá»§a mình.

Cravat Ä'ến nưá»c Anh
4″>Trá» vá» từ cuá»c lưu Ä'à y biá»t xứ, vua Chales II cá»§a Anh Ä'em theo trong hà nh lý má»t má» Cravat kiá»u Louis 14. ChÃnh ngà i du nháºp má»'t thắt Cravat và o xứ sá» sương mù, gây nên những cuá»c tranh cãi toé lá»a. Những ngưá»i thá»§ cá»±u thì khÄng khÄng vá»i ý kiến cho rằng không nên Ä'á» cao vÄn hóa Pháp vì chá» có vÄn hóa Anh má»i là thượng Ä'ẳng. Nhưng sau Ä'ó há» không thá» không nháºn thấy Cravat Ä'ã góp phần tạo thêm vẻ sang trá»ng cho Ä'à n ông, miá» n là biết cách phá»'i hợp mà u sắc và biết cách Ä'eo.
Tuy nhiên những chiếc Cravat cá»§a Chales II Ä'ắt Ä'ến mức khó tưá»ng tượng ná»I, má»I chiếc có giá Ä'ến trên 5 lần thu nháºpquân cá»§a má»t ngưá»I dân thưá»ng. Horace Walpole là má»t trong những ngưá»i cấp tiến nhất và tung hô Cravat nhất, Ä'ã tá» chức má»t buá»i dạ tiá»c toà n thá»±c khách Pháp. Ã"ng cÅ©ng Ä'eo má»t cái Cravat cho hợp gu, nhưng ông bạn thân thiết cá»§a ông là Grinling Gibbons thì lại dè bá»u Ä'ến Ä'á» Ä'eo má»t Cravat bằng gá» Ä'á» chÆ¡i khÄm bạn. Thế nhưng thá»±c khách Pháp lại rất khó chá»u vá»i Gibbons và Ä'á»"ng loạt tẩy chay nhân váºt nà y khiến Gibbons Ä'à nh phải háºm há»±c ra vá».
Ná»i thá»'ng khá» cá»§a những kẻ chạy theo Cravat

Tuy nhiên bắt Ä'ầu từ thá»i Ä'iá»m nà y thì theo như Ä'ại Thi hà o Voltaire “cái sá»± thắt Cravat là cả má»t khá» hình cho Ä'ấng mà y râu, vì nó nhiêu khê và phiá»n phức quá thá»”. Nếu như các quan lại á» Trung Hoa, sáng sá»m phải lo chuẩn bá» cân Ä'ai áo mão Ä'á» và o chầu thiên tá» thì giá»i quý tá»c Châu Ãu lại phát sá»'t lên vì nÆ¡ Cravat. NÆ¡ Cravat kiá»u Steinkerque là loại nÆ¡ dà nh cho lá»p trung lưu, cả phụ nữ. Thà nh thá», má»t tiêu chuẩn cá»§a ngưá»i vợ tá»'t thá»i Ä'ó là phải biết thắt nÆ¡ Cravat bá»i không phải ông chá»"ng nà o cÅ©ng có ngưá»i hầu thắt nÆ¡ há» má»i ngà y Ä'ược.
Cravat má»t thá»i có cả lá», Ä'á» ngưá»i ta dắt Ä'uôi nó và o má»t cái cúc áo cho Ä'ỡ vưá»ng. Nhiá»u quý ông Ä'ến khá»'n nhá» vì Cravat chấm và o tô súp hay vưá»ng phải lá» muá»'i, lá» Ä'ưá»ng vừa bất lá»ch sá»±, vừa xấu há» vì vụng vá» và luá»m thuá»m. Sau nà y, Cravat có lá» Ä'ược thay bằng kiá»u nhét Ä'uôi và o khe há» giữa hai khuy áo. Bắc Mỹ là má»t trong những nÆ¡i chán kiá»u nÆ¡ nút quý tá»c nhất, nên ra sức giản lược, chá» má»t lần thắt duy nhất thay vì xá» qua xoắn lại. Có thá» không Ä'ẹp, nhưng Ä'ỡ tiêu tá»'n thá»i gian vô Ãch. Là những kẻ khÆ¡i mà o cho chuyá»n Ä'eo Cravat nhưng giá»i quân nhân lại nhanh chóng trá» nên chán ghét viá»c phải Ä'eo Cravat nà y nhiá»u nhất. Nếu chá» Ä'Æ¡n giản, nhẹ nhà ng như chiếc khÄn cá»§a ngưá»i Croat thì chẳng nói là m gì, Ä'ằng nà y nó Ä'ã trải qua bà n tay “sáng tạo” cá»§a quá nhiá»u ngưá»i nên Ä'ến giá» nó vừa vô tÃch sá»± lại rất vưá»ng vÃu, xoay trá» khó khÄn, rất bất tiá»n khi ra chiến trưá»ng. Vì vây má»t sá»' binh sÄ© Pháp tá»± ý tẩy chay Cravat nhưng chá» và i ngay sau Ä'ã bá» trá�! �«ng phạt thẳng cánh khiến má»i viá»c Ä'âu lại hoà n Ä'ấy. Rá»"i chÃnh giá»i sÄ© quan trong lúc nhà n hạ lại “thiết kế” thêm má»t kiá»u hà nh xác má»i: cá» cá»"n dá»±ng Ä'ứng và kẹp yếu hầu như gông cùm. Nhưng cÅ©ng phải công nháºn rằng loại cỠáo nà y giúp Cravat Ä'ẹp hẳn lên, sang trá»ng nhưng vẫn rất dÅ©ng mãnh. Thế nhưng, má»t và i kẻ rá»i hÆ¡i lại gắn thêm lông bá»m ngá»±a cho sang thá» hiá»n bản lÄ©nh ngưá»i lÃnh hÆ¡n, kiến cái cá» cá»§a nhiá»u quý ông trá» nên kỳ dá» khó tả Ä'ược.
Rá»"i lại má»t sai lầm lá»n khi ngưá»i ta chế ra loại cá» cá»"n luá»"n kim loại cho Ä'ẹp. Và kết quả là tá»· lá» quân nhân bá» thương á» cá» tÄng lên Ä'á»t biến Ä'ặc biá»t khi giáp lá cà . Cuá»'i cùng các nhà thiết kế cÅ©ng Ä'ã cải tiến Cravat, nhưng chá» má»m hÆ¡n, còn dà i và rắc rá»'i thì vẫn như cÅ©, tháºm chà dà i hÆ¡n. Có những Cravat bằng mousseline dà i Ä'ến 2 mét, quấn quanh cá» cả mấy vòng, và cuá»'i cùng thắt thà nh má»t cái nÆ¡ to Ä'ùng trưá»c ngá»±c. Nhưng Ä'iá»u phi lý nhất Ä'ã diá» n ra giữa hai phe Cravat Ä'en và Cravat trắng. Lá»p thanh niên thÃch thắt Cravat Ä'en, còn các báºc lão thà nh lại chá» dùng Cravat trắng. Cuá»c chiến nà y kéo dà i Ä'ến táºn thế ká»· 19. Lá»p trẻ cho rằng Cravat Ä'en má»i là sá»± cấp tiến, còn Cravat trắng chá» là trò cá» há»§, trong khi lá»p già lại rất bá»±c mình vá»i những chiếc Cravat Ä'en và cho rằng như thế là Ä'i ngược lại vá»i lá» thói cÅ©.
Äầu thế ká»· 19, nưá»c Anh Ä'ã có bá» veston Ä'ầu tiên gá»"m áo Ä'uôi tôm Ä'en, quần dà i, áo gilet và sÆ¡ mi, Cravat. Và lúc nà y Cravat rất Ä'ược trá»ng vá»ng Ä'ến mức, các quý ông phải thắt Ä'ến 3 loại Cravat khác nhau má»i Ä'úng Ä'iá»u Thá»i kỳ mà “thá»nh vượng nhất” cá»§a Cravat á» Anh là và o giữa thế ká»· 19, khi má»i ngà y, ngưá»i ta phải thắt Ä'ến 3 Cravat thì má»i Ä'ược coi là “Ä'úng Ä'iá»u”. Chưa hết, riêng cái nÆ¡ cho Cravat Ä'ã “là m tình là m tá»i” ngưá»i ta không Ãt: nó phải Ä'ược là m bằng tÆ¡ lụa cá»±c má»m và nhẹ, không phải Ä'Æ¡n giản như ngà y nay. Tóm lại, mặc dù chá» là má»t” phụ kiá»n” cho quần áo nhưng bản thân Cravat cÅ©ng có “phụ kiá»n” cho riêng nó.

Và chẳng bao lâu sau, cÅ©ng như mắt kÃnh, cái Cravat trá» thà nh váºt không thá» thiếu cá»§a giá»i trà thức. Thá»i nà y, Cravat có Ä'ến táºn 16 kiá»u thắt, Ä'iá»u Ä'ó Ä'á»§ cho thấy Ä'á» “Ä'á»m dáng” cá»§a các quý ông. á» Pháp, vÄn hà o Balzac có má»t ông bạn thân mang tên Emile Marc de Saint Hilaire, chÃnh ông nà y Ä'ã viết hẳn má»t tácp phẩm viết vá» các kiá»u thắt nÆ¡ chá»nh nút và tháºt buá»"n cưá»i là chÃnh Balzac lại là ngưá»i viết lá»i bạt cá»§a cuá»'n sách Ä'ó. Trong Ä'ó, có Ä'oạn “Cravat không chá» là má»t biá»n pháp phòng chá»'ng cảm cúm, ho hen, dỠứng, Ä'au rÄng (?) mà còn là má»t kiá»u trang Ä'iá»m thanh lá»ch, nói lên trình Ä'á» cá»§a ngưá»i sá» dụng, cho ta biết rõ Ä'âu là con ngưá»i thá»±c tà i, Ä'âu là kẻ giả danh trà thức. Bản thân tôi từng bá» Cravat Ä'ánh lừa và phải tá» ra rất cẩn tháºn khi xét ngưá»i qua Cravat…“. Thi hà o Byron bá» mang tiẠphát minh ra kiá»u nÆ¡ con bưá»m, nhưng trong thá»±c tế, ông chẳng liên quan gì Ä'ến Cravat cả. Trong giá»i vÄn nghá» sÄ©, nhiá»u ngưá»i Ä'ã quyết tâm không vất vả vì Cravat là m gì cho má»t mà Ä'á» cá» Ä'ược nhẹ nhõm! , mát mẻ. Ngược lại, ông Thomas Lipton, ông tá» cá»§a danh trà Lipton ngà y nay, lại hết sức mê thÃch nÆ¡ Cravat, nên Ä'ã cho ra nhiá»u kiá»u nÆ¡ con bưá»m.
Cravat 3 mảnh, sá»± khá»i nguá»"n cá»§a Cravat hiá»n Ä'ại?
Thá»i kỳ trưá»c chiến tranh thế giá»i lần thứ nhất, Cravat vẫn to như má»t chiếc tạp dá», che gần kÃn cả ngá»±c, nên những ông chiá»u cao khiêm tá»'n không dám Ä'eo nó, vì e là m trò cho thiên hạ. Kiá»u nÆ¡
CÅ©ng giá»'ng như quần áo cá»§a Ä'à n ông cần phù hợp vá»i cÆ¡ thá» cá»§a há», chiếc Cravat cÅ©ng cần tạo nên sá»± cân bằng. Mặc dù rất nhiá»u chiếc Cravat ngà y nay không còn rá»ng như thế nhưng nÆ¡i mà nút thắt Ä'ược tạo nên vẫn duy trì Ä'ược Ä'á» dà y. ÄIá»u nà y là m cho viá»c thắt những chiếc nút nhá», lá»ch sá»± trá» nên khó khÄn hÆ¡n. Má»'i liên há» giữa những nút thắt vá»i những chiếc cá» cá»"n cá»§a áo sÆ¡ mi cÅ©ng Ä'ược coi là má»t Ä'iá»u hết sức quan trá»ng, có nghÄ©a là nó không Ä'ược quá to Ä'á» che hết chiếc cỠáo và cÅ©ng không nên quá nhá» Ä'á» bá» chìm lấp so vá»i cá» cá»"n cá»§a áo. Những chiếc Cravat thưá»ng có Ä'á» dà i tiêu chuẩn từ 52 – 58 inch. Những ngưá»i cao hÆ¡n, hoặc những ngưá»i thắt nút theo kiá»u
Äến nay, Cravat Ä'ã Ä'i sâu và o chuyá»n ngôn ngữ, như ngưá»i Pháp có thà nh ngữ “giấu mặt sau Cravat” Ä'á» chá» những ngưá»i Än tham uá»'ng tục,chá» biết cắm mặt mà Än. Cravat còn Ä'ược coi như má»t phương tiá»n Ä'á» Ä'ánh giá con ngưá»i, thế nên má»i có câu “Hãy cho tôi biết anh thắt Cravat gì, tôi sẽ cho anh biết anh là ai”, câu nà y có ý nghÄ©a há»t như “ngưu tầm ngưu, mã tầm mã” hay “tá» nà o, chá»§ Ä'ó” váºy.
Dù rằng ngà y nay vẫn có những nghá» sÄ© là m ná»i báºt mình nhá» những kiá»u thắt Cravat “không giá»'ng ai” nhưng nhìn chung yêu cầu quan trá»ng nhất cá»§a Cravat là phải “hòa hợp” vá»i quần áo. Và Cravat mãi mãi sẽ là Ä'á» tà i bất táºn cho nhiá»u nhà thiết kế, ghi dấu ấn vá» sá»± lá»ch lãm, sang trá»ng và “gu” Än mặc cá»§a má»t ngưá»i Ä'à n ông.
CHá»N MUA CRAVAT
1. Có chiá»u dà i và chiá»u rá»ng hợp lý
2. Chạm và o bỠmặt chiếc Cravat
3. Xem xét kỹ lá»p vải lót
4. Quà ng chiếc Cravat và o tay
1. Có chiá»u dà i và chiá»u rá»ng hợp lý
ght=”4″>Mặc dù chiá»u dà i và chiá»u rá»ng cá»§a Cravat còn phụ thuá»c và o kÃch cỡ cÆ¡ thá» bạn, cÅ©ng như phụ thuá»c và o các xu hưá»ng thá»i trang má»i, nhưng nói chung, chiếc Cravat dà i 135-138cm và rá»ng 8cm là hợp lý.
2. Chạm và o bỠmặt chiếc Cravat
Má»t chiếc Cravat tá»'t sẽ cho cảm giác nhẵn, má»n, và Ä'ược may lại từ 3 mảnh vải chứ không phải 2. align=”left” height=”5%”>3. Xem xét kỹ lá»p vải lót Times New Roman”>ChÃnh lá»p vải lót nà y tạo nên kiá»u dáng và kÃch thưá»c Cravat. Má»t chiếc Cravat tá»'t sẽ Ä'ược lót vải Ä'ến táºn Ä'ầu mút, tá»'t nhất là bằng loại vải có nhiá»u chất len.
4. Quà ng chiếc Cravat và o tay
” align=”justify”>Äầu hẹp hÆ¡n cá»§a chiếc Cravat phải nằm sau Ä'iá»m chÃnh giữa cá»§a Ä'ầu kia, có như váºy khi Ä'eo chiếc Cravat má»i nằm thẳng trên ngá»±c bạn. Không nên mua chiếc Cravat xoắn lại khi quà ng qua tay.Chá»n mà u và hoa vÄn
=”blue”>1. Chá»n hoa vÄn hợp vá»i áo sÆ¡-mi
1. Chá»n hoa vÄn hợp vá»i áo sÆ¡-mi
” face=”Times New Roman”>Má»t chiếc sÆ¡-mi có những sá»c nhá» sẽ hợp vá»i chiếc Cravat sá»c to hÆ¡i phóng khoáng, còn vá»i chiếc sÆ¡-mi bắt mắt, bạn nên chá»n chiếc Cravat nhạt mà u và giản dá» hÆ¡n.
2. Chá»n mà u
pan>Ão sÆ¡ mi xanh nhạt có thá» hợp vá»i hầu hết các mà u Cravat. Má»t cách kết hợp dá»
dà ng khác là áo sÆ¡ mi và Cravat có cùng mà u, chá» khác tông, và dụ mặc sÆ¡-mi mà u tÃm nhạt vá»i Cravat tÃm sẫm.
Mẹo nhá»
>Cravat có nhiá»u loại: bản to, bản nhá», ngắn hay dà i tuỳ theo gu, sá» thÃch và dáng cá»§a từng ngưá»i. Nếu dáng ngưá»i cao gầy bạn nên chá»n Cravat loại bản nhá», dà i vừa. Ngược lại, nếu là dáng ngưá»i thấp béo bạn chá»n Cravat loại bản to, ngắn giúp cân Ä'á»'i vá»i dáng ngưá»i. Mà u Cravat nên có Ãt nhất là má»t mà u cùng tông vá»i áo sÆ¡-mi hoặc áo vest, hay có thá» là : vest nâu sẫm – cravat be nâu nhạt, vest Ä'en – Cravat ghi, vest Ä'en – Cravat Ä'á» sẫm, vest lông chuá»t – Cravat ghi pha há»"ng hoặc và ng nhạt, vest rêu – Cravat rêu pha da cam hoặc Cravat và ng nhạt… Khi thắt nút Cravat phải tròn Ä'á»u, nằm ngay chÃnh giữa góc Ä'ược tạo bá»i hạnh cỠáo, bất ká» là có cà i nút hay không.
Nói chung, nên giá»i hạn các kiá»u hoa vÄn trên trang phục, nhiá»u nhất chá» nên là 2 kiá»u hoa vÄn trên cùng má»t bá» Ä'á»". Nếu áo khoác và Cravat Ä'ã có hoa vÄn thì nên chá»n áo sÆ¡-mi mà u Ä'Æ¡n nhất.
Khi Ä'ến những nÆ¡i cần phục sức sang trá»ng, há»i há»p hay phá»ng vấn xin viá»c là m, bạn cần những chiếc Cravat có vẻ “bảo thá»§” hÆ¡n, vá»i những hoa vÄn và mà u sắc tinh tế. Còn những chiếc Cravat sặc sỡ hoặc hoa vÄn lá»n là dà nh cho những dá»p Ãt tÃnh nghi thức hÆ¡n.
4 QUY TẮC PHá»I HỢP SÆ -MI Và CRAVAT
align=”justify”>Xu hưá»ng thá»i trang má»i Ä'ang nghiêng vá» viá»c váºn dụng những hoa vÄn, hoạ tiết và những sá»c ngang, dá»c cho áo và Cravat. Hẳn nhiên, khi Ä'ó viá»c phá»'i hợp sẽ trá» nên phức tạp hÆ¡n. Vì nếu không khéo thì có thá» bạn sẽ là m “há»ng” cả bá» vest cá»§a mình trong những buá»i tiá»c hay gặp gỡ chÃnh thức.4 quy tắc sau Ä'ây là những gợi ý tham khảo và tuỳ theo nhu cầu cá»§a má»i ngưá»i, quý ông chắc chắn sẽ có gu hÆ¡n khi cần Ä'eo Cravat.
Tương Ä'á»"ng
Những quý ông không chuá»ng cách thá» hiá»n mang tÃnh “Ä'á»'i kháng” sẽ có khuynh hưá»ng chá»n quy tắc nà y. Äầu tiên, cần chá»n mà u cho chiếc áo sÆ¡ mi, có thá» là má»t mà u ná»i báºt tuỳ thÃch.
Sau Ä'ó, cÄn cứ trên tông mà u ná»n cá»§a áo mà bạn sẽ chá»n mà u cho chiếc Cravat. Quan trá»ng là chiếc Cravat nà y phải có Ä'ược các hoạ tiết, những nét chấm phá hay hoa vÄn có cùng mà u vá»i mà u ná»n cá»§a chiếc áo sÆ¡ mi.
Và dụ, bạn chá»n má»t chiếc áo sÆ¡ mi mà u nâu thẫm Ä'i vá»i má»t chiếc Cravat mà u há»"ng nhạt, nhưng trên chiếc Cravat Ä'ó phải có Ä'ược những Ä'ưá»ng nét hay hoạ tiết nhá» mà u nâu thẫm.
T”>
index=”00013″/>
Quy tắc nà y lấy sá»± cầu kỳ cá»§a chiếc Cravat (hoặc áo sÆ¡ mi) là m chá»§ Ä'á» cho sá»± phá»'i mà u. Sá»± cầu kỳ cá»§a Cravat (hoặc áo sÆ¡ mi) khi Ä'ó sẽ là những hoạ tiết phức tạp và nhiá»u mà u sắc.
Sá»± tương phản sẽ Ä'ược thá» hiá»n khi các hoa vÄn – hoạ tiết có kÃch thưá»c nhá» cá»§a áo sÆ¡ mi sẽ kết hợp vá»i hoa vÄn – hoạ tiết có kÃch thưá»c lá»n hÆ¡n cá»§a Cravat (và ngược lại), nhằm cho ra hai phần ná»n tương phản nhau.
Và Ä'á» có thêm những phá cách khác, bạn có thá» mặc má»t chiếc áo sÆ¡ mi có túi lá»n chẳng hạn. Quy tắc tương phản nà y không Ä'ặt nặng vá» mà u sắc, tuỳ theo cái nhìn thẩm mỹ cá»§a từng ngưá»i mà bạn có thá» chá»n lá»±a sá»± tương phản á» mức Ä'á» nhiá»u hay Ãt.
Äiá»m nhấn
index=”00014″/>
Äiá»m nhấn á» Ä'ây Ä'ược thá» hiá»n trên chiếc Cravat, Ä'ó chÃnh là những Ä'ưá»ng sá»c chéo lá»n và có mà u sắc “trá»i” hÆ¡n so vá»i ná»n vải cá»§a chÃnh chiếc Cravat và cả sÆ¡ mi. Trong trưá»ng hợp nà y, bạn sẽ chá»n má»t chiếc sÆ¡ mi và má»t chiếc Cravat sao cho chúng có gam mà u gần vá»i nhau, nhưng mà u áo khi Ä'ó sẽ nhạt hÆ¡n mà u ná»n cá»§a Cravat.
Và quan trá»ng hÆ¡n cả, những Ä'ưá»ng kẻ sá»c trên Cravat sẽ phải Ä'á»§ lá»n Ä'á» khi nhìn và o má»t tá»ng thá» sÆ¡ mi – Cravat Ä'ược phá»'i mà u theo quy tắc nà y, trưá»c tiên ánh mắt ngưá»i Ä'á»'i diá»n sẽ bá» thu hút ngay bá»i những Ä'ưá»ng sá»c chéo ná»i báºt nhất trên Cravat.
Chẳng hạn, má»t chiếc áo sÆ¡ mi có mà u ná»n xám nhạt sẽ Ä'ược chá»n Ä'i cùng vá»i má»t chiếc Cravat có mà u ná»n xám Ä'áºm hÆ¡n má»t chút, trên Ä'ó sẽ Ä'ược trang trà bằng những Ä'ưá»ng sá»c chéo in mà u xanh dương Ä'áºm. Äó chÃnh là Ä'iá»m nhấn.
Lá»n – Nhá»
ndex=”00015″/>
Quy tắc nà y Ä'Æ¡n giản và sẽ Ä'ược áp dụng cho những bá» sÆ¡ mi – Cravat Ä'ược may trên ná»n vải ca rô. Bạn sẽ phá»'i hợp theo nguyên tắc: ô ca rô cá»§a áo sÆ¡ mi phải nhá» hÆ¡n ô ca rô cá»§a chiếc Cravat. Cần chú ý: không là m ngược lại! Nói nôm na, “lưá»i” ca rô cá»§a áo sÆ¡ mi sẽ phải “má»n”, trong khi những “mắt lưá»i” trên Cravat phải lá»n.
Vá» mà u sắc, hẳn nhiên chiếc Cravat cá»§a bạn sẽ cần có má»t tông mà u Ä'áºm và tươi hÆ¡n mà u áo sÆ¡ mi, vá»i mục Ä'Ãch Ä'á» cho chiếc Cravat nà y có thá» “ná»i” Ä'ược trên ná»n vải áo sÆ¡ mi.
Nói chung, sá»± kết hợp giữa áo sÆ¡ mi và Cravat Ä'ược Ä'ặt trên nguyên tắc cÆ¡ bản là cả hai không Ä'ược “triá»t tiêu” nhau. Thêm và o Ä'ó, chúng ta phải tÃnh Ä'ến khÃa cạnh cá»§a sá»± hà i hoà Ä'á»"ng thá»i vá»i sá»± “bá»c lá»” cá»§a tá»ng thá» sÆ¡ mi – Cravat, trên phương diá»n cá»§a nghá» thuáºt phá»'i mà u cÅ©ng như trong cách thức thá» hiá»n các Ä'ưá»ng nét.
CÃCH THẮT CRAVAT
“4″ face=”Tahoma”>Có 5 cách thắt Cravat chÃnh: nút Ä'Æ¡n, nút bán Windsor, nút Windsor, nút Pratt và nút chéo theo kiá»u Pháp. Các kiá»u thắt nà y Ä'ược áp dụng trong các hoà n cảnh khác nhau tùy thói quen và sá» thÃch cá»§a má»i ngưá»i. Các nhà toà n há»c Ä'ã thá»'ng kê có Ä'ến… 85 kiá»u thắt khác nhau cùng cho các kết quả theo 5 mẫu nà y, tuy nhiên, má»t lần nữa kinh nghiá»m lại chứng tá» tÃnh thuyết phục cá»§a mình vì các kiá»u thắt truyá»n thá»'ng Ä'á»u là kiá»u thắt tá»'i ưu nhất, nhanh và cho kết quả Ä'ẹp nhất.
Cách thắt nút Ä'Æ¡n
Mô tả
Nút Ä'Æ¡n là kiá»u thắt dá» há»c nhất. Nút thắt phù hợp loại sÆ¡ mi có cá» bẻ hẹp và phù hợp trong má»i khung cảnh. Tuy nhiên loại nút nà y không cân xứng và nhìn không Ä'ược Ä'ẹp trên các sÆ¡ mi có cá» bẻ rá»ng.
Dưá»i Ä'ây là hưá»ng dẫn từng bưá»c vá» cách thắt nút Ä'Æ¡n (dà nh cho ngưá»i thuáºn tay phải). Các hình ảnh minh há»a là hình phản chiếu qua gương, giá»'ng như khi bạn soi gương và thắt Cravat.
Cách 1
1) Äầu W(rá»ng bản) nên á» thấp hÆ¡n Ä'ầu hẹp (N) khoảng 30cm.

2)

3)

4)

5) Dùng ngón trá» giữ nhẹ mặt trưá»c nút và luá»"n Ä'ầu W qua nút phÃa trưá»c.

6) Bá» ngón tay ra, giữ Ä'ầu N rá»"i rút nhẹ Ä'ẩy nút lên phÃa cá».
Cách 2, kiá»u Pháp
x=”00022″/>
1)”> 2) 3) 4) 5) 1) 2) 3) 4) 5) Mô tảont> Nút bán 1) Äầu lá»n (W) cá»§a Cravat nằm thấp hÆ¡n dầu nhá» (N) chừng 30cm. 2) 3) 4) 5) 6) 7)“> 8) ize=”3″ face=”Times New Roman”>1) 2) 3) Mô tảNew Roman”>



Cách 3, kiá»u Pháp





Cách thắt nút bán Windsor
Mô tả
Cách 1








Cách 2



Cách thắt nút Windsor
Mô tả
Nút Windsor khá lá»n và cân Ä'á»'i, dùng cho áo sÆ¡ mi cá» lá»n, tạo cảm giác quý phái, thÃch hợp vá»i các lá» nghi chÃnh trá» và các cuá»c gặp gỡ là m Än. Tuy nhiên loại nút nà y không phù hợp vá»i sÆ¡ mi cá» bẻ nhá» và nếu Cravat cá»§a bạn là m từ chất liá»u dà y thì có thá» nút nà y sẽ thà nh quá lá»n. Có Ä'ến 4 cách thắt nút Windsor, trong Ä'ó cách 1 và 2 là thông dụng hÆ¡n và các bạn cÅ©ng chá» cần há»c 1 trong các cách nà y là Ä'á»§.
Cá


2)

3)

4)

5)

6)

7)

8)

9)

10)

11″/>
12) Dùng 2 tay kéo rút nhẹ, Ä'ẩy nút vá» phÃa cá».
Cách 2

1)
ght=”0″>
2)

3)

4)

5)

6)

7)

8)

9)

10)

11)

12) Dùng 1 tay kéo nhẹ Ä'ầu N, tay kia trượt nút lên Ä'ến phần trung tâm cá»§a cỠáo.
Cách 3

1)
an”>
2)

3)

4)

5)

6)
7)

8)

9)

10)

11)

12)
Cách 4>
6)

pan>7)

8)

9)

10)

11)

12)
Cách thắt nút Pratt (hay là nút Shelby )
Mô tả
Nút Pratt thuá»c loại cân xứng và có kÃch thưá»c trung bình, nó lá»n hÆ¡n nút Ä'Æ¡n và nhá» hÆ¡n nút bán
Cách thắt
1)
Ban Ä'ầu, cÅ©ng như má»i nút, Ä'ầu lá»n cá»§a dây Cravat nằm á» bên phải, Ä'ầu còn lại bên trái, nhưng các bạn chú ý là mặt trái cá»§a Cravat Ä'ược láºt ngá»a ra ngoà i nhé!nt>

2)

3)

4)

5)

6)
Roman”>
7)

8)

9)
Cách thắt nút chéo
Mô tả
Nút chéo Ä'ược sá» dụng vá»i các loại Cravat thanh mảnh, trông Ä'ẹp, nhưng khá khó là m
Cách thắt

1)

2)

3)

4)
New Roman”>
5)
Cách thắt nơ
Mô tả” face=”Times New Roman”>
Mô tả
NÆ¡ cá» Ä'ược dùng trong các dá»p trang trá»ng hoặc các lá» nghi cao cấp như Ä'ám cưá»i, tiá»c khiêu vÅ©… Thắt Ä'ược má»t chiếc nÆ¡ hoà n hảo khó hÆ¡n và cần nhiá»u thá»i gian luyá»n táºp hÆ¡n so vá»i thắt Cravat.
Cách thắt

1. Äiá»u chá»nh Ä'á» dà i cá»§a dây nÆ¡ cho phù hợp. Bạn sẽ cần dây nÆ¡ dà i hÆ¡n cho má»t chiếc nÆ¡ lá»n hÆ¡n.

2. Äá» Ä'ầu bên phải dà i hÆ¡n bên trái 7-10cm.

3.

4.

5. Gáºp Ä'ầu dây ngắn lại theo chiá»u ngang

6.
7. Gáºp Ä'ầu dây dà i theo chiá»u ngang

8. Gà i Ä'ầu dây dà i qua khe á» mặt sau cá»§a Ä'ầu dây ngắn, kéo nhẹ 2 Ä'ầu Ä'á» là m chặt nút.
Mánh và mẹo
Thắt Cravat trưá»c 1 cái gương.
Hãy tá»± cho mình thêm chút thá»i gian khi thắt lần Ä'ầu. Thá» thắt lại cao lên hoặc thấp xuá»'ng cho Ä'ến khi bạn tìm Ä'ược chiá»u dà i ưng ý. Ná» lá»±c Ä'ó cá»§a bạn sẽ Ä'ược Ä'á»n Ä'áp xứng Ä'áng.
Khi luá»"n Ä'ầu lá»n cá»§a Cravat qua nút, dùng ngón tay cá»§a bạn giữ nút và banh nó ra má»t chút.
Tìm Ä'iá»m thắt á» phÃa Ä'ầu nhá», là nÆ¡i bản Cravat Ä'ang hẹp bắt Ä'ầu má» rá»ng dần. Bắt chéo bản lá»n qua Ä'ó và tiến hà nh thắt nút tại Ä'iá»m nà y. Nếu chiá»u dà i không vừa vá»i bạn thì Ä'ó cÅ©ng là Ä'iá»m Ä'á»'i chiếu tá»'t Ä'á» Ä'iá»u chá»nh vá» sau.
Nút Cravat phải nằm chắc gá»n trên cỠáo. Nút quá chặt sẽ là m bạn khó mà cá»±a quáºy và … ngạt thá», nhưng quá lá»ng trông sẽ xá»c xá»ch, tạo nên cảm giác bạn là ngưá»i cẩu thả.
Nếu nút Cravat bá» nhÄn nhúm, bạn có thá» ná»i lá»ng nó ra má»t chút, là m cÄng lại các Ä'ưá»ng nhÄn rá»"i lại thắt chặt, là m như váºy và i ba lần, nút thắt sẽ lại trông á»n.
“>Khi tháo Cravat, không nên rút thẳng ra mà nên là m ngược lại vá»i khi thắt.
Chúc các bạn có Ä'ược chiếc Cravat và kiá»u thắt ưng ý!
THÃ"NG TIN Vá» SÃCH
Tên sách: Tản mạn vỠchiếc Cravat
Nguá»"n: totieatie.com, tie-a-tie.net, netmode…
Sá»a lá»i và là m ebook: Dentist (TTVNOL)
Hà Ná»i – 2007







Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét